ο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης φιλοξενεί έως τις 29 Νοεμβρίου την έκθεση του Άρι Γεωργίου με τίτλο «Résonances | ΑΝΑΣΥΝγΡΑΦΕΣ και Υλικότητες 1982–2025», μέσα από την οποία συναντώνται δύο διαχρονικές ενότητες του εικαστικού έργου του δημιουργού: οι «ΑΝΑΣΥΝγΡΑΦΕΣ», που ξεκινούν το 1982, και οι «Υλικότητες / Matérialités» της περιόδου 2000-2015. Ο ίδιος, αρχιτέκτονας, φωτογράφος, εικαστικός και γραφίστας, αποτελεί μια από τις πιο πολυσχιδείς κι επιδραστικές φυσιογνωμίες της καλλιτεχνικής σκηνής της Θεσσαλονίκης. Η έκθεση «Résonances» συνοψίζει πάνω από τέσσερις δεκαετίες δημιουργικής πορείας, όπου οι διαφορετικές του ιδιότητες δε συγκρούονται αλλά συνδιαλέγονται και αλληλοτροφοδοτούνται.

Παράλληλα, στο πλαίσιο της έκθεσης, στις 16 Οκτωβρίου, θα διεξαχθεί συναυλία υπό τον τίτλο «ΑΝΑΣΥΝγΡΑΦΕΣ [συν] μουσική / “μια περιέργεια”» με τις μουσικές ερμηνείες εικαστικών έργων του Άρι Γεωργίου εκ μέρους πλειάδας διακεκριμένων ερμηνευτών, αυτοσχεδιαστών, συνθετών όπως οι Σάκης Παπαδημητρίου, Μιχάλης Λαπιδάκης, Δήμος Γκουνταρούλης, Νεκτάριος Καραντζής, Σαβίνα Γιαννάτου, Λόλα Τότσιου, Θεόφιλος Σωτηριάδης, Κυριάκος Γκουβέντας, Λενιώ Λιάτσου, Θοδωρής Πατσαλίδης, Βασίλης Μπακόπουλος.

Ας γνωρίσουμε καλύτερα τον καλλιτέχνη...

Η έκθεση «Résonances» συνοψίζει πάνω από τέσσερις δεκαετίες καλλιτεχνικής διαδρομής. Τι σας ώθησε να επανεξετάσετε το έργο σας μέσα από αυτήν τη νέα οπτική των «ΑΝΑΣΥΝγΡΑΦΩΝ» και των «Υλικοτήτων»;

Η αλήθεια είναι πως εστιάζει σε μια -σύνθετη ομολογουμένως- ενότητα μέσα από το συνολικό έργο μου που συνδυάζει τις ΑΝΑΣΥΝγΡΑΦΕΣ του 1982, τις «Υλικότητες» των δύο πρώτων δεκαετιών του 21ου αιώνα και τις διάσπαρτες ΑΝΑΣΥΝγΡΑΦΕΣ Revisited μιας τεσσαρακονταετίας. Υπήρχε η ανάγκη να «κατατεθούν» επιτέλους οι «Υλικότητες», αλλά και να αναδειχθεί η υφολογική και δομική συγγένεια και τα προφανή ή και υπόρρητα κοινά χαρακτηριστικά ανάμεσά τους. Επιπλέον, και πιεστικά πλέον, να στοιχειοθετηθούν οι συνθήκες που δίνουν διέξοδο στην ανάγκη μου να δω να ενσαρκώνεται η φαντασίωση σύμφωνα με την οποία ορισμένα εικαστικά έργα μου μπορούν να μετουσιωθούν σε έργα μουσικά. Πράγμα που επιχειρείται με την συναυλία «ΑΝΑΣΥΝγΡΑΦΕΣ [συν] Μουσική | "μια περιέργεια"» της 16ης Οκτωβρίου στον χώρο της έκθεσης.

Μιλάτε συχνά για την «υλικότητα» της φωτογραφίας - όχι μόνο ως μέσο, αλλά ως αντικείμενο. Πώς έχετε βιώσει την εξέλιξη της φωτογραφίας από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή μέσα από αυτό το πρίσμα;

Έχω μιλήσει περισσότερο για τη «μη υλικότητα» της φωτογραφίας αντιδιαστέλοντάς την προς την υλικότητα της ζωγραφικής. Υπενθυμίζοντας περισσότερο την «εγκεφαλικότητα» που επιστρατεύεται από τη φωτογραφία για την υλοποίησή της σε αντίθεση με τη «σωματικότητα" που επιστρατεύεται για την δική της πραγματοποίηση από την ζωγραφική. Η «υλικότητα» την οποία διαπραγματεύεται η παρούσα έκθεση είναι εκείνη που οι εικόνες της έχουν ως αφετηρία τους και που την επισημαίνουν, την καταγράφουν, την σχολιάζουν οικοδομώντας το πρόταγμά της.

