Σάλος έχει προκληθεί τις τελευταίες ημέρες με την καμπάνια του οίκου Balenciaga για την Object collection. Οι κατηγορίες που βαραίνουν το fashion house αφορούν τα λούτρινα αρκουδάκια που κρατούσαν τα παιδιά-πρωταγωνιστές της φωτογράφησης, τα οποία, όπως υποστήριξαν πολλοί είναι ντυμένα με αξεσουάρ BDSM.

What is BDSM

Για όσους δεν γνωρίζουν το BDSM είναι μια μορφή διαπροσωπικών σχέσεων που περιλαμβάνουν τη συναινετική χρήση ερωτικών αντικειμένων, τον έντονο ερεθισμό των αισθήσεων και την εμπλοκή σε φαντασιακά παιχνίδια ρόλων και εξουσίας. Ο όρος BDSM είναι ένα σύνθετο αρκτικόλεξο που αντιπροσωπεύει τις έξι αγγλικές λέξεις "Bondage, Discipline, Dominance, Submission, Sadism, and Masochism", οι οποίες μεταφράζονται σε δυάδες ως "Δεσμά & Πειθαρχία" (B/D), "Κυριαρχία & Υποταγή" (D/S), "Σαδισμός & Μαζοχισμός" (S/M). Χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα ευρύ φάσμα ερωτικών δραστηριοτήτων και συμπεριφορών συναινούντων ενηλίκων. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι το γεγονός πως οι δραστηριότητες και οι σχέσεις που λαμβάνουν χώρα μέσα στο πλαίσιο του, χαρακτηρίζονται από το ότι οι συμμετέχοντες συνήθως αναλαμβάνουν συμπληρωματικούς, αλλά άνισους ρόλους.

The Object campaign

Πριν από περίπου δύο εβδομάδες, ο οίκος Balenciaga παρουσίασε το τελευταίο του εγχείρημα υπό τη δημιουργική διεύθυνση του Demna Gvasalia, στο οποίο υποσχόταν μια σειρά από αντικείμενα για το σπίτι - από ρούχα για κατοικίδια και αρώματα μέχρι συλλεκτικά limited edition αντικείμενα και custom-made έπιπλα. Η καμπάνια φωτογραφήθηκε από τον Gabriele Galimberti, με πρωταγωνιστές μικρά παιδιά και σύμφωνα με το αρχικό δελτίο τύπου «ανήκει στη σειρά Toy Stories του καλλιτέχνη, (και είναι) μια εξερεύνηση του τι συλλέγουν και λαμβάνουν οι άνθρωποι για δώρα». 

Όπως τις περισσότερες φορές, έτσι και τώρα, τα αρνητικά σχόλια ξεκίνησαν από το Twitter, όπου χρήστες παρατήρησαν ότι τα λούτρινα αρκουδάκια που κρατούν τα παιδιά σε δύο φωτογραφίες μοιάζουν να είναι ντυμένα με αξεσουάρ BDSM και ότι μ' αυτόν τον τρόπο ο οίκος προωθεί τη συγκεκριμένη κουλτούρα σε ανήλικους(;). Ο Balenciaga ζήτησε αμέσως συγγνώμη μ' ένα story στον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram, στο οποίο έλεγε χαρακτηριστικά: «Ζητούμε ειλικρινά συγνώμη για οποιαδήποτε προσβολή μπορεί να προκάλεσε η εορταστική μας καμπάνια. Οι βελούδινες τσάντες με αρκουδάκια δεν θα έπρεπε να είχαν παρουσιαστεί με παιδιά σε αυτήν την καμπάνια. Αφαιρέσαμε αμέσως την καμπάνια από όλες τις πλατφόρμες».

Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό για τους χρήστες των social media, οι οποίοι δεν χάνουν ευκαιρία για να μετατρέψουν τις διαδικτυακές πλατφόρμες σε «μικρά δικαστήρια». Λίγο αργότερα, ορισμένα accounts πρόσεξαν ότι ότι σε μια φωτογραφία της καμπάνιας διακρινόταν κάτι που μπορεί να έμοιαζε με απόσπασμα από μια υπόθεση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ που επικύρωσε μέρος ενός ομοσπονδιακού νόμου περί παιδικής πορνογραφίας.

«Ζητάμε συγνώμη για την προβολή ανησυχητικών εγγράφων στην καμπάνια μας. Λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη μας αυτό το θέμα και θα προβούμε σε νομικές ενέργειες κατά των υπευθύνων για τη δημιουργία του σκηνικού και τη συμπερίληψη μη εγκεκριμένων αντικειμένων. Καταδικάζουμε έντονα την κακοποίηση των παιδιών σε οποιαδήποτε μορφή. Υπερασπιζόμαστε την ασφάλεια και την ευημερία τους.», υπογράμμισε ολοκληρώνοντας τη δημοσίευσή του ο οίκος μόδας. 

Όλα αυτά έγιναν λίγο μετά την ανακοίνωση του fashion house ότι αποχωρεί από το Twitter, εξαιτίας των νέων εξελίξεων που λαμβάνουν χώρα υπό τη διεύθυνση του Elon Musk. 

Ο Balenciaga μηνύει τους παραγωγούς καμπάνιας 

Πριν από λίγες ώρες ο οίκος κατέθεσε αγωγή κατά της North Six, την εταιρείας παραγωγής που διαχειριζόταν τα logistics για την αμφιλεγόμενη διαφημιστική καμπάνια με τα παιδιά και τον σκηνογράφο Nicholas Des Jardins, ζητώντας αποζημίωση 25 εκατ. δολάρια. Η North Six, από την πλευρά της επισημαίνει ότι δεν είχε αναλάβει την συγκεκριμένη διαφημιστική καμπάνιας αλλά διαχειρίστηκε τα logistics για τη συλλογή Άνοιξη ’23 με θέμα το office business. Σύμφωνα με τη Washington Post, τα δικαστικά έγγραφα αναφέρουν ότι ο οίκος Balenciaga θέλει «να ζητήσει αποζημίωση για εκτεταμένες ζημιές που προκλήθηκαν σε σχέση με μια διαφημιστική καμπάνια, όπου ο οίκος Balenciaga προσέλαβε (την North Six) για την παραγωγή».

Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι, χωρίς τη γνώση ή την άδειά της, οι κατηγορούμενοι «περιέλαβαν ορισμένα έγγραφα στις φωτογραφίες της εκστρατείας», ο Balenciaga, ωστόσο δεν έχει κινηθεί νομικά κατά της Adidas, η οποία ήταν συνεργάτης σε μία από τις καμπάνιες.

«Μέλη του κοινού, συμπεριλαμβανομένων των ειδησεογραφικών μέσων, έχουν συνδέσει ψευδώς και φρικτά τον Balenciaga με το αποκρουστικό και βαθιά ανησυχητικό θέμα της δικαστικής απόφασης», αναφέρουν τα έγγραφα. Ως αποτέλεσμα, οι κατηγορούμενοι ευθύνονται για «όλες τις ζημιές που προκύπτουν από αυτήν την ψευδή συσχέτιση». 

Από την μεριά του ο Ιταλός φωτογράφος Gabriele Galimberti, ο οποίος είχε αναλάβει να φωτογραφήσει τις καμπάνιες, είπε ότι δεν μπορούσε να σχολιάσει τις επιλογές του Balenciaga. Τόνισε ότι «δεν είχε το δικαίωμα να επιλέξει με κανέναν τρόπο ούτε τα προϊόντα, ούτε τα μοντέλα, ούτε τον συνδυασμό τους. Ως φωτογράφος, μου ζητήθηκε μόνο και μόνο να απαθανατίσω τη δεδομένη σκηνή και να τραβήξω τις λήψεις σύμφωνα με το στιλ μου. Ως συνήθως, η διεύθυνση της καμπάνιας και των γυρισμάτων δεν είναι στα χέρια του φωτογράφου».

