Από τα αντηλιακά συμπληρώματα διατροφής, που ενισχύουν την ανθεκτικότητα του δέρματος, μέχρι τα φυτικά εκχυλίσματα και τις βιταμίνες, παρακολουθούμε τις τελευταίες εξελίξεις και προσφέρουμε τις καλύτερες επιλογές για ολοκληρωμένη προστασία από τον ήλιο.

Kάθε καλοκαίρι συζητάμε για τα αντηλιακά και, για άλλη μια φορά, φαίνεται πως βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο: υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που αμφισβητούν την απαραίτητη χρήση τους ή προτιμούν να βασίζονται σε εναλλακτικές λύσεις, οι οποίες συχνά είναι επικίνδυνες για το δέρμα. Και κάθε χρόνο, το θέμα ανακύπτει ξανά, με διασημότητες ή influencers να απορρίπτουν το αντηλιακό, μερικές φορές επικαλούμενες τη δήθεν επιστημονική αξία των «αρχαίων» τρόπων ζωής ή την αντίληψη ότι τα συστατικά του είναι επικίνδυνα για το δέρμα.

Ωστόσο, η επιστήμη δεν έχει αλλάξει, και τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας εξακολουθούν να αποδεικνύουν τη σημασία της προστασίας από την ηλιακή ακτινοβολία, τόσο για την πρόληψη του καρκίνου του δέρματος όσο και για τη διατήρηση της συνολικής υγείας της επιδερμίδας μας.

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΥΘΟ ΤΟΥ ΑΝΤΗΛΙΑΚΟΥ

Εκείνοι που αμφισβητούν τη χρησιμότητα των αντηλιακών επικαλούνται συχνά τη δήλωση ότι το δέρμα μας «απορροφά» επικίνδυνα συστατικά ή ότι η χρήση τους μας κάνει να είμαστε πιο ευάλωτοι σε άλλες ασθένειες. Αυτές οι θεωρίες όμως, κατά κανόνα, βασίζονται σε παρανοήσεις ή υπερβολές, οι οποίες προέρχονται από ερευνητικά δεδομένα που συνήθως δεν αντανακλούν τις πραγματικές συνθήκες. Το αντηλιακό, κατά βάση, λειτουργεί ως φίλτρο, μειώνοντας την έκθεση του δέρματος στις επικίνδυνες ακτίνες UV, χωρίς ωστόσο να την μπλοκάρει πλήρως. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι, ακόμα και αυτοί που χρησιμοποιούν αντηλιακό καθημερινά, δεν εφαρμόζουν την ποσότητα που απαιτείται για να επιτύχουν τον δείκτη προστασίας (SFP) που αναγράφεται στην ετικέτα.

Για να το ξεκαθαρίσουμε: τα φυσικά αντηλιακά, γνωστά και ως ορυκτής προέλευσης ή block, παραμένουν στην επιφάνεια του δέρματος και ανακλούν τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου. Από την άλλη, οι χημικές φόρμουλες διεισδύουν στην επιφάνεια του δέρματος για να αποτρέψουν τη βλάβη από τον ήλιο. Αν είστε μεταξύ των δύο ή σκέφτεστε να χρησιμοποιήσετε έναν υβριδικό τύπο αντηλιακής προστασίας, να θυμάστε ότι η «καλύτερη» λύση είναι απλά εκείνη που θα χρησιμοποιείτε τακτικά. Ανεξαρτήτως ωστόσο του τύπου αντηλιακού που επιλέγετε, αυτό θα πρέπει να έχει έναν ευρύ δείκτη προστασίας SPF, τουλάχιστον 30, γιατί έχει αποδειχθεί κλινικά ότι είναι μια επαρκής ποσότητα προστασίας, ώστε να μειώσει τις αρνητικές επιπτώσεις του ηλιακού φωτός.

Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο παραμένει η κύρια αιτία των δερματικών καρκίνων,
και η σωστή χρήση αντηλιακού μπορεί να κάνει τη διαφορά.

ΤΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΑΜΕΤΑΒΛΗΤΑ

Η προστασία από τον ήλιο είναι σημαντική για την αποφυγή του καρκίνου του δέρματος. Το 90% των δερματικών καρκίνων οφείλονται στην καθημερινή, μη προστατευμένη, έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Μάλιστα, η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας τονίζει ότι η υπερβολική ηλιακή έκθεση αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για καρκίνο του δέρματος, ακόμη και αν το δέρμα μας δεν καίγεται. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι πρέπει να φοβόμαστε την έκθεση στον ήλιο εντελώς. Υπάρχουν υγιή οφέλη από αυτήν, κυρίως λόγω της παραγωγής της βιταμίνης D, αλλά αυτό δεν πρέπει να μας ωθεί να παραμελούμε την προστασία από τις επικίνδυνες ακτίνες UV.

ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ

Ένα από τα πιο συχνά επιχειρήματα που ακούγονται είναι ότι τα αντηλιακά περιέχουν «χημικά», τα οποία είναι επικίνδυνα για την υγεία μας. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι τα «χημικά» αυτά βοηθούν στην προστασία του δέρματος από τις βλαβερές συνέπειες της ηλιακής ακτινοβολίας. Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι είναι επικίνδυνα, ιδίως όταν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες. Αντιθέτως, τα αντηλιακά προϊόντα έχουν ελεγχθεί και εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχές, και άρα είναι ασφαλή για χρήση.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΣΤΑ ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ

Ο τομέας της αντηλιακής φροντίδας συνεχώς εξελίσσεται, με νέες καινοτομίες που δεν περιορίζονται μόνο στις κλασικές κρέμες και τα σπρέι, αλλά επεκτείνονται σε συμπληρώματα διατροφής, βελτιωμένες φόρμουλες για επιδερμίδες με πλούσια μελανίνη και βιώσιμες συσκευασίες. Οι τελευταίες τάσεις αποδεικνύουν ότι το μέλλον στον τομέα αυτόν είναι περισσότερο προσαρμοσμένο στις ανάγκες των καταναλωτών και πιο συνειδητοποιημένο ως προς την προστασία του περιβάλλοντος. Μερικές από τις τελευταίες καινοτομίες περιλαμβάνουν:

Ενσωμάτωση αντιοξειδωτικών συστατικών: Πολλά αντηλιακά πλέον περιέχουν ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως βιταμίνες C και E, πολυφαινόλες από σπόρους σταφυλιών, καθώς και φυσικά εκχυλίσματα ρυζιού και δεντρολίβανου. Αυτά τα συστατικά βοηθούν στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών, ενισχύοντας την αντηλιακή προστασία και προσφέροντας αντιγηραντική δράση.

Αναβάθμιση της σύνθεσης με νανοσωματίδια διοξειδίου του τιτανίου (TiO2): Ερευνητές έχουν αναπτύξει προϊόντα που χρησιμοποιούν νανοσωματίδια TiO2 με ρυθμισμένο μέγεθος, επιτρέποντάς τους να ανακλούν τόσο την υπεριώδη όσο και τη θερμική ακτινοβολία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα φόρμουλες με υψηλό δείκτη προστασίας SPF (άνω του 50), ανθεκτικές στο νερό και με διάρκεια πάνω από 12 ώρες.

Εξειδικευμένες υφές και συνθέσεις: Η βιομηχανία καλλυντικών προσφέρει πλέον αντηλιακά σε διάφορες μορφές, όπως σπρέι, στικ, πούδρα, με ή χωρίς χρώμα, για ευαίσθητες ή λιπαρές επιδερμίδες, με σχεδόν αόρατη ή ελαιώδη υφή. Αυτή η ποικιλία μάς επιτρέπει να επιλέξουμε προϊόντα που ταιριάζουν στις προσωπικές μας ανάγκες και προτιμήσεις. Συνδυασμός με αντιγηραντικές και ενυδατικές ιδιότητες: Οι σύγχρονες συνθέσεις συνδυάζουν την προστασία από την UV ακτινοβολία με αντιγηραντικές και ενυδατικές δράσεις. Υπάρχουν αντηλιακά που δημιουργούν ένα «προστατευτικό δέρμα» κατά της αφυδάτωσης από τον ήλιο.

Ingestible sunscreens: Η αντηλιακή φροντίδα μέσω συμπληρωμάτων κερδίζει έδαφος ως εναλλακτική λύση στα παραδοσιακά προϊόντα. Ήδη παρουσιάστηκε μια σύνθεση που προορίζεται για ενίσχυση της ανθεκτικότητας του δέρματος στις ακτίνες UV μέσω φυσικών συστατικών όπως εκχυλίσματα από Calaguala και πορτοκάλι. Τα κλινικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η συγκεκριμένη φόρμουλα αυξάνει τη «μίνιμουμ δόση ερυθήματος» (MED), δηλαδή την ελάχιστη ποσότητα UVB που απαιτείται για να προκαλέσει ερυθρότητα στο δέρμα, κατά 23,8%.

Η τάση των «αντηλιακών συμπληρωμάτων» συνδυάζει τις ευεργετικές ιδιότητες των βιταμινών, των αντιοξειδωτικών και των φυσικών εκχυλισμάτων για τη βελτίωση της συνολικής ανθεκτικότητας του δέρματος στις ακτίνες του ήλιου.

Συστατικά που προστατεύουν το δερματικό μικροβίωμα: Η κατανόηση του δερματικού μικροβιώματος έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων προϊόντων αντηλιακής φροντίδας, τα οποία συμβαδίζουν με τη φυσική ισορροπία των βακτηρίων του δέρματος. Οι εταιρίες αναπτύσσουν συστατικά από βακτήρια, τα οποία μπορούν να προσφέρουν αντιοξειδωτική προστασία και να φιλτράρουν τις UV ακτίνες. Κυρίως προέρχονται από το Deinococcus radiodurans, έναν οργανισμό γνωστό για την αντοχή του στην ακτινοβολία, και έχουν τη δυνατότητα να ανατρέψουν την αστάθεια των χημικών φίλτρων που χρησιμοποιούνται σήμερα.

