Αποτελώντας το number one social media app εδώ και αρκετό καιρό, -υπολογίζοντας από την αρχή της πανδημίας κοντά στον Μάρτιο-, το TikTok έχει καταφέρει να ενταχθεί για τα καλά στις ζωές μας χωρίς καν να το αντιληφθούμε. Ξεκινώντας τις διαδικασίες για την πρώτη του εμφάνιση στον διαδικτυακό κόσμο από το 2016 και κάνοντας την επίσημη «έκρηξη» ένα χρόνο αργότερα, η δημοφιλής πλατφόρμα που αποτελείται από videos κάθε πιθανού περιεχομένου αδιαμφισβήτητα δεν έχει διαφύγει της προσοχής των digital lovers, αλλά ακόμη και αυτών που δεν έχουν την παραμικρή ιδέα για τα αλματώδη βήματα της τεχνολογίας.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, αφού η εφαρμογή κυκλοφόρησε αρχικά το 2017 και από το ξεκίνημά της στόχευσε στο να γίνει ευρέως γνωστή και να ξεχωρίσει. Από τότε, μια σειρά από ασταμάτητα βίντεο τριών έως εξήντα δευτερολέπτων διαδέχονται τη φιγούρα του ενός έφηβου μετά του άλλου κι, εν συνεχεία, κατακτούν μεγαλύτερο έδαφος που δεν εστιάζει σε συγκεκριμένα age groups, κοινωνικά περιθώρια, θέσεις εργασίας και προσωπικές πεποιθήσεις. 

Μάλιστα, όπως έγινε πρόσφατα γνωστό και αξίζει να σημειώσουμε, ο Διευθύνων Σύμβουλος του TikTok, Kevin Mayer, δεν άντεξε το εύρος του ρόλου του ως επικεφαλής της δημοφιλούς πλατφόρμας, μιας και οι απαιτήσεις αυτής της θέσης ήταν περισσότερες από τις γνώσεις του και ξέφευγαν από τα χρονικά περιθώρια της δουλειάς του. Επίσης, το γεγονός πως η εταιρία βρίσκεται σε διαμάχη με την Ουάσινγκτον, αποτέλεσε ακόμα έναν τρανταχτό λόγο να απαλλαχθεί οριστικά από τα καθήκοντά του. Τώρα, βάσει τις νέας αυτής κενής θέσης που πρέπει άμεσα να καλυφθεί, το φως της δημοσιότητας βρήκε η είδηση πως η Ελληνοαυστραλή Βανέσα Πάπας πρόκειται να είναι το νέο πρόσωπο που θα ενταχθεί στην ομάδα του TikTok, αναλαμβάνοντας τα ηνία μετά την αιφνιδιαστική παραίτηση του διευθύνοντος συμβούλου.

Κατά τη διάρκεια της φετινής -τόσο διαφορετικής από τις υπόλοιπες- χρονιάς, το TikTok απογειώθηκε εν μέσω της παγκόσμιας πανδημίας, στη χρήση του οποίου πολλοί βρήκαν την τέλεια λύση για να αξιοποιήσουν τον άπλετο ελεύθερό του χρόνο. Με τις κινήσεις να οδηγούν σχεδόν αυτόματα στην πασίγνωστη πλέον πλατφόρμα, χρήστες από κάθε γωνιά του κόσμου απέδειξαν τις ικανότητές τους στη μαγειρική, στις δουλειές του σπιτιού, το lifestyle τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά και κατά πόσο πολύ βαριούνται στη νέα αυτή καθημερινότητα. Εν ολίγοις, αποτέλεσε την «παρηγοριά» των media lovers αλλά και αυτών που σχεδόν αναγκάστηκαν να πληροφορηθούν για ό,τι «τρέχει» στον κόσμο του διαδικτύου, διότι διαφορετικά οι καταστάσεις εκείνων των μηνών είχαν εντάξει τους περισσότερους σε μια δικαιολογημένη απραγία.