Το ζήτημα της εξέλιξης από την αναλογική στην ψηφιακή τεχνολογία είναι πλέον ανεπίκαιρο ως αρκούντως παρωχημένο (για τις σύγχρονες νέες γενιές -σε αντίθεση με την δική μου που πρόλαβε να βιώσει στο πετσί της όλες τις φάσεις της εξέλιξης-δεν τίθεται καν ως ζήτημα). Έχει μόνον ελάσσονα πλέον, τεχνικού ενδιαφέροντος, σημασία. Το πεδίο που, αντιθέτως, προβάλλει ως αξιόλογη πρόκληση είναι εκείνο της Τεχνητής Νοημοσύνης που όμως αφορά εξίσου όλο το φάσμα των τεχνών και όχι μόνον την φωτογραφία, με έμφαση δε, κυρίως σε ζητήματα και διλήμματα ηθικής τάξης.

Είστε αρχιτέκτονας, φωτογράφος, εικαστικός, γραφίστας. Αυτές οι ιδιότητες αλληλεπιδρούν ή συγκρούονται μέσα στη δημιουργία σας; Πού βρίσκεται η ισορροπία ανάμεσα τους;

Συμβιώνουν, τολμώ να πω, αρμονικά. Σίγουρα αλληλεπιδρούν και αλληλοτροφοδοτούνται. Δεν έχω την αίσθηση πως συγκρούονται καθώς είχα πάντοτε τον έλεγχο της ατομικής τους ορθογραφίας και σεβόμουν τα ατομικά τους λεξιλόγια καθώς για εμένα αποτελούσαν «γλώσσες» που έπρεπε (και τύχαινε) να ομιλώ για να επιτρέψω στην εκάστοτε ανάγκη και παρόρμηση να εκφραστεί και να διατυπώσει κατανοητό διάβημα. Κατά καιρούς υπήρξαν επικαλύψεις και υβριδικά «ιδιόλεκτα». Αλλά και οι «νόθοι γόνοι» έχουν δικαίωμα στην ύπαρξη. Ενίοτε μάλιστα, με γονιμότερα ή και υγιέστερα αποτελέσματα.

Η Θεσσαλονίκη είναι διαρκώς παρούσα στο έργο σας, ως τόπος, ως ατμόσφαιρα, ίσως και ως ψυχογεωγραφία. Πώς έχει διαμορφώσει την καλλιτεχνική σας ταυτότητα;

Σκαλώνω στον όρο «ψυχογεωγραφία» που με βολεύει για να κατανοήσω κι εγώ ο ίδιος το πόσο σημαντική μπορεί να είναι στην διαμόρφωσή μου η Θεσσαλονίκη. Όσο κι αν, στιγμιαία, οι καταιγιστικοί συνειρμοί που γέννησε εντός μου ο συγκεκριμένος όρος εμφάνισαν εμπρός μου -εν είδει επιφοίτησης- την απάντηση στην ερώτησή σας, τόσο μου είναι δύσκολο να την αναπτύξω εδώ. Εις βάθος και εις εύρος θα χανόμουν σε «ψυχαναλυτικού» τύπου εξομολογήσεις που δεν έχουμε την πολυτέλεια να επιχειρήσουμε. Έχει ίσως μόνο σημασία να επισημανθεί πως είμαι γέννημα θρέμμα της πόλης, του κέντρου της πόλης, και ότι η παραμονή μου στη Θεσσαλονίκη δεν είναι αποτέλεσμα επιμονής ή επιλογής αλλά μια ακλόνητη αίσθηση του «ανήκειν». Οι κυρίαρχες αξίες που, ως γνώμονες οδηγούσαν στις διαδοχικές της φάσεις τη ζωή μου είχαν τις ρίζες τους σε αξίες που καλλιεργήθηκαν στην οικογένεια και στους «ορίζοντες» που «όριζε» η Θεσσαλονίκη. Που όμως ουδόλως στέρησε, το αντίθετο μάλιστα και από πολύ νωρίς, την εξέλιξή μου από τη σχέση μου με «εξωθεσσαλονίκεια» (βλ. κοσμοπολιτικά) περιβάλλοντα, ερεθίσματα και παιδεία.

