H Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο ακτινοβολεί περισσότερο, αφού μετατρέπεται σε πόλο έλξης, τόσο για τους κατοίκους, όσο και για τους επισκέπτες της. Η πιο κοσμοπολίτικη πόλη της Ελλάδας, σταυροδρόμι πολιτισμών, δεν σταματά να μας μαγεύει και να δημιουργεί μικρά σκιρτήματα στην καρδιά μας. Όποιος ζει ή περνάει έστω για λίγο από εδώ, το γνωρίζει καλά αυτό. Δεν είναι μόνο η μοναδική παραλία της, η ιδιαίτερη τέχνη της, τα νόστιμα φαγητά της που σε συναρπάζουν... Είναι και οι άνθρωποί της, που με μεράκι και πολλή δουλειά καταφέρνουν να την κρατούν στο επίκεντρο του ελληνικού χάρτη και συμβάλλουν -ο καθένας με τον τρόπο του- ώστε αυτή να λάμπει ακόμα πιο πολύ κάθε χρόνο.
Με μερικούς από αυτούς συνομιλήσαμε και τους αποσπάσαμε μικρά μυστικά και τις καλύτερες συστάσεις τους για να γνωρίσουμε την πιο αυθεντική Θεσσαλονίκη.
Αλέξανδρος Χριστοδούλου - Owner της Area Domus
Τι αγαπάτε περισσότερο στη Θεσσαλονίκη; Στη Θεσσαλονίκη, μπορείς να δεις πώς το παρελθόν και το παρόν συνυπάρχουν αρμονικά. Από τις αρχαίες ρωμαϊκές αγορές μέχρι τα σύγχρονα αστικά τοπόσημα, αυτή η σχέση με τον χρόνο δημιουργεί μια μοναδική αίσθηση ταυτότητας και συνέχειας.
Τo secret spot σας στην πόλη; Λίγο έξω από την πόλη, στον Χορτιάτη, υπάρχει ένα καταφύγιο όπου μπορείς να απολαύσεις απίστευτη θέα προς τη Θεσσαλονίκη. Είναι ένα μέρος για όσους αγαπούν την πεζοπορία και την ηρεμία, προσφέροντας μια αίσθηση απομόνωσης μέσα στη φύση, αλλά και μια πρωτόγνωρη προοπτική της πόλης από ψηλά.
Ένα fun fact της Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη διαθέτει ένα εκτεταμένο δίκτυο από κατακόμβες και υπόγεια τούνελ, που χρονολογούνται από την οθωμανική και βυζαντινή περίοδο. Ελάχιστοι Θεσσαλονικείς έχουν την ευκαιρία να τα δουν, αλλά η ύπαρξή τους προσθέτει μια μυστηριώδη διάσταση στην πόλη.
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι η καλύτερη πόλη για να εργάζεται κάποιος; Εδώ, όλοι γνωρίζονται λίγο-πολύ. Αυτή η αίσθηση της κοινότητας κάνει την εργασία πιο προσωπική και ανθρώπινη. Συνεργάζεσαι με ανθρώπους που συναντάς στη γειτονιά σου, κάνοντας την επαγγελματική δικτύωση πιο φυσική και ουσιαστική. Η Θεσσαλονίκη προσφέρει την τέλεια ισορροπία ανάμεσα σε μια δυναμική επαγγελματική ζωή και μια χαλαρή καθημερινότητα. Οι αποστάσεις είναι μικρές, οπότε μπορείς να ξεφεύγεις εύκολα για έναν καφέ ή ένα γεύμα στη θάλασσα ακόμα και μέσα στην εβδομάδα.
Το πιο «ντιζαινάτο» κτίριό της; Αν θα έπρεπε να διαλέξουμε ένα κτίριο που ξεχωρίζει, αυτό θα ήταν το κτίριο Μ2 του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ένα σπάνιο δείγμα σύγχρονου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στην πόλη, με καθαρές γραμμές, μοντέρνα υλικά και έναν σχεδιασμό που συνδυάζει την αισθητική με τη λειτουργικότητα. Το κτίριο αυτό αποτελεί ίσως και την καλύτερη επιλογή για όσους αναζητούν ένα πραγματικά μοντέρνο φόντο για τις φωτογραφίες τους στη Θεσσαλονίκη.
