Συνηθίζουμε να λέμε ότι μία σχέση χωρίς εμπιστοσύνη είναι καταδικασμένη να αποτύχει και υποστηρίζουμε ότι για να συνεργαστούμε με κάποιον πρέπει πρώτα να τον εμπιστευθούμε. Η εμπιστοσύνη είναι απαραίτητη και είναι κάτι που δε θεωρείται δεδομένο από την αρχή μιας αλληλεπίδρασης.

Ας φανταστούμε μία σχέση που περιλαμβάνει δύο πλευρές, εμάς και κάποιον άλλον. Η σχέση αυτή μπορεί να είναι συντροφική, φιλική, συγγενική ή επαγγελματική. Για να νιώσουμε ασφαλείς πρέπει να ορίσουμε από κοινού με την άλλη πλευρά τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται, ώστε να έχουμε μία πλήρη εικόνα των συμπεριφορών που αναμένουμε να εκδηλωθούν, στο πλαίσιο της σχέσης. Αφού ορίσουμε επακριβώς τις επιθυμητές συμπεριφορές, περνάμε στο επόμενο στάδιο, κατά το οποίο συμμορφωνόμαστε με τους κανόνες που αποδεχθήκαμε και τηρούμε πιστά τη συμφωνία που κάναμε. Αυτό περιμένουμε ασφαλώς και από τον άλλον, ώστε να μπορούμε να μιλήσουμε για αμοιβαία εμπιστοσύνη. Άλλωστε, μόνο όταν υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη νιώθουμε χαλαροί και αφηνόμαστε στις χαρές που έχει να μας προσφέρει η σχέση.

Όταν υπάρχει εμπιστοσύνη παρατηρείται μία μεγάλη τάση για ειλικρινή και ξεκάθαρη επικοινωνία, καθώς επιδιώκουμε να απομακρύνουμε οποιαδήποτε σκιά και να ελαχιστοποιήσουμε κάθε εξωτερική ή εσωτερική απειλή. Αντιθέτως, όταν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη δυσκολευόμαστε να επενδύσουμε συναισθηματικά και αποφεύγουμε να κάνουμε σχέδια, καθώς νιώθουμε διαρκώς εσωτερική υπερένταση που μας εμποδίζει να δημιουργήσουμε μία στενή και ουσιαστική σχέση. Όταν λείπει η εμπιστοσύνη φοβόμαστε ότι θα προδοθούμε και θα πληγωθούμε, με αποτέλεσμα να αποσυρόμαστε προκειμένου να προστατευθούμε. Όσο πιο πολύ φοβόμαστε τόσο περισσότερο απομονωνόμαστε κι όσο περισσότερο απομονωνόμαστε τόσο πιο καχύποπτοι γινόμαστε. 

Αυτή η καχυποψία μάς βοηθά βραχυπρόθεσμα να μην πέφτουμε θύματα εκμετάλλευσης, αλλά μακροπρόθεσμα, μας ωθεί να βλέπουμε παντού εχθρούς κι επομένως να αποδίδουμε στους άλλους κακές προθέσεις και πονηρά κίνητρα. Όταν είμαστε καχύποπτοι αμφιβάλλουμε για τους άλλους και προσπαθούμε να προβλέψουμε τις αντιδράσεις τους, παρατηρώντας τις ενδείξεις που έχουμε.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι μία σχέση χωρίς εμπιστοσύνη δεν μπορεί να λειτουργήσει, αλλά ούτε και να αναπτυχθεί σωστά. Για να υπάρξει και να αντέξει στον χρόνο, χρειάζεται συνεχής φροντίδα και συνεργασία των δύο πλευρών, με στόχο την καλύτερη επικοινωνία. 

Πολλοί αναρωτιούνται για το τι πρέπει να κάνουν, ώστε να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του άλλου. Να μην κάνουν ποτέ λάθος; Να είναι αψεγάδιαστοι και απολύτως αξιόπιστοι; Να μην υπόσχονται κάτι αν δεν είναι σίγουροι ότι θα τηρήσουν την υπόσχεσή τους; Το να μπορεί κανείς να εμπνεύσει εμπιστοσύνη δε σημαίνει ότι θα πρέπει να μην κάνει ποτέ λάθος. Η εμπιστοσύνη επιτυγχάνεται μέσα από τις διορθωτικές κινήσεις που κάνει κάποιος όταν κάνει ένα λάθος ή όταν φαίνεται, λόγω συνθηκών, αναξιόπιστος. Αν καταφέρει να παραδεχθεί τα λάθη του, να ζητήσει συγνώμη και να δείξει εμπράκτως την πρόθεση να κάνει κάτι καλύτερο, τότε σίγουρα προετοιμάζει το έδαφος για να τον εμπιστευθούν ξανά.

Ας έχουμε κατά νου πως η εμπιστοσύνη είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για μια υγιή σχέση και το καλύτερο συνδετικό υλικό δύο ανθρώπων.

Info:

Η Νέλη Βυζαντιάδου γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ψυχολογία στο τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. και μετεκπαιδεύτηκε στην Ψυχομετρία, τη Συμβουλευτική, τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό, την Ψυχοθεραπεία μέσω Ψυχοδυναμικού Ψυχοδράματος και στη Συστημική Συμβουλευτική Ζεύγους.

Είναι πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια, επόπτρια και ψυχοθεραπεύτρια ενηλίκων και μέλος των επιστημονικών συλλόγων American Society of Group Psychotherapy & Psychodrama και International Association for Group Psychotherapy and Group Processes. Εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας, διατηρώντας ιδιωτικό γραφείο, ενώ συνεργάζεται με φορείς ως συντονίστρια ομάδων ή ομιλήτρια. Επιπλέον, έχει κυκλοφορήσει πέντε βιβλία, με πιο πρόσφατο το «Και τώρα οι τρεις μας», το οποίο κυκλοφορεί από την University Studio Press.

Facebook: Νέλη Βυζαντιάδου, Instagram: neli_byzantiadou