H θέση της παρουσιάστριας του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του Mega σημαίνει a priori πολλές ώρες ρεπορτάζ, αρκετές προπονήσεις ανταγωνιστικών αντανακλαστικών, μηνύματα αμφισβήτησης, αλλά και χειραψίες βοήθειας και ενθάρρυνσης. Το κορίτσι από τη Θεσσαλονίκη θεωρείται σήμερα ένα από τα πιο δυνατά χαρτιά της ενημέρωσης - ενός χώρου που έτσι κι αλλιώς είναι γένους θηλυκού. Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα στη μάχιμη δημοσιογραφία; Πρέπει να πάμε αρκετά πίσω στη ζωή της, για να εντοπίσουμε τη διάκριση των φύλων και το τι σήμαινε να είσαι αγόρι ή κορίτσι στην αστική Θεσσαλονίκη των ’80s;
Η ίδια έδωσε μάχες, τίποτε δεν της χαρίστηκε, έγινε ανταγωνιστική, απαρνήθηκε τη γυναικεία της φύση, αλλά δε δείλιασε να ερωτευτεί, ενώ τολμηρά εισχώρησε στα ανεξερεύνητα βάθη της ψυχής της, βιώνοντας «παραλυτική» αγάπη για την κόρη της.
Mommy said…
«Σαφώς υπάρχει κοινωνική εκπαίδευση. Παλιότερα ήταν πολύ πιο έντονο. Τα αγόρια μάθαιναν να είναι θαρραλέα, δυναμικά, να μην κλαίνε, τα κορίτσια έπρεπε να είναι όμορφα και χαριτωμένα. Ωστόσο, εγώ δεν αναγκάστηκα να κουβαλήσω αυτό το βάρος, γιατί οι γονείς μου ήταν πιο μπροστά από την εποχή τους - κυρίως η μητέρα μου. Ενώ ήταν μια απίστευτα όμορφη γυναίκα, chic και elegant από τη φύση της, δε με μεγάλωσε λέγοντάς μου ότι έπρεπε υποχρεωτικά να είμαι κοκέτα και όμορφη. Θυμάμαι χαρακτηριστικά στην εφηβεία μου, γύρω στα 15, προσπαθούσα να καταλάβω αν αρέσω στα αγόρια, αν είμαι καλή. Μια μέρα θα έβγαινα με τις φίλες μου, έβαζα και έβγαζα φούστες και παντελόνια, κοιταζόμουν. Η μητέρα μου με παρακολουθούσε, δε με φρέναρε. Είχε περάσει μια ώρα και κάποια στιγμή μού είπε: “Άκου, όμορφη είσαι, αλλά δεν είσαι τόσο όμορφη ώστε να ζήσεις απ’ αυτό”. Πόσο λεπτή ισορροπία κράτησε αυτή η γυναίκα και μάνα απέναντι στην κόρη της. Δεν της ανέστειλε τον ναρκισσισμό, δεν την ακύρωσε, της είπε “είσαι όμορφη”. Αλλά και πώς παράλληλα το προσγείωσε όλο αυτό στην εκδοχή που πρέπει να έχει… Έγραψε σαν σφραγίδα πάνω μου. Ούτε ο μπαμπάς, αν και συντηρητικός, δεν ήθελε ένα κοριτσάκι Barbie κουκλίτσα με κοτσιδάκια. Αυτό μπορεί να έπαιξε τον ρόλο του μετά στις επιλογές μου. Για να πω την αλήθεια, καταλάβαινα ότι ήμουν διαφορετικό κορίτσι. Ήθελα να είμαι συνεχώς στα πόδια των μεγάλων και ν’ ακούω τις συζητήσεις τους, που στο περιβάλλον μου ήταν ψυχαναγκαστικά πολιτικές. Πολιτικοποιημένοι και οι δύο γονείς μου. Άφηνα τα άλλα παιδιά να παίζουν και πήγαινα εκεί που συζητούσαν οι μεγάλοι».
