Από το πρώτο δευτερόλεπτο ήταν σαν να γνωριζόμασταν χρόνια. Το ταλαιπωρημένο μαγνητοφωνάκι, για μοναδική φορά, ηχογραφούσε δύο ώρες ακατάπαυστα. Τώρα εγώ στο «γράψε-σβήσε», αλλά καμία σημασία δεν έχει. Γιατί γνώρισα μια γυναίκα απίθανη, ακούγοντας λόγια αληθινά και ζεστά. Άλλοι φορούν μάσκες για να κρύβουν τα προβλήματά τους, η larger-than-life Έλενα Τοπαλίδου, μόνο το χαμόγελό της, και τα εξωτερικεύει. Άλλοι δεν εκτιμούν τις στιγμές, εκείνη κάθε φορά νιώθει σαν να συναντά τους ανθρώπους της από την αρχή, διατηρώντας τη συγκίνηση μαζί τους. Με άλλο τόσο χιούμορ αντιμετωπίζει τη ζωή. 

Όσο φρεσκάρω όσα είπαμε, συλλογίζομαι πως δε «σκοράρει» τυχαία ως η πηγή έμπνευσης κορυφαίων καλλιτεχνών. Θα καταλάβετε τι εννοώ!

Θεσσαλονίκη, Ρήγος και το «αντίο» στα πάθη

Κάνοντας μόνη της την αρχή, μου λέει απευθείας πως λατρεύει τη Θεσσαλονίκη μας από τότε που έμενε εδώ, από το 2000 μέχρι το 2005, για το Βασιλικό Θέατρο, μαζί με τον Κωνσταντίνο Ρήγο. Ήταν συγκλονιστικά χρόνια, θα τονίσει: «Δηλαδή, έτσι τα σκέφτομαι και βουρκώνω. Τότε, στο Βασιλικό, υπήρχε το θέατρο και το χοροθέατρο που το είχε δημιουργήσει ο Daniel Lommel, ένας σπουδαίος γάλλος χορογράφος και χορευτής. Όταν εκείνος έφυγε, το χοροθέατρο τράβηξε τον δρόμο του με εξαιρετικό υλικό χορευτών μέχρι που ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη ο Ρήγος και έγινε καλλιτεχνικός διευθυντής, φέρνοντας μαζί του κι εμάς, τους πιο κοντινούς του χορευτές. Τότε, λοιπόν, σαν να έλαμψε ο τόπος! Στην αρχή μέναμε σε κοινόβιο, 5-6 άτομα μαζί σ’ ένα φοβερό σπίτι στην Καλαμαριά. Το πιστεύεις ότι περπατούσαμε στον δρόμο και μας αναγνώριζαν; Ήμασταν κάτι σαν τους Beatles για τη Θεσσαλονίκη εκείνα τα χρόνια. Τι να σου πω… Από το Βασιλικό ταξιδέψαμε σε όλο τον κόσμο - Βενεζουέλα, Κολομβία, Αίγυπτο. Κάναμε παραστάσεις τρομερές. Ερχόταν κόσμος από την Αθήνα και μιλούσε γι’ αυτό που καταφέραμε. Και όλα αυτά τα μοιράζομαι όπως μου τα έχουν μεταφέρει. Εγώ είμαι κλειστή στον εαυτό μου, δεν είχα επίγνωση του τι γινόταν».

