Η βυζαντινή τέχνη του κέντρισε το ενδιαφέρον όταν στην ηλικία των 10 ετών, άρχισε να κεντά και να ζωγραφίζει χριστιανούς αγίους με χρωματιστά μολύβια. Τρία χρόνια αργότερα, ξεκίνησε να σπουδάζει βυζαντινή ζωγραφική υπό την καθοδήγηση του Γιώργου Κόρδη και ταυτόχρονα άρχισε την ενασχόλησή του με το γκράφιτι και την τέχνη του δρόμου. Οι δημιουργίες του είναι ένας συνδυασμός των παραπάνω, επηρεασμένες από διάφορες άλλες καλλιτεχνικές παραδόσεις και κινήματα, όπως η αρχαία αιγυπτιακή τέχνη και ο μοντερνισμός, και εκφράζεται κυρίως μέσα από καμβάδες και μεγάλες τοιχογραφίες σε όλο τον κόσμο. Η καλλιτεχνική του πρακτική δεν στοχεύει στη δημιουργία μιας ακόμη «μοναδικής» εικαστικής γλώσσας, αλλά μιας «ενοποιητικής».
Ένας σύγχρονος καλλιτέχνης που στο έργο με εμφανείς καταβολές από τη βυζαντινή ζωγραφική καταφέρνει και δημιουργεί σε συνδυασμό με ένα σύγχρονο πνεύμα, που ξαφνιάζει με θετικό πάντα πρόσημο. Ποια είναι η διαδρομή σας και πώς εξελίχθηκε η τέχνη σας;
Άρχισα να ζωγραφίζω εικόνες από όταν ήμουν 10 χρόνων. Λίγο αργότερα, στα 12-13, ξεκίνησα τις σπουδές μου στη βυζαντινή ζωγραφική και την ενασχόληση μου με το graffiti, ενώ αμέσως μετά το σχολείο ξεκίνησε και η προσωπική μου σπουδή πάνω στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό -ιστορία, γραμματεία, τέχνη, κλπ. Από νωρίς άρχισα να μπλέκω όλα τα παραπάνω, αρχικά στο χαρτί, και ύστερα στον τοίχο. Κατά τη διάρκεια της καλλιτεχνικής μου εξέλιξης, η τέχνη μου έχει ενσωματώσει στοιχεία από τις μεγάλες αρχαίες παραδόσεις (Κυκλαδικά ειδώλια, αρχαιοελληνική αγγειογραφία, ελληνιστικός νατουραλισμός, αρχαία Αιγυπτιακή και Σουμεριακή τέχνη, κλπ), έχει εμπνευστεί από την αισθητική μοντέρνων και μεταμοντέρνων καλλιτεχνών (Amedeo Modigliani, Yves Klein), ενώ πολλές επιρροές της έρχονται απευθείας από το σήμερα, με θέματα παρμένα από το Netflix και πρακτικές όπως η ψηφιακή ζωγραφική στο iPad· η βάση της όμως είναι πάντα ο ελληνικός/βυζαντινός τρόπος.
Το MonΑsty, Autograph Collection, ένα ξενοδοχείο που ο interior σχεδιασμός του βασίστηκε στο βυζαντινό background της Θεσσαλονίκης, σας ανακάλυψε και προχωρήσατε σε μια εξαιρετική συνεργασία. Μιλήστε μας για αυτό και για τα έργα που ήδη κοσμούν τους κοινόχρηστους χώρους του. Τι σας ζητήθηκε και πώς προέκυψε το τελικό αποτέλεσμα;
Οι ιθύνοντες επικοινώνησαν μαζί μου χρόνια πριν (όταν το Monasty ήταν απλά μια ιδέα και μακέτες) και μπορώ να πω ότι φαινόταν εξαρχής πως το αποτέλεσμα θα ήταν εντυπωσιακό. Το όραμά μας ήταν κοινό, οπότε αυτό που μου ζητήθηκε ήταν αυτό που κάνω έτσι κι αλλιώς: ζωγραφικά έργα με βυζαντινό χαρακτήρα και σύγχρονη αισθητική. Ελπίζω το αποτέλεσμα να δικαιώνει την επιλογή τους· σε κάθε περίπτωση είναι τιμή μου που επιλέχθηκα για ένα τόσο ιδιαίτερο εγχείρημα!
