"Η ώρα είναι εννιά το βράδυ. Το σαξόφωνο παίζει "Fly me to the moon" και τα ήρεμα κύματα της Νέας Παραλίας το συνοδεύουν με τον δικό τους γοητευτικό tempo. Ο αλμυρός αέρας παρασύρει μία μία τις σελίδες των βιβλίων και τα ρομαντικά τους αρώματα απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα". Αυτή θα μπορούσε να είναι και η αρχή μιας νέας ιστορίας, όμως δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από μια πραγματική εμπειρία. Το καθιερωμένο ραντεβού της Θεσσαλονίκης. Ο θεσμός που γιορτάζει το βιβλίο, χαρίζοντάς μας ισχυρές δόσεις έμπνευσης.

Για 41η χρονιά, το Φεστιβάλ Βιβλίου πρωταγωνιστεί στην καρδιά της πόλης και μια βόλτα δίπλα στη θάλασσα αρκεί για να ανακαλύψουμε ενδιαφέρουσες συγγραφικές υπογραφές. H διαχρονική διοργάνωση της πόλης μας υποδέχεται με χαμόγελο και πλήθος ψυχαγωγικών εκδηλώσεων με θέα το καλοκαιρινό ηλιοβασίλεμα. Οι πόρτες του άνοιξαν την Παρασκευή 24 Ιουνίου και λίγες μόνο ημέρες έμειναν μέχρι την τελευταία για φέτος ημέρα, την Κυριακή 10 Ιουλίου. Τα λευκά κιόσκια έχουν ομορφύνει τους βραδινούς μας περιπάτους, προσκαλώντας μας να γνωρίσουμε χιλιάδες τίτλους βιβλίων, τόσο διαχρονικών όσο και φρέσκων. Η φετινή εκδήλωση είναι αφιερωμένη στη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Έχουμε την ευκαιρία, μέσα από ποικίλα βιβλία που συναντάμε, να ανασύρουμε μνήμες και να μάθουμε τα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία του τόπου και τον Ελληνισμό.

Το βιβλίο ως διέξοδος

Από την κλασική παιδική ελληνική λογοτεχνία μέχρι τα ξενόγλωσσα βιβλία, αλλά και την σύγχρονη μορφή της διαχρονικής ελληνικής σειράς comics του Αριστοφάνη, που μας έκανε εντύπωση, πλήθος σελίδες είναι έτοιμες για εξερεύνηση. Εκπρόσωποι τοπικών, αλλά και αθηναϊκών εκδοτικών οίκων, μας μετέφεραν την ατμόσφαιρα που επικρατεί μετά τις δύσκολες συνθήκες του αναγκαστικού εγκλεισμού. Τόνισαν την θετική διάθεση του κόσμου, ο οποίος, ανεξαρτήτως ηλικίας, απολαμβάνει ξανά την βόλτα του στην παραλία και αναζητά ακόμη περισσότερο, πλέον, το βιβλίο ως διέξοδο, γεγονός, στο οποίο καθοριστικό ρόλο έπαιξε ο covid. Όπως επεσήμαναν, το αναγνωστικό κοινό προτιμά αρκετά το παιδικό βιβλίο, την μυθοπλασία, το ρομαντικό περιεχόμενο και τις ιστορίες μυστηρίου.

Τη δική τους σχέση με το βιβλίο μοιράστηκε μαζί μας και πλήθος κόσμου που επισκέφθηκε το φεστιβάλ, κάποιοι από αυτούς για πρώτη φορά, και άλλοι που αποτελούν φανατικούς του ακόλουθους. Αρκετούς από αυτούς τούς ελκύει η αγγλική λογοτεχνία και τα αστυνομικά θρίλερ. Όλοι όσοι μίλησαν μαζί μας παραδέχτηκαν ότι η καραντίνα ενίσχυσε την αγάπη τους για το διάβασμα και έτσι έψαξαν ακόμη περισσότερο είτε καινούρια είδη, είτε επέκτειναν την έρευνά τους στο αγαπημένο τους περιεχόμενο. Σε αυτήν τη διαδικασία, όπως μας είπαν, σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα social media, μέσω των οποίων η προβολή τους, τους κέντρισε το ενδιαφέρον.

«Η έμπνευση δε σταματά ποτέ»

Είναι η λέξη-κλειδί. Το στοιχείο που δε λείπει ποτέ από την κουλτούρα ενός δημιουργού. Η έμπνευση πρωταγωνιστεί στη ζωή του, διατηρώντας ζωντανό το κίνητρο για αναζήτηση. Είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε με αξιόλογους συγγραφείς που έδωσαν το παρών, παρουσιάζοντας τα νέα τους δημιουργικά «παιδιά». 

