Στην Νάουσα, την ιστορική αμπελουργική περιοχή που ανέδειξε την ποικιλία Ξινόμαυρο και σφράγισε την πορεία του ελληνικού κρασιού, εγκαινιάστηκε στις 9 Νοεμβρίου, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Οινοτουρισμού, η ΒΙΒΟΝ – Βιβλιοθήκη Οίνου Νάουσας. Πρόκειται για την πρώτη θεματική βιβλιοθήκη οίνου στην Ελλάδα, μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Μπουτάρη σε συνεργασία με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας και την ΑΜΚΕ Future Library.
Η ΒΙΒΟΝ έρχεται να ενώσει το παρελθόν με το μέλλον, τη γνώση με την εμπειρία, και την παράδοση με την καινοτομία. Ένας χώρος που δεν περιορίζεται στη μελέτη, αλλά λειτουργεί ως κυψέλη συνεργασίας και δημιουργίας, ανοικτός σε όλους. Από επιστήμονες και ερευνητές μέχρι οινοποιούς, αμπελουργούς, μαθητές και οινόφιλους.
Ένα τοπόσημο με ιστορία
Η ΒΙΒΟΝ στεγάζεται στο διατηρητέο κτίριο του 1908, στην οδό Χατζημαλούση 17, εκεί όπου ο Ιωάννης Μπουτάρης ίδρυσε το πρώτο οινοποιείο της πόλης. Το κτίριο, σύμβολο του οινικού πολιτισμού της Νάουσας, έχει αναστηλωθεί και μετατραπεί σε πολύτιμο πολιτιστικό χώρο, διατηρώντας τη γοητεία και τη μνήμη του παρελθόντος, ενώ ταυτόχρονα αγκαλιάζει τη σύγχρονη τεχνολογία και τη βιωσιμότητα.
Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί και φόρο τιμής στον αείμνηστο Γιάννη Μπουτάρη, τον οραματιστή και καινοτόμο οινοποιό που συνέδεσε τη ζωή και το έργο του με την αναγέννηση της Νάουσας και τη διάδοση του ελληνικού κρασιού σε ολόκληρο τον κόσμο. Έναν χρόνο μετά τον θάνατό του, το κτίριο-ορόσημο αποκτά νέα ζωή, φιλοξενώντας τη συλλογική του κληρονομιά.
Η πρώτη θεματική βιβλιοθήκη αφιερωμένη στο κρασί
Η ΒΙΒΟΝ αποτελεί έναν σύγχρονο χώρο γνώσης και έρευνας, που συνδυάζει την παράδοση με την τεχνολογία. Οι επισκέπτες έχουν πρόσβαση σε βιβλία και περιοδικά αμπελοοινικού περιεχομένου, με την αρχική συλλογή να περιλαμβάνει τις πολύτιμες δωρεές της Δρ. Σταυρούλας Κουράκου–Δραγώνα και του Γιάννη Μπουτάρη. Το αναγνωστήριο στο ισόγειο είναι ειδικά σχεδιασμένο για μελέτη, ενώ μέσω ηλεκτρονικού καταλόγου και συνεργασιών με την Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης και τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας παρέχεται πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων και ψηφιακό υλικό. Αν και η βιβλιοθήκη δεν είναι δανειστική, τα τεκμήρια είναι διαθέσιμα επιτόπου, με προοπτική ψηφιακής πρόσβασης μέσω της πρώτης Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Οίνου. Παράλληλα, η ΒΙΒΟΝ λειτουργεί ως κέντρο πολιτισμού, εκπαίδευσης και καινοτομίας, συνδέοντας το κρασί με τη βιωσιμότητα και το φυσικό περιβάλλον μέσα από δράσεις, σεμινάρια και εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις ηλικίες. Ιδιαίτερα τα διαδραστικά προγράμματα για μαθητές συνδυάζουν γνώση και τεχνολογία, ενώ ο χώρος παραμένει ανοιχτός σε συνεργασίες με φορείς, εταιρείες και συλλογικότητες.
