Όταν πρόκειται για ενυδάτωση και για ένα αποτελεσματικό κατάλογο συστατικών περιποίησης της επιδερμίδας, τα κεραμίδια (ceramides) αναφέρονται συχνά από τους δερματολόγους. Αλλά τι γνωρίζετε πραγματικά γι' αυτό το βασικό στοιχείο;
Ενώ μια δημοφιλής δραστική ουσία, όπως η ρετινόλη, απολαμβάνει πολλές αναφορές, δεν έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα κεραμίδια, τον λιγότερο γνωστό, πιο απλό φίλο της. Δεδομένου όμως ότι τα κεραμίδια παράγονται φυσικά από το σώμα μας και αποτελούν περίπου το 50% του δερματικού φραγμού (το εξωτερικό στρώμα του δέρματος), αξίζει να γνωρίσετε τα οφέλη τους όταν εφαρμόζονται μέσω κρέμας ή ορού.
Tο δέρμα μας λειτουργεί ως «φίλτρο» ενάντια στα εξωτερικά βακτήρια, τις τοξίνες και τις χημικές ουσίες. Μας παρέχει επίσης τη μόνωση και τη ρύθμιση της θερμοκρασίας που χρειάζεται το σώμα μας. Όμως, ο δερματικός φραγμός μας πρέπει να παραμένει ισχυρός αλλά και ελαστικός, προκειμένου το δέρμα να εκπληρώνει τον τόσο σημαντικό του ρόλο, δηλαδή να προστατεύει ολόκληρο το σώμα και τα συστήματά του από τους επιθετικούς παράγοντες.
Τι είναι τα κεραμίδια;
Τα κεραμίδια είναι μια οικογένεια κηρώδων λιπιδίων, ή λιπαρών μορίων, που παράγονται από το δέρμα σας και διατηρούν τον δερματικό φραγμό ισχυρό και υγιή. Τα ceramides είναι ένα βασικό συστατικό της εξωτερικής στιβάδας του δέρματός σας. Ενώ οι ειδικοί τα παρομοιάζουν με "θωρακισμένους φρουρούς που βρίσκονται πάντα σε επιφυλακή προστασίας του δέρματος". Συνήθως, η λέξη "ceramide" θα εμφανίζεται στον κατάλογο των συστατικών ενός προϊόντος - σε κρέμες και ορούς- (ceramide AP, EOP, NG, NP, of NS), αλλά περιστασιακά θα δείτε τη φυτοσφινγοσίνη και τη σφιγγοσίνη, οι οποίες είναι "πρόδρομες ουσίες ceramide" και ενθαρρύνουν το δέρμα να παράγει τα δικά του ceramides.
Τι κάνουν τα κεραμίδια;
Φανταστείτε το φράγμα του δέρματός σας σαν έναν τοίχο από τούβλα - τα κύτταρα του δέρματος είναι τα τούβλα και τα κεραμίδια είναι το κονίαμα ή η κόλλα που τα συγκρατεί όλα μαζί. Τα ceramides τυλίγονται γύρω από το κύτταρο του δέρματος για να δημιουργήσουν δομική υποστήριξη και να το προστατεύσουν. Με αυτόν τον τρόπο, τα ceramides βοηθούν στη διατήρηση της υγρασίας. Με άλλα λόγια, αυτό το "κονίαμα" σφραγίζει το νερό μέσα και κρατάει τους ερεθισμούς και τη ρύπανση έξω.
Ένας ισχυρός φραγμός κάνει επίσης το δέρμα πιο ανθεκτικό όταν χρησιμοποιούνται ισχυρές δραστικές ουσίες. Σημαίνει ότι το δέρμα σας θα ανέχεται καλύτερα τη ρετινόλη, το αζελαϊκό οξύ και τη βιταμίνη C όταν εφαρμόζονται τοπικά.
Γιατί τα έχουμε ανάγκη;
Με απλά λόγια, τα κεραμίδια βοηθούν το δέρμα να προστατευτεί. Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από περίπου 70% νερό, αλλά στην επιφάνεια του δέρματος το ποσοστό αυτό μπορεί να είναι μόλις 10% έως 30%. Τα κεραμίδια βοηθούν στη διατήρηση της ενυδάτωσης του δέρματος σε όλα τα επίπεδα. Δημιουργώντας ένα φράγμα, τα κεραμίδια κρατούν το νερό μέσα και προστατεύουν από τις περιβαλλοντικές βλάβες.
