Γνώρισα τον Χρήστο σαν συνεργάτη της Έλενας Βότση στο κατάστημά της στην αγαπημένη Ύδρα και σήμερα έχει εξελιχθεί σε general manager του brand. Τα δύο τελευταία χρόνια έχει μεταφερθεί στα κεντρικά της εταιρίας μιας και τα ανοίγματα στο εξωτερικό είναι μεγαλύτερα και δεν του επέτρεπαν να βρίσκεται το καλοκαίρι στην Ύδρα. Μπορεί βέβαια έτσι πιο εύκολα να γράφει, να κάνει παρουσιάσεις και να επισκέπτεται σχολεία, ως ο καλεσμένος συγγραφέας, που είναι και η αδυναμία του. Κι ενώ έχει ήδη στο ενεργητικό του αρκετά παιδικά βιβλία, μόλις εξέδωσε ένα βιβλίο για μεγάλους.
Η αγάπη του για τη συγγραφή ξεκίνησε από την ανάγκη του να εκφραστεί. Μεγαλώνοντας σε ένα σπίτι χωρίς αδέλφια, και ως ένα κλειστό και φοβισμένο παιδί, είχε ανάγκη να «μιλήσει» σε κάποιον. Οι λέξεις ήταν το καταφύγιο του. Έγραφε τις σκέψεις του, στίχους, μικρά παραμύθια και μετά τα έκρυβε. Η πρώτη φορά που ένιωσε ότι κάποιος εκτιμά τις λέξεις του ήταν, κατά τη διάρκεια της στρατιωτική του θητείας, όταν διάβαζε τα γραπτά του στους συναδέλφους φαντάρους. Ο στρατός ήταν για εκείνον ένα είδος ψυχοθεραπείας. Εκεί στάθηκε στα πόδια του και ένιωσε ότι οι λέξεις ήταν το δικό του «όπλο» στη ζωή.
Ο ίδιος αφηγείται...
Ποια είναι τα highlights της διαδρομής σου ως συγγραφέας. Μίλησέ μας για κάτι που δεν θα ξεχάσεις ποτέ.
Νομίζω η πιο αξιομνημόνευτη στιγμή ήταν όταν το παιδικό βιβλίο μου, «Η Χιονονιφάδα που αγάπησε το Καλοκαίρι», έγινε το πρώτο μου best-seller και ένα χρόνο μετά μεταφέρθηκε στη σκηνή του θεάτρου Αλκμήνη. Θυμάμαι που συμμετείχα και ο ίδιος στην παράσταση (παίζοντας τον εαυτό μου) και ήταν τόσο μεγάλη η αγάπη του κοινού, που μια Κυριακή, μετά την παράσταση, σκέφτηκα πως αν με πατούσε ένα αυτοκίνητο εκείνη τη στιγμή θα πέθαινα ευτυχισμένος. Στη συνέχεια, η στιγμή που θεωρώ ξεχωριστή για εμένα, είναι η κυκλοφορία του «ενήλικου» παραμυθιού μου, «Το Γονεοτροφείο», που επίσης μεταφέρθηκε στο θέατρο και με έκανε να αισθανθώ ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη επιτυχία από την αγάπη και τα λόγια των αναγνωστών.
Εργασία και λογοτεχνία, πώς ακριβώς συνδυάζονται;
Εύκολα θα έλεγα, αν το θες. Ειδικά όταν η δουλειά σου έχει να κάνει με την τέχνη και την αισθητική. Προσωπικά έχω την χαρά να εργάζομαι πάνω από 20 χρόνια δίπλα στην Έλενα Βότση, ζώντας από κοντά κάθε στάδιο της καριέρας αυτής της μοναδικής Ελληνίδας. Η δουλειά μου, η καθημερινή επαφή μου με την Έλενα και οι προσωπικότητες που έχω γνωρίσει όλα αυτά τα χρόνια, με βοήθησαν να απομυθοποιήσω «λαμπερές» καταστάσεις, να ζήσω μοναδικές στιγμές και να καταλάβω ότι στο τέλος της ημέρας είμαστε μόνο σάρκα και οστά. Παντοτινά είναι μόνο τα διαμάντια. Τίποτα άλλο…
Ποιος είναι ο ρόλος της λογοτεχνίας στη ζωή σου σήμερα και πώς διαφοροποιείται στο πέρασμα του χρόνου;
Η λογοτεχνία είναι ένας από τους «σωτήρες» μου θα έλεγα. Όταν ανακάλυψα τον αγαπημένο μου Έρμαν Έσσε, στα 18 μου χρόνια, κατάλαβα ότι ένα βιβλίο μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή. Και η δική μου ζωή είχε σίγουρα ανάγκη από αλλαγή. Και αυτό ήθελα να κάνω και με τα δικά μου βιβλία. Γι’ αυτό και συνήθως γράφω για παιδιά. Γιατί, λόγω των δικών μου βιωμάτων, ονειρευόμουν πάντα τη ζωή των παιδιών να μοιάζει με μια ιστορία με όμορφο τέλος. Στο σήμερα διαβάζω περισσότερο παιδική λογοτεχνία και κυρίως ξένων συγγραφέων, τα βιβλία των οποίων συλλέγω στα ταξίδια μου.
