Ο Δρ Σπυρίδων Γέρου, Ειδικός Βιοπαθολόγος και Επιστημονικός Διευθυντής των Βιοπαθολογικών Διαγνωστικών και Ερευνητικών Ιατρείων «Ανάλυση Ιατρική ΑΕ», μας εξηγεί πώς μέσω της Μεταβολομικής γίνεται με ακρίβεια η διάγνωση κάθε νόσου, που οδηγεί σε εξατομικευμένες ιατρικές παρεμβάσεις.

Τι είναι η Mεταβολομική και πού στοχεύει; 

H Μεταβολομική μετράει την απόκριση ενός οργανισμού σε βιολογικά ή άλλα ερεθίσματα και γενετικές διαφοροποιήσεις. Ο στόχος είναι να κατανοήσουμε αλλαγές που συμβαίνουν στη φυσιολογία ενός οργανισμού μέσω της χημικής ανάλυσης δειγμάτων, όπως το αίμα και τα ούρα. Επίσης, να χαρακτηρίσουμε και να μετρήσουμε τα επίπεδα των μεταβολιτών (προϊόντα του μεταβολισμού), που παίζουν σημαντικό ρόλο στη βιοχημεία και τη φυσιολογία του ανθρώπου. Η προσέγγιση αυτή βρίσκει εφαρμογή στη διάγνωση παθήσεων που έχουν ως τελικό αποτύπωμα τη διατάραξη των επιπέδων των μεταβολιτών και σε άλλες καταστάσεις, όπως απορρύθμιση του μεταβολισμού λόγω κακής διατροφής, τρόπου ζωής κ.ά.

Σε ποια μέθοδο βασίζεται; 

Αφορά, κυρίως, τη χαρτογράφηση του μεταβολικού περιεχομένου ενός δείγματος με σύγχρονες αναλυτικές πλατφόρμες -υγρής και αέριας χρωματογραφίας/φασματομετρίας μάζας.

Ποιες είναι οι αναλύσεις που γίνονται και ποιες ασθένειες ή δυσλειτουργίες μπορούν να προβλέψουν; 

Πλήθος μελετών έχουν καταδείξει τη συμβολή της Μεταβολομικής στη διάγνωση διαφόρων παθήσεων πριν από την εμφάνιση κλινικών συμπτωμάτων. Το Προφίλ οργανικών οξέων σε ούρα: Ένας πολύ μεγάλος αριθμός οξέων ανιχνεύονται στα ούρα, μερικά από αυτά αποτελούν βιοδείκτες μεταβολικών νοσημάτων ή άλλων παθολογικών καταστάσεων. H εξέταση προσδιορίζει τις συγκεντρώσεις 55 οργανικών οξέων που σχετίζονται με τα επίπεδα κυτταρικής ενέργειας, με τον μεταβολισμό λιπαρών οξέων και κετονών, το οξειδωτικό στρες, την επάρκεια βιταμινών, την αποτοξίνωση του οργανισμού, αλλά και τη δυσ-απορρόφηση και δυσβίωση του εντέρου. 

Το Προφίλ αμινοξέων στα ούρα: Τα αμινοξέα είναι οι δομικές μονάδες των πρωτεϊνών, που χρησιμεύουν στην οικοδόμηση των ιστών και τη ρύθμιση του μεταβολισμού μας. Δεδομένου ότι εμπλέκονται σε όλες τις βιολογικές διεργασίες, ανεπάρκειες ή ανισορροπίες, μπορούν να οδηγήσουν σε διαταραχή της ομαλής λειτουργίας του οργανισμού.

Το Προφίλ λιπαρών οξέων στο αίμα: Τα λίπη είναι σημαντικά για τη λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών και πηγές ενέργειας για τους ιστούς. Συνήθως, ανεπάρκειες οφείλονται σε μη επαρκή πρόσληψή τους, λόγω μη ισορροπημένης διατροφής, ή κακή απορρόφησή τους. Κλινικές εκδηλώσεις περιλαμβάνουν δερματίτιδες, ευαισθησία σε λοιμώξεις και μειωμένη επούλωση πληγών. Υπερβολική λήψη λιπαρών οξέων έχει συνδεθεί με καρδιαγγειακές παθήσεις, ενώ αυξημένες συγκεντρώσεις λινολεϊκού οξέος μπορεί να προκαλέσουν υπερπαραγωγή προ-φλεγμονωδών ορμονών. 

Τα κηραμίδια στο αίμα: Αυξημένες συγκεντρώσεις κηραμιδίων του πλάσματος σχετίζονται με σχηματισμό αθηροσκληρωτικής πλάκας, ισχαιμική καρδιακή νόσο, έμφραγμα του μυοκαρδίου, υπέρταση, αγγειακού εγκεφαλικό επεισόδιο, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία. Επίσης η εξέταση μπορεί να προβλέψει κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει η Μεταβολομική; 

Είναι ένα ταχέως ανερχόμενο πεδίο που περιγράφει και προβλέπει παθολογικές καταστάσεις ή ανταπόκριση σε θεραπευτικές παρεμβάσεις, βρίσκοντας σημαντικές εφαρμογές ως εργαλείο στη διαγνωστική. Η ταχύτητα των αποτελεσμάτων και το σχετικά χαμηλό κόστος εξέτασης σε σχέση με τις μοριακές τεχνικές αποτελούν βασικά στοιχεία που προδιαγράφουν μια πολλά υποσχόμενη πορεία.

Πού μπορεί κανείς να κάνει τις εξετάσεις; 

Η «Ανάλυση», σε συνεργασία με την Πανεπιστημιακή Ομάδα του Α.Π.Θ. Biomic_Auth, παρέχει εξετάσεις μεταβολιτών οργανικών οξέων και αμινοξέων σε ούρα, λιπαρών οξέων και σφιγγολιπιδίων σε αίμα.

Ευχαριστούμε τον Δρα Σπυρίδωνα Γέρου, Ειδικό Βιοπαθολόγο, για τις πληροφορίες.

Info: «Ανάλυση Ιατρική ΑΕ», www.analysi.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2021