Competing with Rania
Σπούδασε Δημοσιογραφία, εργάστηκε στην ΕΡΤ3, έστησε το ανταποκριτικό γραφείο του ΣΚΑΪ στη Θεσσαλονίκη, και κάποια στιγμή η σειρήνα της Αθήνας την κάλεσε στους κόλπους της. Σήμερα που συζητάμε (σ.σ. η Ράνια έχει αυτοσαρκασμό μέχρι τελικής πτώσης και ασύλληπτο χιούμορ και είναι ο άνθρωπος με τον οποίο μπορείς να μιλάς ατελείωτα) ακόμη δεν μπορεί να εξηγήσει στον εαυτό της γιατί, από το πανεπιστήμιο ακόμη, η σχέση της με τους άντρες αντί να είναι ερωτική ήταν ανταγωνιστική. «Τους άντρες τους βλέπω πολύ ανταγωνιστικά, γιατί με είδαν κι εκείνοι εξίσου ανταγωνιστικά. Δεν ξέρω τι ήταν αυτό που τους ξυπνούσε τον ανταγωνισμό και όχι τον ερωτισμό. Mου έβγαινε αυτό και στις σχέσεις μου. Είμαι ευγνώμων φυσικά σε άντρες που είχαν το μεγαλείο κι ένιωθαν την ασφάλεια να με βοηθήσουν να κάνω βήματα, που δε με φοβήθηκαν. Υπήρξαν τέτοιοι άντρες και στην επαγγελματική αλλά και στην προσωπική μου διαδρομή. Για να εξελιχθείς, πρέπει να υπάρχουν συνοδοιπόροι που δε σε φοβούνται».
Power Woman
Επειδή ποτέ δε φοβήθηκε να μιλήσει για τα κακώς κείμενα ούτε έμαθε να οπισθοχωρεί, με γενναιότητα παραδέχεται σήμερα πως έχουμε πολύ δρόμο ακόμη να διανύσουμε μέχρι να μιλήσουμε για απόλυτη εξάλειψη των προκαταλήψεων και των ταπεινωτικών κλισέ εις βάρος των γυναικών, συμπεριλαμβανομένου και του δικού της εργασιακού χώρου: «Φυσικά και δέχτηκα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη. “Είναι γυναίκα, φροντίζει την εμφάνισή της, άρα είναι ελαφριά” ή “αντί να καλλιεργήσει το μυαλό της, ασχολείται και με τα νύχια της”. Όταν άρχισα να ξεχωρίζω, φυσικά και αντιλήφθηκα υπονοούμενα για προσωπικές σχέσεις βασισμένες στην εξωτερική μου εμφάνιση. Και δυστυχώς, ακόμη το βλέπω αυτό στη δουλειά μας. Όταν μία γυναίκα αρχίσει να εξελίσσεται, ν’ αναβαθμίζεται, πιάνεις στον αέρα αυτό το βλέμμα “Mε ποιον κοιμήθηκε; Mε ποιον έχει σχέση;”. Για έναν άντρα, όμως, δε θα το πουν ποτέ. Για εκείνον υπάρχει μόνο η αξία του, το βιογραφικό, οι περγαμηνές του. Οι ισορροπίες είναι πολύ προβληματικές. Εγώ η ίδια, στην αρχή της καριέρας μου, αμφισβήτησα τον εαυτό μου. Σκέφτηκα ότι, για να με αμφισβητεί ένας τόσο έμπειρος άνθρωπος, μήπως αυτός ξέρει κάτι παραπάνω από μένα; Σαφώς αυτοαμφισβητήθηκα, αλλά ήμουν και τυχερή, γιατί παράλληλα υπήρχε κάποιος άλλος που είπε: “Κορίτσι μου, μην ακούς, προχώρα μπροστά, τρέχα, φύγε”».