Αναστάσιος Διόλατζης (ISON) - Dj, artistic designer και μέλος της ομάδας διοργάνωσης του Reworks Festival
Τι αγαπάτε περισσότερο στη Θεσσαλονίκη; Την εικόνα της θάλασσας το πρωί, τη ζωντάνια και την ανεμελιά των ανθρώπων της.
Μοιραστείτε μαζί μας 3 αγαπημένα spots της πόλης. Το Τζέλα Δέλτα που ανοίγει σύντομα στην πόλη, το αξιόλογο και με συνέπεια πάντα Ύψιλον, αλλά και τον χώρο της Beetroot.
Τι ακούμε στα αυτιά μας όταν τριγυρνάμε στα στενά της Θεσσαλονίκης; Κόρνες αυτοκινήτων και ήχοι εξατμίσεων, «πασπαλισμένα» με φωνές και βηματισμούς ανθρώπων.
Δεν πρέπει να φύγει κάποιος από την πόλη αν δεν δοκιμάσει… Το τρίγωνο γεύσεων στη Βενιζέλου: Salento Wood Fired Street Food για πίτσα, Ναούμ δίπλα για παγωτό και λίγο πιο κάτω γαλακτομπούρεκο από τον Νικηφόρο. Επίσης, μπουγάτσα του Μπαντή, του Νέον και του Σερραϊκόν. Φυσικά, πρέπει να περάσει και μια βόλτα από το Ψητοπωλείο του Τάκη στην Δυτική Πύλη ή τη Διαγώνιο και τη Διάβαση στο κέντρο.
Βασιλική Αδαμίδου - Διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας της Lidl Ελλάς
Τι αγαπάτε περισσότερο στη Θεσσαλονίκη; H Θεσσαλονίκη έχει πάντα μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Είναι ο τόπος που γεννήθηκα και μεγάλωσα, μια πόλη μαγική όσο και ονειρική. Γεμάτος μνήμες και εμπειρίες, εικόνες και χρώματα, ακούσματα και αρώματα, που διαρκούν ανεξίτηλα στο χρόνο. Φαντάζομαι πάντα την αγαπημένη μου πόλη ως ένα καμβά, όπου μικροί κόμποι, σταθμοί της ζωής μου, πλέκονται μεταξύ τους. Δένουν το χθες, με το σήμερα και το αύριο, το δικό, μου των αγαπημένων μου προσώπων, των φίλων, όλων όσες και όσοι γεμίζουν με ζωή αυτή τον αστικό ιστό, αλλά και πέρα από αυτόν.
Μοιραστείτε μαζί μας τα must-do στην πόλη και τι πρέπει να γευτεί κανείς πριν φύγει από αυτήν... Την πόλη θα τη γυρίσεις με ένα «κουλούρι Θεσσαλονίκης» στο χέρι. Και σίγουρα ο επισκέπτης της δεν μπορεί παρά να ξεκινήσει ανιχνεύοντας το παρελθόν της, με μια επίσκεψη στη Ρωμαϊκή Ροτόντα, τη Ρωμαϊκή Αγορά, την Αψίδα, την «Καμάρα» μας, και το πραγματικά εντυπωσιακό Ανάκτορο του Γαλέριου. Εδώ είναι το απόμακρο χθες στέκεται λαμπρό, δίπλα στην αρχιτεκτονική και τα χρώματα πιο σύγχρονων κτισμάτων. Η πόλη όμως παραμένει βαθιά «βυζαντινή», με πολλά από τα μνημεία της να έχουν ενταχθεί στο χάρτη των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Μια βόλτα στη μεγαλόπρεπη Αγία Σοφία, στον Άγιο Δημήτριο και την Κρύπτη του ή στο Επταπύργιο στην Άνω Πόλη αρκεί. Και όταν κουραστείς, θα ξαποστάσεις με έναν ελληνικό καφέ και μια μπουγάτσα φτιαγμένη στο χέρι, από τον Γιάννη στην Μητροπόλεως ή το Σερραϊκόν στην Βασιλέως Ηρακλείου. Εναλλακτικά θα δοκιμάσεις ένα τρίγωνο Πανοράματος από τον Ελενίδη. Ή ακόμα καλύτερα, και τα δύο!
