Όταν ο Γιάννης Μπουτάρης και ο Νίκος Μέρτζος «σήκωσαν» τα μανίκια και μαζί με τους ντόπιους του χωριού ένωσαν τα μεράκια, την ευαισθησία και το όραμα τους για να επαναφέρουν το Νυμφαίο στην παλιά του αίγλη, αυτήν που το χαρακτήριζε την εποχή που έδινε και έπαιρνε ζωή ως ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο των Βαλκανίων (17ος-19ος αιώνας), κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει ότι θα αναγνωριστεί πανευρωπαϊκά μέσω του φημισμένου ταξιδιωτικού εντύπου Travel & Leisure, ως ένα από τα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης και μάλιστα, ότι θα διεκδικήσει το Διεθνές Βραβείο Μελίνα Μερκούρη για την άψογη διαχείριση πολιτιστικού αποθέματος και φυσικού περιβάλλοντος (Unesco). Σήμερα, αποτελεί ιδανικό, εναλλακτικό προορισμό για απόδραση και εμείς δεν έχουμε παρά να «φωτογραφίσουμε» λίγη από την αφεντιά και τη μαγεία που «ζήσαμε» από κοντά.
Λίγα λόγια για την ιστορία
Γνήσιο, γραφικό βλαχοχώρι, χτισμένο σε υψόμετρο 1.346 μ. Αυτές είναι οι πρώτες λέξεις που ανασύρω για να το περιγράψω. Κατοικήθηκε γύρω στο 1835 και άκουγε στην ονομασία Νιβεάστα. Οι ντόπιοι, σταδιακά εξαπλώνονται ως άξιοι έμποροι σε Ανατολή και Δύση και προσδίδουν κύρος και μια οικονομία ισχυρή. Ένα status που ξεθωριάζει μετά το 1950 και τη ραγδαία αστικοποίηση της Ελλάδας. Σήμερα, και μετά τη σταδιακή «επανεκτίμηση» της δυναμικής του κι αυτής της μαγευτικής αρχοντιάς που έχει να αναδείξει, ντόπιοι και μη, συνέβαλλαν στην ανάδειξη του τόπου και έτσι αποτελεί ιδανική χειμερινή -και όχι μόνο- απόδραση που έχει να σας δώσει μια γενναία δόση της πλούσιας κληρονομιάς του.
Περπατώντας πλακόστρωτα σοκάκια
Στις παρυφές του ζωογόνου όρους Βίτσι, το χωριό «αγκαλιάζει» ένα δάσος οξιάς που τον χειμώνα γίνεται κατάλευκο τοπίο που σας δίνει -χωρίς εκπτώσεις- αίσθηση, ότι διασχίζετε ένα αλπικό καταφύγιο στη Βόρεια Ευρώπη. Κι όμως, απέχει μόλις 28 χιλιόμετρα από την πόλη της Φλώρινας. Μόλις φτάσετε, ξεχάστε το αυτοκίνητο. Αφού περάσετε το «κατώφλι» του, με την εμβληματική γέφυρα που ενώνει τα δύο αρχοντικά «στολίδια» του χωριού, η περιήγηση συνεχίζεται με τα πόδια (γι' αυτόν τον λόγο υπάρχει το δημοτικό πάρκινγκ λίγο έξω από το χωριό).
Αν υπάρχει μια συμβουλή που αξίζει να κρατήσετε, είναι η εξής: Περπατήστε το «σπιθαμή προς σπιθαμή». Παρατηρείστε τα καλντερίμια που χτίστηκαν με μαεστρία, την πλατεία με τα άψογα αναπαλαιωμένα αρχοντόσπιτα και τις ειδικά κατασκευασμένες σκεπές από λαμαρίνα -που δεν κρατούν το χιόνι-, «μπείτε» να δείτε, τι κρύβουν οι γωνίες με τις παραδοσιακές πίτες, τα γλυκά, τα ξυλόγλυπτα και τα χειροποίητα ζυμαρικά (όπως ο γυναικείος συνεταιρισμός «Νύμφη»), πιείτε ένα ζεστό ρόφημα στο γραφικό café Ατί, δίπλα στο τζάκι και ρωτήστε τις κυρίες του για εδέσματα ημέρας που προτείνουν και φυσικά, εντοπίστε την περίφημη Νίκειο Σχολή κι αναζητήστε την ιστορία της από τους ντόπιους.
Τα καταφύγια της άγριας φύσης
Αν το επισκεφτείτε ως τον Γενάρη, περπατήστε το σοκάκι που ξανά-ζωντάνεψε χάρη στην προσπάθεια κάποιων ανθρώπων και απλώνεται «μέσα» στα δάση οξιάς, για να καταλήξει στο καταφύγιο της αρκούδας της Μ.Κ.Ο του Αρκτούρου. Η διαδρομή δεν είναι μικρή, αλλά αξίζει. Αν είστε τυχεροί θα δείτε από κοντά, πρώην αιχμάλωτες αρκούδες που διασώθηκαν, ενώ λίγο πιο κάτω στην Αγραπιδιά, σε ένα επίσης ειδικό καταφύγιο, ζουν προστατευμένοι λύκοι. Είναι βέβαιο, πως θα λατρέψετε τους «γραφικούς» ελληνικούς ποιμενικούς που αναπαράγονται, και με προσπάθεια μεγάλη προστατεύονται και στην πορεία κάποιοι από αυτούς χαρίζονται σε κτηνοτρόφους. Επιπλέον, το πάρκο άγριας φύσης και υπαίθριας αναψυχής Νυμφαίου, που φροντίζει και φιλοξενεί ελάφια που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, μαγεύει μικρούς και μεγάλους. Μην το χάσετε.
Δραστηριότητες, γεύσεις και παραδοσιακή διαμονή
Αν είστε δραστήριοι και έχετε την πολυτέλεια του χρόνου, κάντε μια βόλτα στη γύρω περιοχή και ρωτήστε τους ντόπιους, για το που θα κάνετε κανό, ιππασία και πεζοπορία στα πέριξ της λίμνης Ζάζαρη, ενώ σε επίπεδο γαστρονομίας και διαμονής οι προσδοκίες είναι εξίσου υψηλές.
Οι οινόφιλοι κάντε ένα πέρασμα από το Κτήμα Άλφα και τον μέτρ του είδους κο Άγγελο Ιατρίδη ή από το πρατήριο του Κτήματος Κυρ-Γιάννη, και μη φύγετε, αν δεν δοκιμάσετε τις γεύσεις που «ενορχηστρώνει» σε επίπεδο νέας ελληνικής κουζίνας ο βιρτουόζος Νίκος Κοντοσώρος, στο διπλανό χωριό Ξινό Νερό, αλλά και τα παραδοσιακά πιάτα που προτείνει η εκπληκτική ταβέρνα «Θωμάς» στο Σκλήθρο (και οι δύο έχουν αποσπάσει διακρίσεις βεληνεκούς Χρυσών Σκούφων στην κατηγορία «Βραβεία Ελληνικής Κουζίνας»).
Όσο αφορά τη διαμονή οι επιλογές είναι αρκετές. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους γραφικούς ξενώνες Lomoara, Νύμφες και Casa Mare. Όλοι τους, ένας κι ένας. Απόλυτα εναρμονισμένοι στο τοπίο και την κουλτούρα και με εξαιρετικούς οικοδεσπότες.