Το 2011, με σκοπό να θυμηθεί την παιδική της ηλικία που πέρασε σε μια φάρμα στη Βεγγάλη, η καλλιτέχνης Rana Begum αγόρασε ένα πρώην εργοστάσιο μηχανικής δίπλα στο κοιμητήριο Abney Park στο Stoke Newington του Λονδίνου. «Ήξερα ότι έπρεπε να το γκρεμίσω και να το ξαναρχίσω από το μηδέν, και αυτό μερικές φορές με τρόμαζε», παραδέχεται η ίδια. «Αλλά είμαι συνηθισμένη στο να φτιάχνω πράγματα, οπότε μπορούσα να φανταστώ πώς το κτίριο θα έπαιρνε και πάλι ζωή».

Από εκείνη τη χρονιά, το κτίριο αυτό αποτελεί το σπίτι της Rana, των εφήβων παιδιών της και του συζύγου της, ο οποίος είναι πολιτικός μηχανικός. Κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης, η οικογένεια ζούσε σε ένα μικρό διαμέρισμα. «Δεν ήθελα να βιαστώ με το έργο, ήθελα να το κάνω σωστά», λέει η Rana. Εδώ, αξίζει να αναφέρουμε ότι το 2023, το έργο αναγνωρίστηκε με το βραβείο του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων (RIBA) στα Βραβεία Λονδίνου. 

Το κτίσμα, αν και είναι καινούργιο, έχει μια ζεστή και οικεία αίσθηση, που το κάνει να φαίνεται σαν να έχει ήδη κατοικηθεί στο παρελθόν. Αυτό συνδέεται με τη δουλειά της Rana, η οποία χρησιμοποιεί απλούς τρόπους με το φως, το χρώμα και τη γεωμετρία για να συνδυάσει τη ζωγραφική, τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική. Παρά το ότι δεν έχει επίσημη εκπαίδευση στην αρχιτεκτονική, η καλλιτέχνιδα συνεργάστηκε με τον Peter Culley, αρχιτέκτονα και ιδρυτή του Spatial Affairs Bureau. Μαζί του, διαπραγματεύτηκαν την άδεια οικοδόμησης και αντιμετώπισαν τα προβλήματα που προέκυψαν.

Ο πρώτος όροφος και το υπόγειο προορίζονται για στούντιο και αποθήκευση έργων τέχνης, ενώ τα διαμέρισμα βρίσκεται από πάνω. Υπάρχει επίσης ένα ξεχωριστό guest apartment και μια ταράτσα με κήπο. Οι κριτές του RIBA εκτίμησαν την πολυπλοκότητα του έργου, την εξαιρετική βιωσιμότητα του κτιρίου και τη συνεχιζόμενη αίσθηση του απρόσμενου που προσφέρει.

Μια ροζ plexiglass κατασκευή καθοδηγεί τις σκάλες που οδηγούν από το στούντιο στο οικογενειακό διαμέρισμα. Αυτή εκτείνεται αδιάκοπα κατά μήκος και των δύο κτιρίων. Το κοιμητήριο, που θεωρείται το πιο άγριο από τα «επτά μεγαλοπρεπή» βικτωριανά κοιμητήρια, δημιουργήθηκε το 1840 ως δασικός κήπος. Η φύση βρίσκεται ακριβώς έξω από τα τριπλά τζάμια που υπάρχουν σε όλα τα δωμάτια της κατοικίας. 

Τα δέντρα και τα ζώα τους δημιουργούν μια αίσθηση απομόνωσης, κάτι που είναι σπάνιο στο Λονδίνο. Το πρωί, τα φύλλα των δέντρων δημιουργούν μια όμορφη σκιά στα δάπεδα του σπιτιού, την οποία η Rana λατρεύει και συχνά -όπως λέει- κάθεται και την παρακολουθεί. Οποιοδήποτε πράσινο φως εισέρχεται, φιλτράρεται από τα φεγγίτες, μερικοί από τους οποίους έχουν στρογγυλεμένες άκρες, ώστε το φως να είναι πιο ήπιο. 

Μπορεί οι εσωτερικοί χώροι να απαιτούσαν πολλή δουλειά, αλλά το μόνο σίγουρο είναι πως το τελικό αποτέλεσμα δικαίωσε τις προσδοκίες της Rana, παρόλο που ξεπέρασε το budget που είχε ορίσει αρχικά - δεν περίμενε πόσο πολύ απαιτητικό θα ήταν εν τέλει αυτό το project. «Για δύο χρόνια, η κουζίνα είχε μόνο μια εστία κι έναν νεροχύτη, δεν ήθελα να επιλέξω κάτι προσωρινό», δηλώνει η ίδια. «Το σπίτι αυτό μου θυμίζει έντονα τα παιδικά μου χρόνια, τις ανέμελες στιγμές με την οικογένειά μου και την άμεση επαφή με τη φύση, την οποία τώρα βρήκα ξανά. Νιώθω ευγνώμων και τυχερή για όλο αυτό - η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς», καταλήγει.

Δείτε στην gallery περισσότερους χώρους του σπιτιού.

Φωτογραφίες: Dean Hearne | Με πληροφορίες από House & Garden