Έχοντας στο ιστορικό σας διάφορες εκθέσεις και συμμετοχές σε murals σε διάφορα μέρη του κόσμου, πόσο διαφορετικό είναι να δημιουργείτε κατά παραγγελία και τι σας ενέπνευσε περισσότερο στη συγκεκριμένη συνεργασία. Ήταν η ιστορία της Θεσσαλονίκης σημείο έμπνευσης και αν ναι τι ακριβώς;
Είτε κατά παραγγελία, είτε «ελεύθερα», η δημιουργική διαδικασία μπορεί να είναι το ίδιο απολαυστική -το να κάνεις κάτι για σένα έχει την ικανοποίηση της αυτοέκφρασης, αλλά η παραγγελία ενός έργου μπορεί να προσφέρει μια ζωγραφική πρόκληση, αλλά και την (σημαντική για μένα) αίσθηση του σκοπού· «Δημιουργία», εξάλλου, σημαίνει «έργο για τον δήμο, την κοινωνία».
Και στις δυο παραπάνω περιπτώσεις πάντως, όταν δημιουργώ κάτι για έναν συγκεκριμένο χώρο, στόχος μου είναι αυτό να εναρμονίζεται με το περιβάλλον του - γι' αυτό και πάντα θα λάβω υπ’ όψιν την ιστορία και τα χρώματα του χώρου, της γειτονιάς, της πόλης· υποστηρίζω τη ζωγραφική που συμπληρώνει και κοσμεί τον εκάστοτε χώρο, όχι μια που επιβάλλεται σε αυτόν με τρόπο εγωιστικό.
Η ίδια φιλοσοφία διαπνέει και τα έργα που έγιναν για το MonAsty. Έμπνευση αποτέλεσαν όλα όσα έχουν σχέση με τον χώρο και την πόλη. Άγγελοι (που δημιουργούν έναν άμεσο συσχετισμό με τη βυζαντινή τέχνη) προσφέρουν σε μια γυναικεία μορφή (Θεσσαλονίκη;) ένα μεταξωτό ύφασμα (αναφορά στον χώρο του ξενοδοχείου που ονομάζεται Samite και είναι αφιερωμένος στο μετάξι). Το ύφασμα αυτό φέρει χρυσοκέντητη όλη την ιστορία της Θεσσαλονίκης, από την ίδρυση της έως το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και το ίδιο το MonAsty (αναφορά στην πόλη και το κτήριο), ενώ γύρω από την κεντρική μορφή υπάρχουν φιγούρες από την ιστορία της Μονής της Αγίας Θεοδώρας που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο ξενοδοχείο, καθώς και ένας άγγελος που κρατάει μια ράβδο με κρυμμένους μεταξοσκώληκες (αναφορά στον τρόπο με τον οποίο ήρθε το μετάξι από την Κίνα στο Βυζάντιο).
Ετοιμάσατε κάτι νέο. Μιλήστε μας για τη Theodora, την ιστορία του έργου και για την ωριμότερη πλέον προσέγγισή σας σε σχέση με τον ήδη πια διαμορφωμένο χώρο του MonΑsty, Autograph Collection.
Το έργο “Θεοδώρα” είναι σαφώς εμπνευσμένο από το περίφημο ψηφιδωτό της Ρωμαίας/Βυζαντινής αυτοκράτειρας στην Ραβέννα -ένα από τα πιο δημοφιλή παραδείγματα βυζαντινής τέχνης. Παρότι το έργο αποτελεί μια νέα, δική μου σύνθεση, ήθελα, ως χώρος φιλοξενίας, να προσφέρει και το στοιχείο της οικειότητας· έτσι, μετέφερα σχεδόν αυτούσια την απεικόνιση του εν λόγω ψηφιδωτού (σε ζωγραφική μεταγραφή, φυσικά).
Όσον αφορά στο έργο ως σύνολο, η αλήθεια είναι πως μοιάζει να έχει έναν αλληγορικό χαρακτήρα, ή ότι κρύβει μια ιστορία· αν είναι έτσι, εγώ δεν τη γνωρίζω. Μετά το σχεδιασμό της Θεοδώρας άφησα τον εαυτό μου ελεύθερο να ακολουθήσει το σχέδιο και το αποτέλεσμα είναι αυτό που βλέπουμε: Η Θεοδώρα στη μέση και γύρω της κάποιες -απροσδιορίστου φύσης και χρονικής καταγωγής- γυναικείες φιγούρες που κρατούν μια χρυσή κλωστή και φαίνεται να εμπλέκονται σε κάποιο είδος δραστηριότητας (ίσως και τελετής, όπως θα μπορούσε να υποδηλώνει το σημείο όπου η κλωστή καταλήγει να δένεται στο δάχτυλο της Θεοδώρας).
Τι μπορεί να απεικονίζει; Μετά την ολοκλήρωση του έργου έκανα κάποιες σκέψεις, άλλα δε θα ήθελα να επηρεάσω την κρίση του θεατή - η ερμηνεία του θα είναι τόσο έγκυρη όσο και η δική μου.
Παρακολουθήστε το βίντεο παρακάτω: