Απόρριψη... Μία λέξη, μία κατάσταση, μία συμπεριφορά, με πολλές περαιτέρω συνέπειες. Με σκέψεις που πυροδοτούνται, με συναισθήματα που μας είναι δύσκολο να τα διαχειριστούμε και να τα ελέγξουμε, καθώς κινητοποιούνται βαθύτερες σκέψεις μας που αποφεύγαμε να αντιμετωπίσουμε. Αρκετοί άνθρωποι έχουν μεγαλώσει σε ένα απορριπτικό περιβάλλον, όπου οι γονείς τους δεν τους επιβράβευαν ακόμα και για τα πιο απλά επιτεύγματά τους και μελλοντικά ανέπτυξαν καταθλιπτική συμπτωματολογία, όπως άγχος και φόβο για τη μοναξιά και για την απόρριψη σε όλα τα επίπεδα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Billie Eilish που έγινε η νεότερη solo τραγουδίστρια που καταλαμβάνει την πρώτη θέση των βρετανικών charts, και μάλιστα υπήρξε νικήτρια στα μουσικά βραβεία των Grammys. Σε μία συνέντευξή της στο περιοδικό Rolling Stones δήλωσε ότι έπασχε από προβλήματα ψυχικής υγείας από την ηλικία των 13 ετών και σε χαρακτηριστική αναφορά για το οικογενειακό της περιβάλλον είπε πως όταν αυτή και τα αδέρφια της μεγάλωναν, οι γονείς της ποτέ δεν είπαν ότι είναι περήφανοι για τα παιδιά τους, κάτι το οποίο έπαιρναν προσωπικά για πολλά χρόνια.
Η απόρριψη είναι λοιπόν μια άσχημη εμπειρία. Ο φόβος της απόρριψης είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ανθρώπινους φόβους. Βιολογικά προγραμματισμένοι να ανήκουμε σε ομάδες ανθρώπων, φοβόμαστε πως θ’ αντιμετωπιστούμε με κριτικό τρόπο. Μας αγχώνει το ενδεχόμενο συγκεκριμένου είδους έκθεσης κάποιας αδυναμίας μας ή η πιθανότητα αποκοπής και απομόνωσης. Πολλές φορές, οι δυναμικές της απόρριψης συνδέονται άμεσα με μια μορφή αποτυχίας. Η αποτυχία με τη σειρά της είναι πολύ πιθανό να συνδέεται με κάποιο φόβο. Άρα καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως η απόρριψη σχετίζεται με την ψυχολογία.
Πότε βιώνεται πιο έντονα η απόρριψη και πότε γίνεται τραυματική;
- Όταν υπάρχει συννοσηρότητα (σύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι η συνύπαρξη στο ίδιο άτομο μίας διαταραχής οφειλόμενης στη χρήση ψυχοδραστικής ουσίας και μίας άλλης ψυχιατρικής διαταραχής).
- Όταν υπάρχει παρελθόν με τραυματικά γεγονότα.
- Όταν το άτομο έχει βιώσει πρόσφατα ένα πένθος.
- Όταν δεν υπάρχει ισχυρό υποστηρικτικό περιβάλλον.
- Όταν κάποιος θεωρεί δεδομένο ότι θα απορριφθεί.
- Όταν κάποιος έχει μεγαλώσει σε ένα απορριπτικό περιβάλλον κι έχει μάθει να ζει με παθητική στάση.
Κάποιος που έχει μεγαλώσει μέσα σε ένα απορριπτικό περιβάλλον:
- Έχει μάθει να αρκείται στα λίγα.
- Παλεύει μόνιμα για την αποδοχή.
- Φοβάται διαρκώς την απόρριψη.
- Εστιάζει στα θέλω και στις απόψεις των άλλων, ενώ μειώνει τα δικά του
- Προσπαθεί να προσφέρει συνέχεια και νιώθει ότι πρέπει να αποδεικνύει την αξία του χωρίς ποτέ βέβαια να είναι αυτό ικανοποιητικό.
Τρόποι διαχείρισης της απόρριψης
- Το άτομο θα πρέπει να χτίσει μία νέα φιλοσοφία ζωής. Θα πρέπει να μάθει να αναγνωρίζει σκέψεις και συναισθήματα, να προσπαθήσει να κατανοήσει αν όντως ήταν απόρριψη αυτό που βίωσε ή αν τελικά μετέφρασε το γεγονός πιο έντονα από αυτό που ήταν στην πραγματικότητα. Ακόμη, χρειάζεται να μάθει να αγαπάει και να φροντίζει τον εαυτό του, να επιστρατεύει το χιούμορ του, να μη φοβάται και να μαθαίνει να αποδέχεται τα «όχι».
- Να εστιάζει στο τώρα και να μην το συγκρίνει με όσα έχει βιώσει στο παρελθόν.
- Η απόρριψη καλό είναι να γίνει δάσκαλος και όχι τιμωρός μας. Ας θυμόμαστε πάντα ότι μία αποτυχία, μία άρνηση, ακόμα και μία απόρριψη δεν πρέπει να την αφήσουμε να ορίσει την ταυτότητά μας, αλλά ούτε και τις μελλοντικές μας επιλογές και σχέσεις.
- Να είναι επιεικής με τον εαυτό του και να έχει ανθρώπους γύρω του, που να είναι σύμμαχοί του.
