Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) συγκαταλέγεται μεταξύ των υποψηφιοτήτων που ανακοίνωσε πρόσφατα το Βασιλικό Ινστιτούτο Βρετανικών Αρχιτεκτόνων (Royal Institute of British Architects – RIBA), στο πλαίσιο του θεσμού RIBA International Prize, το οποίο απονέμεται κάθε δύο χρόνια και αναδεικνύει τα πιο εμπνευσμένα και σημαντικά νέα κτίρια που κατασκευάζονται σε όλον τον πλανήτη, τους αρχιτέκτονες που τα έχουν σχεδιάσει αλλά και εκείνους που τα οραματίστηκαν και προχώρησαν στην υλοποίησή τους.

Σχεδιασμένο από το ιταλικό αρχιτεκτονικό γραφείο Renzo Piano Building Workshop (του διάσημου, ομώνυμου αρχιτέκτονα), σε συνεργασία με το ελληνικό αρχιτεκτονικό γραφείο BETAPLAN, το ΚΠΙΣΝ είναι ένας περιβαλλοντικά βιώσιμος, διεθνούς εμβέλειας πολιτιστικός, εκπαιδευτικός και ψυχαγωγικός αστικός τόπος, ο οποίος περιλαμβάνει τις εγκαταστάσεις της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδoς και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, καθώς και το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος.

Φυσικά, και οι Ιταλοί και οι Έλληνες αρχιτέκτονες δεν παρέλειψαν να μοιραστούν τα ευχάριστα νέα και μέσω facebook, δημοσιεύοντας την είδηση από την ιστοσελίδα της διοργάνωσης www.architecture.com, με την ταλαντούχα ομάδα του Renzo Piano Building Workshop συγκεκριμένα να δέχεται αμέτρητα συγχαρητήρια από τους σχεδόν 35 χιλιάδες followers της σελίδας τους, πολλοί από τους οποίους ήταν Έλληνες.

Ο ίδιος, μιλώντας πριν από δύο χρόνια σε συνέντευξη τύπου, τόνισε σχετικά με την έμπνευση πίσω από το έργο του: «Η ιδέα (πίσω από το ΚΠΙΣΝ) είναι απλή και ταυτόχρονα περίπλοκη. Όλοι γνωρίζετε, πως η ονομασία της περιοχής εδώ είναι Καλλιθέα και όλοι ξέρετε πολύ καλά τι σημαίνει η λέξη: είναι “η όμορφη θέα προς τη θάλασσα”. Δυστυχώς, όμως, αυτή η θέα έχει χαθεί μέσα στους αιώνες και το χρόνο. Δε χρειαζόταν, λοιπόν, να φτιάξουμε ένα κτίριο, το οποίο και πάλι θα έκρυβε τη θέα. Έχουμε μια μεγάλη έκταση γης εδώ, γύρω στα 20 εκτάρια, και αυτό που αποφασίσαμε να κάνουμε ήταν να ανυψώσουμε το έδαφος και να φτιάξουμε το κτίριο κάτω από το λόφο που θα κατασκευάζαμε. Έτσι, ο κόσμος που θα ερχόταν στο πάρκο θα μπορούσε σιγά-σιγά να ανεβαίνει στο λόφο, ώσπου να φτάσει σε ένα ύψος περίπου 30 μέτρων, απ' όπου πια θα μπορούσε να ανακαλύψει ξανά την Καλλιθέα, την όμορφη θέα προς τη θάλασσα, την όμορφη θέα προς το πάρκο αλλά και την όμορφη θέα προς την Αθήνα». 

«Η ομορφιά μπορεί να σώσει τον κόσμο» - Renzo Piano

Λίγα λόγια για το έργο

Ο σχεδιασμός, η κατασκευή και ο πλήρης εξοπλισμός του ΚΠΙΣΝ αποτελεί την μεγαλύτερη μεμονωμένη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Αποτελώντας παγκόσμιο αρχιτεκτονικό τοπόσημο, περιβαλλοντικό πρότυπο και παράλληλα μητροπολιτικό πολιτιστικό προορισμό, στοχεύει γίνει ο κοινός τόπος για όλους, όπου όλοι είναι ευπρόσδεκτοι, και όπου το κάθε άτομο έχει πρόσβαση στη μάθηση, στις τέχνες, σε εκδηλώσεις και δράσεις που εμπνέουν και ενθαρρύνουν το κοινό να δραστηριοποιηθεί και να συμμετέχει ενεργά.

Η αναγνώριση του ΚΠΙΣΝ από το RIBA και η συμπερίληψή του στον κατάλογο των υποψηφιοτήτων για το RIBA International Prize 2018 αποτελεί τεράστια και σημαντική αναγνώριση, καθώς πρόκειται για τη μοναδική ελληνική υποψηφιότητα μεταξύ 62 κτιρίων σε 30 χώρες. Αυτό έρχεται να προστεθεί σε μία σειρά από βραβεύσεις και αναγνωρίσεις, όπως, μεταξύ άλλων η πλατινένια Πιστοποίηση LEED ως Πράσινο Κτίριο, η υψηλότερη δυνατή διάκριση για περιβαλλοντικά και βιώσιμα κτίρια. Οι νικητές αναμένεται να ανακοινωθούν τον Δεκέμβριο του 2018.

Αξίζει να αναφέρουμε, ότι το προηγούμενο βραβείο δόθηκε στους Grafton Architects για το συγκλονιστικό κτίρια που σχεδίασαν για το Πανεπιστήμιο UTEC (Universidad de Ingeniería y Tecnología) στη Λίμα του Περού.