Για την ιστορία, όπως κάθε μεγάλος καλλιτέχνης αναζητά τη μούσα του, έτσι κι ο νεαρός Ρήγος στην Αθήνα, στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης, βρήκε από νωρίς τη δική του. Τότε ήταν ο καιρός που η Pina Bausch είχε αρχίσει να απλώνει τη γοητεία της σε όλο τον κόσμο και, στην Ελλάδα, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου με την «Ομάδα Εδάφους» χάριζε έμπνευση με τη δουλειά του στην «Κατάληψη». Απίστευτα όνειρα κατέκλυζαν τον χώρο και η Τέχνη του χορού ζούσε τα μεγαλεία της, όταν η Έλενα έμελλε να συναντήσει τον Ρήγο μέσα στη σχολή. «Ήταν ένας άνθρωπος που χορό δεν ήξερε πριν πάει στην Κρατική για να σπουδάσει, αλλά όλοι είπαν αμέσως ότι πρόκειται για παιδί-θαύμα. Έστηνε παραστάσεις χορού, ενώ θεωρητικά δεν είχε ιδέα. Εκεί τον γνώρισα και, από το 1993, με τη χοροθεατρική ομάδα του πραγματοποιούσαμε πάρα πολλές παραστάσεις. Ήμασταν μία συμπαγής ομάδα που είχε έναν σταθερό πυρήνα 3-4 ατόμων, κι εγώ στον Ρήγο πίστευα προσκυνώντας. Ποτέ δεν ήθελα να φύγω από την Ελλάδα, γιατί με κέρδιζε ολόψυχα το όραμά του. Ήμασταν καλλιτεχνικό ζευγάρι. Εγώ του Κώστα -τώρα πια Κωνσταντίνος- κι αυτός, δικό μου. Όπως ήταν η εξωπραγματική Αγγελική Στελλάτου για τον Παπαϊωάννου. Αχ, αυτά αν τα έβλεπες…»

Έπειτα από πέντε χρόνια στη Θεσσαλονίκη, όμως, ήρθαν οι ανατροπές και, έφυγε ο Ρήγος από το Βασιλικό Θέατρο. Ωστόσο, εκείνη είχε φύγει πρώτη. Έφυγε από την πόλη, την ομάδα και τον χορό: «Είπα “αντίο”, γιατί χωρίζονταν οι δρόμοι και με μένα και τον άνθρωπο αυτόν τον οποίο τον είχα πολύ ισχυρά μέσα μου. Ήθελα να κάνω τα πράγματα έτσι ώστε να τον εμπνέω και σιγά σιγά έβλεπα ότι κάτι άλλαζε. Είχα κουραστεί πάρα πολύ από τον εαυτό μου. Ο τρόπος που χόρευα μου φαινόταν έτσι… άχρηστος. Με τον Ρήγο τρελαινόμαστε ο ένας για τον άλλον - ευτυχία και χαρά. Έκλαψε κι εκείνος κι εγώ. Του είχα πει: “Πρέπει να φύγω”. Και μου απάντησε: “Μα, αν δε φύγεις, θα πάθεις κάτι”. Θυμάμαι τότε στο ζέσταμά μας, που ήταν μπαλέτο, εγώ φορούσα το πουπουλένιο μαύρο μακρύ παλτό της παράστασης και κρυβόμουν πίσω από μια πόρτα για να μη φαίνομαι. Είχα έρθει σε μεγάλη απόγνωση. Είχε σκαλώσει η ζωή μου, η ψυχική, η πνευματική και η σωματική, γιατί εγκλωβίστηκα πάρα πολύ μέσα στον εαυτό μου, στην ύπαρξή μου, στον ναρκισσισμό μου, στην εγωπάθειά μου, την αυτοκαταστροφή μου, στα διατροφικά μου προβλήματα. Σε όλα αυτά που δεν είναι χρήσιμα για τη ζωή ενός ανθρώπου, αλλά εμένα με συντρόφευαν καιρό. Το καλό στη δική μου την περίπτωση είναι ότι όλα αυτά τα προβλήματα θα μπορούσαν να με είχαν καθηλώσει σ’ ένα δωμάτιο, αλλά τελικά εκδηλώνονταν σε μία σκηνή και με έκαναν χορεύτρια. Οπότε δε μετανιώνω γι’ αυτό που ήμουν, αλλά ξέρω πώς εγώ μόνη μου εξόντωνα τον εαυτό μου».