Μέσα σε ανύποπτο χρόνο, αποδείχθηκε περίτρανα πως μερικά δευτερόλεπτα είναι αρκετά για να οδηγήσουν νέες και all time classic μουσικές κυκλοφορίες στην κορυφή των radio charts, στα trends του YouTube και στην πραγματική ζωή που βρίσκεται εκτός από κάθε web πλαίσιο. Μαζί με τα πασίγνωστα τραγούδια που έκαναν -και συνεχίζουν να κάνουν- τον γύρο του κόσμου και να γίνονται όλο και πιο γνωστά, εντάχθηκαν και οι ιδέες που σκαρφίστηκε ο κάθε χρήστης, είτε ήταν άξιες προσοχής -όπως η δημιουργία του πιο διάσημου καφέ κατά τη διάρκεια της καραντίνας (Dalgona coffee)- είτε απλώς παρουσίαζαν ένα χορευτικό sketch και κάνοντάς το hot challenge που κατέκλυζε αστραπιαία τα media.

Ξεπερνώντας σε downloads ακόμα και το Instagram, το TikTok έχει εγκατασταθεί στις συσκευές σχεδόν τριών δισεκατομμυρίων χρηστών σε παγκόσμια κλίμακα και συνεχίζει με αμείωτη ταχύτητα...

Ο «εγκέφαλος» πίσω από το δημοφιλές app

Τέσσερα χρόνια πριν, βρισκόμενοι ήδη υπό τη συνεχή εξέλιξη των δυνατοτήτων που μπορούν να προσφέρουν τα τεχνολογικά μέσα, ο Κινεζικός κολοσσός "ByteDance" (ιδρύθηκε το 2012) λάνσαρε για πρώτη φορά το TikTok (πρώην Musical.ly) και δύο χρόνια αργότερα κατάφερε να το βοηθήσει να επεκταθεί στη διεθνή αγορά με ραγδαίους ρυθμούς.

Ως γνωστόν, η Κίνα διατηρεί σπουδαία τη φήμη της ανά τα χρόνια και ξεχωρίζει παγκοσμίως για τη σπουδαία επιχειρηματικότητά της και τις καινοτόμες ιδέες που θέτει προ των πυλών έπειτα από πολλή, δοκιμασμένη και μεθοδευμένη σκέψη, που αφορά στην απήχηση που θα ληφθεί από το αγοραστικό κοινό, την πρακτικότητα που θα έχει καθετί καινούριο που πρόκειται να κάνει την εμφάνισή του, καθώς και κατά πόση επιτυχία θα ακολουθήσει ως προς τις πωλήσεις και τις κριτικές. Σε αυτό βασίστηκε και ο 37χρονος Κινέζος Zhang Yiming, ο οποίος είναι ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της προαναφερθείσας εταιρίας και ο «εγκέφαλος» που βρίσκεται πίσω από τη δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, για την οποία γράφουμε σήμερα.

Μετρώντας στο ενεργητικό του πολλές επιχειρηματικές ιδέες τις οποίες εφάρμοσε ανά τα χρόνια και ακολουθώντας πιστά μια πρωτοπόρα τακτική που εναρμονίζεται πλήρως με τις τεχνολογικές και κοινωνικές εξελίξεις και αντικρίζει το μέλλον με updated ματιά, ο Yiming αντιμετώπισε με αμφιβολία τη θέση εργασίας που του προτάθηκε από τη Microsoft, θεωρώντας πως θα τον περιόριζε ως προς την επαγγελματική του πορεία και τις ιδέες του στο κομμάτι της τεχνολογίας που θα είχε την επιθυμία να φέρει εις πέρας -και, όπως αποδείχθηκε, τις πραγματοποίησε. Σύμφωνα με τη σκέψη του που πάντα εστιάζει στις συνθήκες του αύριο, αρνήθηκε την πιθανή επόμενη στάση στην καριέρα του, θέλοντας να πραγματοποιήσει κάτι δικό του, κάτι που θα ξεχώριζε μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και η επιδραστικότητά του θα αφορούσε ολόκληρο τον κόσμο, κάτι που θα αύξανε εξαιρετικά πολύ τη φήμη του και τις «απαιτήσεις» που επιφυλάσσουν οι tech ρυθμοί.

Έτσι, δημιούργησε από το μηδέν τη δική του εταιρία, την ByteDance, που αποτέλεσε την αρχή για την ύπαρξη του TikTok στη menu list των συσκευών μας.

