To Μουσείο Ακρόπολης, σε συνεργασία με τον οργανισμό ΝΕΟΝ, παρουσιάζει το δεύτερο μέρος της τριλογίας Michael Rakowitz & Ancient Cultures, με το έργο του διεθνώς αναγνωρισμένου καλλιτέχνη Michael Rakowitz, "Lamassu of Nineveh" (2018). Την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφουν ο Γενικός Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης, και η Διευθύντρια του ΝΕΟΝ, Ελίνα Κουντούρη.
Τι ακριβώς έχει την ευκαιρία να δει το κοινό;
Η γλυπτική εγκατάσταση εκτίθεται στον εξωτερικό χώρο του Μουσείου, στη δυτική πλευρά του, προς την οδό Μητσαίων. Το έργο ανήκει στη συνεχιζόμενη σειρά του Rakowitz The Invisible Enemy Should Not Exist (από το 2006), η οποία επιχειρεί να «αναστήσει» αντικείμενα που λεηλατήθηκαν από το Εθνικό Μουσείο του Ιράκ στη Βαγδάτη ή καταστράφηκαν σε αρχαιολογικούς χώρους μετά τον πόλεμο του 2003.
Η ιστορία του installation
Το Lamassu of Nineveh δημιουργήθηκε το 2018 ως ανάθεση για το The Fourth Plinth στην πλατεία Τραφάλγκαρ του Λονδίνου. Πρόκειται για μια ανακατασκευή του φτερωτού ταύρου -της προστατευτικής ασσυριακής θεότητας- μήκους περίπου 4,3 μέτρων, που κοσμούσε την Πύλη Νεργκάλ στη Νινευή από το 700 π.Χ. έως το 2015, οπότε και καταστράφηκε από το ISIS μαζί με άλλα εκθέματα του Μουσείου της Μοσούλης.
Το έργο είναι φτιαγμένο από άδειες κονσέρβες ιρακινού σιροπιού χουρμά, παραπέμποντας τόσο στην πάλαι ποτέ ακμάζουσα βιομηχανία τροφίμων του Ιράκ όσο και στις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές πληγές που άφησαν πίσω τους οι πόλεμοι. Μέσα από τα ανακυκλωμένα αυτά υλικά, ο Rakowitz αποδίδει τιμή στους ανθρώπους, τις ιστορίες και τις μνήμες που συνδέονται με τον τόπο και τον πολιτισμό του.
Τώρα στον προαύλιο χώρο του Μουσείου Ακρόπολης
Η τοποθέτηση του Lamassu of Nineveh στον χώρο του Μουσείου Ακρόπολης δημιουργεί έναν διάλογο ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν - ανάμεσα στα αρχαία ερείπια που εκτείνονται στη βάση του Μουσείου και το σύγχρονο αρχιτεκτονικό του περίβλημα, κάτω από τη σκιά του Ιερού Βράχου. Το έργο λειτουργεί ως σύμβολο προστασίας και αντοχής, συνδέοντας διαφορετικούς πολιτισμούς μέσα στον χρόνο.
Στην αρχική του μορφή, το Lamassu έφερε μια σφηνοειδή επιγραφή του βασιλιά Σενναχερίμπ, ορατή μόνο από την εσωτερική πλευρά του τείχους. Στην παρούσα εγκατάσταση, η επιγραφή αυτή εκτίθεται για πρώτη φορά ορατή και μεταφράζεται ως εξής: «Ο Σενναχερίμπ, βασιλιάς του κόσμου, βασιλιάς της Ασσυρίας, έχτισε εκ νέου τα τείχη της Νινευή και τα ύψωσε ως τα βουνά».
Η σύμπραξη του Υπουργείου Πολιτισμού, του Μουσείου Ακρόπολης, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αθηνών και του ΝΕΟΝ αποτελεί μια ουσιαστική συνομιλία ανάμεσα στη σύγχρονη δημιουργία και την αρχαιότητα. Μέσα από αυτή τη συνεργασία αναδεικνύονται διαχρονικά θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς, απώλειας, αναγέννησης και δημιουργίας πολιτισμού. Τα έργα του Rakowitz γίνονται «ένα» με τις αρχαιότητες της Ελλάδας και των πολιτισμών της Ανατολικής Μεσογείου, φωτίζοντας κοινές ρίζες και βιώματα.
Αξίζει να αναφερθεί πως, στο πλαίσιο της έκθεσης, χθες πραγματοποιήθηκε διάλεξη της δρ. Alda Benjamen (γεννημένη στην Κιρκούκ, Ιράκ) -επίκουρη καθηγήτρια Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Ντέιτον, με ειδίκευση στη σύγχρονη ιστορία της Μέσης Ανατολής- με τίτλο «Κληρονομιά, Γενοκτονία και Μνήμη», στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης. Η ίδια επισήμανε ότι το Lamassu αφηγείται ταυτόχρονα μια ιστορία δόξας, εκτοπισμού και αναγέννησης. Συνδέει τους ανθρώπους με τα αντικείμενά τους, τους αγώνες και τα μέσα διαβίωσης μέσω της τροφής, της τέχνης, της γραφής και της μνήμης. Για την ίδια, το έργο αντιπροσωπεύει την επιβίωση της πολιτιστικής κληρονομιάς απέναντι στη βία και την καταστροφή - ένα σύμβολο συλλογικής μνήμης και αντοχής.