Αξίζει επίσης να θυμάστε ότι ενώ το σώμα σας παράγει φυσικά κεραμίδια, αυτά μειώνονται με την πάροδο του χρόνου για διάφορους λόγους. Οι εποχιακές αλλαγές με κρύες ή ζεστές θερμοκρασίες μπορούν να μειώσουν τα κεραμίδια στο δέρμα σας. Μπορούν επίσης να μειωθούν μετά από αλλαγή διατροφής ή από την υπερβολική χρήση σαπουνιών ή απολεπιστικών. Τα χαμηλά επίπεδα κεραμιδίων οδηγούν σε αφυδατωμένο, ερεθισμένο δέρμα και μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε πιο σοβαρές δερματικές παθήσεις, όπως η ατοπική δερματίτιδα, γι' αυτό είναι σημαντικό να τα διατηρείτε αναπληρωματικά.
Πώς ωφελούν τα κεραμίδια το δέρμα;
Όταν τα επίπεδα κεραμιδίων στο δέρμα σας είναι χαμηλά, ο δερματικός φραγμός αποδυναμώνεται και η υγρασία αρχίζει να διαφεύγει από μικροσκοπικές ρωγμές, προκαλώντας ερυθρότητα, ερεθισμό και αφυδάτωση.
Τα σωστά επίπεδά τους θα οδηγήσουν σε πιο λείο, μαλακό δέρμα που θα νιώθει αμέσως πιο άνετο και ανανεωμένο. Και, μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην πρόληψη της εμφάνισης λεπτών γραμμών. Τα κεραμίδια είναι μια "δύναμη" που βοηθά να διατηρείται το δέρμα δροσερό, σφριγηλό και καταπραϋμένο.
Πώς να χρησιμοποιήσετε τα κεραμίδια;
Τα κεραμίδια μπορούν να βρεθούν σε διάφορα προϊόντα, όπως ορούς και κρέμες, καθώς και καθαριστικά που βοηθούν στην προστασία του ευαίσθητου φυσικού φραγμού. Η μαλακτική τους δράση σημαίνει ότι μπορούν να συνδυαστούν με άλλα συστατικά, όπως πεπτίδια, αντιοξειδωτικά, νιασιναμίδη και ρετινόλη για να αναφέρουμε μόνο μερικά. Είναι επίσης εξαιρετικές για χρήση μετά την απολέπιση με AHA/BHA για την αναπλήρωση των επιπέδων υγρασίας, τα οποία μπορεί να εξαντληθούν με την υπερβολική χρήση.
Ποιο είναι καλύτερο - το υαλουρονικό οξύ ή τα κεραμίδια;
Αντί να σκέφτεστε είτε/είτε, το υαλουρονικό οξύ και τα κεραμίδια είναι στην πραγματικότητα εξαιρετικοί σύντροφοι και μπορούν να χρησιμοποιηθούν μαζί. Το υαλουρονικό οξύ δεσμεύει το νερό στο δέρμα και το συγκρατεί εκεί, ενώ τα κεραμίδια βοηθούν να κλειδώσουν και να διατηρήσουν την υγρασία στα κύτταρα του δέρματος.
Σε ποιους τύπους δέρματος ταιριάζουν τα κεραμίδια;
Κάθε τύπος δέρματος, όταν είναι υγιής, παράγει κεραμίδια, καθώς αποτελούν μέρος μιας υγιούς ισορροπίας ενυδάτωσης. Ωστόσο, το αφυδατωμένο, στρεσαρισμένο ή γηρασμένο δέρμα που δεν παράγει πλέον επαρκή ποσότητα κεραμιδίων θα ωφεληθεί σημαντικά από την περιποίηση που τα περιλαμβάνει.
Ένας μειωμένος δερματικός φραγμός μπορεί να οδηγήσει σε έξαρση σε όσους ήδη υποφέρουν από καταστάσεις όπως το έκζεμα. Η αύξηση του αριθμού των κεραμιδίων όχι μόνο θα βοηθήσει στην επούλωση, την άνεση και την αποκατάσταση του δέρματος μετά από αυτές τις αντιδράσεις, αλλά θα ενισχύσει τη μελλοντική του ανθεκτικότητα.