Η χημικός μηχανικός Λιάνα Γούτα μας ξεναγεί στη Θεσσαλονίκη μέσα από τα μάτια της...

Μεγάλωσα στην περιοχή της Σαλαμίνας στη νέα παραλία, που δεν είχε παρά λίγα χρόνια που είχε διαμορφωθεί και ήταν μεγάλο απόκτημα για την πόλη, σε ένα σπίτι που επιλέχθηκε λόγω της μεγάλης αγάπης του πατέρα μου να βλέπει τη θάλασσα. Αυτή την αγάπη κληρονόμησα κι εγώ και νομίζω ότι δε θα μπορούσα να ζήσω σε πόλη που να μην έχει αυτή τη θέα και την ανοιχτωσιά της θάλασσας, που σε κάνει να «ανασαίνεις» πραγματικά! Κι αυτό το νιώθω κάθε φορά που ξαναβρίσκομαι εκεί, στο πατρικό μου. Αυτό που με τον καιρό χάθηκε είναι η αίσθηση της γειτονιάς και της οικειότητας με ανθρώπους που μένουν εκεί για χρόνια, που τους γνωρίζεις και σε γνωρίζουν.

Τα τελευταία χρόνια μένω στο Πανόραμα, από όπου επίσης μπορώ να αγναντεύω τη θάλασσα και το λιμάνι, πιο… πανοραμικά. Αν και "παιδί της πόλης" από γεννησιμιού μου, μου άρεσε αυτή η αλλαγή και αγάπησα την καινούρια μου γειτονιά. Κυρίως την αίσθηση της δροσιάς και της πρωινής ησυχίας, όταν ξεκινώ τη μέρα μου και αντίστοιχα, όταν επιστρέφω το απόγευμα, αλλά και την -έστω και μικρή- επαφή με τη γη, τη σεζλόνγκ τα καλοκαιρινά απογεύματα και το οικογενειακό φαγητό στην αυλή. Και όπως προανέφερα, στο Πανόραμα νιώθω πως κρατώ καλά ακόμα και την επαφή με την πόλη, που απλώνεται όλη μπροστά μας.

Από μικρή αγαπούσα τα μαθηματικά και τα θετικά μαθήματα, που δεν είχαν το πρόσημο του βάρους και της υποχρέωσης, αλλά αντιθέτως, του γρίφου, του παζλ, της άσκησης του μυαλού. Ήταν ξεκάθαρο ότι θα επέλεγα κάτι σχετικό. Επέλεξα να γίνω χημικός μηχανικός για την ευρύτητα της επιστήμης και των πολλών διαφορετικών επαγγελματικών επιλογών, ενώ με είχε εντυπωσιάσει πολύ η συμβολή των χημικών μηχανικών στον κλάδο της γενετικής μηχανικής, που τότε έκανε τα πρώτα, μεγάλα βήματα. Ωστόσο, τελειώνοντας και παρόλο που οι ακαδημαϊκές επιδόσεις και διακρίσεις οδηγούσαν σχεδόν αυτονόητα σε ακαδημαϊκή πορεία, εγώ επέλεξα τη  βιομηχανία και την "πρώτη γραμμή" του επαγγέλματος, στην πετρελαϊκή βιομηχανία, σε μια εποχή που οι γυναίκες μηχανικοί ήταν σπάνιο είδος, μάλλον γιατί τελικά, όπως φάνηκε, μου άρεσαν τα δύσκολα και οι προκλήσεις. Η διαδρομή όλα αυτά τα χρόνια δεν ήταν απλή και εύκολη, αλλά ήταν σίγουρα συναρπαστική και μου έδωσε πολλές ευκαιρίες να αναπτυχθώ επαγγελματικά και προσωπικά.

Στη δουλειά μου αγαπώ περισσότερο την εξωστρέφεια και τη μοναδική ευκαιρία να συμμετέχω στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, εκεί όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις για τη συντριπτική πλειοψηφία των Πολιτικών και των νομοθεσιών που μας αφορούν. Στην περίπτωσή μου, των Πολιτικών για την Ενέργεια, τη Βιομηχανία και το Περιβάλλον. Ως Διευθύντρια Ομίλου Ενεργειακής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του μεγαλύτερου Ενεργειακού Ομίλου στην Ελλάδα και ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Πετρελαϊκών Εταιρειών, η δουλειά μου είναι ιδιαίτερα απαιτητική, αλλά και μου δίνει την ευκαιρία να γνωρίζω και να συνεργάζομαι με υψηλόβαθμους ανθρώπους από όλη την Ευρώπη στον κλάδο μας, με εκπροσώπους διεθνών και ευρωπαϊκών εταιρειών με εξαιρετικά μεγάλη εμπειρία στον χώρο του ο καθένας. Κάτι που είναι πολύ ενδιαφέρον και συναρπαστικό και αποτελεί μοναδική εμπειρία, σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο.

