Στην επίσημη ιστοσελίδα του Costas Picadas το βλέμμα σου αιχμαλωτίζουν τα πολύχρωμα εικαστικά σύμπαντα που δημιουργεί σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα. Είτε πρόκειται για πίνακες, είτε για φωτογραφίες ή εντυπωσιακά installations, κάθε έργο του «τραβά» την κουρτίνα σ’ έναν μαγευτικό μικρόκοσμο, που γεννά τη ζωή. Τα κύτταρα και η αναπαραγωγή τους, οι νευρικές συνάψεις, τα χρωμοσώματα, η αναπνοή κι άλλα δομικά συστατικά και λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος αποδίδονται στο εικαστικό του σύστημα μ’ έναν απόλυτα μοναδικό τρόπο.
Μίλησέ μας για το πρόσφατο project σου με τίτλο “Biophilia”. Πότε ξεκίνησες να εργάζεσαι πάνω στη συγκεκριμένη σειρά έργων;
Η αρχή έγινε πριν από δύο χρόνια, αλλά από την έναρξη της πανδημίας, το κίνητρο πίσω από το έργο απέκτησε μεγαλύτερη ένταση και σκοπό. Αυτό που με κινητοποίησε ήταν μια ενοχλητική συνειδητοποίηση που έκανα για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζαμε έως τώρα τον πλανήτη - τον κόψαμε, τον κάψαμε, τον μολύνουμε και τον εκμεταλλευόμαστε. Ήξερα ότι η Τέχνη έπρεπε να διαδραματίσει ρόλο στη διάδοση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη «θεραπεία» του. Κι όταν εμφανίστηκε αυτή η συγκυρία, σκέφτηκα ότι δεν υπήρχε καλύτερος χρόνος για τους ανθρώπους να αντιληφθούν πώς οι καθημερινές τους δραστηριότητες συνέβαλαν στην υποβάθμιση της Γης και πώς αυτές οι σχέσεις θα μπορούσαν να επανεξεταστούν. Αλλά ήταν, επίσης, καιρός για προβληματισμό, για να δουν όλοι ότι βλάπτουν και τον εαυτό τους με τον γρήγορο τρόπο ζωής τους. Νομίζω πως αυτές οι δύο πτυχές της συνειδητοποίησης που έφερε αυτή η κατάσταση είναι σχετικές μεταξύ τους -οι δομές του ανθρώπινου σώματος δεν είναι παρά ένας μικρόκοσμος του μεγαλύτερου οργανισμού, που είναι ο πλανήτης, οπότε, όταν οι άνθρωποι επιλέγουν να τον φροντίσουν, θα κάνουν ασυνείδητα το ίδιο και για τον εαυτό τους. Το project στοχεύει να υπογραμμίσει εκείνες τις ασυνείδητες συνδέσεις που έχουμε με τη φύση.
Η ιδέα της αναπνοής διατρέχει το σύνολο των δημιουργιών σου τα τελευταία χρόνια. Πώς προέκυψε το ενδιαφέρον σου γι’ αυτήν τη θεματική;
Πριν από λίγα χρόνια πήγα ένα ταξίδι στο Macchu Picchu με την κόρη μου. Το περιβάλλον του με το μεγάλο υψόμετρο μου ήταν ανοίκειο, οπότε, όταν βρέθηκα σε αυτό, μ’ εντυπωσίασε το γεγονός ότι δεν μπορούσα να πάρω ανάσα. Χρειάστηκε πολλή προσοχή για ν’ αναπνέουμε κανονικά. Αυτή η εστίαση στην αναπνοή μου μ’ έκανε να συνειδητοποιήσω τη θεμελιώδη σημασία αυτής της λειτουργίας για τη ζωή.
