Ένα πλάσμα φωτεινό, με μια γλυκιά φωνή που καταφέρνει να σε κάνει να διασκεδάσεις με την ψυχή σου και να απομυθοποιήσεις κάθε σου άγχος. Παραδέχεται πάντα ότι έχει το λιγότερο χιούμορ στην οικογένειά της, απλώς η ίδια έτυχε να το κάνει επάγγελμα! Η Κατερίνα Βρανά είναι ευθύς και χειμαρρώδης. Θα σου μιλήσει άνετα και «χύμα» και από την αρχή, θα σου ζητήσει να μιλάτε στον ενικό!
Η σοβαρή περιπέτεια της υγείας της έγινε η αφορμή για να γεννηθεί ένα αστείο καλλιτεχνικό «παιδί» που σου μαθαίνει τι σημαίνει αποδοχή και αγάπη για τον εαυτό σου. Το αυτοβιογραφικό της stand up comedy show «Staying Alive (Σχεδόν πέθανα)» ξεκίνησε το summer tour του στις 30 Απριλίου και για τις ερχόμενες δύο ημέρες θα κάνει παρέα στο Θεσσαλονικιώτικο κοινό, στον χώρο του Block 33. Αυτή η παράσταση πρωτοπορεί και δεν ξεχνά τα άτομα με αναπηρία. Έχει υπέρτιτλους, νοηματική και χωράει μια αγκαλιά αγάπης για όλους!
Το live σου έχει την ιδιαίτερη καινοτομία του υπερτιτλισμού, δεν το συναντάμε συχνά! Στις 13 του μήνα, επόμενος σταθμός ήταν η Αθήνα. Πώς ήταν η ατμόσφαιρα;
Όχι, δεν το κάνουν συνήθως, γιατί είναι πάρα πολύ δύσκολο, γιατί ας πούμε, έτσι και σου πετάξει ατάκα το κοινό και μιλήσεις μαζί του, όποιος κάνει υπέρτιτλους πρέπει να δαχτυλογραφεί, ξέρεις. Και επίσης, επειδή η κοπέλα ήταν πάρα πολύ καλή, εγώ επίτηδες έβαζα πράγματα που δεν είχαμε συνεννοηθεί και μετά έλεγα: «Τα ‘γραψες; Τα ’γραψες;» (γέλιο) Ήταν πολύ ωραία, το κοινό έτοιμο και η ατμόσφαιρα ήταν μαγική. Νομίζω ήταν από τις καλύτερες παραστάσεις που έχω δώσει. Μπράβο στο κοινό που ήρθε έτοιμο!
Το κοινό στη Θεσσαλονίκη πώς σου φαίνεται;
Πιστεύω ότι πρόκειται για το καλύτερο κοινό της Ελλάδας με διαφορά! Δηλαδή, μου ξεχωρίζει με το «μπαμ», με τη μία! Και μετά ακολουθούν άλλες πόλεις, που ως επί το πλείστον έχουν φοιτητικό κόσμο.
Ο κόσμος μοιράζεται σκέψεις και εμπειρίες του μαζί σου; Τι θα ξεχωρίσει συνήθως και θα σου πει;
Αυτό που μου λένε, το οποίο με εκπλήσσει κιόλας είναι: «Δεν έχω γελάσει και κλάψει συγχρόνως τόσο πολύ σε παράσταση!» Και τους λέω: «Είμαι εδώ! Γιατί κλαίτε; Είμαι πάνω στη σκηνή και τσιρίζω, οπότε…» Αλλά είναι ωραίο αυτό, γιατί σημαίνει ότι όχι μόνο νοιάζονται, αλλά μπαίνουν στην ιστορία μου... Σε κάθε οικογένεια υπάρχει και ένα σοβαρό περιστατικό, ξέρεις, είτε είναι εγκεφαλικό, είτε είναι ατύχημα, είτε προβλήματα με εγκυμοσύνη, πάρα πολλά θέματα, οπότε όλοι έχουν ένα κομμάτι ταύτισης, αν όχι προσωπικό, με κάποιον που αγαπούν και έχουν κοντά τους, οπότε νομίζω ότι όλοι κάπως το περνάνε μαζί μου ευχάριστα, ξέρεις, υπάρχει αυτό το «γελάμε με τα δύσκολα» και νομίζω βοηθάει πάρα πολύ!
