Μια ιδιαίτερη design κατασκευή μοιάζει να «σχίζει» το καταπράσινο τοπίο σε μια πλαγιά της Αιδηψού, εκεί όπου το υπόσκαφο οινοποιείο διαμορφώθηκε εντυπωσιακά ώστε να ενσωματώνεται πλήρως και να μην διαταράσσει τη φυσική αρμονία του αμπελώνα. Η αρχιτεκτονική πρόταση επιχειρεί να απαντήσει πρωτίστως στο ζήτημα της ένταξης του κτιρίου στο τοπίο, τόσο ως προς τη μορφή όσο και ως προς την κλίμακα της παρέμβασης.

Διασχίζοντας τις αμπελουργικές γραμμές, με οδηγό τα γεωμετρικά στοιχισμένα κλήματα και τη μυρωδιά του ανακατεμένου χώματος στον αέρα!

Η αρχιτεκτονική σε αρμονία με το τοπίο

Δεδομένου του απαιτούμενου εκτεταμένου εμβαδού, η λύση του υπόσκαφου σχεδιασμού κρίθηκε απαραίτητη και ως ο βέλτιστος τρόπος ενσωμάτωσης του κτιριακού όγκου στο φυσικό περιβάλλον. Η κατασκευή εισχωρεί στη γη, αφομοιώνεται με το έδαφος και γίνεται μέρος του αμπελώνα, αποκτώντας έναν ηθελημένα χθόνιο χαρακτήρα που χαρακτηρίζει συνολικά τη σύλληψη του έργου.

Η υπόσκαφη ανάπτυξη του οινοποιείου δεν αποτελεί μόνο στρατηγική ένταξης στο τοπίο, αλλά ταυτόχρονα διαμορφώνει έναν φυσικό υποδοχέα που εξυπηρετεί τις ίδιες τις διαδικασίες της οινοποίησης. Οι σταθερές θερμοκρασίες και τα ελεγχόμενα επίπεδα υγρασίας του υπεδάφους εξασφαλίζουν τις κρίσιμες συνθήκες για τη σωστή ωρίμανση και παλαίωση του κρασιού.

Η αρχιτεκτονική δομή έχει ως εξής: μια γραμμή και ένας κύκλος. Η γραμμική χάραξη του κτιρίου παραγωγής πίσω από το κεκλιμένο τοιχίο της μοναδικής όψης καθιστά τη λύση αυτοδύναμη και διακριτή, ενώ ο κύκλος –το κέντρο– αναφέρεται συμβολικά σε έναν κοινωνικό χώρο συνύπαρξης, μια πλατεία με πλήρη εποπτεία στην έκταση του αμπελώνα.

Το σχήμα του κύκλου

Η διαμόρφωση του υπαίθριου αυτού χώρου, της πλατείας-κρατήρα, αποτελεί συνειδητή σχεδιαστική επιλογή, που εναρμονίζεται πλήρως με το έδαφος. Ενώ το κτίριο ακολουθεί τις επαναλαμβανόμενες, παράλληλες γραμμές της καλλιέργειας, ο κύκλος παρεμβαίνει ως γεωμετρική τομή. Το σχήμα αυτό, γίνεται το σημείο αναφοράς της αρχιτεκτονικής σύνθεσης, και ανοίγει έναν διάλογο με το τοπίο μέσω της ίδιας της παρουσίας του.

Η εμπειρία της οινογνωσίας ακολουθεί την αρχιτεκτονική αφήγηση

Η βύθιση του επισκέπτη στη διαδικασία της οινοποίησης πραγματοποιείται κλιμακωτά. Η είσοδος και το ελεγχόμενο φως μετουσιώνονται σε πορεία-διαδρομή στο εσωτερικό, με τον επισκέπτη να συμπορεύεται με τη γραμμή παραγωγής του ίδιου του κρασιού. Αφήνοντας πίσω τον χώρο υποδοχής, μια μεγάλη κυκλική σκάλα οδηγεί στη βασική κάτω στάθμη του οινοποιείου.

Εκεί περιηγείται ανάμεσα στα βαρέλια της σκιερής αίθουσας παλαίωσης, στους χώρους παραγωγής, στην περίοπτη διάφανη αίθουσα ζύμωσης με τις ψηλές δεξαμενές από ανοξείδωτο ατσάλι, καθώς και στην αίθουσα εμφιάλωσης και αποθήκευσης.

Η εσωτερική διαδρομή συνεχίζεται...

Τα τοιχία του οινοποιείου αποπνέουν τη δροσιά του υπεδάφους, ενώ ο ξυλώδης αέρας, η έντονη μυρωδιά του μούστου, η ησυχία και η υγρασία του χώρου συμπυκνώνουν την εμπειρία αυτής της ανακάλυψης, η οποία ολοκληρώνεται με τη διαδικασία της οινογνωσίας.

Σε μια σχεδόν μυστικιστική αίθουσα, η θολωτή πλάκα οροφής, οι κεκλιμένοι τοίχοι και το έμμεσο φυσικό φως δημιουργούν ένα περιβάλλον σπηλιάς, ένα ησυχαστήριο απομονωμένο από τους γύρω ήχους. Η μοναδική ηχητική παρέμβαση προέρχεται από τα χαλίκια του δαπέδου, που αντιλαλούν σε κάθε απόπειρα βηματισμού.

Η εμπειρία της περιήγησης κορυφώνεται με ένα άνοιγμα –έναν κυκλικό κρατήρα– που αποτελεί το μοναδικό σημείο επαφής με το φως και επιτρέπει στο βλέμμα να επιστρέψει στον αμπελώνα. Η κυκλική πλατεία, ως χώρος θαυμασμού του τοπίου, ολοκληρώνει την εμπειρία αυτής της πορείας. Μιας κατάβασης στη γη και μιας ανάδυσης στο φως, όπως ακριβώς συμβαίνει με το ίδιο το κρασί.

About

Ο Φώτης Ζαπαντιώτης είναι κάτοχος Διπλώματος Αρχιτεκτονικού Μηχανικού από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Αρχιτεκτονικό Δίπλωμα 2011). Έκτοτε, ίδρυσε το αρχιτεκτονικό του γραφείο στην Αθήνα και αναπτύσσει ατομικά ή συλλογικά έργα, με έμφαση σε ιδιωτικές και δημόσιες παραγγελίες. Τα έργα και οι μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και έντυπα, παρουσιαστεί σε εκθέσεις αρχιτεκτονικής και διακριθεί σε ελληνικούς και διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.

Το 2016 τιμήθηκε στα βραβεία Domes στην κατηγορία «Καλύτερη Αρχιτεκτονική Μελέτη των ετών 2011-2015» για την πρόταση στον διεθνή διαγωνισμό της UNESCO για το Πολιτιστικό Κέντρο Μπαμιγιάν στο Αφγανιστάν. Το έργο «Ανακαίνιση Διαμερίσματος 67 τ.μ., Αθήνα» τιμήθηκε με Διάκριση από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής για την «Καλύτερη Ανακαίνιση των ετών 2013-2017».