Ελευθερία. Μεγάλη λέξη. Συνηθίζω να τη γράφω με κεφαλαίο το «Ε», γιατί νομίζω πως την τιμώ λίγο παραπάνω με αυτόν τον τρόπο. Υπάρχει άλλωστε μεγαλύτερο αγαθό; Αυτό που διαμορφώνει συνειδήσεις, γενιές, ολόκληρες ζωές ανθρώπων και σήμερα καταλήγει να γίνεται πιο αναγκαίο από ποτέ.
200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Φαντάζουν τόσο μακριά και συνάμα τόσο κοντά. Δεν θα κρυφτώ. Με έπιανε δέος και ίσως μια μικρή ανατριχίλα, καθώς πλησίαζε η μέρα της 25ης Μαρτίου. Η ημέρα της Επετείου. Μιας Επετείου που ενώνει το χθες με το σήμερα, αλλά και το αύριο. Μιας Επετείου που όσο και αν τη φοβάμαι λίγο -καθώς πιστεύω ότι οι γνώσεις μου για αυτήν υστερούν μπροστά στο μεγαλείο της- τη σέβομαι όσο καμία.
Η σημερινή μέρα δεν ενώνει μόνο το 1821 με το 2021, αλλά φέρνει σε απόλυτη σύζευξη όλους τους Έλληνες, κάτω από μια κοινή ομπρέλα, αυτήν της εθνικής υπερηφάνειας. Μεγάλο πράγμα η υπερηφάνεια. Αυτή είναι που μπορεί να σε ξεχωρίσει μέσα σε πλήθος ανθρώπων. Η υπερηφάνεια για το τι είσαι και από που προέρχεσαι. Κάτι που αν το χάσεις, σταματάς να είσαι αυτόφωτος και σβήνεις μέρα με τη μέρα. Γι' αυτό θαυμάζω τους Ήρωες της Επανάστασης. Όχι μόνο για την επιθυμία τους να ζουν ελεύθεροι, αλλά και για την ανάγκη τους να δημιουργήσουν ένα ελληνικό κράτος που θα είναι αυτόφωτο, και θα τιμά την πολιτιστική τεράστια κληρονομιά του.
Άλλωστε όπως σημειώνει η Culture Editor του GLOW Εύη Καλλίνη, «"Είμαστε όλοι Έλληνες". Τα αφιερώματα στον γερμανικό και ελβετικό Τύπο και τα εμβληματικά κτίρια και μνημεία φωτισμένα στα χρώματα της γαλανόλευκης ανά τον κόσμο, όπως το κτίριο της Όπερας του Σίδνεϊ, καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα της επετείου των 200 χρόνων, όχι μόνο για τους Έλληνες και τον απόδημο ελληνισμό, αλλά και για τον ολόκληρο δυτικό κόσμο. Στην digital παγκοσμιοποιημένη κοινωνία της υπερπληροφόρησης, έννοιες όπως η Ελληνική Επανάσταση και η Ελευθερία αναζητούν τη μεταμοντέρνα τους μορφή. Αναμφίβολα, το αύριο θα πατήσει πάνω στο χθες, δεν υπάρχει η συνέχεια χωρίς τη στέρεη βάση. Και είναι βέβαιο, ότι η αγάπη και ο θαυμασμός για την ηλιοφώτιστη αυτή χώρα, όπως την περιγράφει ο Λόρδος Βύρωνας σε ποίημά του, παραμένει αναλλοίωτη στο πέρασμα των χρόνων: "Τόσο παράφορη η λαχτάρα μου για σένα, τόσο δυνατή η μαγεία σου ή τόσο αδύναμος έχω πια καταντήσει!"».
Κάπως έτσι σήμερα, θυμόμαστε και τιμούμε το παρελθόν, το οποίο έχει τη δυνατότητα να ρίξει φως στις πιο νωπές πληγές μας και ίσως να τις γιατρέψει. Ποιος θα φανταζόταν, έναν χρόνο πριν πως αυτή η σημαντική κατά τ' άλλα επέτειος μπορεί να σημαίνει τόσο πολλά για τους Έλληνες. Πως μετά από έναν σχεδόν χρόνο σκλαβιάς σε έναν ιό, θα αποζητήσουμε λίγο από την ελευθερία που μας χάρισαν οι προγονοί μας. Θα σηκωθούμε και θα τραγουδήσουμε τον Εθνικό Ύμνο, θα θαυμάσουμε -αν και από μακριά- τη στρατιωτική παρέλαση και θα χαζέψουμε τα αεροπλάνα στον καθαρό γαλάζιο ουρανό μας.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Διευθύντρια του GLOW, Σταυρούλα Κλειδαριά, «Tην εποχή που ζούσαμε ελεύθεροι, μετρώντας ήδη πάνω από έναν χρόνο πριν, οι εθνικές επέτειοι έρχονταν κι έφευγαν σαν μια ανακουφιστική ανάπαυλα στην καθημερινή ροή. Σαν μια ευκαιρία να πάρουμε ανάσες, να βγούμε, να δούμε φίλους, να διασκεδάσουμε, να έχουμε μια extra μέρα off από υποχρεώσεις και δουλειά. Τις παραμονές κανονίζαμε έξοδο συνήθως, ώστε να μην μας δεσμεύει ο χρόνος, να μπορούμε να ξενυχτήσουμε αλόγιστα, να πιούμε και να γλεντήσουμε χωρίς άγχος για την επόμενη μέρα. Κι ανήμερα να ξυπνήσουμε αργά, να συρθούμε σε ατέλειωτες ώρες ανάπαυσης στο κρεβάτι με τους ήχους της παρέλασης και τα εμβατήρια να συναγωνίζονται το hangover.»