Άτομα που μπορεί να είναι σε αναπηρία στο κοινό, σου λένε κάτι, έρχονται να σου μιλήσουν;
Μερικά ναι. Στην παράσταση της Αθήνας είχα τα περισσότερα άτομα με αναπηρία! Εφτά άτομα με αμαξίδιο και καμιά δεκαπενταριά βαρήκοους κωφούς, οι οποίοι ήρθαν επειδή υπάρχει νοηματική και υπερτιτλισμός. Είναι η πρώτη φορά που μου συμβαίνει αυτό. Συνήθως έχω έναν με δύο άτομα με κινητικό θέμα, με αμαξίδιο. Και είχα είκοσι με τριάντα άτομα, κάπου εκεί ήταν, το οποίο ήταν εντυπωσιακό!
Στην Ελλάδα σε ποια φάση βρισκόμαστε όσον αφορά το βιωτικό επίπεδο των ανθρώπων με αναπηρία; Βοηθάει η Πολιτεία;
Δυστυχώς, έχουμε φοβερή άγνοια κι έλλειψη παιδείας γύρω από αυτά τα θέματα ασθένειας και αναπηρίας... Νομίζω λόγω φόβου, λόγω ντροπής. Ξέρεις, δεν τα συζητάμε άνετα και δεν έχει να κάνει μόνο με νοητική στέρηση ή αυτισμό, αυτά είναι ακόμη πιο δύσκολα, γιατί καμιά φορά δεν είναι εμφανή άμεσα, είναι οι αόρατες αναπηρίες. Ωστόσο, σιγά - σιγά αρχίζουν και βγαίνουν στο φως, συζητιούνται πιο άνετα.
Το χιούμορ για τον Έλληνα με τι ταυτίζεται;
Δεν έχουμε αυτοσαρκασμό στην Ελλάδα, αυτό θα έλεγα ότι είναι η μεγαλύτερη διαφορά! Ο Έλληνας γελάει ακόμα πάρα πολύ εύκολα με το να κοροϊδεύει άλλους, το οποίο δεν σημαίνει ότι είναι κακό χιούμορ. Είναι χιούμορ πρώτης φάσης, του νηπιαγωγείου, ξέρεις «Να, να, να, να, να έπεσες στη λάσπη!» (γέλιο). Είμαστε ακόμη λίγο εκεί. Αναπτυσσόμαστε, το έχω δει να αλλάζει. Και να υπάρχει και αυτοσαρκασμός και να πηγαίνει και λίγο πιο βαθιά το χιούμορ, λίγο πιο προσωπικά. Κάποιοι κωμικοί μιλάνε για τα ψυχολογικά τους θέματα, άλλοι για μια δύσκολη οικογενειακή ζωή. Όπου βγαίνει χιούμορ από τα δύσκολα, νομίζω αυτό το είδος κωμωδίας έχει αν όχι πιο πολύ βάθος... είναι συναισθηματικά πιο πλούσια!
Στην Ελλάδα, υπάρχουν «κόκκινες γραμμές» μεταξύ χιούμορ και προσβολής;
Νομίζω για μένα και γι' αυτό που λέω πάντα είναι, το πιο απλό είναι: «Δεν κάνεις προφανώς αστείο με κάποιον που έχει λιγότερη εξουσία ή ισχύ από σένα!» Δηλαδή το να διακωμωδήσεις άτομα που έχουν οικονομική, πολιτική ισχύ, δεν πειράζει, κατάλαβες; Γενικά η σάτιρα φτιάχτηκε για να δείχνουμε χιούμορ στους από πάνω που έχουν ελλείψεις. Το να χρησιμοποιείς σάτιρα για να κοροϊδέψεις έναν άστεγο, έναν μετανάστη, έναν άνθρωπο που δεν έχει λεφτά, ή κάποιον που ανήκει σε μια οποιαδήποτε ομάδα που έχει λιγότερα δικαιώματα, είναι βλακείες, σόρρυ, δεν θα πρεπε αυτοί να είναι ο στόχος του αστείου.
Πρόσφατα δημιουργήθηκε μεγάλο θέμα συζήτησης μ' ένα άκομψο αστείο που πραγματοποιήθηκε σε γνωστή τηλεοπτική σειρά και αφορούσε τη σεξουαλική επαφή χωρίς συναίνεση...