Και ο χορός συνεχίζεται

Το μπαλέτο «έχει κάτι αντικειμενικά φασιστικό» σε σχέση με το τι ζητάει ως προς την εικόνα. Για εκείνη, μπορεί το σώμα της όταν ήταν παιδάκι να μην πληρούσε τα κριτήρια, διέθετε όμως χορευτικότητα, επιθυμία, φοβερό πείσμα. Εμείς συζητάμε και για το αν είχε όνειρα: «Τα όνειρά μου ήταν πολύ κοντά σε σχέση με τον χρόνο. Δηλαδή, όνειρό μου ήταν να πετύχω την πιρουέτα την επόμενη στιγμή ή να βγάλω το μάθημα. Καλά την έκανα τη δουλειά μου και μιλούσαν άνθρωποι για μένα, είχα πάρει και το βραβείο της Καλύτερης Χορεύτριας της Ελλάδας, το 1999. Μου έλεγαν ότι είχαν συγκινηθεί μαζί μου άπειρες φορές. Εγώ, όμως, δεν καταλάβαινα. Απλά βρισκόμουν σ’ έναν συνεχή αγώνα, διότι ένιωθα ότι δεν αξίζει να περάσει μέρα χωρίς να δουλέψω σκληρά. Ήμουν πάρα πολύ πειθαρχημένη και σκληρή με τον εαυτό μου, δε με επιβράβευα σχεδόν ποτέ. Δηλαδή, ο κόσμος πίστευε ότι είμαι μια ευτυχισμένη, η οποία ζει το όνειρό της. Εγώ ήμουν απλά μία χορεύτρια η οποία όταν τελείωνε η παράσταση είχε μία σχετική ικανοποίηση πάντα, αλλά έβαζε συνέχεια τρικλοποδιές στον εαυτό της», εξηγεί.

Όσο μιλάμε, μου περιγράφει όλα αυτά που πιστεύει πως βοηθούν τους ανθρώπους να πηγαίνουν μπροστά. Πρώτον, η έμπνευση και η συγκίνηση που παρακινούν τη δημιουργικότητα και το συναίσθημα. Δεύτερον, ο διαχωρισμός ανάμεσα στις χρήσιμες και τις άχρηστες σκέψεις, από τις οποίες μόνο οι πρώτες αξίζουν τη συντροφιά μας. Σήμερα, η Έλενα διδάσκει στη Σχολή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε μαθητές 17-21 ετών, οι οποίοι τη φωνάζουν «κυρία» -το χαρακτηριστικό του μπαλέτου- που το βρίσκει τόσο χαριτωμένο. Κι επειδή αγαπάει πάρα πολύ τα παιδιά, προσπαθεί να μιλάει ανοιχτά μαζί τους και είναι δίπλα τους σε όλα. «Εγώ άργησα πάρα πολύ να αγαπήσω τον εαυτό μου κι αυτό δεν έχει καμία σημασία. Δεν έχω πάει σε ψυχολόγο ποτέ, το δουλεύω μόνη μου. Κι επειδή μπορώ να εντοπίσω αμέσως πότε ένα παιδί έχει προσωπική αγωνία, αυτή η εμπειρία με έχει κάνει να θέλω να το βοηθήσω. Έχω τρόπους - το ξέρω γιατί διατηρώ μία σκέψη η οποία είναι καθαρή σε σχέση με το τι πρέπει να κάνει ένα παιδί το οποίο έχει αρχίσει να “βυθίζεται” μέσα στον θόρυβο που κάνει ο εαυτός του. Όταν δεν αγαπάμε τον εαυτό μας, στην πραγματικότητα βυθιζόμαστε στο ‟εγώ” μας. Το θέμα είναι να μην ασχολούμαστε τόσο μαζί του και να τον αντιμετωπίζουμε σαν μια οντότητα που απλά υπάρχει στη Γη και ήρθε να καταφέρει κάποια όμορφα πράγματα. Δηλαδή, με μια μεγαλύτερη απλότητα στη σκέψη. Το ότι έμπαινα σε μία τάξη και δεν μπορούσα να περπατήσω διότι υπήρχε ο καθρέφτης, αυτό δε θέλω να το ζήσουν οι μαθητές μου και προσπαθώ να τους περάσω ότι τα προβλήματα που βλέπουν ότι έχουν είναι στα δικά τους τα μάτια μόνο, ότι δεν πρέπει να παίρνουν τον εαυτό τους και πολύ στα σοβαρά και ότι η ζωή θέλει και χιούμορ, όχι περιττές και άχρηστες σκέψεις. Χρήσιμες είναι μόνο αυτές οι οποίες μας κινητοποιούν και μας ενεργοποιούν να ξυπνήσουμε, να περπατήσουμε, να δουλέψουμε».

