Το 2017, ο σχεδιαστής επίπλων James Shaw παρατήρησε ένα μικρό κομμάτι γης προς πώληση κοντά στο διαμέρισμά του στο Shoreditch. Περιέργως, στο διαδίκτυο το άδειο οικόπεδο διαφημιζόταν ως διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων. Ο Shaw, ο οποίος παρακολουθούσε για χρόνια μια ευκαιρία ανάπτυξης, αγνόησε αυτή την ασυνέπεια. Λίγο καιρό αργότερα θα έκανε δική του αυτήν την έκταση κι εκεί θα έχτιζε το σπίτι του.
Το οικόπεδο των 60 τετραγωνικών μέτρων αντιμετώπιζε, ωστόσο, ένα πρόβλημα. Καθώς βρισκόταν σε ζώνη διατήρησης, η ανάπτυξή του θα έπρεπε να μοιάζει με τα άλλα σπίτια που βρίσκονταν κοντά. Ωστόσο, αν το έκανε ο ιδιοκτήτης, θα εμπόδιζε το φως - κάτι που επίσης δε θα μπορούσε να γίνει. Σχεδιάζοντας το σπίτι μαζί με τον φίλο του Nicholas Ashby, αρχιτέκτονα, οι δημιουργικές ευκαιρίες που προέκυψαν από αυτές τις παραμέτρους έκαναν το δίδυμο να δώσει βάση ακόμα και στην παραμικρή λεπτομέρεια.
Το σπίτι που προέκυψε είναι σε σχήμα αχλαδιού - με την πλειονότητα του ζωτικού χώρου να βρίσκεται κάτω από το έδαφος. «Δημιουργώντας το υπόγειο, υπήρχαν κάποια σοβαρά κομμάτια μηχανικής, για να αποφευχθεί η ολίσθηση των άλλων σπιτιών. Τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν πάει πολύ στραβά. Το θέμα είναι να βρεις τις περιοχές όπου θα μπορούσες να δημιουργήσει ελεύθερα κι εκείνες όπου πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός».
Το «υπόγειο σπίτι» αποτελεί πλέον μια κατηγορία κατοικίας στο Λονδίνο που είναι πραγματικά μοναδική. Ο Shaw αγόρασε το οικόπεδο την ίδια χρονιά που η αρχιτέκτονας Sophie Hicks ολοκλήρωσε το βραβευμένο υπόγειο σπίτι της και το φως έχει ομοίως εισαχθεί μέσω γαλλικών παραθύρων (τα οποία ανοίγουν σε μια μικρή βεράντα), καθώς κι ενός φεγγίτη διπλού ύψους. «Οι γάτες της γειτονιάς λατρεύουν να έρχονται και να κάθονται πάνω του», λέει ο Shaw. Σαν απόδειξη του άθλου της κατασκευής, οι τσιμεντόλιθοι στον κάτω όροφο παραμένουν εκτεθειμένοι. Αυτή η πιο ακατέργαστη, βιομηχανική παλέτα αντιπαραβάλλεται με το ζεστό, καφέ-πορτοκαλί της κουζίνας.
Αντί να πολεμήσει την κλίμακα, το σπίτι που δημιούργησαν οι Shaw και Ashby γιορτάζει τη μικρότητά του με μια αίσθηση χιούμορ. Ο κατά παραγγελία καναπές έχει στριμωχτεί παράλογα στο ισοσκελές τρίγωνο της γωνίας. Το μεταλλικό, υπερυψωμένο δάπεδο πρόσβασης, χαρακτηριστικό ενός γραφείου, έχει πάνελ που μπορούν να ανασηκωθούν με βύσματα, αποκαλύπτοντας αποθηκευτικό χώρο από κάτω. Το τραπέζι της τραπεζαρίας; Σε σχήμα αχλαδιού. «Αυτό σημαίνει ότι έχουμε δύο τραπέζια σε ένα. Μικρό και οικείο στη μία άκρη, και έναν μεγαλύτερο χώρο για τέσσερα ή πέντε άτομα στην άλλη. Αν είχαμε ένα τετράγωνο ή κυκλικό τραπέζι, δεν θα μπορούσαμε να χωρέσουμε τόσα πολλά», λέει ο Shaw. «Οι άνθρωποι λένε ότι το σπίτι μοιάζει με πλοίο όσον αφορά τη χρήση του χώρου - μεγιστοποιώντας κάθε ευκαιρία».
