Στο πλαίσιο της έκθεσης του έργου του που θα λάβει χώρα στο Foam του Amsterdam από τις 17 Ιουνίου έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2016 ας γράψουμε λίγα λόγια για κάποιον υπερ του οποίου θα μπορούσαν να αφιερωθούν ολόκληροι τόμοι. Ο γερμανός φωτογράφος Helmut Newton γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1920. Σε ηλικία μόλις 12 ετών του χάρισαν την πρώτη του φωτογραφική μηχανή και έτσι γεννήθηκε μια σχέση πάθους… Ο Newton πρωτοστάτησε στη φωτογραφία μόδας και το nude, ενώ η τέχνη του έχει αποτελέσει σταθμό στην καλλιτεχνική φωτογραφία με θαυμαστά έργα που θα παραμείνουν αθάνατα στην αιωνιότητα. Δεν έχει υπάρξει πετυχημένο μοντέλο που δεν έχει περάσει από τα χέρια του...ή καλύτερα από το φακό του. Πρωτοποριακές, εκκεντρικές, γεμάτος πάθος και δυναμικότητα φωτογραφίες, κυρίως ασπρόμαυρες λόγω και της αχρωματοψίας από την οποία έπασχε. Ως ορκισμένη θαυμάστρια του από την πρώτη μου κιόλας επίσκεψη στο Helmut Newton Foundation που φιλοξενεί τα έργα του στο Βερολίνο, στην περιοχή Charlottenburg, στη Jebensstraße 2, θα προσπαθήσω να περιγράψω όσο πιο αντικειμενικά μπορώ το μεγάλο αυτό άτομο. Αρχικά, ο κύριος Newton δεν πίστεψε ποτέ ότι η δουλειά του είναι τέχνη. «Άν τύχει τα έργα μου να φιλοξενηθούν σε κάποιο μουσείο ή γκαλερί so be it. Κάποιοι φωτογράφοι κάνουν τέχνη, εγώ δεν κάνω τέχνη, η δουλειά μου είναι ένα όπλο που αναμένει να το προσλάβουν», έλεγε. Και έτσι προέκυψε το πρώτο του Photobook, “A Gun for Hire”. Τόσο μοναδικός και ταυτόχρονα τόσο απλός. Το 1960, θέλοντας να φτιάξει μια σειρά αστυνομικών φωτογραφιών για τα μέλη του Κόκκινου Στρατού γνωστού ως Baader-Meinhof, ο Newton έβγαλε ολόσωμες nude-photos γυναικών, μετονομάζοντας τη σειρά από “The Terrorists” σε “The Big Nudes”. Μούσα του, η Charlotte Rampling, ηθοποιός-μοντέλο την οποία πρωτογνώρισε στο πλαίσιο φωτογράφισης για το Playboy. Σκοτεινός και ρηξικέλευθος όπως πάντα, ο κύριος Newton, μετέτρεψε τα κλασικά taboo των σεξουαλικών φετίχ και του σαδομαζοχισμού σε mainstream fashion photography την οποία λάτρεψαν όλα τα γνωστά περιοδικά μόδας. Δεν φοβόταν να σοκάρει... Άλλωστε δεν χαρακτηρίστικε τυχαία «The King of Kink». Τολμηρός και φοβερά self-confident αρεσκόταν να παίζει με τα όρια του κοινωνικά αποδεκτού και πολύ συχνά έστρεφε το φακό του στην αμφισβήτηση του status quo, στη διερεύνηση της εξουσίας, στη σεξουαλικότητα, στους ρόλους των δύο φύλων και στην εναλλαγή τους - ήταν μάλιστα σε συνεργασία με τον Yves Saint Laurent και τον Karl Lagerfeld από τους πρώτους εμπνευστές και συνεχιστές του ανδρόγυνου στυλ. Οι γυναίκες πρωταγωνίστριες του Newton, ήταν ισχυρές, ηγετικές φυσιογνωμίες, επικίνδυνες και σεξουαλικά απελευθερωμένες. Ξεκίνησαν να εμφανίζονται στη French Vogue το 1970 και αποτέλεσαν ένα δυνατό boost υπέρ του φεμινιστικού κινήματος. Στο portfolio του, θα βρει κανείς τρομερές προσωπικότητες μεταξύ των οποίων ακόμη και την ίδια τη σιδηρά κυρία, Margaret Thatcher, η οποία φωτογραφήθηκε για τη Vanity Fair, το 1991, στο Anaheim της California. Η γυναίκα του, June Newton, έκανε τη χάρη στο κοινό και βιντεοσκόπησε τον άνδρα της εν ώρα εργασίας behind-the-scenes, δημιουργώντας ένα 53λεπτο short, το 1995 υπό τον τίτλο «Helmut by June». Δέυτερο short αφιερωμένο στον ίδιο το 23λεπτο Provocateur. Τρίτο και τελευταίο, 8 χρόνια μετά το θάνατό του και 30 χρόνια μετά τη συνεργασία τους, οι φωτογράφοι, παλιοί βοηθοί του, Mark Arbeit, George Holz and Just Loomis συνεργάστηκαν προκειμένου να αποδώσουν ένα φόρο τιμής στο μέντορά τους και δημιούργησαν ένα documentary με τίτλο «Three Boys from Pasadena: a Tribute to Helmut Newton». Εκκεντρικός ακόμη και στο θάνατό του, ο κύριος Νewton τον Ιανουάριο του 2004, σε ηλικία 83 ετών, τράκαρε με την Cadillac του, λίγο έξω από το Hollywood hotel, Chateau Marmont, στο LA , φροντίζοντας όπως είπε και ο Karl Lagerfeld, το τελευταίο του στίγμα στην κοινωνία να είναι ένα σκηνικό που παρέπεμπε σε αυτά που ο ίδιος έστηνε και σκηνοθετούσε πριν τραβήξει τη φωτογραφία του.
ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΣΕΜΚΟΥ