Κάνοντας μία σύντομη περιήγηση στους διαδρόμους όλων των σούπερ μάρκετ, σίγουρα θα παρατηρήσετε πολλά προϊόντα να αναγράφουν στις ετικέτες τους τη φράση «χωρίς γλουτένη». Επίσης, με μία σύντομη περιήγηση στον κόσμο του διαδικτύου θα ανακαλύψετε ένα συνονθύλευμα από άρθρα που αναφέρονται στη γλουτένη, είτε με θετική είτε με αρνητική χροιά. Τι είναι, όμως, στην πραγματικότητα η γλουτένη; Κατά πόσο θεωρείται η συγκεκριμένη πρωτεΐνη βλαβερή ή αβλαβής για τον οργανισμό; Εσείς θα δοκιμάζατε να την αφαιρέσετε από την καθημερινή σας διατροφή ή θα προτιμούσατε να συνεχίσετε να την καταναλώνετε, πιστεύοντας πως δεν θα επηρεάσει την υγεία σας; Ας προσπαθήσουμε παρακάτω να ρίξουμε λίγο φως σε αυτά τα ερωτήματα.

Η γλουτένη, λοιπόν, όπως προαναφέρθηκε είναι μία αποθηκευτική πρωτεΐνη που εντοπίζεται σε γνώριμα δημητριακά, όπως το σιτάρι, η βρώμη και η σίκαλη. Επιπρόσθετα, εντοπίζεται σε τρόφιμα και ποτά όπως η μπύρα, το ψωμί, τα αλλαντικά, τα ζυμαρικά, τα μπισκότα, τα ζαχαρωτά, το ρύζι, τα καρυκεύματα. Ουσιαστικά είναι υπεύθυνη για την ελαστικότητα της ζύμης, γι' αυτό και συναντάται σε τόσα πολλά τρόφιμα που η κύρια σύστασή τους είναι το αλεύρι. Είναι ήδη εμφανές και γνωστό, πως η γλουτένη εντοπίζεται σε ποικίλα τρόφιμα της καθημερινής διατροφής, οπότε αυτομάτως γίνεται ιδιαίτερα δύσκολο να αφαιρεθεί εντελώς από το καθημερινό διαιτολόγιο ενός ανθρώπου. Επίσης, αξίζει να σημειωθεί πως δεν έχει σημειωθεί κάποια βελτίωση είτε όσον αφορά την απώλεια βάρους είτε σε σχέση με τη γενικότερη υγεία ενός ατόμου, από την κατανάλωση ή μη της γλουτένης.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση στα προϊόντα χωρίς γλουτένη ενώ ακόμη μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στον αριθμό των ατόμων που ακολουθούν πιστά μία διατροφή χωρίς γλουτένη. Άνθρωποι όλων των ηλικιών, δίχως κανένα πρόβλημα υγείας, ακολουθούν τη συγκεκριμένη διατροφή πιστεύοντας πως με αυτόν τον τρόπο θα χάσουν τα ανεπιθύμητα κιλά ή πώς θα κατορθώσουν να είναι και να παραμείνουν υγιείς. Φυσικά, μία τέτοια απόφαση χωρίς τη συμβουλή ενός διατροφολόγου είναι ριψοκίνδυνη, αφού μπορεί να αποβεί μοιραία για την υγεία ακόμη και ενός εξαρχής υγιούς οργανισμού. Για παράδειγμα, η γλουτένη εμπεριέχεται σε τρόφιμα ολικής αλέσεως, επομένως αφαιρώντας μία ολόκληρη κατηγορία τροφίμων από το τραπέζι σας είναι δυνατόν να προκαλέσετε στον οργανισμό σας έλλειψη απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων.

Γλουτένη και κοιλιοκάκη (εντεροπάθεια εκ γλουτένης)

Η κοιλιοκάκη είναι εν ολίγοις η δυσανεξία στη γλουτένη. Θεωρείται αυτοάνοσο και κληρονομικό νόσημα. Όπως έχει διαγνωστεί και αποδειχθεί μέσα από κλινικές μελέτες, όταν ένα άτομο που πάσχει από κοιλιοκάκη καταναλώσει κάποιο τρόφιμο που περιέχει γλουτένη, ο οργανισμός του αντιδρά υπερβολικά με διάρροια, εμετό, κολικούς εντέρου και αφόρητους πόνους στην κοιλιακή χώρα. Συνεπώς, σε τέτοια άτομα είναι απαραίτητο να γίνεται άμεσα η διακοπή της γλουτένης από την καθημερινή τους διατροφή, προς αποφυγή των παραπάνω επιπλοκών. Μάλιστα, υπάρχουν και άνθρωποι που πάσχουν από κοιλιοκάκη, αλλά δεν εμφανίζουν άμεσα τα συμπτώματα της νόσου μετά από την κατανάλωση ενός προϊόντος με γλουτένη, όμως, με την πάροδο του χρόνου θα αναπτύξουν σίγουρα επιπλοκές. Τα μακροχρόνια αυτά συμπτώματα περιλαμβάνουν τον υποσιτισμό –προκαλείται φλεγμονή στο λεπτό έντερο που με τη σειρά της καταστρέφει τις λάχνες, τις μικροσκοπικές προεξοχές του λεπτού εντέρου που είναι υπεύθυνες για την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών-, που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αναιμία ή οστεοπόρωση. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να συμβουλεύεστε τον διαιτολόγο-διατροφολόγο σας και συγχρόνως να κάνετε τις απαραίτητες εξετάσεις που θα σας πληροφορήσουν σχετικά με το αν πάσχετε από δυσανεξία στη γλουτένη, πριν αποφασίσετε να ακολουθήσετε μία τέτοιου είδους διατροφή.

Εν κατακλείδι, είναι φανερό πως δεν υπάρχει κάποιος σοβαρός λόγος για να αφαιρέσετε τη γλουτένη από τη διατροφή σας –πλην συγκεκριμένης περίπτωσης, δηλαδή της κοιλιοκάκης-, γιατί αφενός δεν έχει παρατηρηθεί κάποιο όφελος σε έναν υγιή οργανισμό και αφετέρου, μπορεί να προκαλέσει σημαντική έλλειψη διατροφικών συστατικών. Παρόλα αυτά, εάν κάποιος επιμένει να την αποκλείσει ή ακόμη και να μειώσει την κατανάλωσή της, προτιμότερο είναι να κατευθυνθεί προς τροφές όπως είναι τα όσπρια, τα ψάρια, τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς και σε γαλακτοκομικά ή μη επεξεργασμένα προϊόντα με υποκατάστατα γλουτένης.