Σε δηλώσεις που ακολούθησαν έπειτα από την εμφάνιση της εφαρμογής που σύντομα θα σημείωνε τεράστια επιτυχία η οποία δε θα φανέρωνε σημάδια τέλους, ο Zhang τοποθετήθηκε επί του θέματος γεμάτος περηφάνια για τη δημιουργία των ονείρων του: «Εκείνο που πραγματικά θέλαμε ήταν να μεταφέρουμε την προσοχή από τη μουσική που ακουγόταν στο βίντεο και στο άτομο που μιλούσε. Τότε συνειδητοποιήσαμε ότι είναι δύσκολο για τους απλούς χρήστες να δημιουργούν βίντεο, αλλά ξέραμε ότι θέλαμε να βοηθήσουμε τον απλό χρήστη να εκφράζεται μέσω μιας τεχνολογίας που θα είναι προσιτή κι εύκολη για όλους. Θέλουμε η εφαρμογή μας να γίνει παράθυρο σε έναν μεγαλύτερο και καλύτερο κόσμο. Θέλουμε η πλατφόρμα να γίνει φωνή όλων».

Απόλυτα πεπεισμένος πως όλα θα συνέβαιναν έτσι ακριβώς όπως στα λόγια των δηλώσεων που παραχώρησε, αποδείχθηκε πως όλα πήγαν κατ' ευχήν!

Extra facts: Πλέον, η ByteDance έχει πολλούς επενδυτές υψηλού προφίλ και με τεράστια δημοτικότητα, συμπεριλαμβανομένων των SoftBank, KKR, Hillhouse Capital Group και Sequoia, ενώ μεταξύ των πρώτων καινοτόμων εφαρμογών που παρουσίασε στην αγορά ήταν μια πλατφόρμα ειδήσεων, η Toutiao. Αυτή καταγράφει από την αρχή της εμφάνισής της αποκλειστικά τίτλους ειδήσεων και θεωρείται κορυφαίο μέσο γρήγορης ενημέρωσης σε ολόκληρη την Κίνα. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί πως η περιουσία της εταιρίας ύστερα από τη συγχώνευση του app με το Musical.ly, υπολογίζεται πλέον στα περισσότερα από 75 δις κι έχει θέσει ως στόχο τη δημιουργία διαδραστικών πλατφορμών, όπως αναφέρεται και στην ιστοσελίδα της. 

Το αποτέλεσμα που τον δικαίωσε

Ακολουθώντας τη φιλοσοφία του Snapchat με τα πολλαπλά φίλτρα και του πρώην Musical.ly που είχε γίνει γνωστό για την αναπαράσταση viral σκηνών από τηλεοπτικά σίριαλ κι εκπομπές, το TikTok κέρδισε σταδιακά ένα πιστό κοινό που, αρχικά, αποτελούνταν από μικρές ηλικίες που δεν ξεπερνούσαν τα 20 έτη. Οι διαστάσεις, όμως, που σύντομα θα έπαιρνε θα ανέτρεπαν ολοκληρωτικά τα δεδομένα και θα όριζαν νέους «κανόνες» που δε θα αφορούσαν σε συγκεκριμένα ηλικιακά επίπεδα, αφήνοντας πίσω ήδη υπάρχοντα apps που μέχρι πρότινος έσπαζαν ρεκόρ στα downloads.

Κάνοντας κανείς log in στην εφαρμογή με το urban pop λογότυπο, πέφτει μπροστά σε διαδεχόμενα βίντεο στα οποία ο καθένας παίρνει τον χρόνο του για να πει αυτά που πιστεύει, να φανερώσει τα ταλέντα που έχει -ή προσπαθεί να έχει- και να δώσει στη δημοσιότητα ακόμα περισσότερα στοιχεία της προσωπικής του ζωής, όπως συνήθιζε να κάνει και πριν στο Instagram και παλαιότερα στο Facebook.

Γράφοντας για εφαρμογές-κολοσσούς, μέσα στο 2018 το TikTok κατάφερε να βρεθεί στην τέταρτη θέση των πιο δημοφιλών apps, μετά το WhatsApp, το Facebook και το Messenger.

Από το 2017 μέχρι και τώρα, η εξέλιξη της εφαρμογής πραγματοποιείται με ιλιγγιώδη ρυθμό, ενώ πλέον λίγοι είναι αυτοί που δε γνωρίζουν για την ύπαρξή της. Στηριγμένο στην απαίτηση των χρηστών για την εναλλαγή του ενός trend μετά το άλλο και την πραγματοποίηση challenges που εστιάζουν σε χορογραφίες, δεξιότητες σε extreme sports και συνεχείς φάρσες, βρέθηκε πρώτο στα media και πολλοί είναι αυτοί που έκαναν λόγο για το «νέο Instagram» που κατέφθασε για να ανατρέψει τα streaming δεδομένα.

