Η Μαρίνα και ο Γιάννης, ο Γιάννης και η Μαρίνα. Ένα ζευγάρι που 20 χρόνια τώρα ζει μαζί ελεύθερα και χωρίς προκαταλήψεις. Ανήκει και δεν ανήκει ο ένας στον άλλον, ακριβώς όπως γίνεται και με την τέχνη. Ανήκει το έργο στον δημιουργό του ή στον θεατή του, τον ακροατή του; Η Μαρίνα Κοριολάνο-Λυκουρέζου και ο Γιάννης Ζαγοριανάκος ζουν μαζί από επιλογή και επέλεξαν την Αίγινα για τόπο τους – εκεί η ελευθερία που αποζητούν, η ησυχία της ενδοσκόπησης, η επαφή με το σύμπαν και τη φύση συμβαίνουν απλώς χωρίς να τα επιζητάς. Δουλεύουν μαζί 12 χρόνια. Σκοπός είναι μόνο η εξερεύνηση. Η από κοινού και η μεμονωμένη. Με έναν μοναδικό, σχεδόν μυστηριακό τρόπο, συναντιούνται κάπου ακόμη και οι, φαινομενικά άλλες δημιουργίες τους, στην αύρα που σκορπούν, στο συναίσθημα που προκαλούν.

Γι' αυτό κι ετοιμάζουν μια κοινή έκθεση, δύο δυνατών προσωπικοτήτων, σε έναν άλλον τόπο από αυτόν που ζουν, την Πάτμο του πνεύματος, της ανακούφισης, της περισυλλογής. Η διεισδυτική ματιά της Μαρίνας συναντά το γάργαρο γέλιο του Γιάννη και η διαρκής εσωτερική μετακίνηση του Γιάννη ακουμπά στην ευαίσθητη στιβαρότητα της Μαρίνας. Στον «διάλογο» αυτό που ήρθε σε μια στιγμή μεγάλων αλλαγών και ίσως εσωτερικής
αγαλλίασης...

Τα έργα της έκθεσης

Ο Γιάννης παρουσιάζει τις σειρές Night Blues & States of Μind σαν μια μεγάλη κουρτίνα-«αγκαλιά των στιγμών που η Μαρίνα πλάθει τις δικές της ιστορίες. Mπλε περίοδος, απαλή και σκοτεινή. Νύχτα. Όταν όλα είναι πιο ήσυχα, όταν ο χώρος και ο χρόνος δεν έχουν διάσταση, τότε έρχονται όλα όσα προσπερνάμε τη μέρα. Και θα βρεθούμε απέναντι στους δαίμονές μας, τους φόβους μας, τις αδυναμίες. Αφηνόμαστε στην αγκαλιά της νύχτας και βουτάμε σε κάθε απόχρωση του μπλε της, κάθε απόχρωση-δύναμη για να ανακαλύψουμε τα βάθη της αντοχής μας, να ξεκλειδώσουμε την αυτογνωσία.

Το Night Blues είναι η απόδειξη της ικανότητας του ανθρώπινου πνεύματος για ανανέωση. Η υπενθύμιση ότι ακόμη και στις πιο σκοτεινές μας στιγμές υπάρχει ομορφιά και ότι μέσα στις σκιές κρύβεται η υπόσχεση ενός φωτεινότερου αύριο. Όλα τα έργα είναι μικτή τεχνική σε καμβά, μέταλλο, ξύλο.

