Πόση ποσότητα από σόδιο θεωρείται ασφαλής για την υγεία; Πως γίνεται η μέτρηση των θερμίδων; Κατά πόσο ανταποκρίνεται τελικά στην πραγματικότητα η ένδειξη «χωρίς ζάχαρη»; Τι σημαίνουν οι κωδικοί δίπλα στα λεγόμενα συντηρητικά «Ε»; Πως μπορεί κανείς να καταλάβει πότε ένα προϊόν έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι;
Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα απασχολούν τους καταναλωτές κάθε φορά που επισκέπτονται το σούπερ μάρκετ, για να αγοράσουν όσα χρειάζονται για την καθημερινή διατροφή τους. Το... γλωσσάρι συστατικών που παρουσιάζουμε παρακάτω θα σας βοηθήσει να «μεταφράσετε» εύκολα τα κυριότερα συστατικά που διαβάζετε συνήθως στις συσκευασίες προϊόντων και θα λύσουν όλες τις απορίες σας.
Sugar free
Μπορεί στην πρόσοψη ενός προϊόντος να διαβάζετε την ένδειξη «χωρίς ζάχαρη», αλλά σημασία έχει να ελέγξετε κι όσα αναγράφονται πίσω στις ετικέτες, για να σιγουρευτείτε ότι δεν περιέχει ούτε υποκατάστατα. Αυτά είναι η γλυκόζη, η σουκρόζη, η λακτόζη, η φρουκτόζη, η σορβιτόλη, η μανιτόλη, η βύνη και το εκχύλισμα βύνης, το σιρόπι και το εκχύλισμα ρυζιού, η μελάσα και η μαλτόζη. Επομένως, εάν ψάχνετε κάτι που να ανταποκρίνεται σε ένα διατροφολόγιο απλλαγμένο από κάθε είδους γλυκαντική ουσίας, τότε αναζητήστε προϊόντα που δεν περιέχουν τίποτα από όλα αυτά.
Θερμίδες
Είναι ουσιαστικά η ενέργεια που περιέχει ένα προϊόν. Από την άλλη, αν αναρωτιέστε για τον σωστό τρόπο που πρέπει να μετράτε τις θερμίδες καθημερινά σκεφτείτε το εξής: προσλαμβάνετε τις ίδιες 300 θερμίδες τρώγοντας είτε καραμέλες είτε μια μπανάνα; Ναι, αλλά το φρούτο είναι γεμάτο με θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες που θα σας χαρίσουν όλα όσα χρειάζεται ο οργανισμός σε daily βάση. Οι καραμέλες όμως, είναι σκέτη ζάχαρη και, όσο νόστιμες και να είναι, είναι full σε «κακές» θερμίδες. Όλα είναι θέμα μαθηματικών!
Λιπαρά
Είναι διαφορετικά από τις θερμίδες και χωρίζονται σε πολυακόρεστα και κορεσμένα. Ενώ τα πρώτα συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του οργανισμού, τα δεύτερα θεωρούνται «εχθροί», γιατί αυξάνουν την κακή χοληστερίνη (LDL) και σχετίζονται με καρδιαγγειακά νοσήματα. Πολλή προσοχή θέλουν και τα «μερικώς υδρογονομένα λίπη», αφού είναι τα trans λιπαρά, τα οποία προκύπτουν κατά την επεξεργασία ελαίων για την παρασκευή τροφίμων. Τέτοιου είδους τροφές είναι τα μπισκότα, τα γλυκά, τα προτηγανισμένα προϊόντα και τα αλμυρά snacks και έχουν τις ίδιες συνέπειες για τον οργανισμό με τα κορεσμένα.
Κωδικοί "Ε"
Χρησιμοποιούνται ως ενισχυτικά γεύσης, χρώματος ή αρώματος στα τρόφιμα, αλλά και για να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, χωρίς να επηρεαστεί η γεύση τους σε βάθος χρόνου. Όπως καταλαβαίνετε, μπορούν να βλάψουν τον οργανισμό σε μεγάλο βαθμό. Όσο περισσότεροι κωδικοί «Ε» αναγράφονται στην ετικέτα ενός τροφίμου, τόσο περισσότερο επεξεργασμένο και λιγότερο ωφέλιμο είναι. Επίσης, δίπλα στο «E» αναγράφεται πάντοτε και ένας αριθμός που προσδιορίζει το είδος, για το οποίο πρόκειται.
Nάτριο
Το χλωριούχο νάτριο -γνωστό σε όλους ως αλάτι- είναι αναγκαίο για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και της ομαλής λειτουργίας των νευρών και των μυών, ενώ μπορεί να κάνει τα πάντα πιο νόστιμα! Ωστόσο, ποσότητα κατανάλωσής του μπορεί να επηρεάσει αρνητικά υγεία την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Τα standards των βιομηχανιών τροφίμων πάντως, προτείνουν ότι τα ημερήσια ποσοστά πρέπει να κινούνται ανάμεσα σε 1000 και 1500 mg, αλλά οι περισσότεροι καταναλώνουν περισσότερα από 3000 mg.
Υδατάνθρακες
Εκτός από τη θρεπτική τους αξία και τον ρόλο τους στον μεταβολισμό, οι υδατάνθρακες χρησιμοποιούνται ως φυσικές γλυκαντικές ουσίες, ως πρώτη ύλη για την παρασκευή ζυμούμενων προϊόντων και σαν κύριο συστατικό των δημητριακών. Χωρίζονται σε μονοσακχαρίτες (γλυκόζη, φρουκτόζη και γαλακτόζη) και πολυσακχαρίτες (άμυλο, γλυκογόνο και κυτταρίνη). Οι δεύτεροι είναι πολύ πιο υγιεινοί από τους πρώτους, γι' αυτό φροντίστε να κοιτάτε πάντοτε τις ετικέτες, ώστε να σιγουρευτείτε ότι αυτό που πρόκειται να αγοράσετε περιλαμβάνει τη δεύτερη κατηγορία!
Φυτικές ίνες
Οι φυτικές ίνες επιβραδύνουν τη διαδικασία της πέψης, διατηρώντας έτσι τον κορεσμό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και βοηθώντας την ομαλή υγεία του γαστρεντερικού συστήματος. Η συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα είναι 25 γραμμάρια για τις γυναίκες και 38 γραμμάρια για τους άντρες. Αναζητήστε, λοιπόν, προϊόντα που παρασκευάζονται από δημητριακά ολικής άλεσης, καθώς και φρούτα και λαχανικά, που περιέχουν μία ικανοποιητική ποσότητα φυτικών ινών.