Αυτό ήταν πολύ στενάχωρο. Δεν έπρεπε να είχε γίνει, δηλαδή ήταν όλο λάθος. Το θέμα δεν είναι αν μπορείς να κάνεις χιούμορ με τον βιασμό, μπορείς! Το θέμα είναι ποιος θα είναι ο στόχος του αστείου! Δηλαδή, δεν μπορείς να γελάς με το θύμα! Δεν είναι σωστό κι εγώ θεωρώ ότι είναι και μεμπτό να γελάς με το άτομο που είναι πιο καταπατημένο, πιο ταλαιπωρημένο και πιο κάτω από σένα. Δείχνει μια άγνοια, όχι την καλύτερη χημεία, έχει και υπεροψία. Έχουμε πια 2022 παιδιά έλεος λίγο…Υπάρχουν τόσα πράγματα με τα οποία να κάνεις χιούμορ, τόσα πράγματα…
Για εσένα το χιούμορ αποτελούσε κάποιο είδος λύτρωσης;
Το χιούμορ για μένα από μικρή ηλικία είναι απλώς τρόπος ζωής! Είτε καλά, είτε δύσκολα, θα έχει χιούμορ μέσα. Με έχει βοηθήσει πάρα πολύ στα δύσκολα, αλλά δεν αναπτύχθηκε κατά τη διάρκειά τους. Δηλαδή η οικογένεια μου είχε πάντα πολύ αυτοσαρκασμό, φοβερή «καφρίλα» και μία δόση σουρεαλισμού. Όταν ήρθαν οι πιο απαιτητικές καταστάσεις, βοήθησε αυτή η κατά κάποιον τρόπο προετοιμασία.
Για μένα βέβαια το χιούμορ είναι το πρίσμα, μέσα από το οποίο βλέπω σχεδόν τα πάντα.
Υπήρξε κάποια στιγμή που σκέφτηκες να τα παρατήσεις;
Όχι! Υπήρχαν όμως πάρα πολλές στιγμές που ήθελα να κοιμηθώ. «Φύγετε όλοι!», έλεγα. Γιατί όταν βγήκα από το κώμα, δεν με άφηναν να κοιμηθώ. Πρέπει να έχεις τον οργανισμό σου σε σχετική λειτουργία, δεν μπορεί να κοιμάσαι συνέχεια. Και εγώ ήθελα να κοιμάμαι, ήμουν «χώμα»! Αυτοί μου έλεγαν «Αρκετά κοιμήθηκες» και απαντούσα: «Γιατί; Τι έχω να κάνω; Είμαι παράλυτη από τον λαιμό και κάτω, γιατί με ξυπνάς, τι θα κάνουμε; Εδώ θα είμαι!».
Μια κατάσταση πολύ σοβαρή, όπως και η δική σου, μπορεί να σε ταράξει ψυχολογικά. Εδώ έναν χωρισμό περνάμε και μας παίρνει από κάτω, εσύ πώς το χειρίστηκες;
Όχι, όχι κάτσε, κάτσε, κάτσε! Καλό είναι να ξεχωρίζονται. Ο χωρισμός είναι φοβερά επίπονο πράγμα! Όταν χωρίζεις θα έπρεπε να παίρνεις άδεια από το γραφείο, σόρρυ κιόλας. Ο χωρισμός είναι ό,τι χειρότερο. Εγώ μισώ τους χωρισμούς. Είναι η ολική απόρριψη από κάποιον που σε ξέρει πάρα πολύ καλά. Η αρρώστια, αυτό που συνέβη, ήταν απλώς κάτι που συνέβη. Κατάλαβες; Δηλαδή, κατά κύριο λόγο εγώ φταίω. Το καημένο το σώμα μου μού έδινε σημάδια ένα χρόνο ολόκληρο... Ψυχολόγο είχα συμβουλευτεί με το «καλημέρα!». Είχα ψυχολόγο από πριν. Την καλύτερη ψυχολόγο, την έβλεπα όποτε ήμουν φορτισμένη. Ήθελα να ξεκαθαρίσω πράγματα και με βοήθησε πάρα πολύ. Είμαι μεγάλη fan! Πιστεύω ότι είναι φοβερά υποτιμημένο ως επάγγελμα, ως ιατρικός κλάδος. Όπως πας στο γυμναστήριο να διατηρείσαι καλά, καλό είναι να πηγαίνεις πού και πού στον ψυχολόγο, ώστε να ξεσκαρτάρεις λίγο, να δεις τις συμπεριφορές, προβλήματα που μπορεί να έχουν μαζευτεί.