Μάλιστα, πολλοί κατάφεραν να γίνουν ιδιαίτερα γνωστοί χάρη στην «επιμέλειά» τους στο ανέβασμα videos, αποκλειστικά και μόνο μέσα από αυτήν την εφαρμογή, κατακτώντας εξαιρετικά υψηλά ποσοστά σε followers και views. Αυτοί χαρακτηρίστηκαν ως "Tiktokers", εξαιτίας της φήμης τους που εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη διαδικτυακή πλατφόρμα αλλά και στις μηχανές αναζήτησης. 

«Θέλουμε η πλατφόρμα να γίνει η φωνή όλων», είχε υποστηρίξει ο Zhang και το κατάφερε επιτυχώς, με μια επίσκεψη στο εν λόγω app να το αποδεικνύει χωρίς να χρήζει αμφισβήτησης!

Φτάνοντας στο σήμερα

Μέσα στο καλοκαίρι, έγινε γνωστό πως η κυβέρνηση του Donald Trump εξετάζει το ενδεχόμενο για την πιθανή οριστική απαγόρευση της εφαρμογής που έχει μπει για τα καλά στις ζωές όλων μας, καθώς και το κλείσιμο αρκετών ακόμα κινεζικών εφαρμογών. Συγκεκριμένα, ο Αμερικανός Yπουργός Εξωτερικών Mike Pompeo αποκάλυψε σε συνέντευξή του πως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα για μια τέτοια απαγόρευση και αυτό οφείλεται στην ανησυχία που έχει προκληθεί γύρω από ζητήματα εθνικής ασφάλειας, καθώς και στο απόρρητο των τεχνολογικών εταιριών, ανοίγοντας κατ' αυτόν τον τρόπο άλλο ένα μέτωπο στην εμπορική διαμάχη ΗΠΑ – Κίνας.

Οι παρατηρήσεις στις οποίες βασίστηκε ο Pompeo, ξεκίνησαν από τις έντονες ανησυχίες από την πλευρά των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών, που έκαναν λόγο για τις ακραίες διαστάσεις που έχει λάβει το TikTok τόσο στις ΗΠΑ όσο και παγκοσμίως, με τον Trump να αμφιβάλλει για τη σίγουρη εξασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας. Η εξαιρετικά εκδηλωτική διάθεση των χρηστών στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που φανερώνουν συνεχώς την ιδιωτική τους ζωή μέσω αυτής, τον οδήγησαν σε αυτήν τη σκέψη.

Πριν από έναν χρόνο, μάλιστα, ο ηγέτης της μειοψηφίας της Γερουσίας, Chuck Schumer και ο Ρεπουμπλικανός Γερουσιαστής Tom Cotton ζήτησαν να γίνει μια έρευνα σε εθνικό επίπεδο σχετικά με την εφαρμογή λόγω των ανησυχιών πως η κινεζική κυβέρνηση θα μπορούσε να αναγκάσει τη μητρική εταιρία ByteDance να της παραδώσει τα δεδομένα των χρηστών. Το TikTok, ωστόσο, αρνήθηκε τους ισχυρισμούς για κοινή χρήση των δεδομένων με το Πεκίνο κι έκανε κινήσεις προκειμένου να μετριάσει τις ανησυχίες των Αμερικανών, κάτι που τελικά δε φάνηκε να τους πείθει.

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί, πως η κυβέρνηση της Ινδίας έχει απαγορεύσει την εφαρμογή και δεκάδες ακόμα κινέζικα apps, ισχυριζόμενη ότι αποτελούν κίνδυνο για τη χώρα και τα προσωπικά της δεδομένα.

Όπως κι αν έχει, το TikTok βρίσκεται στο προσκήνιο και απασχολεί τόσο τους ίδιους τους χρήστες του, όσο και τις κυβερνήσεις χωρών. Μια πιθανή φήμη που εξαπλώνεται για να γίνει θέμα προς συζήτηση ή μήπως μια ρεαλιστική οπτική που απειλεί όντως τα δεδομένα της ιδιωτικής ζωής όσων το χρησιμοποιούν; Η απάντηση θα δοθεί μέσα από το πέρασμα του χρόνου...