Τη γνωρίσαμε μέσα από τις σελίδες των δημοφιλών βιβλίων της, «Καλά και σήμερα», «Χορεύουν οι ελέφαντες», «Στο τέλος νικάω εγώ». Η αγαπημένη Θεσσαλονικιά συγγραφέας, Σοφία Νικολαΐδου, μας σύστησε τη νέα έντυπη επιτυχία της, «VOR Πέρα από τον νόμο» και μοιράστηκε μαζί μας όλα αυτά που πιστεύει όσον αφορά στη σχέση του κοινού με το βιβλίο και πώς αυτή επηρεάστηκε από τις συνθήκες της καραντίνας. «Από αυτό που είδα και με βάση όσα μου είπαν αρκετοί από τους βιβλιοπώλες, με τους οποίους μίλησα, είναι ότι υπάρχει ενδιαφέρον από τον κόσμο και νομίζω ότι έχει να κάνει και με το γεγονός ότι είναι και καλοκαίρι, η βόλτα, έχουμε στερηθεί την "ανοιχτή" συναναστροφή και το βιβλίο πάντα είναι και χώρος συνάντησης και συνομιλίας. Αυτό που λένε οι βιβλιοπώλες και οι εκδότες είναι ότι στην περίοδο της καραντίνας ο κόσμος διάβασε, ο καθένας με όσα τον ενδιέφεραν, αλλά ήταν μια περίοδος, στην οποία ο κόσμος γύρισε στο βιβλίο». Η ίδια τόνισε και τη σημασία της έμπνευσης για έναν συγγραφέα: «Είναι πολύ πρόσφατο το καινούριο μου βιβλίο. Ο συγγραφέας πάντα αναζητάει νέα θέματα και κοιτάει γύρω του. Πηγή έμπνευσης είναι ο δρόμος. Νομίζω πως ο συγγραφέας πρέπει να κυκλοφορεί».

Ο Πάρις Μηλίτσης μάς μίλησε για την εμπειρία του στο φεστιβάλ, αλλά και για την πλοκή του νέου του βιβλίου, «Αραπιάν Τσαρσί – Αθήνα». «Είναι αλήθεια ότι υπάρχει πολύ μεγάλη κίνηση και αυτό που με έχει εντυπωσιάσει πιο πολύ είναι ότι βλέπω και νέα άτομα που παίρνουν βιβλία. Τα ξεφυλλίζουν και αρκετά από αυτά τα αγοράζουν κιόλας. Το νέο μου βιβλίο είναι ένα ταξίδι μέσα στον χρόνο και στον χώρο. Ξεκινάει από τη Σμύρνη του 1900, αναφέρεται στη Μικρασιατική Καταστροφή και φτάνει στην Αθήνα του 2015. Μπορεί ο τίτλος να ακούγεται ότι είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα, αλλά κατά βάση είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα σύγχρονης ιστορίας, ηθικά διλήμματα, έρωτες, απιστίες, σχέσεις γονέων με παιδιών, εξέλιξη, αλλά και τρομοκρατία. Το κομμάτι της ιστορίας καταλαμβάνει γύρω στις εξήντα σελίδες, με έμπνευση από πραγματικές αφηγήσεις και αποτελεί την αρχή της μυθοπλασίας. Αφορούν στην εξέλιξη κάποιων γυναικών που κρατούν μυστικά, τα οποία μεταφέρουν στους απογόνους τους και φτάνουν μέχρι τη σύγχρονη εποχή, έχοντας τις αντίστοιχες επιπτώσεις στις ζωές των δεύτερων. Το βιβλίο γενικότερα για εμένα είναι ένα ταξίδι και μια πνευματική και ψυχική άσκηση. Είναι κάτι το απαραίτητο, έχω πάντα στο κομοδίνο μου δύο βιβλία που διαβάζω. Εκείνοι που διαβάζουν ξέρουν πολύ καλά τι είναι το βιβλίο. Εκείνοι που δεν διαβάζουν θα τους συνιστούσα να πάρουν ένα βιβλίο στα χέρια τους και ξαφνικά να ανοιχτεί για αυτούς ένας διαφορετικός κόσμος. Τώρα βρίσκομαι στη φάση που έχω προχωρήσει αρκετά με την συγγραφή του επόμενου βιβλίου μου, το οποίο έχει αρκετά μεγάλη πλοκή όπως το Αραπιάν Τσαρσί – Αθήνα».

Η Βασιλική Διαμαντή, με το καινούριο της βιβλίο «Ψυχής Κλωστή» μοιράστηκε μαζί μας το κεντρικό μήνυμα που θέλει να μεταδώσει στους αναγνώστες της: «Μιλάμε για μια ψυχική ασθένεια και τον τρόπο με τον οποίο η ηρωίδα την ξεπέρασε. Το βιβλίο είναι αισιόδοξο και γεμάτο αγάπη. Ένας οδηγός για τις σχέσεις των ανθρώπων. Έχει να κάνει με τον έρωτα, γιατί αυτός είναι ο λόγος που συνεχίζεται η ζωή. Η βασική πηγή έμπνευσής μου για το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν κάποιες αληθινές ιστορίες από άτομα του κοντινού μου περιβάλλοντος που βίωσαν παρόμοιες καταστάσεις. Ο σκοπός μου ήταν να απενεχοποιήσουμε τις ψυχικές ασθένειες. Να μην το κρύβουμε και να το αντιμετωπίζουμε ως ένα κομμάτι της ζωής. Πάντα ένας συγγραφέας είναι σε ετοιμότητα και σκέφτεται το επόμενό του βήμα. Γράφω κάθε μέρα».

