Η εικαστικός Μαρία Φραγκουδάκη ζει και εργάζεται μεταξύ Αθήνας και Νέας Υόρκης και στο έργο της εμπλέκει μία ποικιλία οπτικών γλωσσών όπως η ζωγραφική, η γλυπτική, οι καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις και η performance δημιουργώντας αφηγήσεις που ζωντανεύουν, χρησιμοποιώντας υλικά που περιλαμβάνουν ύφασμα, γύψο και χρώμα. Στις αρχές του 2023, δραστηριοποιήθηκε στον χώρο της μουσικής, γράφοντας τους στίχους για το πρώτο της τραγούδι, “Θα Στο Φωνάζω Δυνατά”, το οποίο και ερμήνευσε στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών ενώ τον Μάιο του 2024 αναμένεται και η έκδοση του πρώτου της παιδικού βιβλίου με τίτλο “Πάμε Να Πιάσουμε Ουρανό”, από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Παρακάτω, «βουτάμε» στον καλλιτεχνικό κόσμο της...
Μίλησέ μου για την πορεία σου, ποιο ήταν το σημείο εκκίνησης και πώς εξελίχθηκε η διαδρομή σου στους διαφορετικούς τομείς τέχνης με τους οποίους ασχολείσαι...
Όλα ξεκίνησαν στο Λονδίνο το 2006, όταν ξύπνησα μία μέρα στις 3 το πρωί και αφού ζωγράφιζα ασταμάτητα μέχρι που ξημέρωσε, κοίταξα τα έργα γύρω μου και αποφάσισα να αλλάξω καριέρα. Αφήνοντας πίσω μου τη βρετανική πρωτεύουσα, τη φαρμακευτική εταιρεία στην οποία δούλευα και τη ζωή μου εκεί, επέστρεψα στην Ελλάδα με σκοπό να εκθέσω τις δημιουργίες μου, παρουσιάζοντας μια ατομική έκθεση. Είχα βάλει στοίχημα με τον εαυτό μου πως αν στην έκθεση πουλούσα όλα μου τα έργα θα έφευγα για τη Νέα Υόρκη για να ασχοληθώ επαγγελματικά πια με την ζωγραφική. Έτσι κι έγινε. Μετακόμισα στη Νέα Υόρκη και στη συνέχεια το ένα έφερε το άλλο. Ένιωσα σαν να έπρεπε να ήμουν εκεί από πάντα... Όλα, η ζωή μου, η σκέψη μου και κατ' επέκταση η δουλειά μου, απέκτησαν έναν ρυθμό -ό,τι ζούσα ήταν σαν μια τέλεια χορογραφία. Από το 2012 μέχρι και σήμερα αισθάνομαι πολύ έντονα ότι ο κάθε άνθρωπος που γνώρισα, είτε συναναστράφηκα σε φιλικό επίπεδο, είτε συνεργάστηκα επαγγελματικά ήταν ένα σκαλοπάτι για ό,τι επόμενο ακολούθησε. Αυτό για μένα ήταν και είναι πολύ όμορφο, είναι η μαγεία του να έχεις τις κεραίες σου ανοιχτές, το να είσαι θετικός σε καινούριες γνωριμίες που σε αναπτύσσουν πνευματικά και αποτελούν έμπνευση για τα επόμενα βήματα της ζωής. Ό,τι έχω κάνει σε καλλιτεχνικό επίπεδο, όσο ελεύθερο και να είναι, έχει από πίσω του μια ιστορία, μια εξέλιξη και έναν σκοπό. Από μόνα τους τα έργα μου, είτε είναι τα ζωγραφικά, οι performances, οι καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις, τα βιβλία ή οι στίχοι -όλα αφηγούνται μια ιστορία και φανερώνουν κάθε μου βήμα.
Η τελευταία σου ενέργεια, το "ArtActs4Women", είναι ένα πολύ ενδιαφέρον project. Πώς ξεκίνησε η ιδέα και πώς υλοποιήθηκε;
Όλα ξεκίνησαν με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και την έντονη ανάγκη που έχω να βοηθάω με όποιον τρόπο μπορώ, όσους το χρειάζονται. Το "ArtActs4Women" είναι ένα διαδραστικό καλλιτεχνικό δρώμενο που ελπίζουμε να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο. Το ποσό που συγκεντρώνεται μέσω της ενέργειας δωρίζεται στο Ίδρυμα / Σύλλογο που επιλέγουμε με το Art Hub Athens να υποστηρίξουμε κάθε χρονιά. Το 2023 υποστηρίξαμε το SHE-Society και φέτος το Humanity Greece.
