The Talks: Mε τον δημοσιογράφο και εικαστικό Θανάση Λάλα

Ο εικαστικός Θανάσης Λάλας φέρνει για πρώτη φορά την «Επιτοίχια Χαρά» στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζοντας τη νέα του έκθεση στην ARTION Galleries, Μητροπόλεως 96. Σήμερα, η πόρτα της ARTION ανοίγει και μας υποδέχεται στο εσωτερικό της ψυχής του καλλιτέχνη, που δημιούργησε μια σειρά από «παράθυρα επιτοίχιας χαράς» για όλους. Ο Θάνασης δεν είναι απλά ένας πολύ γνωστός και καταξιωμένος δημοσιογράφος. Είναι και ο ίδιος μια σπουδαία προσωπικότητα, όπως τα πρόσωπα από τα οποία έπαιρνε συνεντεύξεις τη χρυσή εποχή των εφημερίδων και των μεγάλων εκδοτικών συγκροτημάτων. Mε αφορμή το ταξίδι του στη Θεσσαλονίκη μιλήσαμε εφόλης της ύλης...

H πορεία σου μέχρι σήμερα φανερώνει μια ιδιαίτερη αγάπη για τις τέχνες, τον πολιτισμό με μια αισθητική που ξεχωρίζει. Μίλησέ μας για την πορεία σου, πώς ξεκίνησαν όλα, ποιο ήταν το σημείο εκκίνησης και πώς εξελίχθηκε η διαδρομή σου στη δημοσιογραφία...

Όλα ξεκινούν χωρίς να το πολύ σκεφτείς, χωρίς να ρωτήσουν που θέλεις να πας. Και ευτυχώς, γιατί αν ξέραμε που να πάμε θα χάναμε την έκπληξη του άγνωστου που κάνει το ταξίδι ενδιαφέρον. Η έκπληξη είναι η τροφή της περιέργειας, το ηδύποτο της επιθυμίας να ζήσω τις στιγμές σαν πάρτι! Τελικά ξεκινάμε για αλλού κι αλλού βρισκόμαστε. Η ζωή αποφασίζει αυτή για την διαδρομή του καθενός! Η ζωή είναι σεναριογράφος του άγραφου της ζωής του καθενός... Από παιδί το μέλλον μου φαινόταν να είναι τα μαθηματικά και μαθηματικά βρέθηκα να δημιουργώ νέα περιοδικά, να γράφω, να κάνω εκπομπές, να ζω ήττες, να συμμετέχω σε νίκες, να απολαμβάνω το εκρηκτικό της ομάδας, να συναντάω αξιοσημείωτους ανθρώπους, να ρωτάει η ψυχή μου, να ανοίγει το μυαλό μου ακούγοντας απαντήσεις, να κάνω Ζωγραφική χωρίς να είμαι Ζωγράφος, να απολαμβάνω τις στιγμές σαν να 'ναι η στιγμή το νόημα της ζωής.

Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σου με την Τέχνη, τι ακριβώς πρεσβεύει για εσένα και πόσο εξιτάρει τη δημιουργικότητά σου;

Η Τέχνη είναι η τρυπούλα που οδηγεί στο απέραντο, καταργεί τα προκαθορισμένα όρια και μεγαλώνει το ελάχιστο της πραγματικότητας που ζούμε. Είναι η απόδειξη της δύναμης της φαντασίας, μια δύναμη που ανατρέπει με το αβέβαιο που περιέχει, το βέβαιο που μας περιέχει! Χαίρομαι που πίστεψα ότι αυτή η αλλαγή στη ζωή μου θα είναι ανηφόρα που θα με οδηγούσε στην κορύφωση αυτού του νοήματος του “υπάρχω”.

Απεικονίζεις έναν μικρόκοσμο στα έργα σου, λαβύρινθους που περιλαμβάνουν πολλά μικρά και μεγάλα. Τι είναι όλα αυτά και πώς διαφοροποιούνται στο πέρασμα του χρόνου;

Λαβύρινθος είναι ο κόσμος γύρω. Δύσκολα βρίσκει κάποιος την έξοδο. Μαραζώνουμε ψάχνοντας διέξοδο. Σιγά σιγά μέσα σε αυτόν τον λαβύρινθο χάνουμε τις αισθήσεις μας. Με ενδιαφέρει πολύ ο κόσμος των αισθήσεων. Νοιώθω ότι έχουμε βγάλει από το παιχνίδι της ζωής τις αισθήσεις, τις γεύσεις, τα βλέμματα, τις μυρωδιές, τα χάδια, τα αγγίγματα… όλα όσα μας κάνουν να νοιώθουμε ο ένας κοντά στον άλλον, όλα όσα μας γεμίζουν την ζωή ενδιαφέρον».

