Πριν από μερικές ημέρες, η διάσημη ιντερνετική πλατφόρμα του Netflix επέστησε -για ακόμη μια φορά- την προσοχή. Ανακοίνωσε πως δεσμεύεται να εξαλείψει το κάπνισμα σε όλα τα τηλεοπτικά προγράμματα που χρειάζονται γονική συναίνεση κάτω των 14, καθώς και σε αυτά που είναι απαγορευμένα κάτω των 13 ετών. Αυτό συνέβη ύστερα από μια νέα έρευνα που διαπίστωσε ότι οι σκηνές του καπνίσματος τριπλασιάστηκαν από την περασμένη χρονιά.  

«Το Netflix υποστηρίζει ένθερμα την καλλιτεχνική έκφραση. Σαν όμιλος αναγνωρίζουμε ότι το κάπνισμα είναι επιβλαβές και όταν απεικονίζεται στην οθόνη μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τους νέους. Έτσι, προσπαθώντας να προχωρήσουμε ένα βήμα παρακάτω, θα το απαγορεύσουμε σε σειρές και ταινίες δικής μας παραγωγής. Θα εξαιρούνται αυτές που το "απαιτούν" ως στοιχείο ιστορικής ακρίβειας» τόνισε εκπρόσωπος του Netflix.

Για τους καλά διαβασμένους υπάρχουν στοιχεία πως εδώ και μια δεκαετία η Motion Picture Association of America έχει εξαναγκάσει τους  μεγαλύτερους παραγωγούς του Hollywood σε μια anti-smoking πολιτική. Παρόλα αυτά, εύλογα θα αναρωτηθείτε εάν αυτό έχει τελικά αποτελέσματα. Στοιχεία δείχνουν πως η κάθε εταιρία θέτει τους δικούς της κανόνες και πως τελικά το μόνο που έχει εφαρμοστεί καθολικά είναι η απαγόρευση της τοποθέτησης προϊόντος. 

Paramount Pictures

Από τον Ιανουάριο του 2013, η Paramount Pictures αναγνώρισε επίσημα την απαγόρευση της απεικόνισης των τσιγάρων σε ταινίες που είναι κατάλληλες σε μικρές ηλικίες. Παρόλα αυτά, και παρότι αναγνώρισαν τους σοβαρούς κινδύνους που επιφυλλάσει για την υγεία η χρήση καπνού, οι θεατές ακόμη και σήμερα παρακολουθούν εικόνες που τον περιέχουν. Εάν αναρωτιέστε το γιατί, αυτό έγκειται στο γεγονός πως, αν και οι παραγωγοί που συνεργάζονται με την εν λόγω εταιρία γνωρίζουν εξαρχής τη συγκεκριμένη πολιτική, στο όνομα της καλλιτεχνικής έκφρασης και για τις ανάγκες σεναρίου, δεν την εφαρμόζουν. Με απλά λόγια η ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης καλύπτεται νομικά και θεωρείται ότι βρίσκεται πάνω από τον «κανόνα» του καπνίσματος.

Sony Pictures

Στα studios της Sony Pictures ακολουθείται από το Δεκέμβριο του 2012 μια αντίστοιχη τακτική με την Paramount Pictures. Οι υπεύθυνοι υποσχέθηκαν να μειώσουν τις σκηνές με τσιγάρο στις ταινίες που παρακολουθεί ο νεότερος πληθυσμός. Παρόλα αυτά και σε αυτή την περίπτωση ακολουθείται ο κανόνας της σκηνοθετικής ελευθερίας κατά την οποία οι υπεύθυνοι των ταινιών μπορούν να αποφασίζουν για το αν τελικά θα τηρήσουν τη "συμφωνία". Από ό,τι αποδεικνύεται στην πράξη, λίγοι είναι αυτοί που συμμορφώνονται και υπακούν στην εξάλειψη του καπνίσματος. 