Με στόχο την ανακούφιση κάποιων συνανθρώπων μας, πόσο σημαντικό είναι να δημιουργούμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις και πόσο σπουδαίο να υλοποιούνται αντίστοιχες πρωτοβουλίες;
Πιστεύω πως είναι πολύ σημαντικό να «βλέπεις» γύρω σου και να κάνεις ό,τι μπορείς, με όποιον τρόπο μπορείς, για τους ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια. Είτε αυτά είναι παιδιά είτε ενήλικες, είναι πολύ σημαντικό να βλέπουμε τον συνάνθρωπό μας και να ανταποκρινόμαστε με ανθρωπιά και ενσυναίσθηση σε αυτόν που έχει ανάγκη.
Οι φιλανθρωπικές ενέργειες "ArtActs4Women" και "ArtActs4Kids", όπως και η συναυλία που διοργανώσαμε στο Μέγαρο Μουσικής υπό την Καλλιτεχνική Διεύθυνση του Διονύση Σαββόπουλου, ελπίζω εκτός από το να στηρίζουν τα Ιδρύματα και τους Συλλόγους που επιλέγουμε κάθε φορά, να ευαισθητοποιούν τον κόσμο και να εμπνέουν νέες ενέργειες που στόχο θα έχουν να παρέχουν βοήθεια σε όσους το έχουν ανάγκη.
Πώς παρακολούθησες τη συμμετοχή του κόσμου σε κάτι τέτοιο;
Το κοινό ανταποκρίθηκε πολύ ζέστα και συμμετείχε στο καλλιτεχνικό δρώμενο που δημιουργήσαμε με μεγάλη προθυμία και περιέργεια. Χαρακτηριστικό ήταν ότι το "ArtActs4Women" ξεπέρασε τα σύνορα της Αθήνας και έφτασε στη Θεσσαλονίκη, από όπου πολλοί επικοινώνησαν μαζί μου, ζητώντας να συμμετάσχουν και αυτοί στην ενέργεια, προκειμένου να συμβάλλουν στον φιλανθρωπικό σκοπό.
Τι μέρος της ζωής σου καταλαμβάνει η τέχνη και τι είναι αυτό το ξεχωριστό που σου προσφέρει;
Η τέχνη καταλαμβάνει το 100% της ζωής μου. Είναι η ζωή μου, καθώς χωρίς αυτήν δεν θα μπορούσα να επιβιώσω νομίζω. Μου προσφέρει χαρά, ολοκλήρωση και γεμίζει την ψυχή μου με έναν τρόπο που δύσκολα μπορώ να περιγράψω με λόγια.
Το τραγούδι και η μελωδία τι σημαίνουν για σένα και τι διακρίσεις έχεις καταφέρει στον μουσικό χώρο;
Τον τελευταίο χρόνο, και συγκεκριμένα από τον Ιανουάριο του 2023 όταν έγραψα το πρώτο μου τραγούδι, άρχισα να ασχολούμαι και με ποιήματα και στίχους. Μπορώ να πω πως η συγγραφή και η στιχουργική μου έχουν κλέψει την καρδιά από τότε. Λατρεύω τη μουσική και θαυμάζω όσους μπορούν να γράψουν και να μελοποιήσουν στίχους. Για μένα, όλο αυτό το κομμάτι της τέχνης είναι εντελώς καινούριο κι έχει καταφέρει να κατακτήσει ένα μεγάλο μέρος της καρδίας μου, και πλέον είναι αναπόσπαστο μέρος της συνολικής μου δημιουργίας.
Ετοιμάζεις κι ένα παιδικό βιβλίο. Μίλησέ μου γι' αυτό.
Αποτελείται από 10 ποιήματα που απευθύνονται τόσο σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, αλλά και σε ενήλικες. Είναι μια εισαγωγή στην ποίηση και ένας τρόπος για γονείς και εκπαιδευτικούς να μιλήσουν στα παιδιά για τα συναισθήματα, την ενσυναίσθηση και τον ρόλο του γονέα στη ζωή των παιδιών. Είναι ένα βιβλίο που βγάζει έντονο συναίσθημα και βοηθάει τα παιδιά αλλά και τους γονείς, να ταυτιστούν με πολλούς από τους στοίχους.
Πώς συνδυάζονται τόσο διαφορετικές εκφάνσεις τέχνης μαζί. Νιώθεις ότι η δημιουργικότητα είναι ένα ισχυρό στοιχείο του «είναι» σου;
Είμαι πολύ δημιουργικός άνθρωπος και είμαι πολύ ευγνώμων γι αυτό. Έχω ένα καλλιτεχνικό χάρισμα που το βλέπω και το νιώθω καθημερινά. Ίσως η πνευματική δημιουργία «χαρίζεται» σε κάποιους, δανείζεται για να ανθίσει κάτι όμορφο που θα ζεστάνει τις καρδιές των ανθρώπων που θα αγγίξει.
