H γέννηση της Louis Brown, του πρώτου παιδιού που ήρθε στον κόσμο από εξωσωματική γονιμοποίηση, πραγματοποιήθηκε το 1978 έπειτα από 102 αποτυχημένες εμβρυομεταφορές. Παρόλο που η πρόοδος που σημειώθηκε από τότε στην επιστήμη της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι αλματώδης και μας επιτρέπει να αγγίζουμε πολύ υψηλότερα ποσοστά γεννήσεων, υπήρξε παράλληλη μίας «επιδημίας» πολύδυμων κυήσεων και των αρνητικών επιπτώσεων που συνεπάγονται αυτές τόσο για τη μητέρα όσο και για τα νεογνά.
Η Κλινική Εμβρυολόγος Δώρα Παυλίδου, M.Sc, PhD, απαντά στο ερώτημα της κατάλληλης επιλογής όσον αφορά στη μεταφορά ενός ή περισσότερων εμβρύων, με το οποίο τα περισσότερα ζευγάρια έρχονται αντιμέτωπα κατά την προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Πόσα έμβρυα να μεταφέρω;
Είναι μία ερώτηση που ακούμε συχνά από τους ασθενείς μας. Δεδομένου ότι στο πλαίσιο μιας προσπάθειας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής μπορεί να προκύψουν περισσότερα του ενός έμβρυα, είναι σύνηθες τα ζευγάρια να επιθυμούν τη μεταφορά δύο ταυτοχρόνως, ελπίζοντας έτσι στην αύξηση των πιθανοτήτων εγκυμοσύνης. Ενώ μπορεί να φαντάζει λογικό ότι η μεταφορά δύο εμβρύων θα διπλασιάσει τα ποσοστά εμφύτευσης, αυτό δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων μας και τα δεδομένα νεότερων μελετών δείχνουν ότι το ποσοστό επίτευξης εγκυμοσύνης αυξάνεται κατά μέσο όρο 15% μεταφέροντας ταυτόχρονα δύο έμβρυα αντί του ενός. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχει 20% πιθανότητα δίδυμης κύησης. Δεδομένου των στατιστικών αυτών, δικαίως παρατηρείται μία τάση από τους ειδικούς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής προς την πρακτική της μεταφοράς ενός εμβρύου.
Παράγοντες που καθορίζουν την απόφαση του αριθμού των εμβρύων προς μεταφορά
Αυτή η κλινική απόφαση δεν είναι απλή και προϋποθέτει τη στάθμιση διαφόρων παραμέτρων. Στην εξωσωματική γονιμοποίηση, τα ποσοστά εμφύτευσης εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ηλικία της γυναίκας, καθώς ο αριθμός και η ποιότητα των ωαρίων μειώνονται σημαντικά με την πάροδό της. Η πίεση του χρόνου που βιώνουν οι γυναίκες προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας καθιστά μία πολύδυμη κύηση ως τον πιο σύντομο και αποδεκτό τρόπο δημιουργίας οικογένειας. Επιπλέον, μία μακράς διάρκειας περίοδος υπογονιμότητας, καθώς και πιθανές προηγούμενες ανεπιτυχείς προσπάθειες καθορίζουν την επιλογή περισσότερων του ενός εμβρύου προς μεταφορά. Κυριότερο βιολογικό κριτήριο, όμως, αποτελεί ο αριθμός και η ποιότητα των διαθέσιμων εμβρύων. Τα βελτιωμένα συστήματα καλλιέργειας έχουν καταστήσει σχεδόν καθολική τη μεταφορά εμβρύων 5ης ημέρας (μεταφορά βλαστοκύστης), γεγονός που από μόνο του αυξάνει τα ποσοστά εμφύτευσης. Τέλος, η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στο εμβρυολογικό εργαστήριο, όπως η αξιολόγηση των εμβρύων με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης και ο προσδιορισμός του «ιδανικού» μορφοκινητικού μοτίβου ανάπτυξης, οδηγεί τους κλινικούς εμβρυολόγους όλο και πιο κοντά στον καθορισμό του καταλληλότερου εμβρύου.
Γνώμονας πάντα η γέννηση ενός υγιούς παιδιού
Τα αποτελέσματα μελετών ενθαρρύνουν την επιλεκτική μεταφορά ενός μόνο εμβρύου στους ασθενείς καλής πρόβλεψης, όπως είναι οι γυναίκες κάτω των 38 ετών και τα ζευγάρια που υπόκεινται για πρώτη ή δεύτερη φορά σε διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης. Κύριο μέλημα, λοιπόν, όλων των ειδικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής πρέπει να είναι η γέννηση ενός υγιούς παιδιού και η υιοθέτηση πρακτικών που προσεγγίζουν ολοένα και περισσότερο τη φυσική διαδικασία.
Ευχαριστούμε τη Δώρα Παυλίδου, Κλινική Εμβρυολόγο, M.Sc, PhD, για τις πληροφορίες.
Info: IAKENTRO Αγ. Βασιλείου 4, Χαριλάου, τηλ. 2310 325525, www.iakentro.com, info@iakentro.com