Εντυπωσιακές φωτογραφίες ήρθαν στο φως από ανασκαφικής έρευνας της ΙΣΤ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στον χώρο όπου πρόκειται να κατασκευαστούν οι σταθμοί «Δημοκρατίας», «Αγίας Σοφίας», Συντριβάνι, «Φλέμινγκ» και στο Αμαξοστάσιο Πυλαίας. Όπως διαβάζουμε στη σελίδα του Αττικό Μετρό, αποτελεί τη μεγαλύτερη αρχαιολογική ανασκαφή που έγινε ποτέ στη Βόρεια Ελλάδα, καλύπτοντας επιφάνεια 20.000 τ.μ. 

Η πορεία του Μετρό της Θεσσαλονίκης, που διασχίζει το κέντρο της, ακολουθεί τον άξονα του κυριότερου δρόμοι του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης που πλαισιωνόταν με κιονοστοιχίες και στοές και είχε οδόστρωμα πλάτους 16μ. Ξεκινούσε από τη Χρυσή Πύλη (Porta Aurea), τη σημερινή πλατεία Βαρδαρίου, και κατέληγε στην Κασσανδριωτική Πύλη, στη σημερινή Πλατεία Συντριβανίου. Οι αρχαιολογικές εργασίες, συνολικού προϋπολογισμού 132,6 εκατομμύρια ευρώ, έχουν φέρει στο φως 130.000 αρχαιολογικά ευρήματα και έχουν μεταμορφώσει μεγάλο μέρος της πόλης.

Σχετικά με τον σταθμό Βενιζέλου, έχει εγκριθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και το ΚΑΣ, η μελέτη της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων και ήδη έχουν εκκινήσει οι εργασίες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το αντίστοιχο βίντεο, που παρουσιάζει τους 3D σχεδιασμούς, καθώς και τις κατόψεις, που επιβεβαιώνουν τα εκλεπτυσμένα και οργανωμένα σχέδια. 

Δείτε το βίντεο

Ας δούμε, επίσης, αναλυτικά τις κινήσεις της αρχαιολογίας στα κεντρικά σημεία.

Σταθμός «Δημοκρατίας»

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που καταφράφονται: "Το νεκροταφείο αναπτύσσεται έξω από το δυτικό τείχος της αρχαίας πόλης και στα βόρεια της αρχαίας οδού η οποία ξεκινούσε από την Πύλη του Βαρδαρίου με κατεύθυνση προς τα δυτικά, προς την ύπαιθρο χώρα και εξυπηρετούσε τις ανάγκες του νεκροταφείου, παράλληλα με αυτές παρακείμενου αποθηκευτικού χώρου πίθων που κατασκευάστηκε μεταγενέστερα στο χώρο. Το οδόστρωμα της αρχαίας οδού αποτελείται από πακτωμένα στο χώμα βότσαλα και μικρούς αργούς λίθους σε μεγάλη πυκνότητα, καθώς επίσης και από τμήματα κεράμων και θραύσματα πήλινων αγγείων κατά τόπους. Αποκαλύφθηκε ένας σημαντικός αριθμός τάφων ποικίλης τυπολογίας (λακκοειδείς με ή χωρίς κάλυψη, κτιστοί κιβωτιόσχημοι, κεραμοσκεπείς, εγχυτρισμοί), αρκετοί εκ των οποίων σηματοδοτούνταν με βωμοειδείς κατασκευές. Βασικές ταφικές πρακτικές αποτελούν ο ενταφιασμός και η καύση, ενώ τους νεκρούς συνόδευαν προσωπικά αντικείμενα και προσφορές των οικείων τους, όπως νομίσματα, αγγεία, λυχνάρια, κοσμήματα, ειδώλια, εργαλεία κ.α. Κατάλοιπα νεκρικών τελετών αποτυπώνονται σε πλήθος ταφικών πυρών με προσφορές πήλινων αγγείων καθημερινής χρήσης, λυχναριών, καθώς και μεγάλου αριθμού μυροδοχείων".