Η σειρά αφηρημένων πορτραίτων States of Mind είναι μια εξερεύνηση των εσωτερικών και εξωτερικών δυνάμεων που μας διαμορφώνουν. Τα αφηρημένα πορτρέτα γεννιούνται σε μια στιγμή και δεν επανεξετάζονται. Παραπέμπουν σε ένα συναίσθημα, μια κατάσταση ύπαρξης, μια στιγμή στο χρόνο. Στον πυρήνα των πινάκων του Yzagor κυριαρχούν δύο στοιχεία: το νερό και το ανθρώπινο μυαλό (ή μήπως ο εγκέφαλος;). Ο Yzagor έχει μεγάλη αγάπη για το νερό, τις ιδιότητες του, τη μυστηριώδη συμπεριφορά του, την ικανότητά του να θυμάται. Εδώ, το νερό είναι το μέσο για το χρώμα. Τον γοητεύει όμως και ο εγκέφαλος, οι ιδιότητες του, η μυστηριώδης συμπεριφορά του, η ικανότητά του να θυμάται και να ξεχνά. Αυτοί οι αφηρημένοι πίνακες θυμίζουν τις ψυχικές καταστάσεις στις οποίες (είναι πιθανό να) κατοικούμε στην καθημερινή μας ζωή. Αποτυπώνουν το χάος των σκέψεων και την υπερφόρτωση των δεδομένων που εισχωρούν στο μυαλό μας, συχνά μας καταβάλλουν σε εξουθενωτικό επίπεδο, δημιουργώντας αντιδράσεις κάθε είδους, στην προσπάθειά μας να τις κατανοήσουμε. Κάθε έργο είναι ένα διαδραστικό ταξίδι, που επιτρέπει στον θεατή να εξερευνήσει τις δικές τους σκέψεις και τα δικά του συναισθήματα, να ανακαλύψει νέες προοπτικές. Τα έργα αυτά μας καλούν να εξετάσουμε και να επανεξετάσουμε τα νοητικά και συναισθηματικά τοπία μας. Μια πρόκληση να αντιμετωπίσουμε τη λεπτή γραμμή μεταξύ της ουσιαστικής γνώσης και του θορύβου που συνοδεύει την πρόοδο και την τεχνολογία σε αυτόν τον ψηφιακό, εικονικό κόσμο του 21ου αιώνα. Ένας διάλογος μεταξύ τέχνης και επιστήμης που απασχολεί πάντα τον καλλιτέχνη. Όλα τα έργα είναι μικτής τεχνικής σε χειροποίητο χαρτί, καμβά, μάρμαρο.

Η Μαρίνα καταπιάνεται με κεραμικές δημιουργίες, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, ευτελή κατά πολλούς που διηγούνται τη δική τους ιστορία ή σε προσκαλούν σε μια προσωπική αναζήτηση. Το πιάτο, το μπολ, η κούπα. Όλα δοχεία: ρηχά και βαθιά. Επιφάνειες, ανοιχτές στο κάλεσμα της τροφής, στις στιγμές του μοιράσματος. Ένα σχήμα, συνήθως στρογγυλό, άλλοτε παραλληλόγραμμο ή και τρίγωνο. Μία επιφάνεια, ανοιχτή στο κάλεσμα του χρώματος, της διακόσμησης ή απλώς μαύρα. Πιάτα με κοβάλτιο και μαύρα δοχεία διαφόρων σχημάτων στον ρόλο που ο καθένας τα αισθάνεται. Όλα τα κεραμικά που παρουσιάζονται είναι μονόπυρα.

Η έκθεση MOMENTUM, τον τίτλο της οποίας τούς χάρισε η δημοσιογράφος Μία Κόλλια, αντιπροσωπεύει την κοινή τους πορεία, με το βιωμένο της παρελθόν και το άγνωστο μέλλον της.

Συνομιλώντας με την Μαρίνα Κοριολάνο-Λυκουρέζου 

Mε τον μοναδικό σου τρόπο έχεις καταφέρει να δημιουργήσεις τη δική σου Σχολή, με το κεραμικό έργο σου να γίνεται άμεσα αναγνωρίσιμο και να διέπεται από μια ξεχωριστή ευαισθησία. 

Δεν θα έλεγα ότι έχω δημιουργήσει κάποια Σχολή. Μελετώ την κεραμική, ψάχνω τη δική μου προσωπική «γλώσσα», ερευνώ τη σχέση μου με την τέχνη μου και μοιράζομαι την αγάπη μου για το υλικό αυτό μέσω της διδασκαλίας μου και των εργαστηρίων που τρέχω. 

Μίλησέ μας για την πορεία σου, πώς ξεκίνησαν όλα, ποιο ήταν το σημείο εκκίνησης και πώς εξελίχθηκε η διαδρομή σου...

Ήρθα σε επαφή με την κεραμική μέσω της κεραμίστριας, δασκάλας και φίλης μου Θεοδώρας Χωραφά, λίγα χρόνια αφού ήρθα στην Αίγινα. Ερωτεύτηκα την κεραμική και τώρα δεν μπορώ - ούτε θέλω - να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς αυτήν.

Ποια είναι τα αγαπημένα σου υλικά, πώς κατέληξες σ' αυτά και τι είναι αυτό το ξεχωριστό που σου προσφέρουν; 

Ο πηλός που μου προσφέρει την έννοια του «ανήκω».