Και τελικά, η Έλενα μπορεί να εγκατέλειψε τον παλιό της εαυτό, κάνοντας τα απαραίτητα ξεκαθαρίσματα μαζί του, όμως ο χορός κατάφερε να «κρατηθεί» στη ζωή της. «Χορεύω πολύ στο σπίτι μόνη μου και κάνω την εξάσκησή μου πάντα. Αυτός είναι ένας μύθος που κυκλοφορεί χρόνια τώρα, ότι κάνω μπαλέτο στην κουζίνα μου. Δε θέλω να χορεύω σε χορευτική παράσταση, γιατί δεν αντέχω τις πρόβες. Αν μου προτείνει όμως κάποιος να κινηθώ για λίγο χορευτικά, θα πω “ναι”. Το σώμα μου είναι ετοιμοπόλεμο να χορέψει και ίσως και καλύτερα από ποτέ. Δεν είναι το ίδιο δυνατό, αλλά οι μοχλοί της κίνησης είναι σε καλύτερο επίπεδο. Και δε θέλω να αποδείξω και κάτι πια, επίσης».

Τα αντίδοτα

Η Έλενα δε σπούδασε υποκριτική. Τρία χρόνια αφού παράτησε τον χορό, δούλεψε στο Εθνικό Θέατρο με ρόλο και ο κόσμος και οι κριτικοί την αντιμετώπιζαν σαν μια χορεύτρια, η οποία «φλερτάρει» με το θέατρο. «Δε χαρακτηριζόμουν ηθοποιός ούτε το Εθνικό μπορούσε να με πληρώσει ως ηθοποιό. Ήμουν μια κατηγορία μόνη μου, χορεύτρια-ηθοποιός! Ήταν πολύ αστείο, γιατί έλεγαν: “Πού να σε βάλουμε εσένα τώρα;” Πια υπογράφω ως ηθοποιός. Αλλά είμαι περήφανη και για το χορεύτρια».

Η ίδια συμμετείχε φέτος σε δύο μεγάλες παραγωγές, μια κινηματογραφική, μια τηλεοπτική: «Από τα γυρίσματα της “Φόνισσας”, θυμάμαι κυρίως την Καρυοφυλλιά και την Εύα τη Νάθενα. Η Καρυοφυλλιά είναι συγκλονιστική στον τρόπο που άγγιξε τον ρόλο. Η Νάθενα αφοσιώθηκε, τυραννήθηκε, το πίστεψε. Την “πήγαινε” ο Παπαδιαμάντης. Μας “τάραξε” κι εμάς το μυαλό, μας έπεισε. Αυτό είναι το πιο όμορφο που μπορεί ένας σκηνοθέτης να κάνει. Tο θέμα με συγκινεί πάρα πολύ - ο Παπαδιαμάντης είναι συνταρακτικός, αδιανόητος. Στους ‟Πανθέους”, από την άλλη, ξεκίνησα για 40 επεισόδια και συμμετέχω ήδη σε 60. Στον Σκάι μάλλον αγάπησαν τον τρόπο που υπάρχω εκεί μέσα κι, ενώ ο ρόλος μου, η Μιρέλα, ήταν στην αρχή μια λίγο παράξενη και φοβιστική φυσιογνωμία, τώρα έχει γίνει πιο ανθρώπινη και γλυκιά. Περνάω πολύ ωραία στα γυρίσματα, ειδικά με τους ανθρώπους των συνεργείων, τους οποίους τους συμπαθώ και συνδέομαι πολύ μαζί τους σε όποια δουλειά κι αν βρεθώ. Όμως, δεν προλαβαίνω να παρακολουθώ τη σειρά σχεδόν καθόλου - έχω βάλει τη μαμά μου να τη βλέπει και μοιράζεται μαζί μου κάποια πράγματα. Την ανοίγω μόνο μερικές στιγμές για να δω αν ο τρόπος που παίζω είναι οκ και αντέχεται!»

