Πόσες φορές έχετε εντοπίσει αυτό το περίεργο συναίσθημα της έντονης κόπωσης που κάνει τη ζωή σας δύσκολη; Προτού ενοχοποιήσετε τις «κακές» σας συνήθειες, σκεφτείτε μήπως τα φάρμακα που λαμβάνετε -και όχι η απαιτητική καθημερινότητά σας-, είναι ο πραγματικός ένοχος. Παρότι σχεδιασμένα για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων προβλημάτων, πολλά φάρμακα -συνταγογραφούμενα και μη- προκαλούν παρενέργειες όπως έλλειψη ενέργειας, ήπια κόπωση, λήθαργο ή μυϊκή αδυναμία. Δείτε, λοιπόν, πώς μπορείτε να τις αντιμετωπίσετε.
Αντιισταμινικά
Αν και είναι αποτελεσματικά στην ανακούφιση από τα συμπτώματα των αλλεργιών (ρινική καταρροή, κνησμός και φτέρνισμα), μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλος και να δημιουργήσουν την αίσθηση εξάντλησης. Ουσίες όπως η διφαινυδραμίνη, η βρωμοφαινιραμίνη, η υδροξυζίνη και η μεκλιζίνη, μπλοκάρουν τους υποδοχείς της ισταμίνης στον εγκέφαλο, προκαλώντας υπνηλία και μειώνοντας την εγρήγορση. Επίσης, ορισμένα αντιισταμινικά έχουν κι άλλες παρενέργειες, όπως ξηροστομία, ζάλη ή θολή όραση, οι οποίες συμβάλλουν στην αίσθηση της κόπωσης.
Φροντίστε τον εαυτό σας
● Πάρτε το αντιισταμινικό προτού κοιμηθείτε: Ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσετε την κούραση ή την έλλειψη ενέργειας από τη λήψη αυτών των φαρμάκων είναι να τα λάβετε πριν από τον ύπνο.
● Προτιμήστε τη νέα γενιά αντιισταμινικών: Δε διαπερνούν εύκολα τον εγκεφαλικό φραγμό και προκαλούν λιγότερη υπνηλία.
● Αυξήστε την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη C: Η βιταμίνη C ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και συμβάλλει στην καταπολέμηση των αλλεργιών.
● Δοκιμάστε φυσικά αντιισταμινικά: Ορισμένα βότανα, όπως η μέντα, το χαμομήλι και ο γλυκάνισος έχουν αντιισταμινικές ιδιότητες. Ωστόσο, πρέπει να λαμβάνονται με προσοχή και έπειτα από συμβουλή ειδικού.
Αντιβιοτικά
Είναι απαραίτητα για τη θεραπεία των βακτηριακών λοιμώξεων, όμως δεν εξοντώνουν μόνο τα επιβλαβή βακτήρια που προκαλούν τη λοίμωξη, αλλά και τα «καλά» βακτήρια του εντέρου. Η διαταραχή της εντερικής χλωρίδας επηρεάζει την πέψη, την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, οδηγώντας σε κόπωση. Επιπλέον, η ίδια η λοίμωξη, αλλά και η αντίδραση του οργανισμού στην αντιβιοτική θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή, η οποία δημιουργεί κόπωση. Τέλος, ορισμένα αντιβιοτικά έχουν ως παρενέργειες τη ναυτία, τον έμετο, τη διάρροια ή κάποιες αλλεργικές αντιδράσεις, οι οποίες συμβάλλουν κι αυτές στην αίσθηση κούρασης.
Φροντίστε τον εαυτό σας
● Ακολουθήστε μια ισχυρή, θρεπτική διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής αλέσεως για να ενισχύσετε την εντερική σας χλωρίδα. Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε προβιοτικά (γιαούρτι, κεφίρ, τουρσί) ή λάβετε προβιοτικά για να βοηθήσετε στην αποκατάσταση της εντερικής χλωρίδας και την ισορροπία των βακτηρίων του εντέρου.
● Κοιμηθείτε επαρκώς: Ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου για όλες τις ημέρες της εβδομάδας ενεργοποιεί το βιολογικό ρολόι, μειώνοντας το αίσθημα κούρασης. Βελτιώστε την ποιότητα του ύπνου σας με έναν χαλαρωτικό διαλογισμό.
Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση
Είναι αρκετά συνηθισμένο να έχετε έλλειψη ενέργειας όταν ξεκινάτε μια νέα θεραπεία για την αρτηριακή πίεση με ουσίες όπως ατενολόλη, τρυγική μετοπρολόλη, ηλεκτρική μετοπρολόλη, υδροχλωρική προπρανολόλη ή όταν αλλάζετε τη δοσολογία. Κάποια φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, όπως οι β-αποκλειστές, μειώνουν την καρδιακή συχνότητα και τη δύναμη συστολής της καρδιάς. Αυτό συρρικνώνει την παροχή αίματος στους ιστούς και στον εγκέφαλο, προκαλώντας έλλειψη ενέργειας. Άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα, όπως τα διουρητικά, αυξάνουν την απέκκριση νατρίου και νερού από τον οργανισμό, κάτι που προκαλεί αφυδάτωση και κόπωση. Τέλος, ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν και άλλες παρενέργειες, όπως ζάλη, ναυτία ή μυϊκούς πόνους, οι οποίες συμβάλλουν στην αίσθηση της κόπωσης.
Φροντίστε τον εαυτό σας
● Μειώστε το στρες: Ο διαλογισμός, η χαλάρωση των μυών, οι διαφραγματικές αναπνοές, η γιόγκα και το focusing (διαδικασία εσωτερικής εστίασης) είναι ισχυρές τεχνικές χαλάρωσης και καταπολέμησης του στρες.
● Βγείτε στον καθαρό αέρα: Προσπαθήστε να συνδυάζετε όσες περισσότερες δραστηριότητες μπορείτε με μία βόλτα σε εξωτερικό χώρο. Ένας γρήγορος περίπατος είναι ένα τρομερό boost για την ενέργειά σας. Αυξάνει την καρδιαγγειακή σας εφεδρεία, την ικανότητα της καρδιάς και των πνευμόνων να εξωθούν το αίμα και να προμηθεύουν τον οργανισμό με οξυγόνο, προσφέροντας τόνωση.
● Μη διακόπτετε τη λήψη φαρμάκων χωρίς να συμβουλευτείτε πρώτα τον γιατρό σας. Η διακοπή της θεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Φάρμακα για τη χοληστερίνη
Οι στατίνες και οι φιμπράτες είναι συνταγογραφούμενα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αυξημένης χοληστερίνης. Μπορούν να επηρεάσουν τον μυϊκό ιστό προκαλώντας μυϊκό πόνο. Ο λόγος είναι ασαφής, αλλά οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα άτομα που λαμβάνουν στατίνες αισθάνονται κόπωση και μειωμένη ενέργεια, ειδικά μετά την άσκηση.
Φροντίστε τον εαυτό σας
Αλλάξτε συνήθειες: Περιορίστε τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά και τη ζάχαρη, καταναλώστε περισσότερες φυτικές ίνες και εντάξτε στο διαιτολόγιό σας ψάρια πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (σκουμπρί, σολομό), ξηρούς καρπούς και σπόρους. Χάστε βάρος
-και μια μικρή απώλεια μπορεί να συμβάλει στη μείωση της χοληστερίνης-,
μειώστε ή σταματήστε το κάπνισμα.
Ασκηθείτε: Έχει αποδειχθεί ότι η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας για 30’ την ημέρα, για πέντε μέρες την εβδομάδα, μπορούν να τροποποιήσουν θετικά τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα. Ο συνδυασμός δίαιτας και άσκησης όχι μόνο μειώνει τη χοληστερίνη (μείωση των επιπέδων της LDL στο αίμα έως 20%) και διατηρεί ή και αυξάνει την HDL χοληστερίνη (έως 18%).
