Έφυγε από τη ζωή η ηθοποιός Ειρήνη Παππά σε ηλικία 96 ετών

Ευθύς, ειλικρινής σαν χείμαρρος μα πάνω από όλα ήταν εκείνο το πλάσμα που αναζητούσε την απλότητα και την στοργή. «Η φήμη τίποτα δεν μου 'δωσε. Αντίθετα, έχει διαλύσει την προσωπική ζωή μου. Γιατί ο άνθρωπος που θα με πλησιάσει, ας πούμε ερωτικά, έχει αγαπήσει προηγουμένως την εικόνα μου και τη μεταφέρει, σαν το γάλα που χύνεται, πάνω σε όλο μου τον εαυτό. Δεν έχω σχέση εγώ μ’ αυτήνα! Είμαι άνθρωπος. Και τρυφερή και άγρια και όλα», παραδέχτηκε στην συνέντευξη που παραχώρησε στη LIFO και τον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο τον Σεπτέμβριο του 2018.

Η Ειρήνη Παππά υπήρξε μια μάχιμη καλλιτεχνική ψυχή. Πάλευε με πάθος για όλα αυτά που αγαπούσε. Πριν λίγη ώρα, η είδη του θανάτου της σκόρπισε θλίψη στον ελληνικό καλλιτεχνικό κόσμο και όχι μόνο. Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών. Ζούσε τα τελευταία της χρόνια στο Χιλιομόδι, με προβλήματα υγείας λόγω της ασθένειας Αλτσχάιμερ.

Βαθιά εκφραστική φωνή. κομψή φυσιογνωμία με αρχαιοελληνική χάρη, και ένα βλέμμα που έβγαζε «σπίθες» αποτέλεσαν μερικά από τα χαρακτηριστικά της στοιχεία που την έκαναν να ξεφύγει από τα στενά όρια της Ελλάδας και να ανοίξει τα φτερά της στο εξωτερικό.

Early Years

Γεννήθηκε στο Χιλιομόδι Κορινθίας στις 3 Σεπτεμβρίου 1929 από γονείς εκπαιδευτικούς. Το πραγματικό της όνομα ήταν Ειρήνη Λελέκου. Είχε τρεις ακόμη αδερφές και ανιψιός της είναι ο γνωστός Έλληνας παραγωγός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης, Μανούσος Μανουσάκης. Από μικρή ηλικία, είχε βαθιές επιρροές από την Αρχαία Ελλάδα, αλλά και από ξεχωριστές ιστορίες και παραμύθια που της αφηγούταν η μητέρα της. Ξεκίνησε από την ηλικία των 15 ετών ως ραδιοφωνική παραγωγός, τραγουδίστρια και χορεύτρια σε διάφορες εκδηλώσεις. Παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, που τότε ονομαζόταν Εθνική Σχολή Κλασικού Θεάτρου με σπουδαίους δασκάλους όπως τους Γιώργο Γληνό, Νικόλαο Παρασκευά.

Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1948, στην επιθεώρηση των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου Άνθρωποι... Άνθρωποι, στη Λυρική Σκηνή, με τους σημαντικότερους ηθοποιούς της εποχής. Στην αυτοβιογραφία του ο Αλέκος Σακελλάριος, γράφει ότι την πρωτοείδε στο Σύνταγμα. Λόγω της εμφάνισής της, της ένδυσης και του περπατήματος της του έμοιαζε σαν «ζωντανή Καρυάτιδα». Την παρουσίασε στον Φίνο και έπαιξε στην πρώτη της ταινία το 1948, που ήταν οι «Χαμένοι άγγελοι» του Νίκου Τσιφόρου.

A life to be remembered

Κατά την διάρκεια της φοίτησης της παντρεύτηκε τον ηθοποιό Άλκη Παπά (1922-2018), ο οποίος την βοήθησε στα πρώτα της καλλιτεχνικά βήματα. Το ζευγάρι χώρισε το 1951 και η ηθοποιός διατήρησε το επώνυμο του τέως συζύγου της, με το οποίο έγινε γνωστή παγκοσμίως τα επόμενα χρόνια ως Irene Papas. Η ίδια είχε παραδεχτεί τον μεγάλο έρωτα που ένιωθε για τον Marlon Brando, με τον οποίο διατηρούσε ένα μυστικό ειδύλλιο, κάτι που η ίδια ομολόγησε την 1η Ιουλίου του 2004 μετά τον θάνατό του.

Η ίδια είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: «Δεν αγάπησα κανέναν άντρα όπως τον Μάρλον. Ήταν το μεγάλο πάθος της ζωής μου, ο άντρας για τον οποίο νοιάστηκα περισσότερο από οποιονδήποτε».

Οι κινηματογραφικές συμμετοχές της, οι οποίες συνετέλεσαν στην λαμπρή καλλιτεχνική της πορεία, ήταν στο ιστορικό δράμα του 1959 «Η λίμνη των στεναγμών», στην δημοφιλή ταινία «Αλέξης Ζορμπάς», σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη, αλλά και στην αμερικανική κινηματογραφική ταινία του 2001, το «Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι». Τρεις από τις ταινίες στις οποίες η Ειρήνη Παππά πρωταγωνίστησε προτάθηκαν για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, με την γαλλόφωνη Ζ του Κώστα Γαβρά να το κατακτά, ενώ υποψήφιες υπήρξαν επίσης και δύο ελληνικές ταινίες, μεταφορές στην μεγάλη οθόνη αρχαίων τραγωδιών, η Ηλέκτρα και η Ιφιγένεια. Το 1967, πρωταγωνίστησε στο θέατρο Broadway.

Σημαντικές βραβεύσεις που αναγνώρισαν και επίσημα το ταλέντο της ήταν το National Board of Review Award for Best Actress, το οποίο κατέκτησε το 1971, το Παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο το 1995 και το «Βραβείο Ρώμη» στο αρχαίο θέατρο της «Όστια Αντίκα». Το 2000 τιμήθηκε με τον τίτλο «Γυναίκα της Ευρώπης» και το 2009 με τον Χρυσό Λέοντα Bienalle του Θεάτρου της Βενετίας, από τα χέρια του σκηνοθέτη Maurizio Scaparro. Η ίδια ακολούθησε και μια ακαδημαϊκή πορεία, η οποία τιμήθηκε επίσης τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα στο Tor Vergata University of Rome.