Βέβαια, την ιστορία της θα τη γνωρίσεις καλύτερα στα εξαιρετικά μουσεία της, τρέχοντας από εποχή σε εποχή, και από πολιτισμό σε πολιτισμό. Ξεκινώντας από το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, για να καταλήξουμε στο δίκτυο των 4 μουσείων MOMus, με τα μοναδικά δείγματα σύγχρονης τέχνης. Θα προτρέψω κάθε λάτρη της τέχνης να μην παραλείψει να δει τη «Συλλογή Κωστάκη» με έργα ρωσικής πρωτοπορίας, αλλά και πολλά έργα που αποπνέουν την αισθητική του μοντερνισμού.
Η Θεσσαλονίκη μας όμως ξεχωρίζει και για τον παλμό της καθημερινής ζωής. Τον Λευκό Πύργο θα τον δεις θέλεις δεν θέλεις, παραμένει το περίοπτο σύμβολο της πόλης. Θα πας όμως σίγουρα και στα Λαδάδικα. Αγαπημένος προορισμός όχι μόνον για τα υπέροχα αναπαλαιωμένα νεοκλασσικά κτίρια, αλλά και τις ιδιαίτερες γεύσεις στις ταβέρνες και τα εστιατόρια για κάθε γούστο. Στις προτιμήσεις τα θαλασσινά συναγωνίζονται τα σουτζουκάκια, αλλά να μην ξεχνάμε, η πόλη αναπνέει και ταξιδεύει τις αισθήσεις παρέα με τη θάλασσα. Παραδοσιακούς μεζέδες, με τσίπουρο ή γράπα θα δοκιμάσεις και στην Πλατεία Άθωνος, μετά από μια βόλτα στο παραδοσιακή αγορά Καπάνι. Μια ανάσα πιο κει βρίσκεται και η ανακαινισμένη αγορά Μοδιάνο, όπου η πρωτοπορία στο τρόφιμο και τη γεύση κάθεται στο ίδιο τραπέζι με τη γευστική παράδοση της πόλης. Το απόγευμα, μια βόλτα στη Νέα Παραλία με την παραδοσιακή «σέλφι» στις ομπρέλες του Ζωγκολόπουλου, θα οδηγήσει αναπόφευκτα, πάντα με καλή παρέα, στα μπαράκια της Νίκης ή της Καρόλου Ντηλ.
Ένα tip για κάποιον πριν έρθει στη Θεσσαλονίκη. Το πιο σίγουρο «τιπ» πριν επισκεφτείς τη Θεσσαλονίκη είναι να ρωτήσεις μια ή έναν Θεσσαλονικιό. Απλά, και σίγουρα.
Η Θεσσαλονίκη με μια λέξη; «Μάγισσα»!
Γιάννης Παπαγεωργίου - Οικονομολόγος και Συντονιστής του Γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη
Τι αγαπάτε περισσότερο στη Θεσσαλονίκη; Τη μαγική Παραλία της. Απολαμβάνω να τρέχω σε αυτήν τις πολύ πρωινές ώρες, όταν η πόλη ακόμα ξυπνά... Επίσης με ενθουσιάζει η πλούσια ιστορία της, ο πολιτισμός της, η γαστρονομία της, ενώ η μοναδική της αύρα δημιουργεί ένα αίσθημα οικειότητας για κάθε κάτοικο και επισκέπτη. Ξεχωριστή θέση κατέχουν και οι βραδινές έξοδοι με αγαπημένους φίλους. Η Θεσσαλονίκη είναι «έρωτας» και δικό μας καθήκον να την εξελίξουμε ακόμα περισσότερο βάσει των δυνατοτήτων της και του ταλαντούχου ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει.
Τα secret spots σας στην πόλη; Η Παραλία και ο Ναυτικός Όμιλος στη Σοφούλη. Δυο «στέκια» σημείο-αναφοράς στα φοιτητικά χρόνια με φίλους.
