Mια ξεχωριστή πρωτοβουλία στη Χίο ήρθε φέτος να ταράξει τα νερά του νησιού και όχι μόνο αφού η έκθεση της Deo Projects σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου, που ξεκίνησε αρχές Ιουλίου και θα διαρκέσει μέχρι τέλος Αυγούστου είναι πραγματικά one of a kind.
Η ΔΗΩ, ο πρώτος θεσμός σύγχρονης τέχνης στη Χίο, παρουσιάζει τη συμμετοχή δώδεκα καλλιτεχνών από την Ελλάδα, την Τουρκία, τον Λίβανο, το Ιράν και την Κύπρο και οκτώ νέα έργα κατόπιν ανάθεσης, σε δύο μνημειακούς χώρους εντός του Κάστρου της Χίου, το Τέμενος Χαμηδιέ & τα Οθωμανικά Λουτρά. Ο Άκης Κόκκινος είναι ο ιδρυτής της DEO projects και ανεξάρτητος επιμελητής που ξεκίνησε σε αυτόν τον χώρο 10 χρόνια πριν, μη γνωρίζοντας κανέναν, απλώς με μια διάθεση και όρεξη να προσφέρει.
Ο ίδιος αναφέρει
Ξεκίνησα... ως paid intern στον ΝΕΟΝ, που μόλις είχε ιδρυθεί. Θυμάμαι να είμαι σε ένα δείπνο όπου δίπλα μου καθόταν η Iwona Blazwick, τότε διευθύντρια της Whitechapel Gallery στο Λονδίνο η οποία με ρώτησε στα 22 μου τι ρόλο θέλω να έχω στον χώρο της τέχνης. Της απάντησα ότι δεν ξέρω ακόμη, αλλά νιώθω ότι είμαι στο σωστό περιβάλλον να το ανακαλύψω. Και όντως το ένστικτο μου ήταν ορθό.
Το 2017 μετακόμισα στο Λονδίνο κυρίως για να λάβω νέα ερεθίσματα, έκανα μεταπτυχιακό στο Royal College of Art, και το 2021 ίδρυσα τη ΔΗΩ. Αυτοί είναι κάποιοι σταθμοί, αλλά η διαδρομή μου δεν ήταν ευθύγραμμη, πήρε τη συγκεκριμένη πορεία λόγω σημαντικών ανθρώπων που είδαν κάτι σε μένα και με υποστήριξαν. Σε αυτούς ανήκει ο ΝΕΟΝ, οι δωρητές της ΔΗΩ, οι συνεργαζόμενοι καλλιτέχνες και όλοι αυτοί οι σύμμαχοι μεγαλώνουν καθημερινά: ήρθε η artworks, το ίδρυμα Sandretto, τώρα το Fulbright, και φυσικά προσωπικοί σύμμαχοι: ο σύντροφος μου, η οικογένεια μου, οι φίλοι μου, και πολλοί άλλοι.
Το DEO projects προέκυψε... από την απουσία μιας πολιτισμικής υποδομής που να εστιάσει στη σύγχρονη, διεθνή καλλιτεχνική παραγωγή στη Χίο. Αυτό ήταν το έναυσμα για τη δημιουργία της ΔΗΩ. Μέσα στα χρόνια φιλοξενούσα φίλους καλλιτέχνες -Έλληνες και ξένους – στο νησί και παρατηρούσα ένα έντονο ενδιαφέρον από εκείνους για τον τόπο, τις ιστορίες, τον φυσικό πλούτο και τις κοινότητες του. Άτυπα, ήθελαν να εξερευνήσουν το νησί, να μείνουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ώστε να εμπνευστούν και να παράξουν έργο. Έτσι, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που να εστιάζει στον διεθνικό διάλογο και παράλληλα να υποστηρίζει την εγχώρια πολιτιστική παραγωγή. Η ΔΗΩ ήταν και παραμένει ένας ανεξάρτητος οργανισμός, που ξεκίνησε από το μηδέν και σταδιακά θέτει γερές βάσεις προκειμένου να ενσωματωθεί αρμονικά στο νησί.
Φέτος... παρουσιάσαμε το καλλιτεχνικό μας πρόγραμμα σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου. Το πρόγραμμα αποτελείται από μια μεγάλης κλίμακας ομαδική έκθεση, η οποία πραγματοποιείται σε δύο μνημειακούς χώρους εντός του Κάστρου της Χίου, το Τέμενος Χαμηδιέ & τα Οθωμανικά Λουτρά, με τη συμμετοχή δώδεκα καλλιτεχνών από την Ελλάδα, την Τουρκία, τον Λίβανο, το Ιράν και την Κύπρο και οκτώ νέα έργα κατόπιν ανάθεσης. Ένα εκτενές δημόσιο πρόγραμμα με προβολές, ομιλίες, παραστάσεις, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικές δραστηριότητες πλαισιώνει την έκθεση καθ’ όλη τη διάρκειά της από τις 8 Ιουλίου έως τις 28 Αυγούστου 2023. Επιπλέον, το πρόγραμμα Σειρά Αναθέσεων συνεχίστηκε για τρίτη χρονιά, με δίμηνη φιλοξενία και ανάθεση έργου –μια ζωντανή περφόρμανς από μια καλλιτέχνιδα από τον Ισημερινό, που σηματοδοτεί την πρώτη της παρουσίαση στην Ελλάδα.
Είμαστε συγκινημένοι με την υποστήριξη της τοπικής κοινότητας, έχουμε αγγίξει νούμερα ρεκόρ ως προς την επισκεψιμότητας μας, και αυτό μας δίνει ελπίδα ότι όλοι μας αναζητούμε πολιτσμική και κοινωνική μας αναβάθμιιση.
