Τις τελευταίες ώρες τα «φώτα» είναι στραμμένα στην πρώην Πρώτη Κυρία της Συρίας, η οποία ακούει στο όνομα, Ασμά Αλ Άσαντ. Για όσους δεν την γνωρίζουν πρόκειται για μια προσωπικότητα που έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον και διχασμό στη διεθνή σκηνή τα τελευταία χρόνια. Με καταγωγή από τη Δαμασκό αλλά και με σημαντική διαμόρφωση στο εξωτερικό, η Ασμά έχει αναδειχθεί σε μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες της συριακής πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Ωστόσο, η δράση και ο ρόλος της δεν παύουν να εγείρουν ερωτήματα και αντιδράσεις και να αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο «κεφάλαιο στη σύγχρονη ιστορία της Συρίας.
Τα πρώτα χρόνια
Η Ασμά Αλ Άσαντ γεννήθηκε το 1975 στο Λονδίνο, από Σύριους γονείς. Ο πατέρας της ήταν καρδιολόγος και η μητέρα της διπλωμάτης. Μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον με ιδιαίτερες παροχές και της πρόσφερε υψηλού επιπέδου εκπαίδευση αλλά συνέβαλε και στο να διευρυνθούν οι ορίζοντές της σε διαφορετικές κουλτούρες. Σπούδασε πληροφορική και γαλλική λογοτεχνία στο King’s College του Λονδίνου, ενώ εργάστηκε στη χρηματοοικονομική βιομηχανία πριν επιστρέψει στη Συρία.
Η συνάντησή της με τον Μπασάρ Αλ Άσαντ, τον τότε νεαρό οφθαλμίατρο και διάδοχο του συριακού θρόνου, άλλαξε στην κυριολεξία τη ζωή. Οι δύο τους παντρεύτηκαν το 2000, την ίδια χρονιά που ο Μπασάρ ανέλαβε την προεδρία της χώρας μετά τον θάνατο του πατέρα του, Χαφέζ Αλ Άσαντ.
Το δημόσιο προφίλ της
Η Ασμά αρχικά κέρδισε τις εντυπώσεις και έκανε τους πάντες να μιλούν γι' αυτήν ως μια σύγχρονη, καλλιεργημένη γυναίκα που εκπροσωπούσε μια διαφορετική εικόνα της Συρίας, με πρώτο και βασικό στοιχείο το γεγονός ότι επέλεξε να μην φοράει μαντίλα. Έδωσε έμφαση σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες, ιδρύοντας και υποστηρίζοντας οργανώσεις για την εκπαίδευση, την υγεία και την ανάπτυξη της νεολαίας. Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 2010, προβαλλόταν ως μια «φωτεινή» προσωπικότητα στη Μέση Ανατολή, ενώ περιοδικά όπως η Vogue την αποκαλούσαν «τριαντάφυλλο στην έρημο». Μάλιστα, τα πρώτα χρόνια δεν ήταν λίγοι αυτοί που την ταύτιζαν ως ένα βαθμό με την αείμνηστη Πριγκίπισσα Νταϊάνα και το συνολικό της έργο.
Η εμπλοκή της στον εμφύλιο πόλεμο
Η εικόνα αυτή ωστόσο άλλαξε δραματικά μετά την έναρξη του συριακού εμφυλίου πολέμου το 2011. Οι καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου από το καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσαντ έθεσαν την Ασμά στο στόχαστρο διεθνών επικρίσεων. Κατηγορήθηκε ότι, παρά τις ανθρωπιστικές της δράσεις, στηρίζει ενεργά το καθεστώς που είναι υπεύθυνο για εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους και εκατομμύρια εκτοπισμούς.
Αντί να αποστασιοποιηθεί από τον σύζυγό της ή να υιοθετήσει έναν πιο ουδέτερο ρόλο, η Ασμά εμφανίστηκε να υπερασπίζεται έντονα την πολιτική του καθεστώτος. Παράλληλα, χρησιμοποίησε τα social για να παρουσιάσει την ίδια και την οικογένειά της ως σύμβολα σταθερότητας και αντίστασης, γεγονός που απογοήτευσε το κοινό και τους μέχρι τότε υποστηρικτές της.
Προσωπική ζωή
Το 2018, ανακοινώθηκε ότι η Ασμά διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού. Η θεραπεία της έγινε δημόσιο θέμα, με το καθεστώς να εκμεταλλεύεται την κατάστασή της για να προβάλει ένα μήνυμα αντοχής και ελπίδας. Επανεμφανίστηκε δυναμικά, συνεχίζοντας τη δημόσια δράση της και τονίζοντας τον ρόλο της ως μητέρα και ηγέτιδα. Σ' αυτό το σημείο αξίζει να τονίσουμε ότι πριν από μερικούς μήνες, τον Μάιο του 2024 διαγνώστηκε ξανά, αυτήν τη φορά με μία επιθετική μορφή καρκίνου του μυελού των οστών και του αίματος.
Ένα πρόσωπο που διχάζει
Η Ασμά Αλ Άσαντ παραμένει μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Για τους υποστηρικτές του καθεστώτος, είναι ένα σύμβολο θάρρους και αξιοπρέπειας. Για τους επικριτές, αποτελεί πρόσωπο-κλειδί στην υποστήριξη ενός καταπιεστικού καθεστώτος. Μάλιστα, η ιστορία της αντικατοπτρίζει την πολυπλοκότητα της σύγχρονης συριακής πραγματικότητας, προκαλώντας ερωτήματα για τον ρόλο των ηγετών σε περιόδους κρίσης και την ευθύνη τους απέναντι στην ανθρωπότητα.