Που βρίσκεται η καλύτερη θέα στην πόλη; Με διαφορά στον Πύργο του Τριγωνίου στην Άνω Πόλη. Η θέα πραγματικά σε ταξιδεύει.
Ένα fun fact της Θεσσαλονίκης. Η ολοκλήρωση του Μετρό Θεσσαλονίκης που θα σταματήσει πλέον να αποτελεί κακόγουστο αστείο, διότι θα παραδοθεί στις 30/11/24 όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός.
Τα τρία must-do για έναν επισκέπτη. Βόλτα στην Παραλία, στον Λευκό Πύργο και τα Λαδάδικα. Να δοκιμάσει τη γαστρονομία της πόλης και να μην ξεχάσει να γευτεί τσουρέκι, τρίγωνα Πανοράματος, μπουγάτσα και γύρο. Επίσης να επισκεφθεί ιστορικά μνημεία για να γνωρίσει την πλούσια ιστορία της. Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Εκεί που αποτυπώνεται η σύγχρονη όψη της Θεσσαλονίκης.
Τα νέα projects που αναμένουμε στην πόλη; Τα έργα που έχουν δρομολογηθεί είναι αρκετά. Θα αναφέρω ενδεικτικά μερικά από αυτά: Το Μετρό που παραδίδεται στις 30/11/24. Το Fly Over το οποίο προχωρά με γρήγορους ρυθμούς. Ο σχεδιασμός για 11 νέα δημοτικά σχολεία στην δυτική Θεσσαλονίκη, όπως επίσης η κατασκευή του νέου Ογκολογικού Νοσοκομείου και του Παιδιατρικού νοσοκομείου στο Φίλυρο, καθώς και η αναβίωση του Κυβερνείου στην Καλαμαριά.
Η Θεσσαλονίκη με μια λέξη είναι «αρχόντισσα».
Ευτυχία Φράγκου - Σκηνοθέτης & Δημοσιογράφος
Τι αγαπάτε περισσότερο στη Θεσσαλονίκη; Τη διαφορετικότητα που αποπνέει η κάθε γειτονιά του κέντρου. Καμία δεν μοιάζει με κάποια άλλη έχοντας δομικές διαφορές και τελείως διαφορετική αίσθηση. Και αυτή είναι η μαγεία της Θεσσαλονίκης. Είναι τελείως ανομοιογενή π.χ. τα Λαδάδικα, από το Βαρδάρη, από την Προξένου Κορομηλά, την Εγνατία και τις υπόλοιπες γειτονιές του κέντρου. Ένα από τα πιο μαγικά μωσαϊκά σε λίγα μόλις τετράγωνα.
Ειδικά όμως λατρεύω την περιοχή της Βαλαωρίτου. Τον επονομαζόμενο Φραγκομαχαλά, την πρώην Φράγκικη συνοικία, η οποία κατοικούνταν από ανθρώπους με καταγωγή από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Πρόκειται για μια γειτονιά με παλιές βιοτεχνίες, υπέροχες vintage πινακίδες στα ελληνικά που λατρεύω, χώρους καλλιτεχνικής δημιουργίας που θα σας μεταφέρουν σε μία άλλη, στη δική μας Θεσσαλονίκη.
Μοιραστείτε μαζί μας ένα secret spot της πόλης. Στου Μήτσου στην αγορά Καπάνι, ένα από τα δικά μου αγαπημένα. Με καφέ ελληνικό το πρωί και σπιτικά γλυκά του κουταλιού, το μεσημέρι στρώνει τραπέζια για όλους με ζυμωτό ψωμί και εκλεκτά προϊόντα από μικρούς παραγωγούς και φαγητά που ψήνονται στον φούρνο του 19ου αι.
Ένα fun fact της Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη μέχρι και τα τέλη του ’80 είχε περίπου 300 κινηματογραφικές αίθουσες, οι οποίες φυσικά έκλεισαν σταδιακά με την έλευση αρχικά των βίντεο, της ιδιωτικής τηλεόρασης και των multiplex σινεμά. Οι παππούδες μου ζούσαν στο Βαρδάρη στην Παπαρηγοπούλου. Ο Βαρδάρης απαριθμούσε πολλούς λαϊκούς κινηματογράφους που έπαιζαν από το πρωί ταινίες περιπέτειας και καράτε, αλλά και αισθηματικές, οι οποίοι στη συνέχεια μετατράπηκαν σε ερωτικούς κινηματογράφους τα λεγόμενα τσοντάδικα. Το Σινέ Βίλμα δίπλα στο σπίτι μας, αποτελεί το μόνο ερωτικό σινεμά που λειτουργεί μέχρι και σήμερα.
Για κάποιον επισκέπτη ποια είναι τα τρία must-do που δεν πρέπει να χάσει. Το Μουσείο Κρύπτης στον Άγιο Δημήτριο. Κάτω από την εκκλησία, βρίσκεται η κρύπτη που κατά την παράδοση μαρτύρησε ο πολιούχος της Θεσσαλονίκης, η είσοδος είναι από τον δεξιό πεσσό και θα βρεθείτε σε ένα ασύλληπτο σύμπλεγμα στοών και διαδρόμων που αξίζει να επισκεφθείτε. Η Θεσσαλονίκη έχει περισσότερες από 30 συγκλονιστικής αισθητικής (πολλές ρημαγμένες) εμπορικές στοές. Πέρα από την γνωστή σε όλους Μοδιάνο, μην παραλείψετε να περιπλανηθείτε στην Τσιμισκή, στη Στοά Πελοσώφ, στην Αλλατίνη, στη στοά που οδηγεί στην Αγορά Κολόμβου αλλά και στη Στοά Λεβή-Μενεξέ. Ένας υπέροχος περίπατος είναι μέχρι το Κυβερνείο της Θεσσαλονίκης, αλλιώς Παλατάκι στο Δήμο Καλαμαριάς. Ένα αριστουργηματικό νεοκλασικό σε σχέδια του Περικλή Σακελλάριου που εκτείνεται σε 15 στρέμματα και εγκαινιάστηκε τη δεκαετία του ’60. Απ’ ότι διαβάζω ετοιμάζεται να ζήσει μια δεύτερη ζωή και από ένα «ερείπιο πολυτελείας», όπως το λένε οι παλιοί Θεσσαλονικείς θα αναβιώσει.
To πιο κινηματογραφικό σημείο της πόλης; Ο Βυζαντινός Ναός των 12 Αποστόλων, κοντά στα δυτικά τείχη στο Βαρδάρη. Παρεμπιπτόντως οι άνθρωποι της τέχνης κάνουμε μια έκκληση στην Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης καθώς και στο Δήμαρχο Θεσσαλονίκης να γκρεμίσει το θλιβερό παράπηγμα (από την πλευρά της Παπαρηγόπουλου) που καταστρέφει ένα από τα πιο μαγικά σημεία της πόλης που αποτελεί και μνημείο της UNESCO.
Δεν πρέπει να φύγεις από αυτήν την πόλη αν δεν δοκιμάσεις… Τρίγωνα από τον Ήλιο, πουράκια από τον Χατζηφωτίου και παγωτό από το Ελληνικόν στη Βασιλίσσης Όλγας.
Ηλιάνα Μάγρα - Δημοσιογράφος
Τι αγαπάτε περισσότερο στη Θεσσαλονίκη; Τις επισκέψεις στα σπίτια των γιαγιάδων μου, τη θέα από τα Κάστρα, τις παραστάσεις της σχολής χορού Άσπα Φούτση, το campus του Κολλεγίου Ανατόλια, τα Λουλουδάδικα στην Κομνηνών, τα γεύματα που ξεκινούν απόγευμα σε στενά του κέντρου και καταλήγουν στην καλύτερη ελληνική μπαρότσαρκα, το ηλιοβασίλεμα στην παλιά παραλία. Θεσσαλονικείς και μη περπατούν στη Λεωφόρο Νίκης, φιγούρες μπροστά από το εκρηκτικό φόντο, τη «Φωτιά στο Λιμάνι» των Ξύλινων Σπαθιών. Κόκκινο, πορτοκαλί, και μωβ κατακλύζουν τον ουρανό στην ολότητα του, κι η θάλασσα, αντανακλώντας την πανδαισία της δύσης, μοιάζει κι εκείνη πορφυρή, αέναη. Το ηλιοβασίλεμα στην παραλία της Θεσσαλονίκης διαρκεί λίγα λεπτά, αλλά μένει μαζί σου για πάντα.