Ήταν μεγάλη η τιμή, όταν επιλέχθηκα ανάμεσα στις 9 γυναίκες από όλη την Ελλάδα τις οποίες μας παρουσίασε η σειρά μίνι ντοκιμαντέρ με τίτλο “Women Changing Greece” που δημιούργησε η Αμερικανική Πρεσβεία στην Αθήνα, σε συνεργασία με τη Huffington Post, με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας 2017, και στο πλαίσιο της Διεθνούς εκστρατείας του State Department, “Be bold for Change”. Και οι 9 γυναίκες υπήρξαμε υπότροφοι του Προγράμματος International Visitors Leadership Program των ΗΠΑ, το οποίο για μένα υπήρξε έμπνευση στην επαγγελματική ενασχόλησή μου με την ενέργεια και το περιβάλλον, αλλά και προκειμένου να δραστηριοποιηθώ σε θέματα, όπως αυτό της γυναικείας ενδυνάμωσης στο επιχειρείν και στη διοίκηση.

Τον καιρό αυτό στηρίζω και ενισχύω μια ομάδα start up που ξεκίνησε ως μια οικογενειακή ιδέα και έχει γίνει πλέον πραγματικότητα με σημαντικές διακρίσεις σε ελληνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Μετά από χρόνια ενασχόλησης στο κομμάτι του management και του επιχειρείν, στην Ελληνική Εταιρεία Διοίκησης Επιχειρήσεων και ως Πρόεδρος του Τομέα Γυναικών Μάνατζερ και Επιχειρηματιών, μπορούσα να αναγνωρίσω την ευκαιρία και να στηρίξω την προσπάθεια μιας δυναμικής και δυνατής ομάδας με όραμα στον χώρο των υπηρεσιών υγείας. Είμαι ενθουσιασμένη, ενώ η ενασχόληση με μια ομάδα που συνδυάζει μέλη με μεγάλη επαγγελματική εμπειρία και άλλα με νεανική έμπνευση είναι κάτι απολύτως δημιουργικό, αισιόδοξο και αναζωογονητικό! 

Αυτό που μου λείπει από τη Θεσσαλονίκη -μια πόλη με ένα τόσο μεγάλο και σημαντικό Πανεπιστήμιο και χιλιάδες φοιτητών- είναι το ότι θα έπρεπε η πόλη να αποτελεί ένα πραγματικό «εργαστήρι» που να πλημμυρίζει από ιδέες, δημιουργικότητα, καινοτομία, όχι μόνο για τη χώρα, αλλά για όλη την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Με ενοχλεί το «χαλαρά» που γραφικά μας προσάπτουν οι άλλοι και συχνά κι εμείς οι Θεσσαλονικείς. Δε μας αξίζει. H πόλη πρέπει να επιστρέψει στη δημιουργία, την καινοτομία, τη γνώση και την επιστήμη που δημιουργούν ευκαιρίες, ανάπτυξη, ευρωστία. Και η νεολαία της μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Το αγαπημένο μου μέρος είναι η παλιά πόλη μέσα στο κάστρο, μια πραγματική αποκάλυψη για τον επισκέπτη, που ακόμα και παλιοί Θεσσαλονικείς μπορεί να μη γνωρίζουν. Τα παλιά σπίτια, τα στενά σοκάκια, οι παλιές ταβέρνες, σε γυρίζουν σε άλλη εποχή, ανέλπιστα και συγκινητικά, flash back στο χρόνο, δυο βήματα μόλις από το κέντρο! 

Κατά τη διάρκεια της ημέρας συνήθως μπορεί να με συναντήσει κανείς στο γραφείο μου ή στο αεροδρόμιο για το επόμενο ταξίδι μου. Η δουλειά μου απαιτεί συνεχή ταξίδια στην Αθήνα αλλά και στο εξωτερικό, οπότε ο ελεύθερος χρόνος μέσα στην εβδομάδα είναι ανύπαρκτος. Το Σαββατοκύριακο όμως, θα με πετύχει κανείς σίγουρα στο κέντρο να παίρνω την απαραίτητη εβδομαδιαία "δόση" της θεσσαλονικιώτικης ατμόσφαιρας και να καταλήγω σίγουρα σε κάποιο στέκι με αγαπημένους φίλους.

