Καθαρότητα ψυχής και σώματος, εσωτερική αρμονία και απλότητα δομούν τις κεντρικές αρχές του "Shojin ryori", της γαστρονομικής φιλοσοφίας των Βουδιστών μοναχών. Η συγκεκριμένη κουλτούρα της τροφής απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα με την εξάπλωση του βουδισμού Ζεν τον 13ο αιώνα, μεταφέροντας την επιτακτική ανάγκη για αποφυγή οποιουδήποτε ίχνος τοξινών, οι οποίες επικρατούν σε ζωϊκά προϊόντα. Στην ιαπωνική γλώσσα, η ονομασία αυτή σημαίνει «τροφή για πνευματική ανύψωση». Ένα τυπικό shojin ryori γεύμα επικεντρώνεται στη βιώσιμη γεωργία, στην εποχικότητα των υλικών, σε τοπικά καρυκεύματα και σε τρόφιμα με βάση τη σόγια, όπως το τόφου, μαζί με λαχανικά και άγρια φυτά του βουνού, τα οποία θεωρείται ότι φέρνουν ισορροπία και ευθυγράμμιση στο σώμα, το μυαλό και το πνεύμα. Αυτό το απλό γεύμα συνέβαλε στην κομψή fine κουζίνα της Ιαπωνίας που ονομάζεται "kaiseki", και σήμερα μπορεί να καταναλωθεί στις τραπεζαρίες που βρίσκονται σε βουδιστικούς ναούς σε όλη την Ιαπωνία.
Κύριος πυλώνας της διαχρονικής ιδεολογίας του "Shojin ryori" είναι ο «κανόνας των 5», ο οποίος επιβεβαιώνει τον vegan χαρακτήρα του, αλλά και την ιδιαίτερη έμφασή του στην εντοπιότητα και εποχικότητα της τροφής. Ας δούμε μαζί ποια στοιχεία περιλαμβάνει αυτή η αρχή, ώστε να τα εντάξουμε στη διατροφική μας καθημερινότητα...
- Αποχή από τα πέντε λαχανικά με πικάντικη γεύση
Η συγκεκριμένη αρχή στον «κανόνα των 5» περιλαμβάνει την αποφυγή των 5 λαχανικών, τα οποία διακρίνονται για τις έντονα πικάντικες αρωματικές του νότες, όπως είναι το σκόρδο, το κρεμμύδι, τα φρέσκα κρεμμύδια, το κονδυλώδες σκόρδο και τα κινέζικα κρεμμύδια. Και αυτό γιατί σύμφωνα με την αρχαία βουδιστική παράδοση περί σχέσης ανάμεσα στην τροφή και την πνευματική δραστηριότητα, η πολύ έντονη γεύση και η μυρωδιά των συγκεκριμένων συστατικών διαταράσσει τη διαλογιστική πρακτική.
- Ο συνδυασμός των πέντε γεύσεων
Κάθε γεύμα πρέπει είναι σημαντικό να αποτελείται από όξινα, πικρά, γλυκά , πικάντικα και αλμυρά στοιχεία με στόχο μια ολοκληρωμένη αισθητηριακή τελετουργία.
- Ο συνδυασμός των πέντε χρωμάτων
Ακολουθώντας την παραπάνω αρχή, η ίδια φιλοσοφία επικρατεί και στα χρώματα. Πράσινο, κόκκινο, κίτρινο, λευκό και μαύρο είναι προτεραιότητα να βρίσκονται σε κάθε γεύμα. Η συγκεκριμένη κουλτούρα μας θυμίζει πολύ, μπορούμε να πούμε, τη μεσογειακή κουζίνα, στην οποία δίνεται προσοχή στην υψηλή ποιότητα, στα καθαρά χρώματα και αγνά προϊόντα κάθε τόπου.
Η χρήση των πέντε μεθόδων μαγειρέματος
Ακόμη και στις τεχνικές μαγειρέματος, είναι σημαντικό να επικρατεί ο αριθμός 5. Μαγείρεμα στο νερό, μαγείρεμα στη σχάρα ή σε τηγάνι, μαγείρεμα με ατμό, ωμά ή ζυμωμένα παρασκευάσματα και τηγάνισμα.
Don't forget: Στα παραπάνω πρέπει επίσης να προστεθούν: Η αποχή από τα προϊόντα κρέατος, ο σεβασμός στον μάγειρα των «τριών πνευμάτων», καθώς είναι απαραίτητη η αίσθηση της φροντίδας και της ευγνωμοσύνης από την πλευρά του κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας κάθε γεύματος, αλλά και «το μεγαλόψυχο πνεύμα», γιατί πρέπει να προετοιμάσει τα πάντα αυστηρά, αντιμετωπίζοντας κάθε συστατικό με προσοχή.
