Σκαρφαλωμένο σε μια βραχώδη πλαγιά του Ιταλικού νησιού Filicudi, το Ca’ Paradisola μοιάζει να αιωρείται ανάμεσα στον ουρανό και τη θάλασσα, αναδεικνύοντας τη μοναδική ταυτότητα των νησιών του Αρχιπελάγους. Ένας χώρος που δεν διαχωρίζει εσωτερικό και εξωτερικό, αλλά τα ενοποιεί σε μια ρευστή αρχιτεκτονική εμπειρία, όπου ο ήλιος, το φως, οι σκιές και η θαλασσινή αύρα διαπερνούν κάθε γωνιά. 

Μια κατοικία που μοιάζει να γεννήθηκε από το ίδιο το τοπίο, απαλλαγμένη από περιττά όρια, αφιερωμένη στη σιωπή και τη στοχαστική παρατήρηση της φύσης.

Αρχιτεκτονική χωρίς σύνορα

Η μορφή του σπιτιού παραπέμπει στη λιτή δύναμη των παραδοσιακών κτισμάτων των Επτανήσων, με καθαρές γεωμετρίες και έντονη αίσθηση συνέχειας με το περιβάλλον. Η κύρια κατασκευή θυμίζει την πλώρη ενός σκάφους που δείχνει προς τη Σικελία, αγκαλιάζοντας τη θέα προς το πέλαγος, τα βουνά και τις υπόλοιπες Εολικές νήσους: τη Stromboli, την Panarea, τη Salina, τη Lipari, το Vulcano και την Alicudi. Το σπίτι ενσωματώνεται αρμονικά στο φυσικό ανάγλυφο, ταυτιζόμενο με τα πεζούλια και τα ξερολιθικά τοιχία της περιοχής, που αποτυπώνουν εδώ και αιώνες την ανθρώπινη παρέμβαση στο άγριο ηφαιστειακό τοπίο.

Οι τρεις όγκοι που συνθέτουν το σπίτι 

Η σύνθεση του Ca’ Paradisola αναπτύσσεται μέσα από τρεις διακριτούς όγκους, ο καθένας με τον δικό του χαρακτήρα και λειτουργία. Ο πρώτος, αφιερωμένος στη χαλάρωση και τον στοχασμό, φιλοξενεί έναν ενιαίο χώρο καθιστικού, όπου η λιτή κατασκευή με πεζούλια και μαλακά λινά μαξιλάρια δημιουργεί ένα περιβάλλον ιδανικό για όλες τις εποχές. Στο κέντρο δεσπόζει ένα τζάκι επενδεδυμένο με τραβερτίνη, σμιλεμένο στο χέρι από ντόπιο τεχνίτη, ενισχύοντας τη σύνδεση του χώρου με την παράδοση και την υλικότητα του νησιού.

Ο δεύτερος όγκος εξυπηρετεί τις ανάγκες της καθημερινής ζωής. Εκεί βρίσκονται η κουζίνα, τέσσερα υπνοδωμάτια και μια πατάρι-σοφίτα. Μικρά στρογγυλά ανοίγματα στα περιμετρικά τοιχώματα επιτρέπουν στο φως και στον αέρα να διαχέονται, δημιουργώντας φυσικό αερισμό και έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο διάλογο με τον άνεμο.

Ο τρίτος όγκος, απομονωμένος μέσα στον κήπο, λειτουργεί ως ξενώνας. Ένας χώρος σε σχήμα κύβου από πέτρα, με επίπεδη ταράτσα στρωμένη με παλαιά πλακίδια και χτιστό μπάρμπεκιου, ολοκληρώνει το σύνολο, παραμένοντας διακριτικά ενταγμένος στο τοπίο.

Μονοχρωμία και υλικότητα 

Η αισθητική της κατοικίας ακολουθεί μια αυστηρή μονοχρωμία, με απαλούς τόνους λευκού και μπεζ που ενισχύουν τη συνοχή και την αίσθηση ηρεμίας. Εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι μοιράζονται τα ίδια υλικά, όπως ο παραδοσιακός ροζ ασβέστης της περιοχής, εφαρμοσμένος σε τοίχους και δάπεδα, ενώ για το εσωτερικό των πατωμάτων χρησιμοποιήθηκε μια φυσική πέτρινη σκόνη που προσφέρει αίσθηση συνέχειας και ρευστότητας. Οι καμπυλωτές καμάρες και τα στρογγυλεμένα ανοίγματα πλαισιώνουν τη θέα, καταργώντας τις οπτικές διαχωριστικές γραμμές.

Στο δεύτερο κτίσμα, ξύλινα δοκάρια στην οροφή και λαξευμένες εσοχές στους τοίχους αναβιώνουν στοιχεία της τοπικής αρχιτεκτονικής. Εκεί, μικρά χειροποίητα γλυπτά γαϊδουριών, σύμβολα της νησιωτικής ζωής, κοσμούν τις κόγχες, ενώ οι ίδιες οι εσοχές λειτουργούν και ως διακριτικά φωτιστικά σώματα, τόσο εντός όσο και στους υπαίθριους χώρους.

Οι υπαίθριοι χώροι και ο κήπος ως φυσική συνέχεια

Ο κήπος των 130 τετραγωνικών μέτρων, ακόμη άγριος και ανεπιτήδευτος, αγκαλιάζει τις τρεις εξωτερικές ταράτσες που απλώνονται προς διαφορετικές κατευθύνσεις: μία αντικρίζει τη Σικελία, μία την Alicudi και η τρίτη κοιτάζει προς τη Stromboli και τις υπόλοιπες Εολικές νήσους. Οι πέργκολες με ψάθινη σκεπή φιλτράρουν το φως, εκτός από εκεί όπου μια επιβλητική βουκαμβίλια κυριαρχεί στο χώρο.

Ένα ιδιαίτερο σημείο αναφοράς αποτελεί η ταράτσα με τη λευκή κυματιστή γεωμετρία, εμπνευσμένη από τους τολμηρούς σχεδιασμούς του Burle Marx, που επιτρέπει στη βλάστηση να αναπτύσσεται φυσικά ανάμεσα στις καμπύλες της. Στη μία πλευρά, μια χτιστή chaise longue ενσωματώνεται οργανικά στο χώρο, ως μικρο-αρχιτεκτονική φόρμα που ακολουθεί την ανθρώπινη σιλουέτα, σε άμεση αναφορά στη σχεδιαστική φιλοσοφία του Oscar Niemeyer.

Απόλυτη εναρμόνιση με το τοπίο

Η κατοικία δεν επιδιώκει να επιβληθεί στο περιβάλλον, αλλά να ενσωματωθεί σιωπηλά στη φυσική και πολιτισμική τοπογραφία του νησιού. Από μακριά, η Ca’ Paradisola σχεδόν εξαφανίζεται μέσα στις φυσικές καμπυλότητες του εδάφους. Πρόκειτια για μια  ήσυχη αρχιτεκτονική χειρονομία, ένα καταφύγιο βαθιά ριζωμένο στο ηφαιστειακό τοπίο, ένας χώρος σιωπηλής παρατήρησης και ενατένισης. Ένα σπίτι που σβήνει τα όρια ανάμεσα στο κτιστό και το φυσικό και ενισχύει τη διαχρονική γοητεία του νησιωτικού τοπίου.

Main Image Credits: Agnese Bedini dsl studio