Ποιος είναι ο ρόλος της Τέχνης στη ζωή μας σήμερα και πιστεύεις ότι έχει την αξία που της αρμόζει;

Σήμερα θεωρούμε Τέχνη ότι δεν καταλαβαίνουμε. Έχουμε μια έλλειψη ουσιαστικής εμπιστοσύνης στο ένστικτο μας, σε αυτό που μας συγκινεί και μας κινητοποιεί. Αυτό μας κάνει θύματα των δήθεν ειδικών που σκοπό έχουν να μας εξηγήσουν αυτά που δεν θέλουν εξήγηση. Η Τέχνη πιστεύω ότι δε θέλει ειδικούς. Είναι κατανοητή σε όλους. Δεν έχει πνευματικές και οικονομικές τάξεις. Είναι ενδοφλέβια ένεση που μας μεγαλώνει τα όρια της πραγματικότητας, κάνει την ζωή μας πιο ευρύχωρη, μας βοηθάει να γίνουμε πιο χαρούμενοι, πιο ανεκτικοί στην διαφορετικότητα.

Αν ήταν στο χέρι σου να διαλέξεις, ποια θα ήταν μια επόμενη έκθεση που θα ήθελες να παρακολουθήσεις;

Μια ακόμα έκθεση του Ντέιβιντ Χώκνευ. Θα ήθελα επίσης να δω αν γινόταν μια έκθεση σήμερα του Αλέξη Ακριθάκη. Θαυμάζω την Τζένι Σάβιλ. Τρελαίνομαι γι' αυτή την καλλιτέχνιδα και για την Άλις Νιλ.

Τι έχεις αποκομίσει από την προσωπική σχέση που αναπτύσσεις με τους ανθρώπους και ποιος είναι ο πιο αγαπημένος σου άνθρωπος της Τέχνης που γνώρισες από κοντά;

Αγαπώ πολλούς ανθρώπους που γνώρισα. Θα ήθελα να ξαναζήσω λίγες ώρες με τον Στράτη Τσίρκα, με τον Χρόνη τον Μίσσιο να κάτσουμε στο τζάκι και πίνοντας και τρώγοντας μανιτάρια να μιλάμε για τις μεγάλα πάρτι της φαντασίας. Θα ήθελα να περπατήσω στο Παρίσι ένα ακόμα βράδυ με την Τζέην Μπίρκιν και να κάνω μια ακόμα κουβέντα με τον Μικ Τζάκερ. Να χαθώ σε ένα δάσος με τον Γκίντερ Γκρας και να βρεθώ πάνω στην παραλία στον ωκεανό με τον Μέιλερ…. Μου λείπουν τόσο πολύ μερικοί άνθρωποι…

Είσαι art lover, ποιες είναι οι περίοδοι Τέχνης που αγαπάς περισσότερο και ποιους καλλιτέχνες ξεχωρίζεις;

Τον Κουνέλλη, τον Θεόφιλο, τον Ακριθάκη, τον Μόραλη, τον Αρπ, τον Πικάσο, τον Ματίς, τον Ρόθκο, τον Μπέικον,τον Λεζέ, τον Άντυ Γουώρχωλ,τον Μπασκιά, την Φρίντα, την Αμπράμοβιτς, τον Πόλακ. Ξεχνάω πολλούς το ξέρω, αλλά τους έχω μέσα μου.

Αν μπορούσες να καλέσεις σε δείπνο κάποιον, ποιος θα ήταν αυτός και γιατί;

Τον Μπάχ με τον Κολτρέιν.

Το αγαπημένο σου μουσείο/gallery και μια έκθεση που δεν θα ξεχάσεις ποτέ;

Την Αμπράμοβιτς μπροστά σε ένα βουνό από Κόκκαλα, να τα καθαρίζει ένα ένα... υποκλίνομαι.

Η αλλαγή που θα ήθελες να δεις να συμβαίνει...

Η αλλαγή που μπορεί να γίνει, αυτή θέλω. Είμαι πρακτικός άνθρωπος. Θέλω αυτό που μπορεί να γίνει, θέλω να αλλάζει ο άνθρωπος την σχέση με τον εαυτό του. Να μελετήσει, να πειθαρχήσει, να διαβάσει. Να ξαναθυμηθεί την έννοια του σεβασμού ως προς τον εαυτό του καταρχήν.

Ποιος είναι ο ορισμός της ομορφιάς για εσένα;

Η αρμονία. Αυτή είναι η ομορφιά. Έχει σωστές αναλογίες και αποστάσεις. Μεταξύ των ματιών ενός προσώπου, μεταξύ των γονέων με τα παιδιά τους, μεταξύ των πολιτικών και των πολιτών. Αυτό το πολύτιμο «ανά μεταξύ μας» να έχει αρμονία. Και αυτό έχει ηθικούς κανόνες και κατ' επέκταση αισθητικούς κανόνες.