Σε ποια πράγματα έχεις καταλήξει κάνοντας ψυχοθεραπεία, που μπορεί ν' αναθεώρησαν τον τρόπο που έβλεπες τον κόσμο;
Α όχι, δεν…! Αυτό δεν έχει συμβεί! Αν μη τι άλλο, μου επιβεβαίωσαν τον τρόπο με τον οποίο βλέπω τον κόσμο! (γέλιο) Αυτό που με βοήθησε πάρα πολύ να δω είναι τον μηχανισμό μου, το πώς λειτουργώ εγώ ως άνθρωπος και πώς να τον μαναντζάρω λίγο καλύτερα από συναισθηματικής άποψης, ξέρεις. Τι σε στενοχωρεί εύκολα, τι σε πληγώνει εύκολα, πώς να μπορείς έχεις φερθεί σε αυτό, να μάθεις να αναλύεις λίγο την συμπεριφορά σου, να είσαι λίγο πιο ευγενική με τον εαυτό σου. Μερικά πράγματα είναι νορμάλ να σε επηρεάζουν. Άμα αρχίσεις να ενοχλείσαι που ενοχλείσαι, το διπλασιάζεις άνευ λόγου, είναι σαν αυτό που λέω: «Άμα φοβάσαι την αρρώστια κι έχεις και την αρρώστια, είναι διπλό το βάρος. Μην φοβάσαι! Άμα είναι να έρθει, θα ‘ρθει! Δεν πειράζει!»
Μετά την περιοδεία τι σκέφτεσαι να κάνεις;
Περιμένω να δω τι θα γίνει με τον Covid και κατ’ επέκταση αν δεν γίνει κάτι με τον Putin που δεν βολεύει. Θέλω να πάω Ευρώπη tour, να βγάλω έξω στα αγγλικά το "Staying Alive" και στην Ελλάδα ετοιμάζω μια καινούργια παράσταση stand up. Τώρα έχω μερικές ιδέες, οι οποίες ελπίζω μέσα στο καλοκαίρι να μεστώσουν. Θέλω να κλείνω λίγο με αυτό, δηλαδή όπου πάω τώρα με το «Σχεδόν Πέθανα» να είναι και η τελευταία φορά, δεν νομίζω ότι σηκώνει άλλο, ακόμη και εκεί που θα πάω πρώτη φορά, θα είναι και η τελευταία (γέλιο). Είναι αυτό, ξέρεις μετά από πέντε χρόνια το έχουμε εξαντλήσει το θέμα της περιπέτειας και της ασθένειάς μου. Πλάκα είχε, δεν λέω! (γέλιο), αλλά να πούμε και τίποτε άλλο!
Για έναν επιτυχημένο οδηγό επιβίωσης στη ζωή, τι θα έβαζες πρώτα στη λίστα;
Αγάπη, γέλιο και να κάνεις πράγματα που γεμίζουν την ψυχή σου. Δεν είναι ανάγκη να είναι η δουλειά σου, γιατί πολύ συχνά γίνεται για βιοποριστικούς λόγους, αν μπορείς να ζήσεις από κάτι που αγαπάς, τα πας τέλεια, αρκεί μέσα στη ζωή σου να έχεις πράγματα που κάνεις για σένα που σε γεμίζουν χαρά και σε βοηθούν να τα έχεις καλά με τον εαυτό σου. Και πολύ γέλιο, πολλή αγάπη και νομίζω και σεβασμό, αυτά λέω ότι είναι πάντα το τρίπτυχο της επιτυχίας! Είναι πολύ σημαντικό το γέλιο για μένα. Να γελάς με την καρδιά σου, κάνεις κοιλιακούς χωρίς να γυμνάζεσαι. Τα έχω πάρει γιατί ενώ κάνω πάρα πολλή γυμναστική, πολλή φυσικοθεραπεία, ενδυνάμωση που βοηθά στην ισορροπία, δεν γίνεται να με λιώνεις στην γυμναστική και να μην μπορώ να έχω σώμα για Instagram, δεν επιτρέπεται! Όλη αυτήν την κούραση και να μην έχω ούτε μία φέτα, μεγάλος πόνος, οδυρμός… (γέλιο)
Info: «Σχεδόν Πέθανα», Block 33, 26ης Οκτωβρίου 33, Πέμπτη 19/05 και Παρασκευή 20/05/2022 στις 21:00.
Για κρατήσεις θέσεων: viva.gr
Κεντρική φωτογραφία: @theovranas