Ως θετικό καταγράφει η ίδια το γεγονός ότι, σε αντίθεση με άλλους επαγγελματικούς χώρους, στον δικό της, οι καλά αμειβόμενοι δημοσιογράφοι ανήκουν και στα δύο φύλα και ποτέ δεν υπήρξαν τέτοιες διακρίσεις. Αντίθετα, περισσότερο την απασχολεί το γεγονός ότι πολλοί συνάδελφοί της δεν αμείβονται σωστά για τη δουλειά που κάνουν. Της ζητώ να θυμηθεί εάν βίωσε διάκριση λόγω φύλου την ώρα του δελτίου της, και η απάντησή της είναι θετική: «Στον αέρα έχω εισπράξει επιθετικότητα και απαξίωση από συνομιλητή μου, που θεωρώ ότι στον τόνο, στην ένταση και στο ύφος με το οποίο εκφράστηκε σε μένα δε θα είχε εκφραστεί σε άντρα συνάδελφό μου. Θα επαναλάβω πως μία γυναίκα που μπαίνει σε αυτήν τη δουλειά πρέπει να έχει πιο γερό στομάχι απ’ ό,τι οι άντρες, να γνωρίζει την αξία της, την οποία θα την αμφισβητήσουν τα πρώτα χρόνια σε κάθε της βήμα. Και εγώ το έχανα και το έβρισκα, μέχρι να φτάσω σε εκείνο το σημείο να μη γίνεται αυτό. Με παραμέλησα. Έβαλα στην άκρη τη θηλυκότητά μου, την εικόνα μου, τα απαρνήθηκα και το έκανα ασυνείδητα. Κάποια στιγμή όμως κατάλαβα τι έκανα. Υποσυνείδητα, δεν έβαζα φούστα ή τακούνια στο ρεπορτάζ, για να μη με αμφισβητήσουν. Αυτό όμως για μία γυναίκα 30 χρονών -τόσο ήμουν- είναι στρεβλό! Μέγιστο λάθος. Και την υγεία μου έχω παραμελήσει, όπως πολλοί δημοσιογράφοι. Μέχρι που μία ωραία πρωία αρχίζεις να κάνεις δουλειά με το μέσα σου, να βάζεις πλέον όρια στο πόσο εισχωρούν οι άλλοι και η ενέργειά τους σε σένα».
«Το πού θα γεννηθείς γυναίκα τελικά είναι μια ζαριά…»
Αναπόφευκτα, η συζήτηση για τις γυναίκες σήμερα μας οδηγεί σε εκείνες στο Ιράν, οι οποίες στερούνται το θεμελιώδες δικαίωμα της ίδιας της ύπαρξής τους: «Βλέποντας όσα διαδραματίζονται εκεί, νιώθω οργή, θυμό. Αναρωτιόμαστε πώς μπορούμε να αναδείξουμε το θέμα, ξέρουμε ότι η φωνή μας δε θα φτάσει εκεί, αλλά υπάρχουν στιγμές που έχω σκεφτεί ότι το πού θα γεννηθείς γυναίκα τελικά είναι μια ζαριά. Είναι ζαριά να γεννηθείς γυναίκα στην Ελλάδα, όπου δε συζητάμε για την κλειτοριδεκτομή, όπως επίσης το να γεννηθεί ένα κοριτσάκι σε μία από αυτές τις χώρες και να προσπαθεί να ξεφύγει από αυτό. Εξάλλου, γυναίκα δε γεννιέσαι, γυναίκα γίνεσαι μέσα από τις διαδρομές της ζωής. Γυναίκα είναι, δηλαδή, το φύλο με το οποίο γεννητικά ερχόμαστε στον κόσμο ή το ροζ βραχιολάκι ενός νεογέννητου στο μαιευτήριο; Όχι. Το περιεχόμενο της γυναικείας φύσης κατακτιέται. Η θηλυκότητα διαμορφώνεται συν τω χρόνω, δεν ορίζεται την ημέρα που δημιουργείσαι. Η θέση σου στην κοινωνία, στη δουλειά, η μητρότητα, αυτά συγκροτούν το θηλυκό -έτσι όπως το αντιλαμβάνομαι- και τα κατακτάς μέρα με τη μέρα».
«Ξέρουμε ότι η φωνή μας δε θα φτάσει εκεί, αλλά υπάρχουν στιγμές που έχω σκεφτεί ότι το πού θα γεννηθείς γυναίκα τελικά είναι μια ζαριά».