Πώς προέκυψε η ιδέα του νέου σου βιβλίου. Μίλησέ μας γι' αυτό και τι νέο προσφέρει;
Η «Καλή Νίκη» είναι ένα βιβλίο αλήθειας, πείσματος και ελπίδας. Είναι ένα βιβλίο αυτοβιογραφικό και περιγράφει τη ζωή μου σε ένα μοναστήρι, ως παιδί, δίπλα σε 12 μοναχές. Κάθε «μυστικό» για τη ζωή, κάθε συμβουλή, όλη η σοφία που μου δίδαξαν οι μοναχές, και συγκεκριμένα η μοναχή Καλλινίκη, είναι κλεισμένα σε αυτό το βιβλίο. Ήθελα από χρόνια να γράψω αυτό το βιβλίο, αλλά με πονούσε η όλη διαδικασία. Τελικά τα κατάφερα γιατί συνειδητοποίησα ότι είναι ωραίο να «μιλάμε», όσο δύσκολο κι αν είναι. Είναι ωραίο να αναγνωρίσουμε, να παραδεχτούμε, να συμφιλιωθούμε και να κρατήσουμε το καλό. Αυτή η ιστορία είναι για όλους όσους έδωσαν ή δίνουν τη δική τους μάχη και αναζητούν την πολυπόθητη «νίκη». Είναι ένα βιβλίο που σε κάνει να συγκινηθείς, να γελάσεις, να αναπολήσεις και τελικά να προσπαθήσεις. Να προσπαθήσεις, να ακολουθήσεις το φως και να νικήσεις!
Πώς από τα παιδικά μυθιστορήματα έφτασες σε άλλες ιστορίες;
Νομίζω πως έρχεται απλά το πλήρωμα του χρόνου. Η παιδική λογοτεχνία είναι πάντα η μεγάλη μου αγάπη. Είναι ο δικός μου τρόπος να προσπαθήσω για κάτι όμορφο και να αφήσω κάτι φωτεινό και αισιόδοξο πίσω μου. Και μου αρέσει πάντα να γράφω «παραμύθια» που μπορούν να διαβαστούν και από μεγάλους. Τώρα, με την «Καλή Νίκη», ήθελα να γράψω ένα βιβλίο για μεγάλους που να μπορεί όμως να διαβαστεί και από νέους. Και είναι δώρο για εμένα να ξέρω πως αυτό το συγκεκριμένο βιβλίο περνάει από όλα τα χέρια μέσα στο σπίτι που το φιλοξενεί.
Αν ήταν στο χέρι σου να διαλέξεις ένα πρόσωπο, πιθανώς και από άλλη εποχή, για ήρωα σε επόμενο βιβλίο ποιο θα ήταν αυτό και γιατί;
Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ αυτό. Ίσως να διάλεγα την Charlotte ή την Emily Bronte. Θα ήθελα πολύ να τις τοποθετήσω στη σύγχρονη εποχή και να δω πώς θα μπορούσαν να ανταπεξέλθουν. Με μαγεύει η εποχή και το έργο τους.
Τι είδους ανάγκες έκφρασης σου καλύπτει η συγγραφή. Μίλησέ μας για τον τρόπο που ξετυλίγεται η δημιουργία ενός βιβλίου.
Περισσότερο θα έλεγα υπερισχύει η ανάγκη του μοιράσματος μιας ιδέας ή μια άποψης. Το όπλο ενός συγγραφέα είναι οι λέξεις του. Με αυτές μπορεί να πει όλα όσα θεωρεί ότι χρειάζεται να ακουστούν. Γράφει, σβήνει, καταγράφει συναισθήματα, μηνύματα, εικόνες και δεν σταματάει μέχρι να νιώσει ότι αυτό που δημιούργησε τον αντιπροσωπεύει και έχει κάτι να πει. Μετά είναι στο χέρι του εκδότη του να «νιώσει» το κείμενο και να αποφασίσει αν αυτό αξίζει να εκδοθεί ή όχι…
Πόσο έχει αλλάξει ο τρόπος που εκφράζεσαι με τα χρόνια και τι είδους εξέλιξη παρατηρείς στο έργο σου.