Τι μέρος της ζωής σου καταλαμβάνει η Τέχνη;

Από μικρή ζω σε ένα περιβάλλον όπου όλες οι μορφές Τέχνης έχουν σημαντική θέση - μουσική, ζωγραφική, φωτογραφία, κινηματογράφος, θέατρο, γλυπτική. Έχω δουλέψει με καλλιτέχνες, ζω μ' έναν καλλιτέχνη. Είχα μία γκαλερί για 5 χρόνια... Όλα τα χρόνια ήμουν στο κομμάτι της διοργάνωσης και προώθησης της Τέχνης, με αγάπη και αφοσίωση. Τώρα, έχω βουτήξει και τα χέρια μου μέσα σε αυτήν, κυριολεκτικά. Δεν ορίζω τον εαυτό μου ως καλλιτέχνη... Γίνομαι σιγά-σιγά κεραμίστα, και εάν φτάσω στο σημείο να συγκινήσω με κάποια έργα μου, τότε ίσως σταθεί η έννοια «καλλιτέχνης».

Τι σου προσφέρει η κεραμική, ποιες άλλες τέχνες σε ιντριγκάρουν και πώς τις επεξεργάζεσαι; 

Ψάχνω το σχήμα, την απαλή και απλή διακόσμηση, την αμεσότητα της χειρονομίας που χαρίζει λίγο χρώμα. Ακολουθώ το υλικό, την υφή και τις ατελείωτες δυνατότητές του. Προσπαθώ να ακούσω τις προτάσεις που προκύπτουν από το «διάλογο» με τον ίδιο το πηλό, μέσα από την ησυχία, τη συνειδητή χειρονομία και την επανάληψη. Για μένα, η κεραμική είναι μία διαλογιστική μελέτη.

Μίλησέ μου για τη συνεργασία σου με τον Γιάννη Ζαγοριανάκο και τι ετοιμάζετε μαζί;

Με τον Γιάννη, μοιράζομαι τη ζωή μου εδώ και σχεδόν 20 χρόνια. Τον ακολουθώ στη δική του πορεία στην τέχνη της ζωγραφικής, και της χειροτεχνίας, για την οποία μοιραζόμαστε μία βαθιά αγάπη. Έχουμε δημιουργήσει πολλά projects μαζί, προωθώντας τη χειροτεχνία και δίνοντας σε ανθρώπους τη δυνατότητα να δείξουν και να πωλήσουν τις δημιουργίες τους. Στη συνέχεια, δημιουργήσαμε την εταιρεία "The Cool Projects", μέσω της οποίας έχουμε σχεδιάσει και παράξει πολλά αντικείμενα: από χειροποίητα σαπούνια, designs για το μπάνιο και το σπίτι με πληθώρα υλικών... φέτος, έχουμε προσθέσει σε αυτά τη δημιουργία εργαστηρίων τέχνης και χειροτεχνίας (workshops & retreats) που τρέχουμε υπό την ονομασία "Aegina Retreats". Έτσι, μοιραζόμαστε όσα αγαπάμε και φτιάχνουμε με ανθρώπους που ψάχνουν να εκφράσουν την δημιουργικότητα τους, χωρίς κριτική και λογοκρισία, με την ελευθερία που όλοι, κάπου και κάπως, αναζητούμε.

Επιλέγετε τόπους με μια αυθεντικότητα για να ζείτε και να εργάζεστε; Γιατί επιλέξατε την Πάτμο για να παρουσιάσετε το έργο σας; 

Μία φίλη που αγαπάει πολύ την Πάτμο μου πρότεινε να οργανώσω έκθεση εκεί για τον Γιάννη, στο παλιό σχολείο της Χώρας Πάτμου ή στην Οικία Σταύρακα. Έκανα αίτηση για λογαριασμό του Γιάννη... και κάποια στιγμή προέκυψε η ιδέα να παρουσιάσαμε τη ζωγραφική του και την κεραμική μου μαζί.

Παράλληλα, η Πάτμος είναι ένα νησί με το οποίο έχω αρκετούς συνδέσμους: Βαφτίστηκα εκεί, ο νονός μου, ο οποίος ήταν ζωγράφος, είχε σπίτι εκεί. Η νονά μου, επίσης, έχει σπίτι εκεί, και μία παιδική φίλη έζησε εκεί για πολλά χρόνια. Έχω πάει αρκετές φορές μέσα στα χρόνια κι έχω μαζέψει μερικές, υπέροχες αναμνήσεις που σχετίζονται με το νησί.

Τι έχεις αποκομίσει από τις συνεργασίες σου μέχρι τώρα;

Έχω κάνει μερικές αξέχαστες συναντήσεις. Επίσης, κάποιες πολύ ιδιαίτερες συναντήσεις έφεραν συνεργασίες. Το βασικότερο στις συνεργασίες: Η εμπιστοσύνη και η ικανότητα μας να μαθαίνουμε, πάντα.

