Τα τελευταία χρόνια πρόκειται για έναν από τους πιο δημοφιλείς όρους στον τομέα της ψυχολογίας. Όλοι γνωρίζουμε πλέον τι σημαίνει, πολλοί το έχουν βιώσει, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που κατά καιρούς έχουν αναρωτηθεί αν περνάνε μία φάση στη ζωή τους.
Ο όρος burn out στο ξεκίνημα του ταξινομήθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως “επαγγελματικό φαινόμενο” και όχι ως ιατρική κατάσταση. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο έχει χρησιμοποιηθεί ως περιγραφή για πλήθος στρεσογόνων καταστάσεων και συνθηκών. Κι όμως, ακόμα και σήμερα, δεκαετίες αργότερα από την πρώτη του εμφάνιση, το burn out χρησιμοποιείται για να περιγράψει την επαγγελματική εξουθένωση, που χτυπάει την πόρτα όλο και περισσότερων εργαζομένων της σύγχρονης εποχής.
Μάλιστα, από την περίοδο του COVID-19 και έπειτα, έχει γίνει συχνότερο, σχεδόν κανόνας, καθώς το work from home που έχει εδραιωθεί σε πολλά επαγγέλματα έχει οδηγήσει στην έλλειψη του ωραρίου, ενώ για πολλούς το σπίτι έχει μετατραπεί σε χώρος εργασίας.
Ποια είναι όμως τα σημάδια που μας χτυπούν το καμπανάκι και με ποιους τρόπους μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;
Things to watch out for
1. Η εξάντληση και η έλλειψη ενέργεια είναι τα πρώτα σημάδια που θα μας κάνουν να σκεφτούμε ότι κάτι δεν πάει καλά. Αυτά μπορούν να αφορούν μόνο τις επαγγελματικές μας υποχρεώσεις, αλλά παράλληλα να επηρεάζουν κι άλλους τομείς της καθημερινότητας μας. Σε περίπτωση που αυτό το αίσθημα συνεχίζεται για αρκετές ημέρες, τότε θα πρέπει να δώσουμε περισσότερη προσοχή και να μην το αμελήσουμε.
2. Συνεχίζοντας, η αρνητικότητα και η απομάκρυνση από τα επαγγελματικά tasks μαρτυρούν ότι το burn out δεν είναι μακριά. Μπορεί να απαξιώνεται τον εαυτό και τον χαρακτήρα σας σε θέματα που έχουν να κάνουν με τη δουλειά σας, η αυτοπεποίθησή σας να είναι μειωμένη, ακόμα και να μην σας ενδιαφέρει να φέρεται εις πέρας όλα όσα σας ζητούνται από τον εργοδότη και τους συναδέλφους σας.
3. Η απόδοσή σας έχει μειωθεί αισθητά. Κι ίσως αυτό είναι αποτέλεσμα όλων των παραπάνω. Μάλιστα, η συγκεκριμένη κατάσταση μπορεί να είναι παγίδα. Η έλλειψη απόδοσης ίσως δημιουργήσει τύψεις στο εργαζόμενο για τη μη παραγωγικότητα του κι αυτό επηρεάσει περισσότερο αρνητικά την ψυχολογία.
Things to do
1. Η παραδοχή και η αποδοχή του προβλήματος αποτελούν και τη μισή του λύση. Δεν μπορείτε να γίνετε καλύτερα αν δεν αναγνωρίσετε ότι η τρέχουσα κατάστασή σας πρέπει να αλλάξει. Προσπαθήστε να βρείτε τι είναι αυτό που σας επηρεάζει περισσότερο και ανακαλύψτε μικρούς τρόπους για να τα αλλάξετε.
2. Με τις συζητήσεις να αυξάνονται συνεχώς τα τελευταία χρόνια γύρω από το κεφάλαιο άγχος και τα παρακλάδια του έχει γίνει απόλυτα κατανοητό ότι η διατροφή είναι το A και το Ω στην προσπάθεια καταπολέμησής του. Έτσι λοιπόν και στην κατηγορία του burnout, ένας από τους φυσικούς τρόπους για την αντιμετώπισή του είναι το καθημερινό διατροφολόγιο. Όσο κι αν αγαπάτε τον καφέ, το αλκοόλ και τα γλυκά θα πρέπει να τα περιορίσετε. Αντ' αυτών επιλέξτε τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, φρούτα και λαχανικά και άπαχη πρωτεΐνη. Σε περίπτωση που νιώθετε ότι δεν μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας, δεν έχετε παρά να ζητήσετε τη συμβουλή ενός διατροφολόγου.
3. Μη διστάσετε να βάλετε απόσταση μεταξύ του εαυτού σας και των στρεσογόνων παραγόντων. Το τι σημαίνει αυτό θα διαφέρει ανάλογα με την κατάσταση και τους πόρους σας. Η απόσταση μπορεί να είναι κάτι τόσο απλό όσο το να πάρετε άδεια από την εργασία σας. Ή αφιερώστε λίγο χρόνο για τον εαυτό σας.
4. Σίγουρα έχετε ακούσει για τα αιθέρια έλαια που βοηθούν στη χαλάρωση και στον ύπνο. Μερικές σταγόνες από έλαια λεβάντας, μοσχοκάρυδου, δεντρολίβανου, πεύκου ή βαλεριάνας στο μπάνιο ή στο λάδι του μασάζ είναι ό,τι πρέπει για να υποστηρίξετε το νευρικό σας σύστημα και να δώσετε την ευκαιρία στα επινεφρίδια να ξεκουραστούν.