Τα τελευταία χρόνια, ο όρος «μικροβίωμα» έχει εισβάλει δυναμικά στη ζωή μας, καθώς η ραγδαία πρόοδος που έχει επιτευχθεί στον χώρο της Μοριακής Βιολογίας μάς έχει βοηθήσει να αποκαλύψουμε και να μελετήσουμε τα τρισεκατομμύρια βακτήρια με τα οποία συμβιώνουμε καθημερινά από την πρώτη στιγμή της γέννησής μας. Αυτό είναι το μικροβίωμα, το σύνολο δηλαδή των μικροοργανισμών που αποικίζουν το ανθρώπινο σώμα, η γενετική πληροφορία που διαθέτουν καθώς και το περιβάλλον με το οποίο αλληλοεπιδρούν. Η αρμονική συμβίωση με αυτούς τους μικροοργανισμούς είναι πολλές φορές συνώνυμο της υγείας του ανθρώπου.
Πόσο σημαντικό είναι το μικροβίωμα του κόλπου στις γυναίκες; Επηρεάζει την υγεία της περιοχής;
Είναι πλέον γνωστό, από πολλές διεθνείς μελέτες μεγάλων εξειδικευμένων κέντρων στις οποίες συμμετέχει και το εργαστήριό μας, ότι το προφίλ του κολπικού μικροβιώματος οδηγεί σε ευβίωση και ισορροπία στην περιοχή του κόλπου ή οδηγεί σε υψηλότερα ποσοστά λοιμώξεων -κολπίτιδες-, αλλά και προδιαθέτει στην εμφάνιση κακοήθειας στην περιοχή.
Τι είναι επομένως ένα «καλό» και «φυσιολογικό» κολπικό μικροβίωμα;
Ένας φυσιολογικός πυρήνας κολπικού μικροβιώματος εξαρτάται αρχικά από τον αριθμό των Γαλακτοβακίλλων που αποικίζουν την περιοχή, αλλά και από το συγκεκριμένο είδος των βακτηρίων αυτών (για παράδειγμα L. Crispatus, L. Gasseri, L. Inners, L. Gensenii). Ο ρόλος των Γαλακτοβακίλλων είναι κομβικός, μια και αποτελούν ουσιαστικά την πρώτη γραμμή άμυνας. Γνωρίζουμε πλέον ότι υπάρχουν 5 τύποι κολπικού μικροβιώματος, με τους τύπους ΙΙΙ και IV να είναι αυτοί που οδηγούν σε διαταραχή και νόσο.
Τι πληροφορίες θα μας δώσει ο έλεγχος του κολπικού μικροβιώματος; Και ποια είναι τα οφέλη;
Ο προσδιορισμός του κολπικού μικροβιώματος μπορεί να δώσει πληροφορίες τόσο σχετικά με την ευαισθησία της γυναίκας σε συχνές λοιμώξεις στην περιοχή, δηλαδή κολπίτιδες, όσο και με την προδιάθεσή της στην εμφάνιση καρκίνου. Το σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι το κολπικό μικροβίωμα είναι ένα δυναμικό περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες να τροποποιηθεί, κι επομένως να βελτιωθεί, προλαμβάνοντας με αυτόν τον τρόπο δυσμενείς καταστάσεις. Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί πως η εξέταση αυτή γίνεται σε εξειδικευμένα εργαστήρια, μια και απαιτείται ειδικός εξοπλισμός αλλά και η ειδική εκπαίδευση και εμπειρία του εργαστηριακού ιατρού.
Με ποιους τρόπους μπορεί να επιτευχθεί η αλλαγή στο προφίλ ενός κολπικού μικροβιώματος;
Με τη χρήση είτε ειδικής αντιβιοτικής αγωγής όταν αυτό απαιτείται, αλλά και με τη χρήση προβιοτικών σκευασμάτων, ειδικά σχεδιασμένων για το συγκεκριμένο προφίλ μικροβιώματος της γυναίκας και με βάση πάντα τις πληροφορίες που θα πάρουμε από την ειδική εξέταση αυτού.
Eυχαριστούμε την Ιατρό Βιοπαθολόγο Γεωργία Γκιούλα για τις πληροφορίες. Bio: Καθηγήτρια Ιατρικής Βιοπαθολογίας- Μικροβιολογίας του Τμήματος Ιατρικής Α.Π.Θ, Διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Γρίπης Β. Ελλάδος -επίσημο Ευρωπαϊκό Κέντρο Εκπαίδευσης Γρίπης του European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC)- και του Global Influenza Surveillance Network (GISN), Γενική Γραμματέας της Ελληνικής Ιολογικής Εταιρείας, Αντιπρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Θεσσαλονίκης, Επιστημονικά Υπεύθυνη του Ηπατολογικού Εργαστηρίου Β Παθολογικής Κλινικής Α.Π.Θ. του Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειου. ggioula@auth.gr.
Info: AΝΑΛΥΣΗ Βιοπαθολογικά Διαγνωστικά Ερευνητικά Ιατρεία Κέντρο: Τσιμισκή 51, τηλ. 2310 252642
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2025
