Ayu όπως οι πλευρές της ζωής, veda όπως επιστήμη. Η Ayurveda λοιπόν είναι για εσάς που θέλετε να περιγράψετε την επιστήμη της ζωής. Αυτό το αρχαίο σύστημα διαβίωσης, που συνδέεται στενά με τη γιόγκα, δεδομένου ότι προήλθε από την Ινδία και υπάρχει εδώ και σχεδόν από την αρχή των πολιτισμών, αποτελεί ίσως αυτό που αναζητούσατε καιρό. Είναι μια ολιστική τέχνη κι επιστήμη που χρησιμοποιεί φυσικά βότανα, ρίζες και μέταλλα για την προώθηση της ευημερίας και της ισορροπίας.
Αναζητώντας τα βασικά στοιχεία
Σύμφωνα με την Ayurveda, όλα όσα υπάρχουν, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων, προέρχονται από πέντε στοιχεία ή βασικά δομικά χαρακτηριστικά. Τη Γη, τη Φωτιά, το Νερό, τον Αέρα και το Διάστημα. Όταν αυτά τα στοιχεία συνδυάζονται μεταξύ τους, σχηματίζουν «Doshas» ή αλλιώς τις συνθέσεις που επηρεάζουν την υγεία, την ευημερία, τις συνήθειες, την προσωπικότητα και τις συμπεριφορές σας. Πιο συγκεκριμένα υπάρχουν τρία doshas, το Vata -που αφορά τον αέρα και το διάστημα- το Pitta -που αφορά τη φωτιά και τη γη- και το Kapha -που αφορά τη γη και το νερό.
- Vata Dosha: Οι ιδιότητες του Vata αφορούν το κρύο, το ελαφρύ, το ξηρό, το ακανόνιστο, το κινούμενο, το γρήγορο και το μεταβαλλόμενο, καθιστώντας τους ανθρώπους που έχουν αυτό το στοιχείο ζωντανούς κι ενθουσιώδεις, λεπτούς και κομψούς, και με γωνιακά χαρακτηριστικά. Όταν το Vata είναι ισορροπημένο, είναι δημιουργικοί και κοινωνικοί. Όταν έχει χάσει την ισορροπία του, ένα άτομο Vata θα υποφέρει με νευρικές διαταραχές όπως το άγχος και η πέψη του θα γίνει ακανόνιστη.
- Pitta Dosha: Οι ιδιότητες του Pitta είναι το ζεστό, το ελαφρύ, το έντονο και το όξινο. Ελέγχοντας την πέψη, τον μεταβολισμό και την παραγωγή ενέργειας οι άνθρωποι με αυτό το χαρακτηριστικό χτίζουν τους μυς πιο εύκολα, έχουν φωτεινές επιδερμίδες κι έντονο βλέμμα. Είναι ικανοποιημένοι και ξεκάθαροι και αποτελούν καλούς ηγέτες και διοργανωτές. Όταν κάτι ξεκινάει να μη λειτουργεί σωστά μπορούν να γίνουν κυριαρχικοί και θυμωμένοι εμφανίζοντας πολλές φορές καούρες και ακμή.
- Kapha Dosha: Οι ιδιότητες του Kapha είναι έντονες, αργές, σταθερές, συμπαγείς, κρύες, μαλακές και λιπαρές. Τα άτομα αυτά μοιάζουν εξωτερικά σκληρά αλλά παραμένουν με μια αφοπλιστική απλότητα. Είναι θαρραλέοι, στοργικοί, γενναιόδωροι, υπομονετικοί και υποστηρικτικοί. Παρόλα αυτά αν παρεκκλίνουν μπορεί να υποφέρουν από κατακράτηση υγρών, αλλεργίες, κατάθλιψη και λήθαργο.
Οι έννοιες που αποσαφηνίζονται
Υπάρχουν δύο βασικές έννοιες που είναι θεμελιώδεις για την ολιστική προσέγγιση ευεξίας της Ayurveda: Agni και Prana. Το Agni είναι η «πεπτική» φωτιά. Είναι σημαντικό γιατί ένας τρόπος ζωής που στοχεύει στο να πυροδοτήσει τον εσωτερικό κόσμο και να τροφοδοτήσει τη φωτιά για να διασφαλίσει την αποτελεσματική πέψη των τροφίμων που καταναλώνετε. Αν και μπορεί να σας ακούγεται περίεργο, η συγκεκριμένη φιλοσοφία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα θρεπτικά συστατικά, καθώς αυτά διατηρούν το σώμα σας υγιές και διασφαλίζουν τη μείωση των φλεγμονών.
Από την άλλη, η Prana είναι η ζωτική δύναμη για ζωή. Είναι αυτή που υπάρχει σε κάθε ζωντανό είδος και η Ayurveda έχει ως στόχο της βελτίωσή της μέσω της διατροφής και του τρόπου ζωής, με ιδιαίτερη έμφαση σε ζεστά, θρεπτικά και ανεπεξέργαστα τρόφιμα και φυσικά με μια ρουτίνα που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του φυσικού ρυθμού του σώματός σας.
Ο σημαντικός ρόλος του φαγητού
Το πραγματικό μυστικό της Ayurveda είναι η έμφαση στο φαγητό και στην ευημερία. Σίγουρα γνωρίζετε ότι το φαγητό είναι ζωή, αλλά η τεχνική αυτή σας διδάσκει επίσης ότι έχετε τη δυνατότητα να νιώσετε καλύτερα στην καρδιά και το μυαλό σας όταν «ακούτε» τις ανάγκες του οργανισμού σας. Σε αντίθεση με πολλές δυτικές προσεγγίσεις σε δίαιτες που εστιάζουν στις πρωτεΐνες και τους υδατάνθρακες η Ayurveda εξετάζει αυτό που τρώμε υπό το πρίσμα των έξι γεύσεων: γλυκό, αλμυρό, ξινό, πικρό, πικάντικο και στυφό. Όχι μόνο καθεμιά από αυτές διαδραματίζει συγκεκριμένο ρόλο μέσα στο σώμα αλλά λέγεται πως όταν τα γεύματά σας είναι πλήρη -δηλαδή περιέχουν και τις έξι γεύσεις- τότε μόνο θα είστε σε θέση να αφήσετε το τραπέζι ικανοποιημένοι.
Παρακάτω θα βρείτε με λίστα με όλα όσα συστήνεται να καταναλώνετε:
- Πρωτεΐνες: πουλερικά σε μικρές ποσότητες, ασπράδια αυγών, tofu
- Γαλακτοκομικά: γάλα, βούτυρο
- Φρούτα: γλυκά, πλήρως ώριμα φρούτα όπως πορτοκάλια, αχλάδια, ανανά, μπανάνες, πεπόνια και μάνγκο
- Λαχανικά: γλυκά και πικρά λαχανικά, όπως λάχανο, κουνουπίδι, σέλινο, αγγούρι, κολοκύθια, φυλλώδη χόρτα, γλυκοπατάτες, καρότα, σκουός και λαχανάκια Βρυξελλών
- Όσπρια: ρεβίθια, φακές, φασόλια, μαύρα φασόλια
- Σπόρους: κριθάρι, βρώμη, ρύζι μπασμάτι, σιτάρι
- Ξηρούς καρπούς: μικρές ποσότητες σπόρων κολοκύθας, λιναρόσπορου ηλιόσπορο
- Βότανα και μπαχαρικά: μικρές ποσότητες μαύρου πιπεριού, κύμινο, κανέλα, κόλιαντρο, άνηθο, κουρκουμά, τζίντζερ