Η Μαρία Καμπάνταη, ψυχολόγος από το νοσοκομείο της Δράμας, έβαλε στο «ασανσέρ» πενήντα ανθρώπινες ιστορίες και δημιούργησε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Ανελκυστήρας». «Πρόκειται για ένα απλό βιβλίο που μιλάει για τα ψυχικά μας αποθέματα, που άλλοτε τα βρίσκουμε και άλλοτε τα χάνουμε στα ξαφνικά και αυτό είναι που μας κάνει αληθινούς. Καλύπτει όλο τον κύκλο της ζωής. Είναι μικρές αυτοτελείς αληθινές ιστορίες, από τα δικά μου περιστατικά της δουλειάς, γι΄ αυτό και είναι και ευκολοδιάβαστες. Η ζωή παρομοιάζεται με το τιραμισού. Γλύκα και πίκρα μαζί που όμως η διαφορά είναι στο κακάο, στην κορυφή, στο σημείο, δηλαδή που ξεπερνάμε τον εαυτό μας, κάνοντας ακόμη και κάτι απλό και καθημερινό. Έτσι υπάρχουν αρκετοί ευρηματικοί χειρισμοί. Εμένα αυτή η διαδικασία της συγγραφής με βοήθησε πολύ, γιατί στη δουλειά μου δεν μπορώ να εκφράσω τα συναισθήματά μου, οπότε εδώ μέσα από τις ιστορίες δείχνω όλα αυτά που νιώθω. Όλες οι ιστορίες έχουν ένα επιμύθιο στο τέλος, έχουν ιαματικό ρόλο και εξελίσσουν».

5 βιβλία που εμείς ξεχωρίσαμε για το καλοκαίρι

Το καλοκαίρι είναι η κατάλληλη περίοδος για χαλάρωση και διάβασμα ενός αγαπημένου βιβλίου δίπλα στη θάλασσα. Η ποικιλία των συγγραφικών έργων στη διοργάνωση ήταν μεγάλη, όμως ξεχωρίσαμε πέντε βιβλία, τα οποία διακρίνονται για τους συμβολισμούς και τα ισχυρά τους μηνύματα για την αυτοεξέλιξή μας.

Πρώτο βιβλίο που σας προτείνουμε είναι το κλασικό έργο του Αμερικανο-Ινδού συγγραφέα, Krishnamurti Jiddu, με τίτλο «Ο κόσμος μέσα μας». Ο ίδιος θέτει συνεχώς ερωτήματα που αφορούν στην ανθρώπινη ύπαρξη, διαχρονικά ζητήματα που μας απασχολούν μέχρι σήμερα. Το δεύτερο βιβλίο αποτελεί ένα διαχρονικό μυθιστόρημα του αγαπημένου Umberto Eco και είναι το «Το εκκρεμές του Φουκώ». Μας παίρνει από το χέρι και μας ταξιδεύει σε σπάνια μονοπάτια έξω από τον χώρο και τον χρόνο. «Ο μαθητευόμενος αρχιτέκτονας» της Elif Şafak μάς ελκύει με το παραμυθένιο εξώφυλλό του με χρώματα και μοτίβα της Ανατολής. Μια ιστορία που «μπλέκει» ήρωες διαφορετικών εθνικοτήτων και αποκαλύπτει την δύναμη του χαρακτήρα τους. Ένα βιβλίο-διαμάντι της κλασικής αγγλικής λογοτεχνίας κυριαρχεί όσα χρόνια και να περάσουν και είναι το «Πειθώ» της Jane Austen. Η συγγραφέας της «Υπερηφάνειας και προκατάληψης» παρουσιάζει με τον δικό της γοητευτικό τρόπο ιδιαίτερους διαλόγους μεταξύ δύο φίλων. «Ο νόμος της επιτυχίας» του πάντα επίκαιρου Napoleon Hill μας διδάσκει τι σημαίνει να κατακτούμε αυτά που ονειρευόμαστε. 

Καλή ανάγνωση!

Info: Παραλία Λευκού Πύργου, Θεσσαλονίκη, Παρασκευή 24 Ιουνίου έως Κυριακή 10 Ιουλίου 2022, Ωράριο λειτουργίας: 19:00-23:00, Facebook: Φεστιβάλ Βιβλίου Θεσσαλονίκης, Instagram: @bookfestivalthessaloniki

Photo credits: Χριστίνα Δημητριάδου