Ζώντας στο σπίτι με τη σύντροφό του, μια συγγραφέα - καθώς και με τη νεογέννητη κόρη τους και τη γάτα τους, Rupert - το ερώτημα του πού θα τοποθετηθούν τα βιβλία αντιμετωπίστηκε από τον Shaw με απόλυτη σοβαρότητα και κατασκεύασε μια μνημειώδη βιβλιοθήκη από το δάπεδο μέχρι την οροφή. Εκτός από μια εναλλασσόμενη σειρά έργων τέχνης (το νέον του Jochen Holz στο διάδρομο ήταν μια ανταλλαγή με έναν φίλο), τα σχέδια του ίδιου του Shaw - από το μπλε χειρολισθήρα στη σκάλα μέχρι τα κηροπήγια και τις λάμπες «σταγόνας» του - εμφανίζονται παντού. Ωστόσο, απροσδόκητα, το μπάνιο του υπογείου είναι αυτό που κερδίζει στο μέτωπο της γοητείας. Ο Shaw αγόρασε δείγματα χρωματιστών πλακιδίων για να δημιουργήσει αφηρημένα μωσαϊκά εμπνευσμένα από την Anni Albers. Τοποθετημένα στο μανιταρένιο φόντο, οι γεωμετρικές μορφές περιλαμβάνουν λουλούδια, φρούτα, μια πάπια και τον Rupert, τη γάτα. Το πλάι της μπανιέρας καθρεφτίζεται, βυθίζοντας τις απεικονίσεις σε ονειρικά βάθη.
Στον επάνω όροφο, η κρεβατοκάμαρα διαθέτει ένα κρεβάτι με ουρανό, διακοσμημένο με -μαντέψατε- σχήματα αχλαδιού. Ενώ ένα υπνοδωμάτιο στον πρώτο όροφο μπορεί να φαίνεται αντιφατικό, για τον Shaw αυτή η τοποθέτηση δημιουργεί έναν πιο ήρεμο τρόπο ζωής. «Ένα καλοκαιρινό πρωινό είναι ωραίο να ανοίγεις τις πόρτες και να κάθεσαι στο κρεβάτι με ένα φλιτζάνι τσάι. Να βιώνεις απλώς τη ροή του», εξηγεί. Παρά τη στενότητα του οικοπέδου, ο εξωτερικός χώρος ήταν σταθερή προτεραιότητα για τον Shaw, εμπνευσμένος από ένα ταξίδι του 2018 στην Ιαπωνία και την αρχιτεκτονική που είδε εκεί. Υπάρχει αυτή η απρόσκοπτη κίνηση μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού χώρου.
Η πρόσοψη του σπιτιού -μια εξώπορτα και ένα κομμάτι τοίχου- διαψεύδει το βάθος αυτού που βρίσκεται στο εσωτερικό του. Πράγματι, μπαίνοντας μέσα στο σπίτι εισέρχεσαι σε έναν κόσμο αλλόκοτης, ιδιόρρυθμης απόλαυσης. Ο Shaw μετακόμισε στο ακίνητο με παιχνιδιάρικο -ή επικίνδυνο- τρόπο, ενώ ήταν ακόμα εργοτάξιο.
Αυτό οδήγησε σε μια (ευπρόσδεκτη) απουσία εκπλήξεων από τότε που μετακόμισε. «Ήταν μια διαδικασία σε βάθος και με μεγάλη δέσμευση», λέει ο ίδιος. «Μπορούσα να πάρω αποφάσεις ενώ ζούσα στον χώρο. Ήξερα ακριβώς πού θα ήταν το φως τον Απρίλιο στις 11 το πρωί». Ωστόσο, ο Shaw επιθυμεί να παραμείνει το σπίτι ένα μεταβλητό περιβάλλον, και ειδικότερα έχει σκεφτεί τις αλλαγές που μπορεί να προκαλέσει ένα μικρό παιδί. «Δεν έχω ακόμη συγκεκριμένα σχέδια», συλλογίζεται.
Ανακαλύψτε στην gallery περισσότερες φωτογραφίες!
Πηγή: House & Garden | Φωτογραφίες: Chris Horwood
