Οι εορταστικές μέρες έρχονται και μερικές φορές μαζί με αυτές έρχεται και το... κρυολόγημα. Σας έχει τύχει ποτέ να περιμένετε τις πολυπόθητες μέρες των γιορτών και τελικά να τις περνάτε στο κρεβάτι με τσάι και κοτόσουπα;  

Μη σας φαίνεται περίεργο, έρευνες δείχνουν ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες του λεγόμενου leisure sickness. Το άγχος της καθημερινότητας προκαλεί την παραγωγή στρεσογόνων ορμονών, όπως την αδρεναλίνη. Αυτές οι ορμόνες βοηθούν την άμυνα του οργανισμού σε πολλά επίπεδα, ένα από αυτά είναι η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Όταν λοιπόν ξεκινούν οι διακοπές και χαλαρώνετε, αυτές οι ορμόνες μειώνονται αφήνοντας τον οργανισμό πιο ευάλωτο. Συγχρόνως, το πρόγραμμα διατροφής και ύπνου αλλάζει, πράγμα που επηρεάζει την άμυνα του οργανισμού. 

Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες, η πιθανότητα να έρθετε σε επαφή με ένα μικρόβιο είναι 100 φορές μεγαλύτερη σε κλειστούς χώρους γεμάτους από ανθρώπους, π.χ. σε ένα αεροπλάνο ή ένα μπαρ με κλειστά παράθυρα, συνθήκες που εμφανίζονται πιο συχνά κατά τη διάρκεια των γιορτών.   

Όμως, μην ανησυχείτε, αφού παρακάτω συγκεντρώσαμε τους τρόπους για να αποφύγετε το leisure sickness και να χαρείτε τις διακοπές σας με τους αγαπημένους σας.  

Διατροφή

Κατά τη διάρκεια των διακοπών, η διατροφή αναπόφευκτα αλλάζει, τρώγοντας άστατα ή πιο ανθυγιεινά και πίνοντας περισσότερο αλκοόλ. Το αποτέλεσμα είναι να μην προσφέρετε στον οργανισμό σας τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που ενισχύουν τις άμυνες του οργανισμού. Μην αλλάξετε απότομα τις διατροφικές σας συνήθειες. Σίγουρα θα προκύψουν περισσότερα γεύματα εκτός σπιτιού αλλά προσπαθήστε την υπόλοιπη ημέρα να τρώτε ισορροπημένα.

Tips για μία έξυπνη διατροφή

• Ξεκινάτε τη μέρα σας με ένα σωστό πρωινό
• Όταν είστε έξω, έχετε πάντα μαζί σας διαθέσιμα σνακ, όπως ένα φρούτο ή ξηρούς καρπούς, για μία υγιεινή αλλά ελαφριά επιλογή
• Προσπαθήστε τουλάχιστον ένα από τα δύο βασικά γεύματα (μεσημεριανό ή βραδινό) να είναι προσεγμένο
• Δείτε πως μπορείτε να φάτε ισορροπημένα σε ένα κάλεσμα εδώ.

Προβιοτικά

Τα προβιοτικά βελτιώνουν τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος και ενισχύουν το ανοσοποιητικό. Αυτοί οι ζωντανοί οργανισμοί μπορούν να κάνουν τη διαφορά, εφόσον τους καταναλώνετε τακτικά. Ξεκινήστε από τώρα να καταναλώνετε καθημερινά προϊόντα με προβιοτικά, όπως παραδοσιακό γιαούρτι, κεφίρ, λαχανικά τουρσί ή ακόμα και ελιές που συντηρούνται σε βάζο με ξύδι.

Tips για να βάλετε τα προβιοτικά στη ζωή σας

• Ξεκινήστε τη μέρα σας με προβιοτικά, π.χ. με γιαούρτι και δημητριακά ολικής
• Ελέγξτε ότι το γιαούρτι σας περιέχει προβιοτικά, πρέπει στα συστατικά να αναγράφεται «καλλιέργεια γιαούρτης»
• Δοκιμάστε να πιείτε κεφίρ πριν κοιμηθείτε, εκτός από τις ευεργετικές του ιδιότητες, φαίνεται ότι βοηθάει και στον ύπνο.

Ύπνος

Μπορεί να σας ακούγεται περίεργο αλλά ο ύπνος βοηθάει στη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Όπως νιώθετε καλύτερα ή εργάζεστε πιο αποτελεσματικά μετά από ένα βράδυ που κοιμηθήκατε καλά, έτσι δυναμώνετε και τις άμυνες του οργανισμού σας. Έρευνες δείχνουν ότι αν κοιμάστε λιγότερο από 6 ώρες τη μέρα, οι πιθανότητες να αρρωστήσετε είναι 4 φορές πιο πολλές. Αν γενικότερα δεν κάνετε καλόν ύπνο, φροντίστε να τον βελτιώσετε πριν ξεκινήσουν οι μέρες των διακοπών. Οι συστάσεις προτείνουν από 7 έως 9 συνεχόμενες ώρες για τους ενήλικες. Έτσι, θα έχετε γεμίσει τις μπαταρίες σας για τις μέρες που θα ξενυχτήσετε και το ανοσοποιητικό σας θα είναι πιο δυνατό και θα αντεπεξέλθει την περίοδο των γιορτών.