Αντικαταθλιπτικά
Μερικά αντικαταθλιπτικά όπως τα τρικυλικά αντικαταθλιπτικά, η αμιτριπτυλίνη, η δοξεπίνη, η ιμιπραμίνη, η τριμιπραμίνη, ειδικά στην αρχή, μπορεί να προκαλέσουν κόπωση. Τα αντικαταθλιπτικά λειτουργούν ρυθμίζοντας τους νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλο, οι οποίοι επηρεάζουν τη διάθεση, τον ύπνο και την ενέργεια. Καθώς ο οργανισμός προσαρμόζεται σε αυτά τα νέα επίπεδα νευροδιαβιβαστών, μπορεί να εμφανιστεί κόπωση.
Ορισμένα αντικαταθλιπτικά μπορεί να προκαλέσουν και άλλες παρενέργειες, όπως αύξηση βάρους, ναυτία ή ξηροστομία, οι οποίες συμβάλλουν στην αίσθηση της κόπωσης.
Φροντίστε τον εαυτό σας
● Δώστε στον οργανισμό σας χρόνο: Σε πολλές περιπτώσεις η κόπωση είναι προσωρινή και υποχωρεί καθώς ο οργανισμός προσαρμόζεται στη θεραπεία.
● Η κατάθλιψη δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Ζητήστε βοήθεια από έναν ψυχολόγο με εξειδίκευση στη γνωσιακή συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, η οποία επικεντρώνεται στον τρόπο με τον οποίο οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές μας αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και επηρεάζουν τη ζωή μας. Η θεραπεία αυτή βασίζεται στην ιδέα ότι οι αρνητικές σκέψεις οδηγούν σε αρνητικά συναισθήματα και συμπεριφορές. Αλλάζοντας τις σκέψεις μας, μπορούμε να αλλάξουμε και τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές μας.
Παυσίπονα
Τα παυσίπονα όταν λαμβάνονται σε υψηλές δόσεις ή για παρατεταμένες περιόδους μπορούν να κλέψουν την ενέργειά μας. Αυτό συμβαίνει επειδή δρουν αναστέλλοντας την παραγωγή ουσιών που προκαλούν πόνο και φλεγμονή. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία επηρεάζει και άλλες λειτουργίες του οργανισμού, όπως την ενέργεια και την εγρήγορση. Ορισμένα παυσίπονα, όπως τα οπιοειδή, είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν υπνηλία και κόπωση σε σύγκριση με άλλα, όπως η παρακεταμόλη ή η ιβουπροφένη.
Φροντίστε τον εαυτό σας
● Προσοχή στη χρόνια χρήση: Η μακροχρόνια χρήση παυσίπονων μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη αντοχής και σε αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης παρενεργειών, όπως η κόπωση.
● Κολυμπήστε ή περπατήστε: Η άσκηση δίνει ώθηση στα επίπεδα ενέργειας του οργανισμού, αυξάνοντας την αιμάτωση των μυών και των οργάνων και απελευθερώνοντας τις χημικές ουσίες της ευεξίας, τις λεγόμενες ενδορφίνες, οι οποίες έχουν και παυσίπονη δράση.
Φάρμακα για τον θυρεοειδή
Τα φάρμακα αυτά συνταγογραφούνται συνήθως για να αντιμετωπίσουν προβλήματα ενέργειας που προκαλούνται από τον υποθυρεοειδισμό. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η λήψη φαρμάκων για τον θυρεοειδή μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα κόπωσης, κυρίως όταν τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς δε ρυθμιστούν σωστά με τη φαρμακευτική αγωγή.
Φροντίστε τον εαυτό σας
● Παραμείνετε δραστήριοι: Βοηθά στη διατήρηση της μυϊκής μάζας και δύναμης, αποτρέποντας την κόπωση. Εάν ξεκινάτε από το μηδέν, ακόμη και 15’ σωματικής άσκησης την ημέρα θα σας βοηθήσουν να αρχίσετε, με στόχο να φθάσετε τα 30’ την ημέρα, πέντε φορές την εβδομάδα.
● Εάν ανησυχείτε ότι τα φάρμακα που λαμβάνετε σας προκαλούν κόπωση, μιλήστε με τον ενδοκρινολόγο σας για να ελέγξει τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών και να αλλάξει τη δοσολογία.
● Εκτός από τη λήψη φαρμάκων, φροντίστε να τρώτε υγιεινά, να κοιμάστε επαρκώς και να διαχειρίζεστε το στρες.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2025