Be yourself
Η Ράνια προσέχει τον εαυτό της, γυμνάζεται, προσπαθεί να μην κάνει υπερβολές με το φαγητό, αλλά όλα αυτά επειδή το θέλει εκείνη, και όχι επειδή κάποιος της το έχει επιβάλει. « Αν πρέπει να προσέξουμε τον εαυτό μας, γιατί κάτι μας ενοχλεί, να το κάνουμε για εμάς, γιατί πρέπει να ζήσουμε τη ζωή μας με την εικόνα που εμείς έχουμε διαλέξει. Εγώ δε θα άφηνα τα φρύδια μου, αλλά χαίρομαι πάρα πολύ που αυτό το κορίτσι, η Σοφία Χατζηπαντελή, κάνει τη δουλειά που έχει επιλέξει με την εικόνα που εκείνη θέλει και αυτό την κάνει χαρούμενη. Και προς Θεού, μην ακούσω πως η εμφάνιση των αντρών απασχολεί όσο των γυναικών… Οι άντρες εξακολουθούν να είναι όσο πιο παχιοί, φαλακροί και kitsch επιθυμούν, αλλά θα συνεχίσουμε να τους θεωρούμε γοητευτικούς. Ας τολμήσει μία γυναίκα να βάλει φούστα χωρίς να έχει τέλεια αποτριχωμένα πόδια, και δεν την ξεπλένει ούτε ο Νιαγάρας! Πρόσφατο περιστατικό, όταν πριν από μερικούς μήνες η Έφη Αχτσιόγλου έκανε πολιτική τοποθέτηση φορώντας ένα μαύρο τοπ με τιράντες. Μία πολιτικός που είναι παράλληλα νέα μητέρα, το οποίο σημαίνει ότι μπορεί να μην κοιμάται καλά, ότι μπορεί να έχει αδυνατίσει, ότι μπορεί να μην πρόλαβε να βάλει concealer. Έπεσαν να τη φάνε! Έγινα έξαλλη. Υπάρχουν, λοιπόν, άντρες πολιτικοί για τους οποίους κανείς δε βρέθηκε να πει κάτι για την εμφάνισή τους, ενώ αυτοί προσβάλλουν ολοφάνερα τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνονται».
The Love Chapter
Αυτή η δυναμική γυναίκα που, όπως φαίνεται, ζει κάθε παλμό της καθημερινότητας και της επικαιρότητας, ποτέ δεν αυτοπροσδιορίστηκε ως μία γυναίκα καριέρας που θα «αποτεφρώσει» τα αισθήματα και την καρδιά της. Αφέθηκε να ερωτευτεί, γιατί το είχε ανάγκη, και όπως η ίδια ομολογεί: «Όταν ερωτεύεσαι, δεν υπολογίζεις τίποτε». Να υπενθυμίσουμε πως, όταν ξεκίνησε ο έρωτας της Ράνιας Τζίμα με τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη, εκείνη έκανε πολιτικό ρεπορτάζ στο Mega κι εκείνος ήταν κυβερνητικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα.
