«Κάναμε ό,τι προβλέπεται», ήταν τα πρώτα λόγια του ιδρυτή του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου μετά την είδηση του περιστατικού θανάτωσης του 27χρονου χιμπατζή κατά τη διάρκεια της απόδρασής του, το Σάββατο 25 Ιουνίου. Από εκείνη την στιγμή το κουβάρι ξεδιπλώνεται με στόχο να αποκαλυφθεί η ύπαρξη μιας καμουφλαρισμένης μορφής φροντίδας προς την άγρια πανίδα. Τα ερωτήματα που γεννιούνται είναι αρκετά, ώστε να προβληματίσουν καθέναν από εμάς. «Σε τι είδους συνθήκες ζουν τα άγρια ζώα στους ζωολογικούς κήπους και στα πάρκα; Αποτελεί δείγμα νομιμότητας η κίνηση θανάτωσης ενός ζώου όταν προσπαθεί να διαφύγει; Και αν ναι, πόσο ηθικό τελικά είναι αυτό το βήμα; Μήπως τελικά αυτά τα πλάσματα θέλουν να φύγουν γιατί είναι δυστυχισμένα;». Η τελευταία ερώτηση είναι και η πιο κρίσιμη.
Τις τελευταίες δύο ημέρες επικρατεί ένα έντονο κύμα αντιδράσεων στα social media. Ένα από τα σημαντικά πρόσωπα που παρακολουθήσαμε να μοιράζεται την απογοήτευση και τον θυμό της για το γεγονός μέσω της πλατφόρμας του Instagram ήταν η Εριέττα Κούρκουλου, ιδρύτρια των μη Κυβερνητικών Οργανισμών για τα δικαιώματα των ζώων, "Save a Greek Stray" (SGS) και "A Promise to Animals". Η Κατρίνα Τσάνταλη, η οποία μέσα από τον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram, κοινοποίησε ένα βίντεο του PETA, μη κερδοσκοπικού Οργανισμού για τα δικαιώματα των ζώων, προβάλλοντας το αίτημα της απελευθέρωσης των ζώων από τα πάρκα. Η ίδια χαρακτηρίζεται για την ενεργό δράση και την φροντίδα της προς τα ζώα, διατηρώντας καταφύγιο και προσφέροντας στέγη και ασφάλεια. Στη συγκεκριμένη μακροσκελή δημοσίευση, ίδια έδωσε έμφαση σε προηγούμενα περιστατικά του συγκεκριμένου πάρκου όσον αφορά τα πρόστιμα για τις επιδείξεις των δελφινιών, αλλά και την θανάτωση δύο τζάγκουαρ. Ένα σημαντικό στοιχείο που τόνισε, μεταφέροντας το μήνυμά της είναι: «Εύχομαι να σταματήσουν να πηγαίνουν οι γονείς τα παιδιά τους σε αυτή τη φυλακή που μόνο βασανιστική είναι για αυτά τα πλάσματα. Και σιγά σιγά, όλοι οι κήποι να εξελιχθούν σε καταφύγια προστασίας άγριων ζώων με στόχο την απελευθέρωση τους στη φύση, αν αυτό είναι δυνατό». Το συγκεκριμένο παράδειγμα ακολούθησε και η γνωστή food blogger, Madame Ginger, η οποία κοινοποίησε την ανάρτηση της Τσάνταλη, τονίζοντας τα εξής: «Η αθλιότητα και ο βασανισμός αυτών των ζώων πρέπει να σταματήσει Ας προβάλλουμε στη θέση τους φιλοζωικές που φροντίζουν και σώζουν αδέσποτα ή/και βασανισμένα ζώα. Αυτή τη φορά ας γίνει κάτι κι ας μην μείνει απλά μια είδηση 2 ημερών. Ας μάθουμε στα παιδιά μας να σέβονται, να αγαπάνε και να προστατεύουν τα ζώα και όχι να τα βγάζουν φωτογραφίες μέσα από κάγκελα. Η φρίκη αυτή πρέπει να σταματήσει σήμερα».
Οι αντιδράσεις έχουν μεταμορφωθεί σε μια χίμαιρα θυμού. Παρακολουθούμε το τελευταίο εικοσιτετράωρο όλο και περισσότερες φιλοζωικές οργανώσεις, αλλά και μεμονωμένα πολλούς πολίτες να βρίσκονται έξω από το Αττικό Πάρκο, κινητοποιώντας ακόμη περισσότερο κόσμο να τους ακολουθήσει. Έντονη ήταν και η κυβερνητική ενεργοποίηση, η οποία έδωσε εντολή σε εξειδικευμένους εμπειρογνώμονες να ερευνήσουν τις συνθήκες διαβίωσης των άγριων ζώων που διαμένουν στο συγκεκριμένο πάρκο.
Ελευθερία ή Θάνατος
Η δημιουργία ενός ζωολογικού πάρκου είχε αρχικά ως στόχο την εκπαίδευση και την ψυχαγωγία των ανθρώπων μέσα από την μεταξύ τους επαφή. Όμως, υπάρχει και η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, στην οποία κυριαρχεί το σκοτάδι και οι κλειστές πόρτες. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του KQED, τα άγρια ζώα δεν πρέπει να βρίσκονται σε αιχμαλωσία. Τονίζεται ότι: «Έχει υποστηριχθεί ότι η αναπαραγωγή σε αιχμαλωσία δεν είναι πάντα αποτελεσματική, οι ζωολογικοί κήποι δεν παρέχουν φυσικούς οικοτόπους και ότι οι ζωολογικοί κήποι ασκούν περιττό άγχος στα ζώα. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα ζώα που επανεισάγονται έχουν υψηλά ποσοστά θνησιμότητας επειδή είναι κακώς προσαρμοσμένα και δεν έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να επιβιώσουν στη φύση».
Σύμφωνα με τον ιστότοπο βιωσιμότητας, TreeHugger: «Τα ζώα σε αιχμαλωσία υποφέρουν από πλήξη, άγχος και εγκλεισμό». Το ίδιο ρεπορτάζ αναφέρεται και στην περίπτωση που και οι επισκέπτες δεν ακολουθούν τις οδηγίες και ξεπερνούν τα όρια. Συγκεκριμένα αναφέρεται στο δυσάρεστο περιστατικό του 2016, όταν ο Harambe, ένας 17χρονος γορίλας των δυτικών πεδιάδων, πυροβολήθηκε για λόγους ασφαλείας την στιγμή που ένα μικρό παιδί έπεσε κατά λάθος στο περίφραγμα, μέσα στο οποίο διέμενε στο ζωολογικό κήπο του Cincinnati. Ενώ το παιδί επέζησε και δεν τραυματίστηκε σοβαρά, ο γορίλας σκοτώθηκε αμέσως. Αυτήν ήταν και η τραγική του συνέπεια.
Βλέπουμε, λοιπόν ότι άγρια ζώα και άνθρωπος κινδυνεύουν σε αυτές τις συνθήκες. Είναι σημαντικό να απελευθερωθούν, να επιστρέψουν στις ρίζες τους. Στο πράσινο που μεγάλωσαν. Εκεί που θα αισθάνονται οικεία και δεν θα επιτίθενται. Εκεί που θα εκτιμήσουν περισσότερο τον άνθρωπο. Και αν για κάποια στιγμή στη ζωή τους είναι ανάγκη να μείνουν για ένα χρονικό διάστημα σε ένα καταφύγιο, να μπορέσουν να λάβουν ειλικρινή αγάπη και φροντίδα.
