Στο εμβληματικό κτήριο του Svenskt Tenn, στην παραλιακή λεωφόρο Strandvägen 5 της Στοκχόλμης, φιλοξενείται φέτος το καλοκαίρι μία ξεχωριστή συνάντηση δύο σπουδαίων δημιουργών. Η έκθεση «Κάτω από τον ίδιο ουρανό» («Beneath the Same Sky»), που διαρκεί έως τις 27 Αυγούστου 2025, ενώνει τον ελληνικό λυρισμό του Αλέκου Φασιανού με τον σκανδιναβικό εκλεκτικισμό του Josef Frank. Δύο καλλιτέχνες που, αν και προέρχονται από διαφορετικούς κόσμους, μοιράστηκαν κοινές ιδέες για την αξία της δημιουργίας, τον ρόλο του σπιτιού ως χώρου ανάπαυσης και λειτουργικότητας και την ακατανίκητη δύναμη του χρώματος και της φαντασίας.
Ο διάλογος των έργων
Η έκθεση απλώνεται στους φωτεινούς, εκλεπτυσμένους χώρους του Svenskt Tenn, όπου η μεσογειακή λάμψη του Φασιανού συναντά την οργανική ζωντάνια του Frank. Έπιπλα, φωτιστικά και βάζα σχεδιασμένα από τον Έλληνα δημιουργό παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο σκανδιναβικό κοινό, αποκαλύπτοντας πώς η γλυπτική γραμμή και το ζωγραφικό βλέμμα μπορούν να μετατραπούν σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Τα μοτίβα με πουλιά, στάχυα και μέλισσες αναδεικνύουν την ελευθερία ως θεμέλιο της δουλειάς του, ενώ τα ζωγραφικά έργα που κοσμούν τους τοίχους συμπληρώνουν το σύμπαν του με ποιητική ένταση.
Απέναντί τους, τα σχέδια του Josef Frank –με τις απρόβλεπτες χρωματικές αντιθέσεις, τα φυτικά μοτίβα και τον εκλεπτυσμένο εκλεκτικισμό– δημιουργούν μια ατμόσφαιρα που μοιάζει ταυτόχρονα παιχνιδιάρικη και αρμονική. Ο διάλογος ανάμεσα στους δύο δημιουργούς δεν περιορίζεται στην αισθητική αλλά εκφράζει έναν κοινό στοχασμό γύρω από το πώς η τέχνη μπορεί να προσδώσει νόημα στην καθημερινότητα και να μεταμορφώσει τον χώρο σε εμπειρία. Ο επισκέπτης περιηγείται σε ένα σκηνικό όπου οι δύο καλλιτεχνικές γλώσσες αλληλοσυμπληρώνονται, δημιουργώντας ένα περιβάλλον γεμάτο ζεστασιά, ενέργεια και ζωντανό χαρακτήρα.
Ο Αλέκος Φασιανός, μορφή φωτός
Από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες της σύγχρονης εποχής, ο Αλέκος Φασιανός (1935–2022) δημιούργησε ένα εικαστικό σύμπαν βαθιά ριζωμένο στην ελληνική παράδοση αλλά με οικουμενική απήχηση. Οι μυθολογικές μορφές του, οι αρχέτυποι ήρωες και τα λυρικά τοπία του αποτυπώνουν μια ποίηση που ξεπερνά τον χρόνο και τον τόπο. Η ζωή του μοιράστηκε ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, όμως η έμπνευσή του γεννιόταν από τις βόλτες στους δρόμους της πόλης, τις συναντήσεις με ποιητές και τεχνίτες, και τη βυζαντινή και αρχαία ελληνική εικονογραφία. Ο ίδιος έβλεπε την τέχνη ως τρόπο ζωής, δίνοντας αξία στο χειροποίητο, στην απλότητα και στην καθημερινή δημιουργία.
Ο Josef Frank, ιδιοφυΐα του μοντερνισμού
Γεννημένος στη Βιέννη το 1885, ο Josef Frank υπήρξε από τις σημαντικότερες μορφές του μοντερνισμού, με μια διαφορετική όμως οπτική από τον αυστηρό λειτουργικό χαρακτήρα της εποχής. Μετά τη μετανάστευσή του στη Σουηδία, ανέπτυξε μία νέα αισθητική σε συνεργασία με τη Svenskt Tenn: πλούσια μοτίβα εμπνευσμένα από τη φύση, έπιπλα που συνδύαζαν άνεση με δημιουργική φαντασία, και μια γλώσσα χρωμάτων που γέμιζε τον χώρο ζεστασιά και ζωή. Το έργο του θεωρείται μέχρι σήμερα πρωτοποριακό, καθώς συνέδεσε τη σκανδιναβική λιτότητα με την καλλιτεχνική ελευθερία.
Το Svenskt Tenn και η καλλιτεχνική κληρονομιά
Ιδρυμένο το 1924 από την Estrid Ericson, το Svenskt Tenn είναι ένα από τα σημαντικότερα σημεία αναφοράς για το σουηδικό design. Στη μακρά πορεία του, υπήρξε θεματοφύλακας μιας αισθητικής που παντρεύει την παράδοση με τον μοντερνισμό, την κομψότητα με την τόλμη. Η συνεργασία με το Fassianos Estate έρχεται να υπογραμμίσει αυτή τη φιλοσοφία, φέρνοντας στο σήμερα δύο καλλιτέχνες που αν και προέρχονται από διαφορετικούς τόπους, μοιράζονται μια κοινή πεποίθηση: ότι το σπίτι πρέπει να είναι γεμάτο ζωή, χρώμα και ανθρώπινη ζεστασιά.
Τι κάνει την έκθεση ξεχωριστή;
Η έκθεση «Κάτω από τον ίδιο ουρανό» είναι μια γέφυρα ανάμεσα σε δύο κόσμους, τη Μεσόγειο και τη Σκανδιναβία. Αναδεικνύει τη διαχρονική αξία της τέχνης του Φασιανού, που συνεχίζει να συγκινεί νέες γενιές, ενώ ταυτόχρονα τιμά την κληρονομιά του Josef Frank και του ίδιου του Svenskt Tenn. Είναι ένας ύμνος στη χαρά της ζωής, στην ομορφιά του χρώματος και στη δύναμη της φαντασίας να ενώνει πολιτισμούς κάτω από τον ίδιο ουρανό.
Main Image Credits: Svenskt Tenn