Η στάση της Kim Kardashian 

Το #cancelbalenciaga γίνεται ολοένα και πιο έντονο στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Μετά από τον σάλο που έχει προκληθεί η Kim Kardashian, η οποία έχει στενή σχέση τόσο με τον οίκο όσο και με τον καλλιτεχνικό του διευθυντή, Demna Gvasalia πήρε θέση για το θέμα, δηλώνοντας ότι «ταράχτηκε» και «αηδίασε» από τα τελευταία γεγονότα. 

«Τις τελευταίες μέρες σιωπούσα, όχι γιατί δεν σοκαρίστηκα και δεν εξοργίστηκα με την πρόσφατη καμπάνια, αλλά επειδή ήθελα μια ευκαιρία να μιλήσω με την ομάδα του οίκου και να καταλάβω κι εγώ πώς ακριβώς συνέβη αυτό. Ως μητέρα τεσσάρων παιδιών, με αναστάτωσαν αυτές οι ενοχλητικές εικόνες. Η ασφάλεια των παιδιών πρέπει να αντιμετωπιστεί με το μεγαλύτερο σεβασμό και οτιδήποτε εναντίον της δεν πρέπει να έχει θέση στην κοινωνία μας – τελεία και παύλα. Εκτιμώ την απόσυρση της καμπάνιας και τη συγγνώμη του οίκου. Μιλώντας μαζί τους, πιστεύω ότι κατανοούν πόσο σοβαρό είναι το ζήτημα και θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα αυτό να μη συμβεί ποτέ ξανά. Σχετικά με το μέλλον μου στον Balenciaga, αυτή τη στιγμή αναθεωρώ τη σχέση μου με το brand, σύμφωνα με την προθυμία τους να αναλάβουν ευθύνες για κάτι που δεν θα έπρεπε να συμβεί ποτέ – και με τις δράσεις που περιμένω να δω να παίρνουν για να προστατεύσουν τα παιδιά», έγραψε σ' ένα story στον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram. 

Φυσικά δεν έλειψαν και οι αρνητικές αντιδράσεις από τους διαδικτυακούς του φίλους, οι οποίοι θεώρησαν ότι δεν είναι καθόλου ειλικρινής και ότι τοποθετήθηκε μ' αυτόν τον τρόπο για να κερδίσει την εύνοια του κοινού.

Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα; 

Η αλήθεια είναι πως κανένας δεν ξέρει τι έχει συμβεί. Τα ερωτήματα που γεννούνται είναι πολλά. Τόσο όσον αφορά τον οίκο όσο όμως και τις κοινωνικές διαστάσεις που μπορεί να πάρει ένα θέμα μέσα από τα social media. Ήταν μία άτυχη στιγμή από την πλευρά του brand ή ένα διαφημιστικό κόλπο με στόχο να δημιουργηθεί buzz γύρω από το όνομα του; Μέχρι που φτάνει η δημιουργική ελευθερία ενός καλλιτέχνη σε μία εποχή που ο όρος political correct βρίσκεται στο επίκεντρο πιο πολύ από ποτέ; Πότε η τέχνη ή η μόδα ξεπερνά τα όρια και ποιοι είναι αυτοί που τα θέτουν; 

Ο καθένας μπορεί να δώσεις όποιες απαντήσεις θέλει στα παραπάνω ερωτήματα, ωστόσο όλο αυτό ας γίνει το εναρκτήριο λάκτισμα για να σκεφτούμε λίγο βαθύτερα και πιο ουσιαστικά όλα αυτά που συμβαίνουν στη σύγχρονη εποχή...

Κεντρική Φωτογραφία: Courtesy of Balenciaga