Αυτό το διάστημα συμμετέχει στα γυρίσματα της μεγάλου μήκους ταινίας “Novac” του «γλυκύτατου σκηνοθέτη» Χάρη Λαγκούση, στην οποία παίζουν ξένοι ηθοποιοί, εκ των οποίων ο σπουδαίος Σέρβος Zlatko Buric, που πήρε «Χρυσή Σφαίρα» πέρυσι. Ακόμη, θα τη δούμε και σε μία ταινία του Ηλία του Γιαννακάκη, όπου θα πρωταγωνιστήσει με την Μπέτυ Βακαλίδου, ενώ ξεκινάει κι άλλο ένα γύρισμα για τον Λευτέρη Σανίδα την άνοιξη. «Πλέον, λέω περισσότερα ‟όχι” σε δουλειές, που δεν ήξερα ότι γίνεται στη ζωή μου. Ο χαρακτήρας μου μού επέτρεπε να λέω μόνο ‟ναι”, για να μη στεναχωρήσω τους άλλους. Τώρα που έχω φτάσει σ’ ένα σημείο που οι προτάσεις είναι πιο πυκνές, εμπιστεύομαι το ένστικτό μου σε σχέση με το τι θέλω, αλλά και το τι μπορώ να προλάβω. Αυτό που περισσότερο με κινητοποιεί μες στην ψυχή μου είναι όταν κάποιος με φανταστεί για έναν συγκεκριμένο ρόλο».

Και πέρα από τα τρεξίματά της ως ηθοποιού, η Έλενα διασκεδάζει απίστευτα τώρα τελευταία και τον ρόλο της στη μόδα. Όταν την είδαμε στην επική φωτογράφιση της καμπάνιας της Phoebe Philo, συγκλονιστήκαμε, νιώθοντας και τη λογική εθνική ανάταση. Ήταν το καλοκαίρι που η ομάδα με την οποία συνεργάζεται και η οποία προωθεί μοντέλα από το εξωτερικό -τη βρήκε στο Instagram- επικοινώνησε μαζί της για να της πει ότι έρχεται η Phoebe Philo στην Ελλάδα και αναζητάει ανθρώπους οι οποίοι δεν είναι μοντέλα. «Συμφώνησα να με προτείνουν, χωρίς ωστόσο να ξέρω καθόλου ποια είναι η εν λόγω σχεδιάστρια. Δεν είχα ούτε την παραμικρή ιδέα. Πήγα, λοιπόν, κι έκανα συνέντευξη μαζί της σ’ ένα ξενοδοχείο κοντά την Ακρόπολη. Τη συνάντησα από κοντά και αμέσως τη συμπάθησα πάρα πολύ. Μία μέρα αργότερα το πρακτορείο με ενημέρωσε πως με ήθελε για την καμπάνια της. Στη φωτογράφιση, όλα υπερβολικά επίσημα. Υπήρχε μία μυστικότητα. Έκρυβαν τα ρούχα με μπουρνούζια. Με έκανε να απορήσω... Η Phoebe με εκτίμησε πάρα πολύ και ήρθε και μου είπε ότι με βρήκε πολύ ξεχωριστή. Μετά -να σου πω την αλήθεια- για ένα διάστημα είχα ξεχάσει πως είχε συμβεί όλο αυτό. Μέχρι που κάποια στιγμή ένας φίλος που είναι στον χώρο της μόδας μού είπε: “Είσαι στο εξώφυλλο της αναγγελίας της κυκλοφορίας της νέας συλλογής της Philo!” Και τότε έμαθα ότι είναι μία σπουδαία σχεδιάστρια που την περιμένει πώς και πώς ο κόσμος της μόδας να κυκλοφορήσει την πρώτη της συλλογή εδώ και δύο χρόνια. Δεν είχα καταλάβει τι είχε συμβεί, αλλά όλο αυτό το διασκέδασα τρομερά. Το θεωρώ ένα απρόοπτο ακόμη της ζωής φοβερό», καταλήγει.

