Κε Κουµεντάκη, µιλήστε µας λίγο για τον νέο καλλιτεχνικό προγραµµατισµό της περιόδου 2019/2020 της ΕΛΣ, που φέτος συµπληρώνει τα 80 χρόνια της. Ποια είναι η φιλοσοφία πάνω στην οποία εργαστήκατε και ποιος είναι ο στόχος που θέλετε να πετύχετε;
Η συµπλήρωση των 80 ετών λειτουργίας της ΕΛΣ έρχεται τη στιγµή που ο οργανισµός µας κάνει τα πρώτα του ουσιαστικά και αποφασιστικά βήµατα στη διεθνή του πορεία. Έτσι, την ίδια στιγµή που θ’ αναστοχαστούµε και θα διδαχθούµε από την ιστορία του οργανισµού µας, την ίδια εκείνη στιγµή, µε τους ορίζοντές µας ανοιχτούς, θα ρισκάρουµε, θα δοκιµαστούµε σε νέα πράγµατα και θα κάνουµε γνωστή τη νέα καλλιτεχνική µας ταυτότητα στο σύνολό της. Μια ταυτότητα µε το βλέµµα στο αύριο, µε δοµικό στοιχείο το «συν» της συνεργασίας, της συµπαραγωγής, της συµπόρευσης.
Πώς επηρέασε ο επετειακός χαρακτήρας του φετινού προγράµµατος τις επιλογές σας, όσον αφορά στις παραγωγές και τους συνεργάτες;
Ο επετειακός χαρακτήρας της σεζόν µας δίνει τη χαρά και την ευκαιρία να κοιτάξουµε τη µοναδική 80ετή ιστορία του οργανισµού µας και να κάνουµε γνωστές στο κοινό σηµαντικές στιγµές της. Βεβαίως, το highlight του εορτασµού θα είναι η παρουσίαση της Νυχτερίδας του Γιόχαν Στράους του νεότερου, έργο µε το οποίο ξεκίνησε η λειτουργία της Λυρικής Σκηνής πριν από 80 χρόνια. Παράλληλα, ετοιµάζουµε ένα µεγάλο λεύκωµα µε όλες τις σηµαντικές καλλιτεχνικές στιγµές των 80 ετών, καθώς και τα πρόσωπα που έπαιξαν κοµβικό ρόλο στην εξέλιξη και την ανάπτυξη του µοναδικού ελληνικού λυρικού θεάτρου.
Επιλέξατε ωστόσο ν’ ανοίξετε τη σεζόν µε την όπερα του Μπελλίνι «Η Υπνοβάτις». Γιατί;
Επιλέξαµε την Υπνοβάτιδα για έναρξη, διότι είναι ένα αριστούργηµα του µπελκάντο, µια συγκλονιστική όπερα που έχει να παρουσιαστεί 40 χρόνια από την Εθνική Λυρική Σκηνή, επειδή έχουµε σηµαντικούς έλληνες ερµηνευτές που θα διαπρέψουν στους πρωταγωνιστικούς ρόλους και φυσικά, γιατί εξασφαλίσαµε µια σπουδαία παραγωγή υψηλής αισθητικής από την Κρατική Όπερα της Βιέννης.
Όπερα, µπαλέτο, συναυλίες, περφόρµανς, ταινία µε συνοδεία µουσικών συνόλων. Υπάρχει κάποια από τις νέες παραγωγές ή συνεργασίες της ΕΛΣ για την οποία νιώθετε ιδιαίτερα περήφανος και αδηµονείτε να πάρει σάρκα και οστά επί σκηνής;
Ανυποµονώ για όλες τις φετινές µας παραγωγές για διαφορετικούς λόγους. Στον «Χορό µε τη σκιά µου» περιµένω την υπέροχη δουλειά του Κωνσταντίνου Ρήγου πάνω σε τέσσερα έργα του Μάνου Χατζιδάκη. Στον Ντον Κάρλο αδηµονώ για τη µοναδική σκηνοθετική µατιά του σπουδαίου Γκρέιαµ Βικ, αλλά και για τις ερµηνείες του µοναδικού καστ που εξασφαλίσαµε. Στον Βότσεκ έχω τεράστια χαρά για τη συνεργασία µε τον Ολιβιέ Πυ, η δουλειά του οποίου θα δηµιουργήσει τεράστια αίσθηση. Για τα δύο νέα ελληνικά έργα, ο ενθουσιασµός µου είναι µεγάλος και πιστεύω ότι και η Πάππισα Ιωάννα του Βασιλαντωνάκη και η Μέσα χώρα του Τριανταφύλλου θα µείνουν στο ρεπερτόριο της ΕΛΣ. Ο Βέρθερος, το ντεµπούτο της σούπερ σταρ της όπερας Ανίτας Ρατσβελισβίλι στον ρόλο της Σαρλότ, είναι ήδη ένα από τα πολυαναµενόµενα οπερατικά γεγονότα της σεζόν σε διεθνές επίπεδο. Το ντεµπούτο της Κατερίνας Ευαγγελάτου στο Ηρώδειο θ’ αποτελέσει µια σηµαντική στιγµή στο πρόγραµµά µας, µαζί µε το σπουδαίο καστ που θα ερµηνεύσει τους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Για τον Γιώργο Λάνθιµο, η επιστροφή του στην Ελλάδα για το πρόγραµµα της ΕΛΣ και του ΝΕΟΝ The Artist on the Composer είναι ένα τεράστιο καλλιτεχνικό γεγονός, που υπερβαίνει την όπερα και ήδη συζητείται στους κύκλους των εικαστικών, αλλά και του παγκόσµιου κινηµατογράφου, ενώ η performance της Μαρίνας Αµπράµοβιτς, σε µια µεγάλη διεθνή συµπαραγωγή της ΕΛΣ, έρχεται να επισφραγίσει τις µεγάλες προσδοκίες της φετινής σεζόν.
