Ένα άνθρωπος που ζει με τον τρόπο του ακόμη ανάμεσά μας. Κάτι παραπάνω από ποιητής. Ως μια ιδέα θα μπορούσε να τον χαρακτηρίσει κανείς... Η ζωή και του έργο του είναι γνωστά και ανεξίτηλα, οι απόψεις του άφησαν εποχή και κατάφερε να αφήσει μια για πάντα χαραγμένο τον «καβαφικό ερωτισμό», που ακόμη και σήμερα αποτυπώνεται στα μοναδικά ποιήματά του, στην ξεχωριστή πένα του. Μια προσωπικότητα που απασχόλησε την κοινή γνώμη, όχι μόνο για τη σπουδαία γραφή του, αλλά και την προσωπική του ζωή.

Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει το αφιέρωμα στον Καβάφη του περιοδικού "Journal of the Hellenic Diaspora", το οποίο δημοσιεύτηκε το 1983. Εκείνο το κείμενο είχε προκαλέσει, μεταξύ άλλων, αρκετές συζητήσεις για μια επισήμανση που περιείχε και ανήκε στους εκδότες του περιοδικού. Στον πρόλογό τους, στο αφιερωματικό τεύχος, δήλωναν ότι ο Καβάφης δεν ήταν ούτε «διεστραμμένος» ούτε «πρόστυχος» ούτε «ερωτικός», αλλά ομοφυλόφιλος και κατέληγαν λέγοντας ότι «αν ο Καβάφης δεν ήταν ομοφυλόφιλος, δεν θα ήταν Καβάφης».

Τίποτα παραπάνω από ένας άνθρωπος με ψυχή, με τόλμη και αστείρευτο ταλέντο!

Σήμερα, 29 Απριλίου, ανήμερα της γέννησης (1863) και του θανάτου (1933) του, το Ίδρυμα Ωνάση ανακοινώνει ότι αναλαμβάνει την αποκατάσταση της Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια σε συνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού. Μπορείτε να φανταστείτε το μικρό γραφείο όπου έγραφε τα ποιήματά του; Το μπαλκόνι στο οποίο ονειρευόταν το αύριο και αναπολούσε το χθες; Τη γειτονιά στην οποία περπατούσε στο κέντρο της Αλεξάνδρειας; Το διαμέρισμά του στην πρώην οδό Lepsius;

Σαν σήμερα, λοιπόν, 159 χρόνια από τη γέννηση και 89 χρόνια από τον θάνατο του Κ. Π. Καβάφη, ανακοινώνεται η έναρξη εργασιών αποκατάστασης της οικίας του σπουδαίου Αλεξανδρινού ποιητή, που λειτουργεί κάτω από τη διαχείριση του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Αίγυπτο, μέσα από τη συνεργασία του με το Ίδρυμα Ωνάση.

Ξεκινώντας με την απόκτηση του αρχείου Καβάφη, την ψηφιοποίηση, το άνοιγμά του στο κοινό και τους ερευνητές, δέκα χρόνια μετά, το Ίδρυμα Ωνάση υποστηρίζει έμπρακτα το έργο του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Αλεξάνδρεια, ώστε η Οικία του Κ. Π. Καβάφη να καταστεί πόλος έλξης επισκεπτών από όλο τον κόσμο.

Υπό την αρχιτεκτονική μελέτη του flux-office της Εύας Μανιδάκη και του Θανάση Δεμίρη, το Ίδρυμα Ωνάση δεσμεύεται στην αποκατάσταση και στην ενίσχυση της λειτουργίας της Οικίας Καβάφη. Το μέρος, όπου ο Κ. Π. Καβάφης έζησε για 35 χρόνια θα ανακαινιστεί ώστε να αναδείξει την εικόνα που είχε η κατοικία εκείνη την εποχή. Η Οικία Καβάφη μάς μεταφέρει πίσω στον χρόνο, δίνοντας ζωντανές εικόνες της βιογραφίας του ποιητή.

Η Οικία Καβάφη στην Αλεξάνδρεια ή αλλιώς το Μουσείο Καβάφη–εγκαινιάστηκε το 1992 με πρωτοβουλία του ιστορικού και συγγραφέα Κωστή Μοσκώφ (1939-1998), ενός ενεργητικού και χαρισματικού ανθρώπου των γραμμάτων και της επιστήμης, που διατέλεσε Μορφωτικός Ακόλουθος στην Ελληνική Πρεσβεία του Καΐρου. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αίγυπτο, ο Μοσκώφ δημιούργησε το Μουσείο Καβάφη με σκοπό τη στήριξη των σπουδών ποίησης μέσα από τα Καβάφεια Συνέδρια, τα οποία καθιέρωσε και πραγματοποιούνται ακόμα στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια, παράλληλα με άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Εξάλλου, ένα δωμάτιο της οικίας έχει παραχωρηθεί και λειτουργεί ως αίθουσα Στρατή Τσίρκα, στην οποία εκτίθενται φωτογραφικό υλικό και αντίτυπα των βιβλίων του.

Να αναφέρουμε στο σημείο αυτό, πως ο δρόμος όπου βρίσκεται η Οικία Καβάφη ονομαζόταν Lepsius κατά την εποχή του Καβάφη, ωστόσο αργότερα μετονομάστηκε σε C.P. Cavafy, προς τιμήν του Έλληνα ποιητή. Το κτίριο περιβαλλόταν από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, το Ελληνικό Νοσοκομείο και τους οίκους ανοχής της πόλης.

Ο Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου, Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση αναφέρει: «Το Ίδρυμα Ωνάση απέκτησε πριν από 10 χρόνια το αρχείο του Κ. Π. Καβάφη που είχε περιέλθει στον αείμνηστο καθηγητή Γ. Π. Σαββίδη. Το αρχείο αυτό έχει πλέον ψηφιοποιηθεί σύμφωνα με τις σύγχρονες αρχές της αρχειονομίας. Το ψηφιακό αρχείο είναι προφανώς ιδιαίτερα σημαντικό γιατί είναι ελεύθερα προσβάσιμο σε όλους τους ερευνητές και τους φίλους του ποιητή. Η επαφή όμως με ένα χειρόγραφο, κάποιο βιβλίο που είχε μελετήσει ή ένα memento του ποιητή δίνουν σε αυτόν που έρχεται σε επαφή μαζί τους μια ιδιαίτερη συγκίνηση. Για αυτόν τον λόγο έχουμε προγραμματίσει και σύντομα θα εγκαινιάσουμε το Μουσείο Καβάφη στην Αθήνα, όπου θα εκτεθεί το φυσικό αρχείο Καβάφη και όσα προσωπικά του αντικείμενα, έπιπλα, βιβλία κ.λπ. μπορέσαμε να συλλέξουμε».

Και συμπλήρωσε: «Με βάση την υπογεγραμμένη προγραμματική μας συμφωνία, το Ίδρυμα Ωνάση αναλαμβάνει, σε στενή συνεργασία με το ΕΙΠ, το πλήρες κόστος της ανακαίνισης αλλά και της λειτουργίας της Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια για πέντε χρόνια, που μπορούν να παραταθούν. Στόχος όλων μας δεν είναι η Οικία Καβάφη στην Αλεξάνδρεια να καταστεί ένα απλό μουσείο ή κάποιου είδους προσκύνημα. Αντίθετα, στόχος μας είναι, με τη βοήθεια και της ψηφιακής τεχνολογίας, να γίνει ένας ζωντανός χώρος για όλους, Έλληνες και ξένους, τουρίστες και μελετητές, που θέλουν για λίγο να αισθανθούν αυτήν την ιδιαίτερη συγκίνηση που, ακόμα και σήμερα, καταλαμβάνει όποιον μπαίνει σε αυτά τα δωμάτια όπου πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο ποιητής».

«Δεν με πειράζει αν απλώνη έξω ο χειμώνας καταχνιά, σύννεφα, και κρυάδα. Μέσα μου κάμνει άνοιξι, χαρά αληθινή. Το γέλιο είναι ακτίνα, μαλαματένια όλη, σαν την αγάπη άλλο δεν είναι περιβόλι, του τραγουδιού η ζέστη όλα τα χιόνια λιώνει. Τι ωφελεί οπού φυτρώνει λουλούδια έξω η άνοιξις και σπέρνει πρασινάδα! Έχω χειμώνα μέσα μου σαν η καρδιά πονεί. Ο στεναγμός τον ήλιο τον πιο λαμπρό σκεπάζει, σαν έχη λύπη ο Μάης με το Δεκέμβρη μοιάζει, πιο κρύα είναι τα δάκρυα από το κρύο χιόνι», είχε γράψει κάποτε ο Κωνσταντίνος Καβάφης, γεμίζοντάς μας ακόμη και σήμερα αισιοδοξία.

Παρακάτω, 1' στην Οικία Καβάφη στην Αλεξάνδρεια πριν αρχίσουν τα έργα αποκατάστασης: