Μετρώντας πάνω από τριάντα χρόνια αδιάλειπτης κι επιτυχημένης πορείας στον σύγχρονο χορό και τις εικαστικές τέχνες, ο Κωνσταντίνος Ρήγος δε σταματά να μας εκπλήσσει με την ιδιαίτερη ματιά και το πηγαίο ταλέντο του, που με τα χρόνια έχουν πλέον μεταλλαχθεί σε μία sui generis δημιουργική «σοφία». Η νέα πρόκληση για τον πολυσχιδή δημιουργό ακούει στο όνομα «Φτηνά Τσιγάρα», έρχεται από την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ και ανήκει στις πλέον πολυσυζητημένες παραγωγές της σεζόν.

Mε τον Κωνσταντίνο γνωριζόμαστε από τα ‘00s, την τελευταία ίσως λαμπερή δεκαετία της Θεσσαλονίκης πριν από την κρίση. Τη δε πρώτη δεκαετία αυτού του millennium, όταν διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής στο Χοροθέατρο του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (2001-2005), είχαμε τη χαρά και την τιμή να ζούμε πρώτοι τις πρωτοποριακές του παραστάσεις, που αποτελούσαν talk-of-the-town. Από το 1990, όταν ίδρυσε το Χοροθέατρο ΟΚΤΑΝΑ, το οποίο συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση κι ανάδειξη του σύγχρονου χορού στο εγχώριο πολιτιστικό γίγνεσθαι, μέχρι και σήμερα, που υπηρετεί (από το 2018) στη θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, η πορεία του «ξεδιπλώνεται» ανοδικά και γόνιμα, σπαρμένη με παραστάσεις και εικαστικά projects που αφήνουν θετικό αποτύπωμα και δημιουργούν αίσθηση. Το «στοίχημα» της φετινής σεζόν είναι η μεταφορά της καλτ ταινίας του Ρένου Χαραλαμπίδη «Φτηνά Τσιγάρα» στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, υπό τη μορφή του μιούζικαλ. Όπως ο ίδιος αναφέρει, πρόκειται για μία ταινία εμβληματική, που «κουβαλάει» μια μυθολογία, λόγω των χρόνων που έχουν περάσει. «Η πρόκληση εδώ έγκειται στο γεγονός ότι κάτι που είναι κινηματογραφικό και γυρισμένο σε φυσικούς χώρους έπρεπε να πάρει φόρμα θεάτρου, και μάλιστα μιούζικαλ. Βοήθησε πολύ το κείμενο του Ρένου, που “αντέχει” στον χρόνο και σου επιτρέπει να το ξαναδείς, αλλά και το γεγονός ότι οι ήρωες του έργου είναι τόσο θεατρικοί, που στέκουν στη σκηνή αυθύπαρκτα». 

Στα της υπόθεσης, το story έχει οργανωθεί σε τρία μονόπρακτα, κατά τα οποία οι ήρωες διηγούνται τις ιστορίες τους. «Σκηνοθετικά αντιμετώπισα το έργο ως ένα μεγάλο lounge group therapy musical, όπου όλοι κάθονται σε καναπέδες και πολυθρόνες, έχουν τις θέσεις τους, που, όμως, τις αλλάζουν κιόλας, αντιδρούν στις ιστορίες των άλλων, ενώ ο κάθε ήρωας έχει και τη δική του στιγμή. Πρόκειται για ένα modus operandi που υπάρχει στην ταινία, καθώς, αν το παρατηρήσεις, όλοι οι χαρακτήρες κάθονται, εκτός από το ζευγάρι που βρίσκεται σε κίνηση. Υπάρχει, επίσης, έντονο το στοιχείο της εξομολόγησης, είναι σαν να πηγαίνουν στον ψυχαναλυτή και να λένε την ιστορία τους. Στην ταινία, ο Ρένος είναι αυτός στον οποίον όλοι αφηγούνται όσα έχουν περάσει. Στο μιούζικαλ, ο ήρωας μας διηγείται την πορεία του, είκοσι χρόνια μετά. Τον Ρένο σε νεαρή ηλικία τον υποδύεται ο Θάνος Λέκκας, που είναι ουσιαστικά το alter ego του. Το κείμενο είναι το ίδιο με την ταινία, δεν έγιναν πολλές αλλαγές, πέρα από το στοιχείο του αφηγητή», μου εξηγεί.