Η τέχνη για μένα... δεν είναι αυτοσκοπός. Η ποιότητα ζωής είναι, η συντροφικότητα, η κοινωνική αλλαγή, η υποστήριξη και αναγνώριση των καλλιτεχνών.
Ζω μεταξύ Χίου και Λονδίνου...αστειευόμενος λέω ότι ζω μεταξύ δύο νήσων. Χρειάζονται και τα δύο για να έχω ισορροπία, αλλιώς κάτι λείπει. Αισθάνομαι ότι φορτίζομαι στο Λονδίνο, λαμβάνω ενέργεια από τον παλμό της πόλης και την επανεπενδύω στη Χίο. Είναι κάτι που βλέπω να συμβαίνει με πολύ κόσμο, η απουσία μιας σταθερής, μόνιμης βάσης- το κέντρο παύει να υφίσταται και γινόμαστε νομάδες. Πιστεύω είναι ένα αποτέλεσμα της μεταπανδημικής συνθήκης. Συνεπώς το έργο μου είναι άμεσα συνδεδεμένο με αυτή τη μετακίνηση και τον διεθνικό διάλογο.
Τα dream projects... είναι για να τα πραγματοποιούμε- την φετινή έκθεση την ονειρεύτηκα αρκετά χρόνια πριν. Τα σημερινά μου όνειρα ελπίζω να τα δούμε τα επόμενα χρόνια. Το σημαντικό είναι να περιτριγυρίζεσαι από ανθρώπους που βλέπουν το όνειρο σου και τους επιτρέπεις να το κάνουν δικό τους, να γίνει κοινό και να μεγαλώσει. Απορρίπτω οτιδήποτε ή οποιονδήποτε μου αφαιρεί ενέργεια και μου υποδηλώνει ότι δεν είμαι αρκετός για να τα υλοποιήσω.
Η έκθεση που λάτρεψα... για κάποιο λόγο δεν έχω αγαπημένα, πάω σε κάθε πολιτιστικό χώρο για άλλο λόγο. Θα έλεγα την Chisenhale Gallery στο Λονδίνο, πριν έρθω στη Χίο είχα δει την έκθεση μιας ζωγράφου από τη Νότια Αφρική, τη Ravelle Paley, και τα έργα της είναι ακόμη χαραγμένα τα έργα της στη μνήμη μου.
Η ομορφιά... κρύβεται στην ευγένεια, στην ειλικρίνεια, στην πνευματικότητα, στη προσπάθεια να παραδώσεις αυτόν τον κόσμο λίγο καλύτερο απ’ότι τον παρέλαβες.
Η Χίος... είναι ένα νησί όλο εκπλήξεις. Σου ζητά να επενδύσεις σε χρόνο εδώ και μετά σε δικαιώνει με τις αποκαλύψεις της.
Ελληνικό καλοκαίρι είναι... ροδάκινα ξεπλυμένα στην αλμύρα της θάλασσας, μπάνιο κάτω από την αυγουστιάτικη πανσέληνο, οι άφιλτρες συζητήσεις με φίλους κρατώντας ένα ποτήρι ούζο.
Αbout
Ο Άκης Κόκκινος είναι ένας ανεξάρτητος επιμελητής που διαμένει στο Λονδίνο και στη Χίο. Είναι, επίσης, ιδρυτής της DEO projects- ο πρώτος θεσμός σύγχρονης τέχνης στη Χίο που στόχο έχει την ενίσχυση του διεθνικού διαλόγου και της πολιτιστικής υποδομής του νησιού. Τα τελευταία δέκα χρόνια, ο Άκης έχει συνεργαστεί με σημαντικά πολιτισμικά ιδρύματα τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην Ελλάδα, καθώς και με ιδιωτικές συλλογές, ενώ, επίσης, έχει συμμετάσχει σε διάφορες ανεξάρτητες καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες. Έλαβε το μεταπτυχιακό του στην Επιμέλεια Σύγχρονης Τέχνης από το Βασιλικό Κολέγιο Τέχνης στο Λονδίνο (RCA, 2018-2020), με διπλή υποτροφία από το ίδρυμα NEON και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Schilizzi και του προγράμματος RCAContinuation Fund. Το 2021 βραβεύτηκε με το «Developing Your Creative Practice» του Συμβουλίου Τεχνών της Αγγλίας (Arts Council England) και συμμετείχε στο πρόγραμμα φιλοξενίας «Young Curators Residency Programme» του Ιδρύματος Sandretto Re Rebaudengo στη Μαδρίτη της Ισπανίας. Το 2022, επιμελήθηκε την ομαδική έκθεση Μοιραίοι Σύντροφοι, Ανυπόστατοι ίσκιοι στην Ελληνική Κατοικία στο Λονδίνο, μια ανάθεση από τον οργανισμό ΝΕΟΝ. Η έκθεση παρουσίασε 18 έργα ελληνόφωνων καλλιτεχνών της διασποράς, με κάποια από αυτά να αποτελούν μέρος της Δωρεάς της Συλλογής Δ. Δασκαλόπουλου. Το έργο του έχει προβληθεί σε διάφορα διεθνή περιοδικά τέχνης και μέσα, μεταξύ άλλων στο Friezemagazine, Artforum, Damn Magazine, Art Basel Stories, ESTADÃO και την El Pais. Έχει βραβευτεί από την ARTWORKS (2022) και είναι Fellow του Προγράμματος Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) ενώ το 2023-24 θα αποτελέσει τον πρώτοFulbright Fellow στο μουσείο Solomon R. Guggenheim στη Νέα Υόρκη.