Τι αγαπάς να κάνεις περισσότερο;
Να είμαι με τα παιδιά μου και τον άντρα μου και να γράφω ή να ζωγραφίζω στο στούντιο μου.
Πώς έχει επηρεάσει ο τόπος που ζεις, το έργο σου;
Έχω επηρεαστεί από το μπλε της Ελλάδας. Τα όνειρα μου είναι μπλε, τα έργα μου είναι μπλε. Το πρώτο χρώμα που θα ακουμπήσω στο στούντιο είναι μπλε... Η Ελλάδα είναι πάντα στο έργο μου. Όπου και να βρίσκομαι είναι πάντα στην καρδιά μου.
Ποια είναι τα επόμενά σου βήματα;
Το βιβλίο μου «Πάμε να Πιάσουμε Ουρανό» κυκλοφορεί ήδη, και θα παρουσιαστεί στις 5/6 στο Literature House στην Κυψέλη. Αργότερα, στις 12/9 είναι τα εγκαίνια της ατομικής έκθεσης που ετοιμάζω. Στο μέλλον έρχονται το δεύτερο βιβλίο μου και άλλη μία μεγάλη συναυλία με φιλανθρωπικό χαρακτήρα, αλλά δεν μπορώ ακόμη να αποκαλύψω περισσότερα.
Η χαρά της ζωής περιλαμβάνει…
Να ακούς τα παιδιά σου να γελάνε.
Περιέγραψέ μου με τρεις λέξεις τον εαυτό σου.
Εσωστρεφής, ευαίσθητη, δημιουργική.
Το αγαπημένο σου μουσείο ή gallery και μια έκθεση που λάτρεψες τελευταία;
Το αγαπημένο μου μουσείο είναι το Whitney στη Νέα Υόρκη. Η αγαπημένη μου έκθεση το 2024 ήταν του Mark Rothko στο Fondation Louis Vuitton στο Παρίσι. Μου αρέσει πολύ ο Rothko, οι πίνακες του με μαγεύουν, με κάνουν να αισθάνομαι ότι είμαι μπροστά σε κάτι «Θείο» άπιαστο, βουβά τρανταχτό.
Ποιος είναι ο ορισμός της ομορφιάς για εσένα;
Να αγαπάς τον εαυτό σου όπως είναι.
Το πιο ριψοκίνδυνο πράγμα που έχεις κάνει ποτέ;
Να τα παρατήσω όλα -καριέρα, σπίτι, χώρα, δουλειά και να ξεκινήσω ξανά από την αρχή.
Η καλύτερη συμβουλή που σου έχουν δώσει ποτέ…
Να είμαι ο εαυτός μου.
Κάτι για το οποίο είσαι περήφανη;
Για την οικογένεια που έχω δημιουργήσει και για τα τραγούδια μου.
Πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου σε δέκα χρόνια;
Μαμά.
Μια τέλεια μέρα θα ξεκινούσε...με ένα φιλί και θα τελείωνε...με μια αγκαλιά!
About #ArtActs4Women
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η εικαστικός Μαρία Φραγκουδάκη, σε συνεργασία με το ART HUB Athens | Cultural Humanitarian Organization, προσκάλεσαν για δεύτερη χρονιά καλλιτέχνες και μη, να συμμετάσχουν σε μία διαδραστική φιλανθρωπική καλλιτεχνική πρωτοβουλία και να ανοίξουν έναν ανώνυμο εικαστικό διάλογο μεταξύ τους. Όσοι έλαβαν μέρος, παρέλαβαν μία κάρτα μεγέθους καρτ ποστάλ στην οποία δημιούργησαν το δικό τους έργο τέχνης. Όλες οι κάρτες στη συνέχεια εκτέθηκαν σε διαδικτυακή έκθεση στο website www.ArtActs4Women.com και διατέθηκαν ανώνυμα έναντι δωρεάς. Στo πλαίσιo του φετινού #ArtActs4Women, για την ενίσχυση της πρωτοβουλίας, διοργανώθηκε και μία Μουσική Βραδιά Αγάπης στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου παράλληλα εκτέθηκαν οι κάρτες. Η ανταπόκριση ήταν ανέλπιστα μεγάλη και εκτός από την ικανοποίηση της συμμετοχής στο κορυφαίο αυτό πολιτιστικό γεγονός ευαισθητοποίησης και τέχνης, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να στηρίξουν με τις κάρτες τους το σημαντικό έργο της εθελοντικής οργάνωσης Humanity Greece, η οποία με την εξασφάλιση χρηματικού ποσού μέσω της φιλανθρωπικής καλλιτεχνικής πρωτοβουλίας #ArtActs4Women, εξασφάλισε την κάλυψη όλων των απαραίτητων εξόδων για ένα μήνα σε 40 γυναίκες, μονογονείς που υπάγονται στο Μητρώο Ωφελουμένων του Humanity Greece.