Σταθμός «Αγίας Σοφίας»

Στο κέντρο της σύγχρονης πόλης και κάτω από τον άξονα της Εγνατίας Οδού εντοπίστηκε τμήμα του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης. Χαρακτηριστικό δείγμα αποτελεί ο μαρμάρινος δρόμος ρωμαϊκών χρόνων που αποκαλύφθηκε σε πλάτος 4,00μ. και μήκος 82,50μ. Ο δρόμος είναι στρωμένος με μαρμάρινες πλάκες, οριοθετείται στα νότια από μαρμάρινο κράσπεδο και στυλοβάτη πάνω στον οποίο εδράζονται οι κίονες μίας στοάς που αναπτύσσεται προς τα νότια, παράλληλα προς το δρόμο.

Σταθμός «Φλέμινγκ»

Το 2012 ολοκληρώθηκε η έρευνα στην περιοχή της ανατολικής πρόσβασης του σταθμού φέρνοντας στο φως ένα ακόμη τμήμα του νεκροταφείου των ρωμαϊκών χρόνων (2ος – 4ος αι. μ.Χ.) το οποίο είχε αποκαλυφθεί κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ανασκαφών της ΙΣΤ΄ ΕΠΚΑ στην περιοχή του κυρίως σταθμού. Πρόκειται για απλές ταφικές κατασκευές (κεραμοσκεπείς, λακκοειδείς και κιβωτιόσχημοι τάφοι) που περιείχαν ενταφιασμούς, ενώ χαρακτηριστική είναι η απουσία κτερισμάτων στους περισσότερους από αυτούς. Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί ένας κιβωτιόσχημος τάφος με τοιχώματα διακοσμημένα με γραπτά γραμμικά μοτίβα. Από τα ανασκαφικά δεδομένα προκύπτει ότι πρόκειται για ένα μικρό νεκροταφείο που θα πρέπει να συνδεθεί με κάποιο μικρό οικισμό, αγροτικού πιθανότατα χαρακτήρα, άγνωστου μέχρι στιγμής στη βιβλιογραφία, σε σχετικά κοντινή απόσταση από την αρχαία πόλη της Θεσσαλονίκης.

Αμαξοστάσιο Πυλαίας

Η ανασκαφή στον κεντρικό τομέα της περιοχής όπου πρόκειται να κατασκευαστεί το αμαξοστάσιο του ΜΕΤΡΟ στην Πυλαία έφερε στο φως τμήμα ενός οργανωμένου προκασσάνδρειου πολίσματος που αναπτύχθηκε επάνω σε χαμηλό, φυσικό έξαρμα του εδάφους στον μυχό του Θερμαϊκού κόλπου και χρονολογείται από τις αρχές του 4ου έως τις αρχές του 3ου αι.π.Χ.

Αποκαλύφθηκαν δύο μεγάλοι, κάθετοι μεταξύ τους, δρόμοι με κατεύθυνση Β-Ν και Α-Δ, γύρω από τους οποίους αναπτύσσονται τέσσερα οικοδομικά τετράγωνα. Εντός των ορίων των οικοδομικών τετραγώνων ήρθαν στο φως ανοικτοί και στεγασμένοι, ορθογώνιοι χώροι οικιακής, αποθηκευτικής και εργαστηριακής λειτουργίας, που συνδέονται μεταξύ τους με μεσοτοιχίες και μικρότερους δρόμους. Δύο κεραμικοί κλίβανοι, πλήθος άλλων αρχιτεκτονικών καταλοίπων, όπως λιθόστρωτες επιφάνειες, κτιστές κατασκευές, απορριμματικοί λάκκοι, καθώς και σημαντικός αριθμός κινητών ευρημάτων, όπως αλιευτικά και υφαντικά βάρη και μεγάλες ποσότητες θρυμματισμένων οστρέων για την παραγωγή πορφύρας, υποδεικνύουν τις δραστηριότητες των κατοίκων του οικισμού.

Βόρεια του οικισμού και σε απόσταση περίπου 100 μέτρων αποκαλύφθηκε πώρινη σαρκοφάγος, η οποία προφανώς ανήκει στο νεκροταφείο του οικισμού, τμήμα του οποίου είχε ερευνηθεί κατά τη διάρκεια παλαιότερων ανασκαφών της Εφορείας στην ευρύτερη περιοχή.

Με πληροφορίες από την επίσημη σελίδα της Αττικό Μετρό.