Το παρελθόν εμπνέει το παρόν

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο Ρένος Χαραλαμπίδης επέλεξε ως οδηγό στο σκηνοθετικό τιμόνι του μιούζικαλ τον Κωνσταντίνο Ρήγο. «Όταν γύριζε την ταινία, είχε δει την παράστασή μου “Το Ρινγκ”, το 1999, και εμπνεύστηκε από τη σκηνή του πυγμάχου. Ήταν σαν να έκανε έναν κύκλο όλο αυτό!» εξηγεί ο Ρήγος, αποδεικνύοντας τα περίεργα παιχνίδια που παίζει καμιά φορά η ζωή. «Μπήκα σε όλο αυτό ορμώμενος από αυτή τη διάθεση να συνεργαστούμε», εξομολογείται και συνεχίζει: «Μάλιστα, ο Ρένος, μολονότι είναι μέρος της παράστασης, λειτουργεί σαν να μην έχει βιώσει το έργο. Έχει αφεθεί στο να δημιουργήσουμε κάτι εντελώς καινούριο κι αυτό είναι το ενδιαφέρον για εμένα». Πρόκειται, λοιπόν, για μια παραγωγή υψηλών προδιαγραφών και απαιτήσεων, σε μουσική Παναγιώτη Καλαντζόπουλου και λιμπρέτο Πέτρου Βουνισέα, ενώ ο Ρήγος, εκτός από τη σκηνοθεσία, έχει επιμεληθεί την κινησιολογία και τα σκηνικά. Μάλιστα, τα δεκαεννέα καινούρια τραγούδια που γράφτηκαν, στην αισθητική του Καλαντζόπουλου και της τζαζ μπάντας που παίζει στην ταινία, έχουν από πίσω τους αυτή τη νωχελικότητα. «Γενικά, το σύνολο της μουσικής θα μπορούσε να σταθεί και μόνο του ως soundtrack μιούζικαλ», αναφέρει ο Κωνσταντίνος Ρήγος. Τον ρωτάω αν είχε άγχος για την ανταπόκριση του κόσμου και μου αποκαλύπτει ότι, πριν από την πρεμιέρα δεχόταν δεκάδες μηνύματα καθημερινά από οπαδούς της ταινίας, οι οποίοι τον ρωτούσαν συγκεκριμένα πράγματα και λεπτομέρειες. «Πρώτη φορά μου συνέβη κάτι τέτοιο», σχολιάζει χαμογελώντας. «Στην πραγματικότητα, το κάθε έργο είναι διαφορετικό, δε συγκρίνεται με κάποιο άλλο. Ο “Ερωτόκριτος” δεν έχει καθόλου πρόζα, τα “Φτηνά Τσιγάρα” είναι ένα θεατρικό έργο με τραγούδια. Είναι άλλου είδους μιούζικαλ, πιο κοντά στη λογική του “Καμπαρέ”. Αν τα έβαζα δίπλα δίπλα, θα ήταν σαν δύο έργα διαφορετικών ανθρώπων. Άλλωστε, η δική μου ιδέα για τη δημιουργία είναι ότι φτιάχνεις έναν κόσμο μέσα στον οποίο τοποθετείς αυτούς τους ήρωες για να πάρουν ζωή. Για εμένα, αυτό είναι το στοιχείο της κάθε παράστασης: πώς θα δημιουργήσεις εκείνο το περιβάλλον στο οποίο οι ήρωες θα “αναπνεύσουν”, θα ερμηνεύσουν και θα μπορέσουν να εκθέσουν και να εκτεθούν».

Info: Το μιούζικαλ «Φτηνά Τσιγάρα» θα παρουσιάζεται στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ έως τις 13 Μαρτίου. Αναλυτικά το πρόγραμμα στο www.nationalopera.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 2022