Για δέρματα πλούσια σε μελανίνη: Αν και παλαιότερα θεωρούνταν ότι τα δέρματα με πλούσια μελανίνη δε χρειάζονται αντηλιακή προστασία, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει απαραίτητη και σε αυτά. Νέες φόρμουλες φροντίδας, όπως τα έλαια και τα βάλσαμα, έχουν σχεδιαστεί για να απορροφώνται εύκολα από την πιο σκούρα επιδερμίδα, προσφέροντας προστασία και ενυδάτωση, χωρίς να αφήνουν λιπαρή ή λευκή υφή. Οι εταιρίες έχουν αναπτύξει, μάλιστα, και αντηλιακά για τα μαλλιά, ειδικά για την προστασία των σγουρών από τη UV ακτινοβολία.

Βιώσιμες συσκευασίες και φόρμουλες: Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση έχει οδηγήσει πολλά brands να αναπτύξουν προϊόντα με φόρμουλες φιλικές προς το περιβάλλον, οι οποίες είναι ασφαλείς για τους κοραλλιογενείς υφάλους και δεν έχουν parabens και UV φίλτρα, αλλά και βιώσιμες συσκευασίες, οι οποίες ελαχιστοποιούν τη χρήση πλαστικού. Αυτές οι λύσεις αντανακλούν τη στροφή της βιομηχανίας προς πιο οικολογικές και ηθικές πρακτικές.

ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΖΟΥΜΕ ΤΟ ΑΝΤΗΛΙΑΚΟ;

Το αντηλιακό δεν είναι προϊόν που χρησιμοποιείται μόνο μία φορά. Αν υπάρχει κάτι στο οποίο όλοι οι δερματολόγοι συμφωνούν, είναι ότι η επάλειψη κάθε δύο ώρες είναι εξίσου σημαντική με την εφαρμογή του αντηλιακού στην αρχή. Η Ελληνική Δερματολογική Εταιρεία προτείνει να απλώνετε στο δέρμα σας μια ποσότητα προϊόντος που ισούται περίπου με το περιεχόμενο ενός ποτηριού (σφηνάκι) για ολόκληρο το σώμα και μια δόση στο μέγεθος ενός κέρματος για το πρόσωπο, τουλάχιστον κάθε δύο ώρες, όταν βρίσκεστε έξω, ώστε να εξασφαλίσετε ότι θα είναι προστατευμένο από τις ακτίνες UV καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΤΕ ΟΤΑΝ ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΑΝΤΗΛΙΑΚΟ

• SPF 30 ή υψηλότερο: Η Ελληνική Δερματολογική Εταιρεία συνιστά τη χρήση αντηλιακών με δείκτη προστασίας (SPF) 30 ή υψηλότερο.

• Ευρύ φάσμα προστασίας: Επιλέξτε σύνθεση που προσφέρει προστασία και από τις ακτίνες UVA και UVB.
  

• Αντοχή στο νερό (Water resistance): Ακόμα κι αν δε σκοπεύετε να ιδρώσετε ή να κολυμπήσετε, τα προϊόντα με αντοχή στο νερό προσφέρουν καλύτερη διάρκεια στην επιδερμίδα.
  

• Υφή και αίσθηση: Ένα καλό αντηλιακό όχι μόνο προστατεύει το δέρμα σας, αλλά είναι επίσης ευχάριστο στη χρήση (χωρίς να αφήνει λευκή απόχρωση ή λιπαρή γυαλάδα).

Οι νέες μέθοδοι δοκιμών αντηλιακής προστασίας

Δύο νέες μέθοδοι που αναγνωρίστηκαν ως επίσημα πρότυπα ISO είναι η Double Plate Method (DPM) και η Hybrid Diffuse Reflectance Spectroscopy (HDRS), οι οποίες προτείνονται ως εναλλακτικές λύσεις στις παραδοσιακές δοκιμές in vivo για την αξιολόγηση του δείκτη προστασίας από τον ήλιο (SPF). Η πρώτη βασίζεται σε πλάκες πλαστικού με επιφάνεια που μιμείται την ανθρώπινη επιδερμίδα και επιτρέπει τη μέτρηση του SPF χωρίς να απαιτούνται εθελοντές. Μάλιστα, χρησιμοποιεί ρομπότ για την εφαρμογή του αντηλιακού, εξαλείφοντας τις ανθρώπινες παραλλαγές και παρέχοντας πιο αξιόπιστα και αναπαραγώγιμα αποτελέσματα. 

Επιπλέον, η νέα μέθοδος είναι πιο οικονομική και μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές, που εξαρτώνται από την ηλιακή ακτινοβολία και τις εποχικές συνθήκες. Επίσης, και το κυριότερο, εξυπηρετεί τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2006 για προτίμηση στις in vitro δοκιμές και τις τυποποιημένες, αναπαραγώγιμες μεθόδους.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΑΙΟΥ 2025