Tips για καλύτερο ύπνο

• Φροντίστε η θερμοκρασία του δωματίου να είναι άνετη και το δωμάτιο ήσυχο
• Μπείτε σε mood ύπνου αποφεύγοντας την επαφή με έντονο φως (π.χ. smartphone, ipad, τηλεόραση) 1 ώρα πριν κοιμηθείτε
• Χαλαρώστε με ένα ζεστό αφέψημα, όπως ένα τσάι ή κάντε ένα ζεστό μπάνιο
• Σκεφτείτε τι θα φορέσετε αύριο! Έτσι θα κερδίσετε χρόνο ύπνου το πρωί
• Κοιμηθείτε με άνετα ρούχα

Νερό

Ακόμα και αν καταναλώνετε αρκετό νερό στην καθημερινότητα, πιθανότατα στις γιορτές να πίνετε λιγότερο. Η συχνότερη κατανάλωση καφέ και αλκοολούχων ποτών προκαλούν αφυδάτωση και αν είστε όλη μέρα έξω, το νερό δεν είναι η προτεραιότητα. Η αφυδάτωση αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό και αν αρρωστήσετε επιβραδύνει την ανάρρωση, οπότε και στις δύο περιπτώσεις η κατανάλωση νερού είναι πολύ σημαντική. Γενικότερα προτείνεται η ελάχιστη κατανάλωση 1,5 λίτρου νερό τη μέρα, δηλαδή 6 ποτήρια.

Tips για να πίνετε νερό

• Έχετε πάντα μαζί σας ένα μπουκαλάκι νερό (500ml ισοδυναμεί με 2 ποτήρια)
• Για κάθε ποτήρι καφέ ή ποτό, πίνετε επιπλέον ένα ποτήρι νερό
• Αν καθίσετε να φάτε κάπου έξω, ξεκινήστε με ένα ποτήρι σόδα (π.χ. με στημένο λεμόνι)

Πολυβιταμίνες

Αν η δουλειά σας γίνεται ιδιαίτερα απαιτητική πριν τις διακοπές (ή είναι περίοδος εξεταστικής), πιθανώς να σας βοηθήσει μια πολυβιταμίνη. Δεν χρειάζεται να είναι κάποια ιδιαίτερα ακριβή ή εξειδικευμένη. Μία απλής μορφής, θα σας βοηθήσει τόσο να αντεπεξέλθετε στις τελευταίες εβδομάδες πριν την άδεια, όσο και να βοηθήσετε το ανοσοποιητικό για τις μέρες των γιορτών. 

Η πιο απλή και σημαντική πρόληψη

Αν ρωτήσετε οποιοδήποτε επαγγελματία υγείας, θα σας πει ότι η πρώτη γραμμή άμυνας κατά των μικροβίων είναι το πλύσιμο των χεριών. Δεν χρειάζεται να έχετε λερωμένα χέρια για να τα πλύνετε, μπορεί το χερούλι της πόρτας να χρησιμοποιήθηκε από κάποιον που είναι ελαφρά γριπωμένος (ο οποίος δεν έχει πλύνει τα χέρια του) ή ο διπλανός σας να φταρνίστηκε και να κούνησε την καρέκλα σας πριν τη χρησιμοποιείστε. Αν είστε όλη μέρα έξω ή ανάμεσα από πολύ κόσμο, πλύντε τα χέρια πρώτου καταναλώσετε οτιδήποτε. 

Μην ξεχνάτε ότι αυτό δεν ισχύει μόνο για το εστιατόριο, αλλά και για το κουλουράκι ή τον ξηρό καρπό σε ένα μπαρ. Για να πλύνετε σωστά τα χέρια σας, πρέπει να τα σαπουνίσετε για 20 δευτερόλεπτα πριν τα ξεπλύνετε. Επίσης μπορείτε να έχετε μαζί σας ένα αντισηπτικό χεριών.

Οργανωθείτε λοιπόν και ετοιμαστείτε για πιο όμορφες μέρες της χρονιάς. Φυσικά, οι παραπάνω συμβουλές θα σας ωφελήσουν ακόμα περισσότερο αν τις τηρείτε όλο τον χρόνο. Take care of yourself!

Καλές γιορτές!

Η Νίκη Αθανασιάδου MSc RDN CDN, είναι κλινική διαιτολόγος με πολυετή εμπειρία στη Νέα Υόρκη, ΗΠΑ.

Φωτογραφία: Άρης Ράμμος