«Πόσο γρήγορα άλλαξαν όλα και ήδη ανακαλώντας αυτές τις ελάχιστες αναμνήσεις, νοιώθω σαν να περιγράφω έναν τρόπο ζωής που ζήσαμε αιώνες πριν. Να που ήρθε αυτή η παράξενη -ποιος να το περίμενε- εποχή που το να βγεις, να δεις φίλους κι αγαπημένους, να τους αγκαλιάσεις και να τους φιλήσεις και να περάσετε ώρες παρέα, μιλώντας και διασκεδάζοντας φαντάζει απρόσιτο και απαγορευμένο σαν το χειρότερο κακό, κάτι προκλητικά βλαβερό. Να, που αυτή η εθνική επέτειος των 200 χρόνων -πιο λαμπερή και σημαντική από όλες τις προηγούμενες– μας βρίσκει να γιορτάζουμε την ελευθερία μας, χωρίς αυτήν.»
«Να, που το πολυπόθητο αγαθό της είναι σήμερα εξίσου αναγκαίο και πολύτιμο, κάτι που στερηθήκαμε πολύ και επί της ουσίας. Ας γίνει λοιπόν η σπουδαία αυτή γιορτή για τη χώρα μας, μια ευκαιρία να ξανασκεφτούμε πόσο σημαντικό είναι να ζούμε ελεύθεροι από τους σύγχρονους πια δαίμονες και να αξιολογήσουμε καλύτερα τις αξίες και την ουσία στη ζωή μας. Για το καλό όλων μας!»
Τονίζοντας τη σημασία του να στρέψουμε το βλέμμα στο μέλλον με έμπνευση από το ένδοξο παρελθόν, η Style & Beauty Director του GLOW, Ελεωνόρα Κανάκη, αναφέρει ότι η Επέτειος γίνεται αφορμή για «Να δούμε τα λάθη που έγιναν, να εμπνευστούμε από την ιστορία μας και να κοιτάξουμε μπροστά. Να κάνουμε αυτοκριτική, να απελευθερωθούμε από ό,τι μας κρατάει πίσω, να πιστέψουμε στους εαυτούς μας και να προχωρήσουμε μπροστά με αισιοδοξία. Απελευθέρωση, αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία.»
Η φετινή 25η Μαρτίου δεν σηματοδοτεί μόνο με την ολοκλήρωση ενός κύκλου 200 ετών, αλλά στέκεται ως αφετηρία ενός καινούριου, που επιτάσσει να ατενίζουμε τα χρόνια που έρχονται με αισιοδοξία και μάς προτρέπει να παλέψουμε για ακόμη μια φορά για αυτά, ώστε να γευτούμε τη γλύκα της «ένωσης» και πάλι. Μέσω της αφής, της σκέψης, των συναισθημάτων και πάνω από όλα μέσω της ταυτότητάς μας, που όσα χρόνια και αν περάσουν θα μας υπενθυμίζει ότι το αύριο μπορεί πάντα να είναι καλύτερο, αφού είναι στο χέρι μας.
Θα κλείσω με τους ορισμούς που μου έδωσε για τη σημερινή ημέρα η Αρχισυντάκτρια του GLOW, Σόνια Ταλαντινού, οι οποίοι φαντάζουν πιο επίκαιροι από ποτέ,
«Ήρωας: Ο άνθρωπος που προβαίνει σε γενναία πράξη, μέχρι σημείου αυτοθυσίας.
Επανάσταση: Η εξέγερση με στόχο την απελευθέρωση από κάποιον δυνάστη ή την απόκτηση εξουσίας -κατ’ επέκταση η αντίδραση σε κάποια καταπιεστική κατάσταση.
Ελευθερία: Η δυνατότητα ενός ανθρώπου να δρα κατά βούληση.»
Χρονιά πολλά, Χρόνια Ελεύθερα!