Μοιραστείτε μαζί μας ένα secret spot της πόλης. Διασχίστε τη Φιλικής Εταιρείας, ένα στενό στις παρυφές του κέντρου. Κοιτάξτε προς τη θάλασσα, ειδικά από το ύψος της Μητροπόλεως και προς την παραλία. Μπροστά σας θα βρείτε τον Λευκό Πύργο σε απόλυτα κεντραρισμένο κάδρο, στο μοναδικό στενό της πόλης που μπορεί να καυχηθεί τη συγκεκριμένη θέα. Σε όσους δεν φτάνει ένα μυστικό σημείο, θα μαρτυρήσω και το μπαρ Αύγουστος, κοντά στην Ανθέων.
Ένα fun fact της Θεσσαλονίκης. Σε άλλες πόλεις, παθαίνεις λάστιχο. Στη Θεσσαλονίκη, φούιτ!
Για κάποιον επισκέπτη, ποια είναι τα τρία must-do που δεν πρέπει να χάσει; Γεύμα στο ιχθυοπωλείο και εστιατόριο «Ο Πσαράς» στην πλατεία Άθωνος, για μυρωδιές, εικόνες, και γεύσεις άλλης εποχής. Στη συνέχεια, νυχτερινή έξοδος στην Partytura, για ένα βράδυ γεμάτο με τα πιο ωραία τραγούδια του ελληνικού πενταγράμμου. Ξημέρωμα στην μπουγάτσα-ορόσημο «Γιάννης».
Τι δεν αποχωρίζεται μια Θεσσαλονικιά; Τους φίλους της.
Αγαπημένοι χώροι τέχνης στην πόλη; Το MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη στη Μονή Λαζαριστών, και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης. Δεν είναι χώροι τέχνης, αλλά αγαπημένα μου μνημεία της πόλης είναι η Ροτόντα, και η Ρωμαϊκή Αγορά.
Δεν πρέπει να φύγεις από αυτήν την πόλη αν δεν δοκιμάσεις… Τρίγωνα Ελενίδη, δικάβαλο, και να χορέψεις ροκιές στο On the Road και μετά στο Berlin, μέχρι την ανατολή του ηλίου.
Θανάσης Δάπης - Artist
Τι αγαπάτε περισσότερο στη Θεσσαλονίκη; Την ησυχία της πόλης όταν αυτή έχει αδειάσει, μια νύχτα του Αυγούστου.
Μοιραστείτε μαζί μας ένα secret spot της πόλης. Η περιοχή γύρω από την πλατεία Μαβίλη στον Βαρδάρη - γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη σήμερα.
Ένα fun fact της Θεσσαλονίκης. Πως αποκτάει επιτέλους μετρό;
Για κάποιον επισκέπτη, ποια είναι τα τρία must-do που δεν πρέπει να χάσει; Βόλτα γύρω από τη Ρωμαϊκή Αγορά αργά το απόγευμα, φαγητό σε κάποια ταβέρνα στην Άνω Πόλη ή τα Κάστρα με θέα, την Τούμπα σε παιχνίδι του ΠΑΟΚ.
Αγαπημένοι χώροι τέχνης στην πόλη; Η γκαλερί Λόλα Νικολάου, το MoMus και το Μουσείο Φωτογραφίας.
Δεν πρέπει να φύγεις από αυτήν την πόλη αν δεν δοκιμάσεις... Τρίγωνα Ελενίδη.
Ποιο είναι το χρώμα που προσδιορίζει τη Θεσσαλονίκη; Αυτό που προκύπτει αν αναμείξεις μπόλικο μπλε με λίγο πράσινο και γκρι.