«Στην περίπτωση του άντρα μου ήταν προφανές ότι θα μπορούσε να υπάρξει πρόβλημα, αλλά, αν ερωτευτείς, δε βλέπεις μπροστά σου. Και φοβήθηκα, και τα παράτησα, και είπα ότι πρέπει να το σταματήσουμε, γιατί θα μας στοιχίσει πολύ. Αλλά, όταν το συναίσθημα είναι πραγματικό, είναι ανίκητο, δεν μπορεί να το υπερβεί τίποτε. Δεν είμαι άνθρωπος ατρόμητος, αλλά τις μάχες μου πάντα τις έδινα, είτε είχαν να κάνουν με τη δουλειά είτε με τις προσωπικές μου επιλογές. Ποτέ δε φοβήθηκα μήπως η δημιουργία οικογένειας είχε αντίκτυπο στην εργασία μου. Από την άλλη, το “θέλω” μου γι’ αυτό το παιδί ήταν ανυπέρβλητο, θα μπορούσε να καταπιεί τα πάντα. Όταν γεννήθηκε η Ελένη, ήμασταν και οι δύο χωρίς δουλειά. Εκείνη την ώρα όμως δεν υπολογίζεις τίποτε. Αυτό το παιδί ήρθε σαν δώρο, χωρίς να το καταλάβουμε, στο πλαίσιο μιας μεγάλης αγάπης». Επειδή η ίδια έκανε νύξη για ανταγωνισμό με τους άντρες, ο οποίος μάλιστα βγήκε και στις σχέσεις της, αναρωτιέμαι πώς είναι σήμερα η σχέση της με τον σύντροφο της ζωής της. «Δύο δυνατές προσωπικότητες δεν είναι απαραίτητα δύο συγκρουόμενες προσωπικότητες. Εγώ τον άντρα μου τον θέλω καλύτερο και πιο έξυπνο από μένα, πιο γρήγορο και ικανότερο, πιο επιτυχημένο και δραστήριο. Μονάχα ένα πράγμα δε θέλω: να επιχειρήσει να μου περιορίσει την ελευθερία μου. Ο Γαβριήλ είναι δυνατός και δυναμικός και για μένα αυτό είναι αναγκαίο συστατικό για να ερωτευτώ και ν’ αγαπήσω έναν άντρα. Θαυμάζω την ικανότητά του, την καλοσύνη του, το μεγαλείο του. Αυτό είναι ο έρωτας: θαυμασμός. Ποτέ δε με έλκυαν τα κακά παιδιά. Η καλοσύνη του Γαβριήλ με κάνει να αισθάνομαι μία ασφάλεια, κι αυτή με αφήνει να ξεδιπλώσω κι εγώ όλες τις ποιότητες που έχω μέσα μου. Και φυσικά, παρόλο που είναι πολύ δυνατός, δεν είναι ένας δυνάστης».
Ελένη!
Εάν κάτι της λείπει, είναι ο ύπνος, λίγες ώρες ξεκούρασης παραπάνω. Κοιμάται 5-6 ώρες κάθε μέρα, καθώς προσπαθεί να κερδίσει πρωινές στιγμές με την κόρη της, αφού από τις 13:30 μέχρι το βράδυ βρίσκεται στο Mega. Την έλλειψη χρόνου τη νιώθει, από την άλλη όμως είναι σίγουρη πως όλα αυτά την καθιστούν μία τυχερή γυναίκα. «Αυτή είναι η κατάσταση, αλλά αισθάνομαι τυχερή που είναι έτσι, γιατί η δουλειά, η οικογένεια και το παιδί, δεν είναι για κανέναν δεδομένα. Νομίζω ότι της λείπω της κόρης μου, θα ήθελε περισσότερο χρόνο μαζί μου. Τώρα τελευταία μου το λέει συχνότερα, αλλά πάντα προσέχει να είμαστε οι δυο μας. Δεν το λέει μπροστά σε άλλους ή για να μην αισθανθώ άσχημα ή γιατί νιώθει ότι εκθέτει ένα κομμάτι της ψυχής της. Έχει απίστευτη ενσυναίσθηση. Η Ελένη ανέδειξε συναισθηματικές διαδρομές μέσα στην ψυχή μου που δεν ήξερα ότι υπάρχουν. Δε γνώριζα ότι υπάρχει αυτό το βάθος συναισθήματος. Θεωρούσα ότι ήδη βίωνα ένα συναίσθημα σε βάθος, αλλά αυτό το παιδί “έσκαψε” μέσα μου. Η αγάπη του παιδιού σού καταργεί την ύπαρξη. Δεν υπάρχεις μπροστά σε αυτό το μεγαλείο!»
Credits
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΛΑΝΙΔΗΣ (THISISNOTANOTHERAGENCY)
STYLING ΝΑΤΑΛΙΑ ΜΠΑΛΤΑ | MAKE UP XΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΡΑΦΗ | HAIR ΡΕΝΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Κεντρική φωτογραφία: Φόρεμα La DoubleJ, Grigio
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2022