Νιώθω ότι έχω γίνει πιο τολμηρός και δε φοβάμαι να εκτεθώ. Με το βιβλίο της «Καλής Νίκης», για παράδειγμα, χρειαζόταν μεγάλη προσπάθεια μέχρι αποφασίσω να μοιραστώ με το κοινό ότι ήμουν ένα χοντρό, άσχημο αγόρι που παρακαλούσε να πεθάνει επειδή δεν άντεχε τα πειράγματα στην αυλή του σχολείου. Και όσο κι αν με πονούσε αυτή η παραδοχή, το έγραψα το βιβλίο γιατί ένιωσα ότι κάποια στιγμή πρέπει να πολεμάμε τα φαντάσματα και να αφήσουμε τον εαυτό μας να λυτρωθεί και να μεταμορφωθεί στον «κύκνο» που αξίζει να είναι.
Ποια από όλες τις τέχνες προτιμάς και γιατί;
Με κερδίζει οτιδήποτε έχει τη δύναμη να με κάνει να νιώσω κάτι. Κυρίως οτιδήποτε μπορεί να με συγκινήσει. Έχω μια αδυναμία στο συναίσθημα, στην αρμονία και στην «ησυχία». Μένω μακριά από κάθε τι που κάνει «φασαρία». Συχνά βρίσκω αυτή την αρμονία στον χορό, στην όπερα και τον κινηματογράφο.
Ένα dream project;
Ονειρεύομαι συχνά, πολλά και τρελά πράγματα. Ένα από αυτά είναι το να δω ένα έργο μου στη μεγάλη οθόνη.
Λίγα λόγια για την Ύδρα.
Το αγαπώ το νησί μου. Είναι το λιμάνι μου. Όλους τους σημερινούς ανθρώπους της ζωής μου τους γνώρισα εκεί. Όλα τα καλοκαίρια της ζωής μου τα πέρασα εκεί, στο κατάστημα της εταιρίας, στο εξοχικό μας σπίτι, στα μοναστήρια, στις κρυφές αγαπημένες μου διαδρομές. Έχει μια ξεχωριστή ενέργεια αυτό το νησί και είσαι τυχερός αν την αναγνωρίσεις και της αφεθείς.
Με ποιον τρόπο υπάρχει η Ελλάδα στην καρδιά σου;
Όταν είμαι στην Ύδρα νιώθω έντονα τη δύναμη της Ελλάδας μέσα μου. Όταν είμαι στο νησί νιώθω Έλληνας και όταν είμαι στην Αθήνα νιώθω Υδραίος. Η Ελλάδα υπάρχει στην καρδιά μου ως μια παρακαταθήκη που μου δίνει τη δύναμη να μην υποδουλωθώ και να μην παρατήσω τα όπλα.
Το αγαπημένο σου μουσείο/ gallery και μια έκθεση που δεν θα ξεχάσεις ποτέ;
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο - GAGOSIAN, Brice Marden - Casa Fernando Pessoa στην αγαπημένη μου Λισαβόνα.
Ο ορισμός της ομορφιάς για εσένα;
Το ανεπιτήδευτο, η απλότητα, η αλήθεια. Στο ντύσιμο, στη συμπεριφορά, στην τέχνη...
Η αλλαγή που θα ήθελες να δεις να συμβαίνει...
Να μην χρειαζόμαστε πια την επιβεβαίωση των άλλων. Να μας ενδιαφέρει μόνο η εσωτερική φωνή του καλού μας εαυτού…
Η καλύτερη συμβουλή που σου έχουν δώσει ποτέ...
«Να μην κρατάς τον θυμό και την περηφάνια στην καρδιά σου. Να συγχωρείς και να ζητάς συγχώρεση. Να κοιμάσαι ήρεμος τα βραδιά…» (Καλή Νίκη – σελίδα 75)
Περιγράφοντας τον εαυτό σου με τρεις λέξεις...
Προσαρμοστικός, ονειροπόλος, ακατάδεκτος. Μα βελτιώνομαι…
Η χαρά της ζωής περιλαμβάνει...
Φωτεινούς ανθρώπους, ανθισμένη φύση, συμπεριφορές με σεβασμό, διάθεση για μοίρασμα...