Ποιες άλλες σειρές έχεις φιλοτεχνήσει πριν από τη “Biophilia”;
Καθώς μεγάλωσα σε μια οικογένεια γιατρών -όλοι οι άντρες εκτός από μένα ακολούθησαν αυτό το επάγγελμα-, ανέκαθεν με γοήτευαν πληροφορίες σχετικά με την ανατομία και το ανθρώπινο σώμα. Πριν από λίγα χρόνια, μάλιστα, άρχισε να μ’ ενδιαφέρει έντονα ο τρόπος με τον οποίο αυτό συμμετέχει συνεχώς σε μια διαδικασία κυτταρικής αναπαραγωγής. Δημιούργησα, λοιπόν, τις “Meiosis”, “Mitosis” και “Expansion”, στις οποίες ασχολήθηκα στενά με αυτά τα θέματα. Θεωρώ ότι οι δύο κλάδοι, η Ιατρική και η Τέχνη, συνδέονται, με την έννοια ότι παρέχουν «εργαλεία» που βοηθούν στη θεραπεία του σώματος και του νου. Τα τελευταία χρόνια, δε, η επιστημονική κοινότητα ασχολείται ολοένα και περισσότερο με την έρευνα για τη σημασία της συνειδητής αναπνοής. Είναι η πιο θεμελιώδης πτυχή της ζωής μας σε αυτόν τον πλανήτη. Η τέχνη μου είχε πάντα την πρόθεση να ευαισθητοποιεί και να διαδίδει τη σημασία της αναπνοής μας. Και τώρα, με την τρέχουσα πανδημία, σοκαριστήκαμε όταν συνειδητοποιήσαμε πόσο σημαντική είναι. Αναπνέουμε 22.000 φορές την ημέρα. Πόσες από αυτές γίνονται συνειδητά;
Το φθινόπωρο πριν από την εμφάνιση της πανδημίας σχεδίαζες να πραγματοποιήσεις μια έκθεση στην Ελλάδα. Σε ποια φάση βρίσκεσαι σήμερα;
Οργανώνω μια μεγάλη έκθεση σε συνεργασία μ’ ένα ελληνικό νοσοκομείο. Θα την επιμεληθεί η Κατερίνα Κοσκινά, αλλά θα προτιμούσα να διατηρήσω ορισμένες από τις λεπτομέρειες ασαφείς, τουλάχιστον μέχρι να γίνουν τα σχέδια πιο συγκεκριμένα. Θα σημειώσω μόνο ότι είναι πολύ σημαντική για μένα, γιατί, σε αυτό το σημείο της καριέρας μου, προσπαθώ συνεχώς να δημιουργήσω έναν διάλογο μεταξύ της τέχνης και της επιστήμης, των δύο μεγαλύτερων φορέων που προάγουν τον πολιτισμό και την κοινωνία. Για να καλλιεργήσω αυτήν τη συμβίωση, θέλω να εμπλέξω αρκετούς επαγγελματίες από τον ιατρικό τομέα – επειδή δεν είμαστε ακόμη σε σημείο που η κοινωνία να κατανοεί ή να αποδέχεται τα θεραπευτικά οφέλη της Τέχνης, είναι απαραίτητο να έχουμε επαγγελματίες του κλάδου της Ιατρικής, για να γεφυρωθεί αυτό το κενό. Ελπίζω, επίσης, να δημιουργήσω έναν χώρο διαλογισμού σ’ ένα νοσηλευτικό ίδρυμα, όπου να μπορεί να εκτεθεί το έργο μου και να προσφέρονται τα θεραπευτικά του οφέλη στον ασθενή.
Αν και μεγάλωσες στην Ελλάδα, ζεις μόνιμα στη Νέα Υόρκη από το 1994. Τι σου λείπει περισσότερο από τη γενέτειρά σου;
Η Ελλάδα είναι και θα είναι πάντα μια μεγάλη έμπνευση για μένα. Είναι ένα μοναδικό μέρος, που με γεμίζει συγκίνηση. Η φύση κι οι θάλασσές της έχουν έντονο χαρακτήρα και η ζεστασιά κι η φιλοξενία των ανθρώπων της είναι κάτι που δε θα σταματήσω ποτέ να λαχταρώ. Νιώθω πολύ ευλογημένος που γεννήθηκα σε αυτήν τη μοναδική χώρα.
Info: www.costaspicadas.com
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΑΙΟΥ 2021