Ως ιδρυτής της «Φωτογραφικής Συγκυρίας» και πρώτος διευθυντής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, έχετε συμβάλει στην οικοδόμηση μιας φωτογραφικής κοινότητας. Πώς βλέπετε σήμερα τη νέα γενιά φωτογράφων και τη θέση της ελληνικής φωτογραφίας στο διεθνές τοπίο;

Θα ήταν επιπόλαιο από μέρους μου να εκφράσω οτιδήποτε αφοριστικό για τους νέους (και πλέον όχι και τόσο νέους) φωτογράφους, καθώς αισθάνομαι πως έχω απομακρυνθεί από τη «στενή» παρακολούθηση του «τοπίου». Σποραδικά μόνο βλέπω πως έχουν πολλαπλασιαστεί οι αξιόλογοι και σοβαροί και πρωτοπόροι ασκητές του είδους, έχουν υποχωρήσει οι ερασιτέχνες κι ερασιτεχνισμοί όσο και αν η ίδια η φωτογραφία έγινε τεχνικά πολύ πιο προσιτή, «δημοκρατικοποιημένη» θα λέγαμε. Όπως σε κάθε εποχή και σε κάθε περιβάλλον, κάθε πολιτιστικής και οικονομικής στάθμης, οι αξιόλογοι δημιουργοί βρίσκουν πάντα τον τρόπο να καταθέσουν το αξιόλογο έργο τους. Δεν είμαι σε θέση κατά τα λοιπά να γνωρίζω επιδόσεις Ελλήνων φωτογράφων στο εξωτερικό, όχι επειδή δεν υπάρχουν αλλά επειδή εγώ δεν ενημερώνομαι.

Μετά από αυτή τη μεγάλη αναδρομική διαδρομή, τι σας κινητοποιεί σήμερα; Υπάρχει κάτι που θα θέλατε να διερευνήσετε με νέα μέσα ή μέσα από άλλη μορφή τέχνης;

Δεν έχω τελειώσει ακόμη με τα μέσα που διαθέτω, εκείνα που μπορώ ακόμη να ελέγχω ή και να βελτιώνομαι στον έλεγχό τους. Μαζί τους, με όλα τους, εκκρεμούν εντός μου αρκετά πράγματα που συνωστίζονται αναζητώντας διέξοδο. Θα παραμείνω for the moment κοντά τους. Μετά τα 80, γι' άλλες μορφές τέχνης, βλέπουμε!

Ποια είναι η αγαπημένη σας γειτονιά στη Θεσσαλονίκη;

Το Καπάνι. Πλατεία Άθωνος. Οδοί Μπαλάνου, Βατικιώτου, Παπαμάρκου.

Tι είναι αυτό που λίγοι γνωρίζουν γι' αυτήν;

Την πρότερη ζωή του ως σφύζουσα γειτονιά εργαστηρίων. Ξυλάδικα, σιδεράδικα, τσαγκαράδικα, τυπογραφεία, στιλβωτήρια, καλαθάδικα. Σας παραπέμπω ανενδοίαστα στο βιβλίο μου «Η Παπαμάρκου και τα πέριξ», Εκδόσεις του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, 2011.

Ένα spot για φαγητό που μόνο λίγοι έχουν ανακαλύψει;

Το ξέρουν ήδη αρκετοί, ευτυχώς όχι όλοι, το Bazaar στην Παπαμάρκου.

Είναι μεσάνυχτα σε μια πόλη άδεια. Πού σας αρέσει να περπατάτε;

Όταν τη βρείτε άδεια να με ειδοποιήσετε (γέλια)!

Ένας χώρος Τέχνης που ξεχωρίζετε εδώ;

To Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στη Βασιλίσσης Όλγας.

Πού θα ξεναγούσατε έναν γνωστό σας από άλλη πόλη;

Στο Καπάνι.

Δεν πρέπει να φύγει κανείς από τη Θεσσαλονίκη, αν δε δοκιμάσει…

Τα ψητά μανιτάρια με μέλι στο Bazaar.

Αν η Θεσσαλονίκη ήταν ένα βιβλίο, μια ταινία, ένα τραγούδι, θα είχε τίτλο…

Forever «συμπρωτεύουσα».

Το αγαπημένο σας κτίριο εδώ;

Το υβριδικό «αρντεκό-αρνουβό» Μέγαρο Κόφφα, Τσιμισκή 10, όπου είναι και το γραφείο μου.

Ένας άνθρωπος που με τον τρόπο του έχει αλλάξει τα δεδομένα στην πόλη;

Ο Γιάννης Μπουτάρης

Φθινοπωρινό πρωινό Κυριακής στη Θεσσαλονίκη… Πού επιλέγετε να το περάσετε;

At home, Αριστοτέλους 6!

Η δική σας Θεσσαλονίκη με τρεις λέξεις…

Αδελφή του Μεγαλέξανδρου.

Κεντρική φωτογραφία: Όλγα Δέικου