Ένας χώρος τέχνης που αγαπώ είναι το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Είναι ταυτισμένο για μένα με μνήμες από όλα μου τα χρόνια, ξεκινώντας από τα φοιτητικά, όταν έπαιρνα το πρόγραμμα της χρονιάς και έπρεπε να τσεκάρω, ότι είδα όλες τις θεατρικές παραστάσεις που ήθελα, όπως και για τις γλυκές αναμνήσεις με τον εαυτό μου… backstage, σε παραστάσεις μπαλέτου αρχικά και αργότερα σε αξέχαστες και συγκινητικές παραστάσεις, ως χορεύτρια του Λυκείου Ελληνίδων. Ξεχωρίζω επίσης το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού που αποτελεί πραγματικό στολίδι για την πόλη.

Το αγαπημένο μου εστιατόριο είναι το Βήτα, για τη μοναδική ομορφιά και αισθητική του χώρου, το μεράκι και τη δημιουργικότητα των ανθρώπων του. Αγαπώ όμως πολύ και τις νέες τάσεις που διαρκώς πληθαίνουν, οι οποίες συνδυάζουν την παράδοση από τα παλιά με τις εκλεπτυσμένες νέες και ευφάνταστες γεύσεις. Ειδικά όταν ανακαλύπτεις θησαυρούς εκεί που δε το περιμένεις. Μια τέτοια ανακάλυψη ήταν πριν από μερικά χρόνια η Νέα Φωλιά, στην περιοχή του Διοικητηρίου. Και ακολούθησαν το εξαιρετικό μικροσκοπικό δωδεκανησιώτικο Φρυ στη στοά Μοδιάνο, που δυστυχώς λειτούργησε για μικρό μόνο διάστημα, αλλά και τα τελευταία χρόνια το Σέμπρικο με την αίσθηση του παλιού μπακάλικου και τα μοναδικής νοστιμιάς πιάτα του, η Μούργα με τους απρόσμενους θαλασσινούς συνδυασμούς, κάθε μέρα και διαφορετικούς. Και τελικά, η νέα αυτή γαστρονομία της πόλης αποτελεί την καλύτερη αφορμή για συνάντηση με καλές παρέες για ατέλειωτες συζητήσεις κι αναλύσεις, ειδικά τα μεσημέρια του Σαββάτου.

Λόγω της δουλειάς μου εκτός πόλης, η καθημερινότητά μου δεν περιλαμβάνει το κέντρο της. Ωστόσο, αποτελεί κομμάτι της εβδομαδιαίας ρουτίνας, με την καθιερωμένη απαραίτητη μεσημεριανή σαββατιάτικη βόλτα στην Παραλία, στη Μητροπόλεως, στα στενάκια της Προξένου Κορομηλά, της Κούσκουρα, ακόμα και χωρίς αφορμή, απλά έτσι για την αίσθηση του πολύβουου και τις καλημέρες με τους τόσους γνωστούς και φίλους που συναντάς σ' αυτή τη μικρή διαδρομή, κάτι που σου θυμίζει ότι γεννήθηκες και μεγάλωσες εδώ.

Για τη βραδινή έξοδο, ανάλογα με την παρέα, θα με βρει κανείς για καλό φαγητό στο Βήτα, αλλά και στο Οψοποιών Μαγγανείαι, μερικές φορές μετά από κάποια θεατρική παράσταση. Το Kitchen bar, τα βράδια του καλοκαιριού είναι από τα αγαπημένα μου, χάρη στη μοναδική θέα. Όσο για το χειμώνα, είναι εξίσου πιθανό να με βρει κανείς και σε κάποιο παλιό μαγαζί με ρεμπέτικη μουσική, βγαλμένο από τα παλιά, όπως η Πριγκιπέσσα ή ακόμα και το Κονάκι στα Κάστρα.

Το μυστικό μου μέρος είναι το Δωμάτιο με θέα, το μικρό καφέ στον 5^ο όροφο στο Ολύμπιον, μακριά από τη βοή ακόμα και τις μέρες που «βουλιάζει» το κέντρο, όπου δεν έχει περαστικούς και που, αν καθίσεις μπροστά στο παράθυρο να βλέπεις την Πλατεία Αριστοτέλους και τη θάλασσα το μεσημέρι ή την ώρα του ηλιοβασιλέματος, δε θέλεις να φύγεις!

