Μια από τις πιο πολυσυζητημένες στιγμές των τελευταίων ημερών είναι η συμμετοχή της Ελληνίδας πρίμα μπαλαρίνας Αντιγόνης Τσιούλη στην επίσημη τελετή εγκαινίων του Grand Egyptian Museum (GEM) στο Κάιρο. Η παρουσία μιας ελληνογενούς πρωταγωνίστριας του κλασικού ρεπερτορίου σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσειακά γεγονότα της χρονιάς λειτουργεί ως γέφυρα πολιτισμών, και πίσω από αυτή την επιλογή κρύβεται μια υποδειγματική καριέρα που ξεκίνησε στην Ελλάδα κι έφτασε έως την Αίγυπτο.
Ποια είναι, όμως, η Αντιγόνη Τσιούλη;
Από την Αθήνα στο Καΐρο
Η Αντιγόνη Τσιούλη είναι απόφοιτος της Σχολής Επαγγελματικού Χορού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και, μετά την αποφοίτησή της, «πέταξε» για το εξωτερικό. Το 2015 πέρασε επιτυχώς ακρόαση στην Όπερα του Καΐρου και από τότε εντάχθηκε στο μπαλέτο, ανεβαίνοντας σταδιακά στα σκαλοπάτια του ρεπερτορίου έως τη θέση της σολίστ και της κορυφαίας μπαλαρίνας. Η εμπειρία της στο εξωτερικό, όπως η ίδια έχει περιγράψει σε συνεντεύξεις, συνδυάζει την πειθαρχία της κλασικής τεχνικής με την προσαρμογή σε μια πολύ διαφορετική πολιτισμική πραγματικότητα.
Πού την έχουμε απολαύσει τα τελευταία χρόνια
Στο παλμαρέ της φιγουράρουν κλασικοί ρόλοι αλλά και συμμετοχές σε διεθνείς παραγωγές - από την εμβληματική «Λίμνη των Κύκνων» έως σύγχρονες χορογραφίες που αναζητούν πολιτισμικό διάλογο. Τα ελληνικά και διεθνή μέσα έχουν τονίσει τόσο την τεχνική ακρίβεια όσο και την εκφραστική της ικανότητα. Χαρακτηριστικό είναι ότι το κοινό του Καΐρου την υποδέχθηκε με θερμή αγάπη, κάνοντας τη σκηνή του Καΐρου «δεύτερο σπίτι» για τη χορεύτρια.
Η ιδέα πίσω από τη χορογραφία στο GEM
Η χορογραφία που παρουσίασε στην τελετή εγκαινίων σχεδιάστηκε ειδικά για την περίσταση. Η ίδια και η ομάδα της αναζήτησαν ένα «γλωσσικό» mix: κινήσεις εμπνευσμένες από παραδοσιακές αιγυπτιακές φόρμες και τελετουργικά στοιχεία, αλλά αποδοσμένα με σύγχρονες γραμμές μπαλέτου. Μια «αφήγηση» μέσω κινήματος που περιέγραψε την πορεία του αιγυπτιακού πολιτισμού από το αρχαίο παρελθόν ως το σήμερα. Πρόθεσή της ήταν να μιλήσει «με το σώμα», με ρυθμό και παύση, και με συνειδητή χρήση του φωτός και της σκηνικής γεωμετρίας για να αναδειχθεί η σχέση σώματος - μνήμης - μνημείου.
Δείτε το βίντεο με ολόκληρο το opening ceremony:
Όπως ήδη γνωρίζαμε εδώ και λίγες ημέρες, στο performance του grand opening του μουσείο έλαβαν συμμετοχή χορευτές της Όπερας, μουσικοί και οπτικοακουστικά στοιχεία. Η προετοιμασία είχε απαιτήσει συνεργασία χορογράφου, σκηνογράφου και φωτιστή ώστε να ενσωματωθεί και η αρχιτεκτονική σκηνή του GEM στην αισθητική της παράστασης - στοιχείο κρίσιμο όταν το show εκτυλίσσεται σε ένα τέτοιο, εξαιρετικά φορτισμένο χώρο.
Για την ίδια την Αντιγόνη Τσιούλη το γεγονός αυτό αποτέλεσε μια ευκαιρία να φέρει την ελληνική σχολή χορού σε επαφή με το ευρύ κοινό της περιοχής, μέσα από ένα εικαστικό αφήγημα που σεβάστηκε την ιστορία της Αιγύπτου. Σε ευρύτερο επίπεδο, τέτοιες συνεργασίες λειτουργούν σαν «γέφυρες» που υπερβαίνουν εθνικά σύνορα: ο χορός, ως παγκόσμια γλώσσα, μπορεί να δημιουργήσει στιγμές συλλογικής συγκίνησης μπροστά σε μνημεία που μιλούν για την κοινή μας ιστορική κληρονομιά.
Tο GEM, που άνοιξε επισήμως τις πύλες του με μια λαμπρή τελετή, θεωρείται από τις σημαντικότερες μουσειακές επενδύσεις της περιοχής και αναμένεται να προσελκύσει διεθνές ενδιαφέρον και κορυφαίους προσκεκλημένους. Η επιλογή να συμπεριληφθούν ζωντανές καλλιτεχνικές πράξεις -χορός, μουσική και εικόνα- στην τελετή των εγκαινίων αντανακλά την επιδίωξη των διοργανωτών να παρουσιάσουν το μουσείο όχι μόνο ως χώρο ιστορικών αντικειμένων αλλά ως ζωντανό πολιτιστικό κόμβο. Έτσι, λοιπόν, σε αυτό το πλαίσιο, η συμμετοχή μιας χορεύτριας που συνδέει δύο χώρες -Ελλάδα και Αίγυπτο- παίρνει και συμβολική διάσταση.
Κεντρική φωτογραφία: Antigoni Tsiouli/Facebook