Η τεχνολογική διάσταση της είναι εξίσου σημαντική. Σύντομα θα λειτουργεί μια μουσειοσυσκευή επαυξημένης πραγματικότητας, μετατρέποντας μια παλιά τσιμεντένια δεξαμενή σε αισθητηριακό χώρο ανακάλυψης. Οι επισκέπτες θα μπορούν να πλοηγούνται στο ψηφιακό αποθετήριο και να «σαρώνουν» αντικείμενα, ακόμη και τα αγαπημένα του Γιάννη Μπουτάρη, αποκτώντας τα ως ψηφιακά ενθύμια.
Ο οινοτουρισμός της Νάουσας σε πρώτο πλάνο
Η ΒΙΒΟΝ λειτουργεί επίσης ως σημείο ενημέρωσης για τον οινοτουρισμό της Νάουσας. Σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Οινοποιών και Αμπελουργών Νάουσας, οι επισκέπτες θα έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες για όλα τα οινοποιεία της περιοχής, καθώς και σε προγραμματισμένες οινικές εκδηλώσεις και εικονικές περιηγήσεις. Με τον τρόπο αυτό, επιχειρεί να συνδέσει τη γνώση με την εμπειρία και το κρασί με την τοπική ανάπτυξη, ενισχύοντας τη θέση της Νάουσας ως προορισμού οινοτουρισμού διεθνούς κύρους.
Η ζωντανή κληρονομιά του Γιάννη Μπουτάρη
Στο εσωτερικό του κτιρίου φιλοξενείται ένα εργαστήριο διάσωσης και τεκμηρίωσης των αρχείων, καθώς και ένα μικρό εκθετήριο με κειμήλια της οικογένειας Μπουτάρη και τη συλλογή αντικειμένων του Γιάννη Μπουτάρη, ένα γοητευτικό, απρόσμενο κομμάτι της προσωπικότητάς του. Η συμβολή του Γιάννη Τροχόπουλου, πρώην διευθυντή της Βιβλιοθήκης Βέροιας, υπήρξε καθοριστική για την καταλογογράφηση και ψηφιοποίηση του αρχειακού υλικού. Με τη δική του καθοδήγηση, η ΒΙΒΟΝ αποκτά τα θεμέλια ενός σύγχρονου, ζωντανού οργανισμού, που στοχεύει να ενταχθεί ενεργά στην κοινωνία της Νάουσας.
Ένας χώρος για όλους
Πέρα από την επιστημονική του διάσταση, ο χώρος είναι φιλόξενος και ανοικτός. Εκτός από το αναγνωστήριο και τη βιβλιοθήκη, λειτουργεί πωλητήριο βιβλίων και αναμνηστικών, ενώ πραγματοποιούνται ξεναγήσεις σε ομάδες άνω των πέντε ατόμων κατόπιν ραντεβού. Ο χώρος θα είναι επίσης διαθέσιμος για εκδηλώσεις, συναντήσεις και πολιτιστικές δράσεις.
Η Βιβλιοθήκη Οίνου Νάουσας είναι μια δήλωση συνέχειας, μια γέφυρα ανάμεσα στην ιστορική μνήμη και το βιώσιμο μέλλον του ελληνικού κρασιού. Από το πρώτο οινοποιείο του 1908 μέχρι τον σύγχρονο ψηφιακό κόμβο γνώσης του 2025, η Νάουσα παραμένει το ζωντανό παράδειγμα μιας περιοχής που δεν ξεχνά τις ρίζες της και συνεχίζει να εμπνέει, να εκπαιδεύει και να εξελίσσεται μέσα από τη μαγεία του οίνου.
Διεύθυνση: Χατζημαλούση 17, 59200 Νάουσα Ημαθίας
Τηλέφωνο: 23320 24993
E-mail: office@bibon.org