Universal Pictures

Πρωτοπορώντας, η συγκεκριμένη εταιρία από τον Απρίλιο του 2006, δεσμεύτηκε να απαγορεύσει κάθε σκηνή καπνίσματος από φιλμ που αφορούν εφήβους. Μάλιστα, δήλωσαν πως σε περίπτωση που θα εμφανιστεί κάποιο στιγμιότυπο, αυτό θα έχει μελετηθεί πολύ προσεκτικά και θα αφορά κάποιο εξαιρετικά ιδιαίτερο περιστατικό. Μπορεί, να φαίνεται ελάχιστο, αλλά αυτή η κίνηση έχει φέρει ως αποτέλεσμα τη μικρότερη δυνατή επαφή των θεατών με ένα "θέαμα" που μπορεί υποσυνείδητα να οδηγήσει κάποιον σε αυτή την επιβλαβή για την υγεία πράξη. Η Universal Pictures, λοιπόν, απέδειξε έμπρακτα πως μια επιτυχημένη εταιρία μπορεί να καταφέρει να συνεχίσει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, κάνοντας μια τόσο σημαντική αλλαγή.

Walt Disney Company

Η Walt Disney Company, δημιουργεί περιεχόμενο που αφορά κυρίως τα παιδιά. Παρόλα αυτά η ταινία Pete’s Dragon, η οποία κυκλοφόρησε το 2016 απεικονίζει τα μυθικά πλάσματα να καπνίζουν. Αυτές οι σκηνές δημιούργησαν αίσθηση καθώς υπάρχουν αυστηρές οδηγίες από την παραγωγή, οι οποίες ισχύουν από το 2015 και αποκλείουν οποιαδήποτε προβολή τσιγάρου ή καπνού εκτός αν αυτή αφορά κάποιο ιστορικό πρόσωπο.

Συνεχίζοντας, μετά την εξαγορά της Fox, τα πράγματα έγιναν ακόμη πιο δύσκολα, αφού ο Alan Horn πρόεδρος της Walt Disney, έθεσε σαφείς οδηγίες, τις οποίες η απέναντι μεριά ακόμη δεν έχει υιοθετήσει, επιμένοντας με πολιτικές παρόμοιες της Paramount Pictures. 

Warner Bros.

Η πρώτη εταιρία παραγωγής που απέκτησε τη διάσημη tobacco policy ήταν η Warner Bros., το 2015. Επιθυμώντας μάλιστα να είναι συνεπείς ανανέωσαν τους όρους τον Οκτώβριο του 2018 και τους ανάρτησαν στο επίσημο site τους. Πιο συγκεκριμένα, έχουν ξεκαθαρίσει πως εξαίρεση αποτελούν οι λογοτεχνικοί χαρακτήρες ή περιπτώσεις κατά τις οποίες γίνεται εμφανής αναφορά στις αρνητικές επιπτώσεις του καπνίσματος. Thumbs up, από εμάς για αυτή τη μικρή κίνηση που μπορεί να αλλάξει τα πάντα προς το καλύτερο. 

The aftermath

Παρότι έχουμε πολύ χρόνο μπροστά μας για να φτάσουμε στα επιθυμητά αποτελέσματα, όπως γίνεται εμφανές από τα παραπάνω, αυτές οι κινήσεις αποτελούν σημείο αναφοράς. Δεδομένου πως η αρνητική επιρροή που μπορεί να έχει το κάπνισμα είναι αρκετά μεγάλη ειδικά στο μικρό -ηλικιακά- πληθυσμό, αυτοί που είναι σε θέση να επηρεάσουν ένα μεγάλο μέρος του κόσμου, οφείλουν να το κάνουν απρόσκοπτα και με κάθε κόστος.

Με τα στοιχεία να αποδεικνύουν πως τα τελευταία χρόνια η ενημέρωση για τις επιβλαβείς συνέπειες είναι πληρέστερη και τα ποσοστά των καπνιστών έχουν μειωθεί, μάλλον η βιομηχανία του θεάματος -που πάντα παίζει τον δικό της ρόλο- έχει βοηθήσει έστω αμυδρά προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Το κάπνισμα έχει μόνο αρνητικές επιπτώσεις και κάθε βήμα που γίνεται προς τη σωστή κατεύθυνση, όσο μικρό και αν είναι, βάζει το δικό του λιθαράκι. Άλλωστε, πάντα τα μικρά βήματα οδηγούν στις μεγαλύτερες αλλαγές!