Την ωραιότερη θέα στη Θεσσαλονίκη μπορεί κανείς να την απολαύσει στο Μέγαρο Μουσικής. Κάθε φορά που βρίσκομαι εκεί και ανεβαίνω στον τελευταίο όροφο, στο roof garden, νιώθω να με εκπλήσσει σαν πρώτη φορά η ομορφιά του γαλάζιου της θάλασσας. Αλλά και μια άλλη μαγική εικόνα θεωρώ ότι είναι η θέα από τα ταβερνάκια της Αγίας Τριάδας που βρίσκονται επάνω στην άμμο, εκεί όπου την ώρα του ηλιοβασιλέματος απλώνεται μπροστά σου η θάλασσα, στα δεξιά σου όλη η πόλη και στα αριστερά ο ήλιος που δύει. 

Ο αγαπημένος μου κινηματογράφος είναι το Ολύμπιον, είναι για μένα ταυτισμένο με τη Θεσσαλονίκη. Για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, για τις ξεχωριστές ταινίες που ξεφεύγουν από το mainstream των μεγάλων πολυκινηματογράφων, για το υπέροχο κτίριο που σε βάζει σε άλλο κλίμα από την ώρα που θα περάσεις την πόρτα και θα ανέβεις τα υπέροχα σκαλιά του.

Ο περιοχή που αγαπώ για βόλτα και shopping είναι η Προξένου Κορομηλά και η Μητροπόλεως, από τη Διαγώνιο ως την Κομνηνών. Για τα κάθε λογής μικρά μαγαζιά με την ξεχωριστή ποιότητα αλλά και την προσωπική επαφή που έχει κερδηθεί μέσα από τα χρόνια. Η βόλτα περιλαμβάνει σταθερές στάσεις σε βιτρίνες αγαπημένων καταστημάτων με ρούχα, αλλά και σε μαγαζιά με έργα τέχνης και κοσμήματα, από το μοντέρνο Lola’s Artshop ως τα κλασικά κοσμηματοπωλεία Καλπακίδη. Και στο τέλος, φυσικά μια στάση για καφέ ή κρασί στο Balkan, all time classic, σε μια πόλη που λίγα μαγαζιά κρατάνε τόσο πολύ στο χρόνο, με το ίδιο ύφος και το ίδιο φανατικό κοινό.

Στη Θεσσαλονίκη μου αρέσει η φυσική της θέση και η τόσο άμεση επαφή που νιώθεις να έχεις με τη θάλασσα στο μεγαλύτερο κομμάτι της, κάτι που είναι πραγματικά μοναδικό. Πέρα από αυτό, επίσης αγαπώ τον κόσμο της. Τη ζεστασιά, την ατμόσφαιρα, τις παρέες. Αυτό που νιώθεις κάθε φορά που θα περπατήσεις στο κέντρο, που θα συναντήσεις γνωστούς και φίλους που γνωρίζεις από χρόνια, οι καλημέρες και τα χαμόγελα. Το ότι τη Θεσσαλονίκη μπορείς να τη νιώθεις «σαν το σπίτι σου».

Με στενοχωρεί η εικόνα της από ψηλά, για παράδειγμα από τον περιφερειακό. Ένας αστικός ιστός που δε θυμίζει Ευρώπη, άναρχα δομημένος, γκρίζος και τσιμεντένιος, χωρίς καθόλου πράσινο, χωρίς πάρκα και ελεύθερους χώρους πρασίνου. Ευτυχώς, μας σώζει η θάλασσα που κλέβει την παράσταση και αποσπά το βλέμμα από το απέραντο τσιμέντο. Αλλά και η θάλασσα στην πόλη, δυστυχώς μόνο ως «κάδρο», ως θέα. Όχι ως κομμάτι της καθημερινότητας, καθώς λείπουν το ενιαίο θαλάσσιο μέτωπο και η πραγματική θαλάσσια συγκοινωνία. Κι αν αυτά είναι δύσκολο να αλλάξουν, θα ήθελα τουλάχιστον να πάψουν να υφίστανται όλα αυτά τα άναρχα γκράφιτι που κατακλύζουν και καταστρέφουν κάθε τοίχο, παγκάκι, δημόσιο κτίριο, μνημείο! Θα ήθελα να καθαρίσει από αυτή την ασχήμια και να τη νοιαστούμε όλοι, να την έχουμε τουλάχιστον καθαρή, περιποιημένη, όμορφη, σε ό,τι αναλογεί στον καθένα μας, όπως φροντίζουμε και το σπίτι μας.

Αν μπορούσα να χαρακτηρίσω την πόλη που ζω με τρεις λέξεις, τότε θα "δανειστώ" εκείνες από έναν στίχο του Τσιτσάνη, που αγαπώ πολύ: «Αρχόντισσα, μάγισσα, τρελή».

Φωτογραφία πορτρέτου: Άρης Ράμμος