Οι διεθνείς σταρ του χώρου της τέχνης, όπως η Μαρίνα Αµπράµοβιτς και ο Γιώργος Λάνθιµος, θα προσελκύσουν πιστεύετε ένα ευρύτερο, ίσως πιο νεανικό κοινό;
Ο στόχος είναι το καλλιτεχνικό έργο και η ποιότητά του. Φυσικά, στοχεύουµε στη διεύρυνση του κοινού, αλλά όχι χωρίς να υπάρχει σοβαρός καλλιτεχνικός λόγος. Για τους δύο καλλιτέχνες που αναφέρετε, είµαστε ευτυχείς που τους έχουµε για τη δουλειά τους και το καλλιτεχνικό τους έργο.
Η δωρεά ύψους 20.000.000 ευρώ από το Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος έγινε µε στόχο να ενισχυθεί η εξωστρέφεια και η γνωστοποίηση του έργου της ΕΛΣ εκτός συνόρων. Γιατί είναι σηµαντικός ο παράγοντας της εξωστρέφειας για έναν πολιτιστικό οργανισµό αυτού του βεληνεκούς;
Για ένα λυρικό θέατρο, όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή, είναι επιτακτική η ανάγκη της συνοµιλίας µε τις διεθνείς εξελίξεις, αλλά και της εξαγωγής του έργου της. Η όπερα είναι µια παγκόσµια γλώσσα και καθώς θεωρούµε ότι η καλλιτεχνική ταυτότητα της ΕΛΣ είναι υψηλού επιπέδου, πιστεύουµε ότι το έργο µας πρέπει να ταξιδέψει µε κάθε τρόπο. Το Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος, όχι µόνο χρηµατοδότησε τη δηµιουργία των νέων µας εγκαταστάσεων στο ΚΠΙΣΝ, αλλά βλέποντας το σηµαντικό έργο που επιτελούµε, αποφάσισε να στηρίξει µε 20 εκατοµµύρια ευρώ την περαιτέρω ανάπτυξη αυτού του έργου, καθώς και την εξωστρέφειά του. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερµά τον Ανδρέα ∆ρακόπουλο, Πρόεδρο του ΙΣΝ, για την ουσιαστική στήριξη προς το έργο µας.
Αναλάβατε τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή της ΕΛΣ τον Φεβρουάριο του 2017, σχεδόν ταυτόχρονα µε τη µετακόµιση της Λυρικής στο νέο της σπίτι, το ΚΠΙΣΝ. Πόσα από τα «στοιχήµατα» που θέσατε τότε έχουν κερδηθεί µέχρι σήµερα;
Αισθάνοµαι ότι πολλά απ’ όσα είχα οραµατιστεί έχουν γίνει πράξη και κάποια άλλα θα γίνουν σύντοµα. Σε κάθε περίπτωση, όµως, θα ήθελα να κάνω έναν ασφαλή απολογισµό µε τη συµπλήρωση της 3ετίας από την ανάληψη των καθηκόντων µου.
Και ποιο είναι το όραµά σας από εδώ και πέρα για την ΕΛΣ;
Το όραµα µου συνοψίζεται στη φιλοσοφία του προγράµµατος 19/20. ∆ιεθνείς συνεργασίες, αναθέσεις νέων έργων, διεύρυνση ρεπερτορίου, αιχµηρές παραγωγές, προσέλκυση νέων κοινών.
Αν αύριο σταµατούσατε για κάποιον λόγο να είστε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ, ποιο είναι το πρώτο πράγµα που θα κάνατε;
Θα έπαιρνα το πρώτο καράβι για Τήνο και θα ξεχνούσα να επιστρέψω στην Αθήνα.
Φωτογραφία: Andreas Simopoulos
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ GLOW 152 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2019