Αγάπη στο απόλυτο

Στο ενδιάμεσο, εμφανίζεται και ο Πέτρος, ο γιος «τους» με τον Νίκο Κουρή, όπως λέει με τρυφερότητα. «Ο Πέτρος είναι συγκλονιστικός άνθρωπος, ο οποίος γεννήθηκε για να μου δείξει πόσο όμορφα μπορεί να γίνονται τα πράγματα. Δε μου έχει επιτρέψει ποτέ να αναρωτηθώ αν δεν έχω κάνει κάτι καλά. Είναι τόσο δυνατός, ανεξάρτητος, ήρεμος, ελεύθερος, δημιουργικός. Καταρχάς, να πω ότι τον Πέτρο πιστεύω ότι δεν τον γνωρίζω. Ούτε ότι εγώ τον φτιάχνω. Ο Νίκος είναι ένας υπέροχος πατέρας, εγώ είμαι αυτή που είμαι, αλλά πλέον το παιδί μας πλάθει τον χαρακτήρα του μόνο του με αυτά που του έχουμε δώσει. Και πάντα μας εκπλήσσει!» Η κουβέντα μας περνάει και στο αν στην οικογένειά τους ήθελαν κι άλλα παιδιά: «Εμείς προσπαθήσαμε να κάνουμε κι άλλα παιδάκια, αλλά δεν πέτυχε. Και τώρα, αν μπορούσα, θα θέλαμε να κάνουμε άλλο ένα, πολύ. Κάθε παιδί, κάθε οικογένεια είναι ένας άλλος πλανήτης στο σύμπαν. Εγώ με τον Πέτρο αυτήν τη στιγμή νιώθω κάτι πέρα από πληρότητα και ο πόνος μου για ένα ακόμη παιδί δεν είναι για εμάς, αλλά γιατί θα ήθελα πολύ να έχει ένα αδερφάκι. Γιατί δεν έχει ούτε ξαδερφάκι. Αλλά ο ίδιος μπορεί και βρίσκει φίλους καρδιακούς, οπότε κάποια στιγμή σταμάτησα να αγχώνομαι και γι’ αυτό. Αλλά, ναι, θα ήθελα πάρα πολύ. Σήμερα πήρα αγκαλιά ένα μωρό και έκλαιγα μετά», μου αποκαλύπτει.

Πέρα από την ειλικρίνειά της, ένα πράγμα για το οποίο παραδέχομαι την Έλενα είναι πως καταφέρνει να το διασκεδάζει με τα πάντα, κάνοντας συνέχεια την έκπληξη. Έτσι και στα ξαφνικά, έπειτα από 18 χρόνια κοινής πορείας, είπε το «ναι» στον Νίκο Κουρή και, στις 12 Δεκεμβρίου, ανέβηκε τα σκαλιά της εκκλησίας. «Στην πραγματικότητα στην ερώτηση “γιατί παντρευτήκατε τώρα” δεν έχω απάντηση», δηλώνει. «Είναι γιατί τώρα είμαστε αυτοί που παντρεύτηκαν και τότε ήμασταν αυτοί που δεν παντρευτήκαμε. Έχει να κάνει με τη στιγμή. Το έχω πολύ ξεκάθαρα μέσα στο μυαλό μου. Δεν είχα ονειρευτεί τίποτα σε concept γάμου. Ήθελα πολύ να παντρευτώ τον Νίκο, να περάσουμε όμορφα, να τρελαθούμε στον χορό με τον Πέτρο στο γλέντι. Το μόνο άγχος μου ήταν να κυλήσει όμορφα η μέρα χωρίς να στεναχωρηθεί κανένας αν κάτι δεν πέτυχε, γιατί ήταν πολύς ο κόσμος. Εγώ πέρασα υπέροχα! Τώρα βλέπω στολισμένα παντού και δε σκέφτομαι πολύ τα Χριστούγεννα, αλλά περισσότερο τον γάμο».

Credits

Φωτογραφία: Γιώργος Κατσανάκης (10ΑΜ)

Styling: Χρήστος Αλεξανδροπουλος

Hair & Make up: Γιάννης Σίσκος (D Tales)

Kεντρική φωτογραφία: Φόρεμα Self-portrait, Attica | Σκουλαρίκια σε λευκόχρυσο με μπριγιάν, Ileana Makri 

Eυχαριστούμε το Grand Hyatt Athens για ευγενική φιλοξενία της φωτογράφησης. 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2024