Ποια είναι τα highlights της καριέρας σου και τι ακολουθεί; 

Δεν έχω ακολουθήσει μία καριέρα. Έχω κάνει πολλά διαφορετικά πράγματα στη ζωή μου κι έχω συλλέξει πολλές εμπειρίες, άρα αρκετά έχουν εγγραφεί στη μνήμη μου. Ένα σίγουρο highlight: Το ό,τι έχουμε καταφέρει με τον Γιάννη να συνεργαστούμε για χρόνια τώρα, και να δημιουργούμε ομορφιά.

Ποιες είναι οι σωστές δόσεις ενέργειας που διαθέτεις στην Τέχνη, και σε όλα τα υπόλοιπα...

Η σωστή δόση ενέργειας είναι όλη η ενέργεια! Εργασία και πάλι εργασία. Επανάληψη. Επιμονή. Υπομονή. Λάθη. Αποδοχή.

Που έχεις καταλήξει σε σχέση με τον τρόπο ζωής που σου ταιριάζει; 

Δεν έχω καταλήξει. Ακόμη ψάχνω και πάντα θα ψάχνω.

Πώς νιώθεις όταν βλέπεις έργα σου σε κάποιον χώρο; 

Υπάρχουν λίγα έργα μου σε σπίτια και χώρους. Με τιμά, και μου φέρνει μία παιδική χαρά και συγκίνηση κάποιος να έχει επιλέξει ένα δικό μου αντικείμενο, από το οποίο θα πιει ή θα φάει. Το οποίο θα βλέπει και θα αγναντεύει. Φτιάχνω κυρίως χρηστικά αντικείμενα, μέσα στα οποία είναι αποτυπωμένο ένα κομμάτι του εαυτού μου. Οπότε όποιος επιλέγει ένα έργο μου επιλέγει ένα κομμάτι του εαυτού μου, είτε το γνωρίζει είτε όχι.

Ποια είναι τα επόμενά σου βήματα; 

Όπως ανέφερα νωρίτερα, έχουμε δημιουργήσει, με τον Γιάννη, το "Aegina Retreats". Θέλουμε αυτός ο χώρος να γίνει ένα σημείο συνάντησης δημιουργών και δημιουργίας, ένα μέρος μοιράσματος. Ένα είδος hub που μετατρέπεται ανάλογα με τις ανάγκες και ιδέες που προκύπτουν. Εδώ γίνονται εργαστήρια, ρέει η δημιουργικότητα, η ανταλλαγή...

Η χαρά της ζωής περιλαμβάνει...

Ό,τι αγαπώ.

Περιέγραψέ μου με τρεις λέξεις τον εαυτό σου; 

Πάντα λίγο ξένη.

Πάντα πολύ οικεία – αυτές είναι 6 λέξεις βέβαια.

Ελλάδα είναι...

Θάλασσα, αέρας, ευτυχισμένες παιδικές αναμνήσεις, πρώτος έρωτας, αυθορμητισμός και χάος, το οποίο βέβαια αφήνει τεράστιο χώρο για δημιουργία.

Το αγαπημένο σου μουσείο/gallery και η έκθεση που λάτρεψες τελευταία;

Ένα (νοητό) παράθυρο μέσω του οποίου κάθε φορά βλέπω και κάτι άλλο.

Ο ορισμός της ομορφιάς για εσένα…

Η αυθεντικότητα. 

Ποιο είναι το πιο ριψοκίνδυνο πράγμα που έχεις κάνει; 

Σωματικά: ελεύθερη πτώση από αεροπλάνο.

Πνευματικά: ελεύθερη πτώση στη ζωή... τις λίγες φορές που τα έχω καταφέρει.

Η καλύτερη συμβουλή που σου έχουν δώσει ποτέ; 

Μην προσπαθείς να γεμίζεις κενά, βρες τρόπο να εκφράζεις αυτό που έχεις μέσα σου.

Κάτι για το οποίο είσαι περήφανη...

Είκοσι χρόνια συντροφικότητα και συμβίωσης.

Info: Μαρίνα Κοριολάνο-Λυκουρέζου | Κεραμικά & Γιάννης Ζαγοριανάκος | Ζωγραφική, Οικία Σταύρακα Χώρα Πάτμου, Διάρκεια έκθεσης: 4-14 Αυγούστου 2024 | Aνοιχτά, καθημερινά 10.30-13.30 & 19.30-21.30